احمد بن هلال کرخی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} *از پیروان اهل بیت{{عم}} و منحرف از مهدویت‏<ref>خدامراد سلیمی...» ایجاد کرد)
 
 
(۵۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام هادی | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت]] - [[احمد بن هلال کرخی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
{{امامت}}


*از پیروان [[اهل بیت]]{{عم}} و منحرف از مهدویت‏<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۳۹ -۴۰.</ref>.
== آشنایی اجمالی ==
*احمد بن هلال، اهل روستای بزرگی از منطقه "نهروان" بود که میان واسط و بغداد قرار دارد. گفته شده است وی از یاران [[حضرت هادی]]{{ع}} یا [[امام عسکری]]{{ع}} بود. وی مشهور به غلو و مورد لعن و نفرین ابدی است<ref> ر. ک: احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص ۸۲، رقم ۱۹۹</ref>.
[[ابو جعفر احمد بن هلال عبرتائی کرخی بغدادی]] منسوب به عبرتا، روستایی در نواحی [[شهر]] اسکاف منطقه‌ای بین واسط و [[بغداد]]<ref>معجم البلدان، ج1، ص ۱۸۱.</ref> و از [[قبیله]] [[بنی جنید]] می‌‌باشد.<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> ابوجعفر از اصحاب [[امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]] {{ع}} بود<ref>رجال الطوسی، ص ۴۱۰ و ۴۲۸.</ref> و از [[امام هادی]] {{ع}}، [[حسن بن علی بن یقطین]]، [[ابن ابی عمیر]]، [[حسن بن محبوب]] و [[امیة بن علی قیسی]] [[روایت]] کرده و [[سعد بن عبدالله]]، [[محمد بن علی بن محبوب]]، [[محمد بن احمد بن ابوقتاده]] و [[احمد بن موسی نوفلی]] از او روایت کرده‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث، ج2، ص ۳۵۹.</ref> از امام حسن عسکری {{ع}} مذمت و سرزنش‌هایی در [[حق]] او صادر شده<ref>رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.</ref> و چون بعد از [[شهادت]] آن امام همام [[وکالت]] [[محمد بن عثمان]] را نپذیرفت، توقیعی مبنی بر [[لعن]] و [[برائت]] و [[بیزاری]] از او، از ناحیه [[مقدس]] [[حضرت حجت]] {{ع}} صادر گردید.<ref>قاموس الرجال، ج1، ص ۶۷۱.</ref> شاید به همین جهت، برخی معتقدند که وی از [[اعتقاد]] به [[شیعه]] دست کشیده و به [[اهل سنت]] پیوست.<ref>هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.</ref>
*نخست از افراد مورد اطمینان [[حضرت عسکری]]{{ع}} و از اصحاب ویژه و روایت ‏کننده از [[امامان معصوم]]{{عم}} بود. ۵۴ بار به زیارت خانه خدا رفت که بیست بار آن با پای پیاده بود، امّا دچار کژی شد؛ به گونه‏ای که [[حضرت عسکری]]{{ع}} او را بسیار نکوهش کرد و درباره‏‌اش فرمود: "از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" احْذَرُوا الصُّوفِيَ‏ الْمُتَصَنِّع‏‏"}}؛ محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۵، ش ۱۰۲۰</ref>.
*برخی نیز این جمله را در نکوهش او، از جانب [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} دانسته‌‏اند که در هرحال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است. او تا زمان نیابت [[محمد بن عثمان]] زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} درباره لعن و نفرین بر او و لزوم بیزاری از کارهایش توقیعی صادر شد<ref> شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref>.
*بیشتر کتاب‏های رجالی، به او لقب "عبرتایی" داده‏‌اند<ref> ابن داود حلی، رجال ابن داود، ص ۴۲۵؛ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص ۳۸۴؛ علامه حلی، رجال العلامه، ص ۲۰۲</ref>. [[شیخ طوسی]] در کتاب "الغیبة" وی را "کرخی" نامگذاری کرده و به او "بغدادی" نیز گفته شده است.
*احمد بن هلال تا آخر سفارت نایب نخست، دچار کژی نشده بود؛ ولی پس از وفات [[عثمان بن سعید]]، در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت<ref>  سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۵۰۲</ref>.
*شیعیان هم پس از برکناری، او را نفرین شده دانسته و از وی دوری جستند. پس از مرگ وی، توقیعی از [[امام مهدی|ولی عصر]]{{ع}} صادر شد: خداوند سبحانه و تعالی از فرزند هلال نگذرد که بدون هماهنگی و خشنودی ما، در کار ما مداخله و فقط به میل خود عمل می‌‏کرد، تا آن‏که پروردگار، با نفرین ما زندگی‏اش را به انجام رساند. ما در زمان زندگی‌‏اش نیز انحرافش را به شیعیان خاص خود گوشزد کردیم. این را به هرکس که درباره او می‏‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌‏کنند، تردید کند؛ زیرا می‌‏دانند ما اسرار خود را با آنان می‏‌گوییم.
*آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: ابن هلال، [[ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آن‏که مدت طولانی خدمت کرد، به دست خود ایمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد<ref>  محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۶؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۳۹ -۴۰.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
برخی رجال‌نویسان آنچه را در مذمت او وارد شده، رد می‌‌کنند.<ref>اختیار معرفة الرجال، ص ۵۸۱.</ref> در مقابل، برخی دیگر او را محدثی غلوکننده و متهم در [[دین]] شمرده اند<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> و عده‌ای گفته‌اند که تنها به روایاتی که او در حال سلامتش نقل کرده، اعتنا می‌‌شود.<ref> تنقیح المقال، ج1، ص ۱۰۰.</ref> عبرتائی بیشتر اصول [[اصحاب]] [[امامیه]] را روایت کرده است.<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> تألیفات او المشیخه، <ref>هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.</ref> یوم و لیله و کتاب النوادر می‌‌باشد.<ref>رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.</ref> او سرانجام در سال ۲۶۷ه‍ درگذشت<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref>.


==منابع==
== پرسش مستقیم ==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
* [[مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بوده‏‌اند؟ (پرسش)]]


==پانویس==
== پرسش‌های وابسته ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پرسمان مدعیان دروغین سفارت و نیابت}}
{{پانویس2}}


== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}


[[رده:احمد]]
== پانویس ==
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]]
{{پانویس}}
 
{{یاران امام عسکری}}
 
[[رده:اعلام]]
[[رده:مدعیان نیابت خاصه]]
[[رده:طبقه هفتم راویان]]
[[رده:اصحاب امام هادی]]
[[رده:اصحاب امام عسکری]]
[[رده:بنی جنید]]
[[رده:بغدادیان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۰

آشنایی اجمالی

ابو جعفر احمد بن هلال عبرتائی کرخی بغدادی منسوب به عبرتا، روستایی در نواحی شهر اسکاف منطقه‌ای بین واسط و بغداد[۱] و از قبیله بنی جنید می‌‌باشد.[۲] ابوجعفر از اصحاب امام هادی و امام حسن عسکری (ع) بود[۳] و از امام هادی (ع)، حسن بن علی بن یقطین، ابن ابی عمیر، حسن بن محبوب و امیة بن علی قیسی روایت کرده و سعد بن عبدالله، محمد بن علی بن محبوب، محمد بن احمد بن ابوقتاده و احمد بن موسی نوفلی از او روایت کرده‌اند.[۴] از امام حسن عسکری (ع) مذمت و سرزنش‌هایی در حق او صادر شده[۵] و چون بعد از شهادت آن امام همام وکالت محمد بن عثمان را نپذیرفت، توقیعی مبنی بر لعن و برائت و بیزاری از او، از ناحیه مقدس حضرت حجت (ع) صادر گردید.[۶] شاید به همین جهت، برخی معتقدند که وی از اعتقاد به شیعه دست کشیده و به اهل سنت پیوست.[۷]

برخی رجال‌نویسان آنچه را در مذمت او وارد شده، رد می‌‌کنند.[۸] در مقابل، برخی دیگر او را محدثی غلوکننده و متهم در دین شمرده اند[۹] و عده‌ای گفته‌اند که تنها به روایاتی که او در حال سلامتش نقل کرده، اعتنا می‌‌شود.[۱۰] عبرتائی بیشتر اصول اصحاب امامیه را روایت کرده است.[۱۱] تألیفات او المشیخه، [۱۲] یوم و لیله و کتاب النوادر می‌‌باشد.[۱۳] او سرانجام در سال ۲۶۷ه‍ درگذشت[۱۴].

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. معجم البلدان، ج1، ص ۱۸۱.
  2. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  3. رجال الطوسی، ص ۴۱۰ و ۴۲۸.
  4. معجم رجال الحدیث، ج2، ص ۳۵۹.
  5. رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.
  6. قاموس الرجال، ج1، ص ۶۷۱.
  7. هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.
  8. اختیار معرفة الرجال، ص ۵۸۱.
  9. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  10. تنقیح المقال، ج1، ص ۱۰۰.
  11. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  12. هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.
  13. رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.
  14. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۱۴۴-۱۴۵.