ابومالک غفاری: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85...» ایجاد کرد) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
نام او غزوان<ref>بخاری، ج۷، ص۱۰۸.</ref>، مشهور به ابومالک و از تابعیان معروف کوفه<ref>مزی، ج۲۳، ص۱۰۰.</ref> است که عسکری به دلیل روایتی مرسل<ref>زیلعی، ج۲، ص۳۶۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳۰.</ref>، در خصوص کیفیت نماز پیامبر خدا{{صل}} بر | نام او غزوان<ref>بخاری، ج۷، ص۱۰۸.</ref>، مشهور به [[ابومالک]] و از تابعیان معروف [[کوفه]]<ref>مزی، ج۲۳، ص۱۰۰.</ref> است که [[عسکری]] به دلیل روایتی مرسل<ref>زیلعی، ج۲، ص۳۶۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳۰.</ref>، در خصوص کیفیت [[نماز]] [[پیامبر خدا]]{{صل}} بر [[حمزه]]، وی را [[صحابی]] دانسته است<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۶۸.</ref>. [[ذهبی]]<ref>ذهبی، ج۲، ص۱۹۹.</ref> نیز به ارسال [[روایت]] یاد شده و [[تابعی]] بودن ابومالک اشاره دارد<ref>اشکال محتوایی این روایت و تعارض آن با روایت جابر، درباره دفن بدون نماز شهدای غزو، احد، و نیز اختلاف فتوا را در این خصوص بنگرید: زیلعی، ج۲، ص۳۶۶.</ref>. کاشانی<ref>کاشانی، ج۱، ص۴۵.</ref> روایتی از [[ابو مالک]] نقل کرده که وی، [[حکم]] همبستر شدن با [[همسر]] را در شرایطی که آب وجود ندارد از [[رسول خدا]]{{صل}} پرسید و آن [[حضرت]] آن را جایز و [[تیمم]] را کافی دانست. این روایت در دیگر منابع از [[ابوذر]] نقل شده است<ref>سید مرتضی، ص۱۶۰؛ ابن قدامه، ج۱، ص۱۲.</ref>. | ||
[[یحیی بن معین]]، ابومالک را ثقه<ref>ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.</ref> و ابن سعد<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۵.</ref> او را صاحب تفسیر و کم حدیث وصف کرده است. وی از [[ابن عباس]]، [[عمار بن یاسر]]، [[عبدالرحمان ابن ابزی]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.</ref> و براء بن عازب<ref>ترمذی، ج۴، ص۲۸۷.</ref> روایت کرده است و ساکنان مدینه نیز از او روایت کرده‌اند<ref>ابن حبان، ج۵، ص۲۹۳.</ref>. او روایتی درباره ارث آزاد کننده مولا دارد<ref>ابن ابی شیبه، ج۷، ص۳۹۸.</ref> و می‌گوید: هنگام وارد شدن بر | [[یحیی بن معین]]، ابومالک را [[ثقه]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.</ref> و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۶، ص۲۹۵.</ref> او را صاحب [[تفسیر]] و کم [[حدیث]] [[وصف]] کرده است. وی از [[ابن عباس]]، [[عمار بن یاسر]]، [[عبدالرحمان ابن ابزی]]<ref>ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.</ref> و [[براء بن عازب]]<ref>ترمذی، ج۴، ص۲۸۷.</ref> روایت کرده است و ساکنان [[مدینه]] نیز از او روایت کرده‌اند<ref>ابن حبان، ج۵، ص۲۹۳.</ref>. او روایتی درباره [[ارث]] [[آزاد]] کننده مولا دارد<ref>ابن ابی شیبه، ج۷، ص۳۹۸.</ref> و می‌گوید: هنگام وارد شدن بر [[خانواده]]، بر آنان [[سلام]] کنید<ref>ابن ابی شیبه، ج۶، ص۱۴۹.</ref> و به هنگام ورود بر [[مشرکان]] بگویید: {{متن حدیث| اَلسَّلاَمُ عَلَيْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اَللَّهِ اَلصَّالِحِينَ }}<ref>ابن ابی شیبه، ج۶، ص۱۶۹.</ref>؛ او ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ}}<ref>«و (سوم) پیشتازان پیشتاز» سوره واقعه، آیه ۱۰.</ref> [[امام علی]]{{ع}} را پیشگام این [[امت]] و [[آل یاسین]] را رسول خدا{{صل}} و [[خاندان]] وی<ref>حسکانی، ج۲، ص۱۶۹ و ۲۹۶.</ref> دانسته است. ابو مالک [[نزول آیه]] {{متن قرآن|يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ}}<ref>«از تو درباره جنگ در ماه حرام می‌پرسند» سوره بقره، آیه ۲۱۷.</ref> را درباره کشته شدن ابن حضرمی [[مشرک]] در [[سریه]] [[عبدالله بن جحش]]<ref>طبری، ج۲، ص۴۷۷.</ref>، {{متن قرآن|وَقَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ آمِنُوا بِالَّذِي أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُوا آخِرَهُ}}<ref>«و دسته‌ای از اهل کتاب گفتند: در آغاز روز به آنچه بر مؤمنان فرو فرستاده شده است، ایمان آورید و در پایان آن بدان کفر ورزید باشد که آنان (از ایمان خود) بازگردند» سوره آل عمران، آیه ۷۲.</ref> را درباره [[توطئه]] [[یهودیان]]<ref>طبری، ج۳، ص۴۳۳.</ref>، [[آیه]] {{متن قرآن|انْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا}}<ref>«سبکبار و گرانبار رهسپار شوید» سوره توبه، آیه ۴۱.</ref> را نخستین آیه از [[سوره توبه]]<ref>قرطبی، ج۸، ص۱۴۹.</ref>، و [[نزول آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان! چیزهای پاکیزه‌ای را که خداوند برای شما حلال کرده است حرام مشمارید» سوره مائده، آیه ۸۷.</ref> را درباره [[عثمان بن مظعون]] دانسته است که [[ازدواج]] را بر خود [[حرام]] و خوردن [[غذا]] را ترک کرده بود. [[عثمان]] پس از [[نزول]] این آیه، [[ازدواج]] کرد و غذا خورد<ref>ابوالشیخ انصاری، ج۳، ص۲۱۵.</ref>. دیگران از نکات ادبی و [[تفسیری]] وی استفاده کرده‌اند<ref>طبری، ج۲۷، ص۹۷؛ جصاص، ج۲، ص۷۲؛ سیوطی، ج۱، ص۵۳ و ج۲، ص۳۰۱ و ج۵، ص۷۳؛ استر آبادی، ج۱، ص۳۸.</ref>.<ref>[[حسین حسینیان مقدم|حسینیان مقدم، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابومالک غفاری»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۹۵.</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
نسخهٔ ۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۵۶
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
نام او غزوان[۱]، مشهور به ابومالک و از تابعیان معروف کوفه[۲] است که عسکری به دلیل روایتی مرسل[۳]، در خصوص کیفیت نماز پیامبر خدا(ص) بر حمزه، وی را صحابی دانسته است[۴]. ذهبی[۵] نیز به ارسال روایت یاد شده و تابعی بودن ابومالک اشاره دارد[۶]. کاشانی[۷] روایتی از ابو مالک نقل کرده که وی، حکم همبستر شدن با همسر را در شرایطی که آب وجود ندارد از رسول خدا(ص) پرسید و آن حضرت آن را جایز و تیمم را کافی دانست. این روایت در دیگر منابع از ابوذر نقل شده است[۸].
یحیی بن معین، ابومالک را ثقه[۹] و ابن سعد[۱۰] او را صاحب تفسیر و کم حدیث وصف کرده است. وی از ابن عباس، عمار بن یاسر، عبدالرحمان ابن ابزی[۱۱] و براء بن عازب[۱۲] روایت کرده است و ساکنان مدینه نیز از او روایت کرده‌اند[۱۳]. او روایتی درباره ارث آزاد کننده مولا دارد[۱۴] و می‌گوید: هنگام وارد شدن بر خانواده، بر آنان سلام کنید[۱۵] و به هنگام ورود بر مشرکان بگویید: « اَلسَّلاَمُ عَلَيْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اَللَّهِ اَلصَّالِحِينَ »[۱۶]؛ او ذیل آیه ﴿وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ﴾[۱۷] امام علی(ع) را پیشگام این امت و آل یاسین را رسول خدا(ص) و خاندان وی[۱۸] دانسته است. ابو مالک نزول آیه ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ﴾[۱۹] را درباره کشته شدن ابن حضرمی مشرک در سریه عبدالله بن جحش[۲۰]، ﴿وَقَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ آمِنُوا بِالَّذِي أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهَارِ وَاكْفُرُوا آخِرَهُ﴾[۲۱] را درباره توطئه یهودیان[۲۲]، آیه ﴿انْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا﴾[۲۳] را نخستین آیه از سوره توبه[۲۴]، و نزول آیه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ﴾[۲۵] را درباره عثمان بن مظعون دانسته است که ازدواج را بر خود حرام و خوردن غذا را ترک کرده بود. عثمان پس از نزول این آیه، ازدواج کرد و غذا خورد[۲۶]. دیگران از نکات ادبی و تفسیری وی استفاده کرده‌اند[۲۷].[۲۸]
منابع
پانویس
- ↑ بخاری، ج۷، ص۱۰۸.
- ↑ مزی، ج۲۳، ص۱۰۰.
- ↑ زیلعی، ج۲، ص۳۶۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳۰.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۶۸.
- ↑ ذهبی، ج۲، ص۱۹۹.
- ↑ اشکال محتوایی این روایت و تعارض آن با روایت جابر، درباره دفن بدون نماز شهدای غزو، احد، و نیز اختلاف فتوا را در این خصوص بنگرید: زیلعی، ج۲، ص۳۶۶.
- ↑ کاشانی، ج۱، ص۴۵.
- ↑ سید مرتضی، ص۱۶۰؛ ابن قدامه، ج۱، ص۱۲.
- ↑ ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.
- ↑ ابن سعد، ج۶، ص۲۹۵.
- ↑ ابن ابی حاتم، ج۷، ص۵۵.
- ↑ ترمذی، ج۴، ص۲۸۷.
- ↑ ابن حبان، ج۵، ص۲۹۳.
- ↑ ابن ابی شیبه، ج۷، ص۳۹۸.
- ↑ ابن ابی شیبه، ج۶، ص۱۴۹.
- ↑ ابن ابی شیبه، ج۶، ص۱۶۹.
- ↑ «و (سوم) پیشتازان پیشتاز» سوره واقعه، آیه ۱۰.
- ↑ حسکانی، ج۲، ص۱۶۹ و ۲۹۶.
- ↑ «از تو درباره جنگ در ماه حرام می‌پرسند» سوره بقره، آیه ۲۱۷.
- ↑ طبری، ج۲، ص۴۷۷.
- ↑ «و دسته‌ای از اهل کتاب گفتند: در آغاز روز به آنچه بر مؤمنان فرو فرستاده شده است، ایمان آورید و در پایان آن بدان کفر ورزید باشد که آنان (از ایمان خود) بازگردند» سوره آل عمران، آیه ۷۲.
- ↑ طبری، ج۳، ص۴۳۳.
- ↑ «سبکبار و گرانبار رهسپار شوید» سوره توبه، آیه ۴۱.
- ↑ قرطبی، ج۸، ص۱۴۹.
- ↑ «ای مؤمنان! چیزهای پاکیزه‌ای را که خداوند برای شما حلال کرده است حرام مشمارید» سوره مائده، آیه ۸۷.
- ↑ ابوالشیخ انصاری، ج۳، ص۲۱۵.
- ↑ طبری، ج۲۷، ص۹۷؛ جصاص، ج۲، ص۷۲؛ سیوطی، ج۱، ص۵۳ و ج۲، ص۳۰۱ و ج۵، ص۷۳؛ استر آبادی، ج۱، ص۳۸.
- ↑ حسینیان مقدم، حسین، مقاله «ابومالک غفاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۹۵.