احمد بن هلال کرخی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۵۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام هادی | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[احمد بن هلال کرخی در در معارف مهدویت]] - [[احمد بن هلال کرخی در تراجم و رجال]]| پرسش مرتبط  = }}
{{امامت}}


*از پیروان [[اهل بیت]]{{عم}} و منحرف از مهدویت‏<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۳۹ -۴۰.</ref>.
== آشنایی اجمالی ==
*احمد بن هلال، اهل روستای بزرگی از منطقه "نهروان" بود که میان واسط و بغداد قرار دارد. گفته شده است وی از یاران [[حضرت هادی]]{{ع}} یا [[امام عسکری]]{{ع}} بود. وی مشهور به غلو و مورد لعن و نفرین ابدی است<ref> ر. ک: احمد بن علی نجاشی، رجال النجاشی، ص ۸۲، رقم ۱۹۹</ref>.
[[ابو جعفر احمد بن هلال عبرتائی کرخی بغدادی]] منسوب به عبرتا، روستایی در نواحی [[شهر]] اسکاف منطقه‌ای بین واسط و [[بغداد]]<ref>معجم البلدان، ج1، ص ۱۸۱.</ref> و از [[قبیله]] [[بنی جنید]] می‌‌باشد.<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> ابوجعفر از اصحاب [[امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]] {{ع}} بود<ref>رجال الطوسی، ص ۴۱۰ و ۴۲۸.</ref> و از [[امام هادی]] {{ع}}، [[حسن بن علی بن یقطین]]، [[ابن ابی عمیر]]، [[حسن بن محبوب]] و [[امیة بن علی قیسی]] [[روایت]] کرده و [[سعد بن عبدالله]]، [[محمد بن علی بن محبوب]]، [[محمد بن احمد بن ابوقتاده]] و [[احمد بن موسی نوفلی]] از او روایت کرده‌اند.<ref>معجم رجال الحدیث، ج2، ص ۳۵۹.</ref> از امام حسن عسکری {{ع}} مذمت و سرزنش‌هایی در [[حق]] او صادر شده<ref>رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.</ref> و چون بعد از [[شهادت]] آن امام همام [[وکالت]] [[محمد بن عثمان]] را نپذیرفت، توقیعی مبنی بر [[لعن]] و [[برائت]] و [[بیزاری]] از او، از ناحیه [[مقدس]] [[حضرت حجت]] {{ع}} صادر گردید.<ref>قاموس الرجال، ج1، ص ۶۷۱.</ref> شاید به همین جهت، برخی معتقدند که وی از [[اعتقاد]] به [[شیعه]] دست کشیده و به [[اهل سنت]] پیوست.<ref>هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.</ref>
*نخست از افراد مورد اطمینان [[حضرت عسکری]]{{ع}} و از اصحاب ویژه و روایت ‏کننده از [[امامان معصوم]]{{عم}} بود. ۵۴ بار به زیارت خانه خدا رفت که بیست بار آن با پای پیاده بود، امّا دچار کژی شد؛ به گونه‏ای که [[حضرت عسکری]]{{ع}} او را بسیار نکوهش کرد و درباره‏‌اش فرمود: "از این صوفی ریاکار و بازیگر پروا کنید"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" احْذَرُوا الصُّوفِيَ‏ الْمُتَصَنِّع‏‏"}}؛ محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۵، ش ۱۰۲۰</ref>.
*برخی نیز این جمله را در نکوهش او، از جانب [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} دانسته‌‏اند که در هرحال نشانگر پلیدی و گمراهی این مرد است. او تا زمان نیابت [[محمد بن عثمان]] زیست و با سماجت بسیار، سفارت آن جناب را انکار کرد. از [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} درباره لعن و نفرین بر او و لزوم بیزاری از کارهایش توقیعی صادر شد<ref> شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref>.
*بیشتر کتاب‏های رجالی، به او لقب "عبرتایی" داده‏‌اند<ref> ابن داود حلی، رجال ابن داود، ص ۴۲۵؛ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص ۳۸۴؛ علامه حلی، رجال العلامه، ص ۲۰۲</ref>. [[شیخ طوسی]] در کتاب "الغیبة" وی را "کرخی" نامگذاری کرده و به او "بغدادی" نیز گفته شده است.
*احمد بن هلال تا آخر سفارت نایب نخست، دچار کژی نشده بود؛ ولی پس از وفات [[عثمان بن سعید]]، در نایب دوم شک کرد و نیابت او را نپذیرفت<ref>  سید محمد صدر، تاریخ الغیبة الصغری، ص ۵۰۲</ref>.
*شیعیان هم پس از برکناری، او را نفرین شده دانسته و از وی دوری جستند. پس از مرگ وی، توقیعی از [[امام مهدی|ولی عصر]]{{ع}} صادر شد: خداوند سبحانه و تعالی از فرزند هلال نگذرد که بدون هماهنگی و خشنودی ما، در کار ما مداخله و فقط به میل خود عمل می‌‏کرد، تا آن‏که پروردگار، با نفرین ما زندگی‏اش را به انجام رساند. ما در زمان زندگی‌‏اش نیز انحرافش را به شیعیان خاص خود گوشزد کردیم. این را به هرکس که درباره او می‏‌پرسد، برسانید. هیچ یک از شیعیان ما معذور نیست در آنچه افراد مورد اعتماد از ما نقل می‌‏کنند، تردید کند؛ زیرا می‌‏دانند ما اسرار خود را با آنان می‏‌گوییم.
*آن حضرت در توقیعی دیگر فرمود: ابن هلال، [[ایمان]] خود را پایدار نداشت و با آن‏که مدت طولانی خدمت کرد، به دست خود ایمانش را به کفر دگرگون ساخت و خدا نیز او را کیفر داد<ref>  محمد بن عمر کشی، رجال الکشی، ص ۵۳۶؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۵۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۳۹ -۴۰.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
برخی رجال‌نویسان آنچه را در مذمت او وارد شده، رد می‌‌کنند.<ref>اختیار معرفة الرجال، ص ۵۸۱.</ref> در مقابل، برخی دیگر او را محدثی غلوکننده و متهم در [[دین]] شمرده اند<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> و عده‌ای گفته‌اند که تنها به روایاتی که او در حال سلامتش نقل کرده، اعتنا می‌‌شود.<ref> تنقیح المقال، ج1، ص ۱۰۰.</ref> عبرتائی بیشتر اصول [[اصحاب]] [[امامیه]] را روایت کرده است.<ref>الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.</ref> تألیفات او المشیخه، <ref>هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.</ref> یوم و لیله و کتاب النوادر می‌‌باشد.<ref>رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.</ref> او سرانجام در سال ۲۶۷ه‍ درگذشت<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۱۴۴-۱۴۵.</ref>.
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|7}}
*[[آخر الزمان]]؛
*[[آدینه جمعه]]؛
*[[آستانه عسکریین]]؛
*[[آستانه قیامت]]؛
*[[آفتاب پشت ابر]] ([[خورشید پشت ابر]])؛
*[[آینده پژوهی]]؛
*[[آیین جدید دین در عصر ظهور]]؛
*[[اَبدال]]؛
*[[ابوالادیان]]؛
*[[ابوصالح]]؛
*[[ابوالقاسم (امام مهدی)]])؛
*[[اثناعشریه]]؛
*[[احمد (امام مهدی)]])؛
*[[احمد بن اسحاق قمی]]؛
*[[احمد بن هلال کرخی]]؛
*[[احمدیه]] ([[قادیانیه]])؛
*[[اخیار]]؛
*[[ادله رجعت]]؛
*[[اسماعیلیه]]؛
*[[أشراط الساعه]]؛
*[[اصحاب قائم]] ([[یاران امام مهدی]]){{ع}}؛
*[[اصحاب کهف]]؛
*[[اقامت‌گاه امام مهدی در عصر ظهور]] ([[مسجد سهله]])؛
*[[القاب امام مهدی]]{{ع}}؛
*[[امامت امام مهدی]]{{ع}}؛
*[[امامت و مهدویت]]؛
*[[امام حسن عسکری]]؛
*[[امام زمان]] ([[صاحب الزمان]])؛
*[[امام شناسی]] ([[مرگ جاهلی]])؛
*[[امام مهدی از ولادت تا ظهور]]؛
*[[امامیه]]؛
*[[امدادهای غیبی]]؛
*[[امکان رجعت رجعت]]؛
*[[امنیت حکومت جهانی]]؛
*[[انتظار فرج]]؛
*[[انتقام]]؛
*[[انجمن حجتیه]]؛
*[[انطاکیه]]؛
*[[اوتاد]]؛
*[[اهل سنت و امام مهدی موعود]]؛
*[[اهل سنّت و ولادت امام مهدی{{ع}}]]؛
*[[اهل کتاب در عصر ظهور]]؛
*[[ایام الله]]؛
*[[ایستادن هنگام شنیدن لقب قائم]]؛
*[[باب]] ([[علی محمد شیرازی)]])؛
*[[بابیه باب]]؛
*[[باران های پیاپی]]؛
*[[باقریه]]؛
*[[البرهان فی علامات امام مهدی آخر الزمان]]؛
*[[بعثت امام مهدی]]؛
*[[بلالی محمد بن علی بن بلال]]؛
*[[بلالیه]]؛
*[[بهائیت]]؛
*[[البیان فی اخبار صاحب الزمان]]؛
*[[بیت الحمد]]؛
*[[بیت المقدس]]؛
*[[بیدا خسف به بیدا]]؛
*[[بیعت امام مهدی]]؛
*[[بیعت نامه امام مهدی]]؛
*[[البیعه لله]]؛
*[[پایان تاریخ آخرالزمان]]؛
*[[پدر امام مهدی امام حسن عسکری]]؛
*[[پدر امام مهدی و اهل سنّت]]؛
*[[پرچم امام مهدی ]]؛
*[[پرچم های سیاه]]؛
*[[پیراهن امام مهدی]]؛
*[[تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم]]؛
*[[تاریخ عصر غیبت]]؛
*[[تاریخ غیبت کبرا]]؛
*[[تشرف ملاقات با امام مهدی]]؛
*[[تکذیب وقت گزاران وقت ظهور]]؛
*[[تَناثُرُ النُّجُوم]]؛
*[[توقیع]]؛
*[[جبرئیل]]؛
*[[جده]]؛
*[[جزیره خضرا]]؛
*[[جزیره خضرا در ترازوی نقد]]؛
*[[جعفر کذاب]]؛
*[[جمعه]]؛
*[[جنگ افزارهای امام مهدی سلاح امام مهدی]]؛
*[[حجت]]؛
*[[حجر الاسود]]؛
*[[حدیث غدیر]]؛
*[[حدیث لوح حضرت زهرا لوح حضرت زهرا]]؛
*[[حدیث معراج]]؛
*[[حِرْز امام مهدی ]]؛
*[[حرمت نام بردن امام مهدی]]؛
*[[حسن شریعی]]؛
*[[حسین بن روح نوبختی]]؛
*[[حسین بن منصور حلاج]]؛
*[[حکومت جهانی]]؛
*[[حکومت صالحان]]؛
*[[حکومت مستضعفان]]؛
*[[حکیمه خاتون]]؛
*[[حیرت]]؛
*[[خاتم الاوصیاء]]؛
*[[خراسانی]] ([[خروج خراسانی]])؛
*[[خردسال ترین پیشوای معصوم]] ([[امامت امام مهدی]])؛
*[[خروج خراسانی]]؛
*[[خروج دابة الاَرض]]؛
*[[خروج دجال]]؛
*[[خروج سفیانی]]؛
*[[خروج سید حسنی]]؛
*[[خروج شعیب بن صالح]]؛
*[[خروج شیصبانی]]؛
*[[خروج عوف سلمی]]؛
*[[خروج امام مهدی]] ([[قیام امام مهدی]])؛
*[[خروج یأجوج]] ([[یأجوج و مأجوج]])؛
*[[خروج یمانی]]؛
*[[خسف به بیداء]]؛
*[[خسوف و کسوف غیرعادی]]؛
*[[خضر]]؛
*[[خلافت موعود]]؛
*[[خورشید پشت ابر]]؛
*[[خطبه قیام]]؛
*[[خورشید مغرب]]؛
*[[خیمه]]؛
*[[دابه الارض]] ([[خروج دابه الارض]])؛
*[[دادگستر جهان]]؛
*[[دانشمندان عامه و امام مهدی موعود]]؛
*[[دجال خروج دجال]]؛
*[[در انتظار ققنوس]]؛
*[[در فجر ساحل]]؛
*[[دست بر سر گذاشتن]]؛
*[[دعای افتتاح]]؛
*[[دعای عهد]]؛
*[[دعای ندبه]]؛
*[[دعای سمات]]؛
*[[دوازده امامی]] ([[اثناعشریه]])؛
*[[دولت کریمه]] ([[حکومت جهانی]])؛
*[[دین در آخرالزمان آخرالزمان]]؛
*[[دین عصر ظهور]]؛
*[[ذی طوی]]؛
*[[رایات سود]] ([[پرچم های سیاه]])؛
*[[رحلت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])؛
*[[رجعت]]؛
*[[رجعت کنندگان]]؛
*[[رکن و مقام]]؛
*[[رؤیت امام مهدی]] ([[ملاقات امام مهدی]])؛
*[[زبور داود]]؛
*[[زمینه سازان ظهور]]؛
*[[زنان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])؛
*[[زنان و قیام امام مهدی]] ([[یاران امام مهدی]])؛
*[[زندگی آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])؛
*[[زیارت آل یس]]؛
*[[زیارت ناحیه مقدسه]]؛
*[[زیارت رجبیه]]؛
*[[زیدیه]]؛
*[[سازمان وکالت]]؛
*[[سامرا]]؛
*[[سرداب سامرا]]؛
*[[سلاح امام مهدی]]؛
*[[سفیانی]] ([[خروج سفیانی]])؛
*[[سید حسنی]] ([[خروج سید حسنی]])؛
*[[سیره حکومتی امام مهدی]]؛
*[[سیصد و سیزده]]؛
*[[شاهدان ولادت امام مهدی]]؛
*[[شرایط ظهور]]؛
*[[شرید]]؛
*[[شریعیه]]؛
*[[شعبان]]؛
*[[شعیب بن صالح]] ([[خروج شعیب ]])؛
*[[شلمغانیه]]؛
*[[شمائل امام مهدی]]؛
*[[شمشیر سلاح امام مهدی]]؛
*[[شهادت امام مهدی]] ([[فرجام امام مهدی]])؛
*[[شیخیه]]؛
*[[شیطان]] ([[کشته شدن شیطان]])؛
*[[شیصبانی]] ([[خروج شیصبانی]])؛
*[[شیعه]]؛
*[[صاحب الامر]]؛
*[[صاحب الدار]]؛
*[[صاحب الزمان]]؛
*[[صاحب السیف]]؛
*[[صاحب الغیبه]]؛
*[[صاید بن صید]] ([[خروج دجال]])؛
*[[صقیل]] ([[مادر امام مهدی]])؛
*[[صیحه آسمانی]] ([[ندای آسمانی]])؛
*[[طالقان]]؛
*[[طرید]]؛
*[[طلوع خورشید از مغرب]]؛
*[[طویل العمر]]؛
*[[طی الارض]]؛
*[[طیبه]]؛
*[[ظهور]]؛
*[[عاشورا]]؛
*[[عبرتایی]] ([[احمد بن هلال]])؛
*[[عثمان بن سعید عمری]]؛
*[[عدد یاران امام مهدی]] ([[سیصد و سیزده]])؛
*[[عدل و قسط حکومت جهانی]]؛
*[[العرف الوردی فی اخبار الامام مهدی]]؛
*[[عسکریه]]؛
*[[عصائب]]؛
*[[عصر زندگی]]؛
*[[عقد الدرر فی اخبار المنتظر]]؛
*[[علایم ظهور]] ([[نشانه های ظهور]])؛
*[[علائم قیامت اشراط الساعه]]؛
*[[علی بن محمد سمری]]؛
*[[غار انطاکیه]] ([[انطاکیه]])؛
*[[غایب]] ([[امام غایب]])؛
*[[غریم]]؛
*[[غلام]]
*[[غیبت]] ([[پنهان شدن)]])؛
*[[الغیبه]]؛
*[[غیبت صغرا]]؛
*[[غیبت کبرا]]؛
*[[فترت]]؛
*[[فرید]]؛
*[[فرجام امام مهدی]]؛
*[[فرجام شناسی]] ([[آینده پژوهی]])؛
*[[فضیلت انتظار فرج]] ([[انتظار فرج ]])؛
*[[فضیلت منتظران]] ([[منتظر]])؛
*[[فلسفه رجعت]] ([[رجعت]])؛
*[[فلسفه غیبت صغرا]] ([[غیبت صغرا]])؛
*[[فلسفه غیبت]] ([[غیبت امام مهدی]])؛
*[[فواید امام غایب]]؛
*[[فوتوریسم]]؛
*[[قائم]]؛
*[[قادیانیه]]؛
*[[قتل نفس زَکیّه]]؛
*[[قم]]؛
*[[قیامت صغرا]] ([[رجعت]])؛
*[[قیام های پیش از ظهور]]؛
*[[کتاب الغیبه للحجه]]؛
*[[کشته شدن شیطان]]؛
*[[کمال الدین و تمام النعمه]]؛
*[[کوفه]]؛
*[[کنیه امام مهدی]] ([[ابوالقاسم]])؛
*[[کوه رَضْوی]]؛
*[[کیسانیه]]؛
*[[لباس امام مهدی]] ([[پیراهن امام مهدی]])؛
*[[لوح حضرت زهرا]]؛
*[[مادر امام مهدی]]؛
*[[متامام مهدی]] ([[مدعیان مهدویت]])؛
*[[مثلث برمودا]] ([[جزیره خضرا]])؛
*[[محدَّث]]؛
*[[محل بیعت امام مهدی]] ([[رکن و مقام]])؛
*[[محل ظهور امام مهدی]] ([[مسجد الحرام]])؛
*[[محل قتل نفس زکیه رکن و مقام]]؛
*[[محمد]]؛
*[[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]؛
*[[محمد بن علی بن هلال]]؛
*[[محمد بن علی شلمغانی]]؛
*[[محمد بن نصیر نمیری]]؛
*[[محمدیه]]؛
*[[مدعیان بابیت]]؛
*[[مدعیان مهدویت]]؛
*[[مرجع تقلید]]؛
*[[مردان آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]])؛
*[[مرکز حکومت امام مهدی]] ([[مسجد کوفه]])؛
*[[مرگ جاهلی]]؛
*[[مرگ سرخ]]؛
*[[مرگ سفید]]؛
*[[مستضعف]]؛
*[[مسجد جمکران]]؛
*[[مسجد الحرام]]؛
*[[مسجد سهله]]؛
*[[مسجد صاحب الزمان]] ([[مسجد جمکران]])؛
*[[مسجد کوفه]]؛
*[[مصلای جمعه و جماعات در عصر ظهور]] ([[مسجد کوفه]])؛
* [[مضطر]]؛
*[[معجم احادیث الامام الامام مهدی ]]؛
*[[معمرین]]؛
*[[مغیریه]]؛
*[[مقتدای مسیح]]؛
*[[مکیال المکارم فی فواید الدعاء للقائم]]؛
*[[ملاحم و فتن]]؛
*[[ملاقات با امام مهدی]]؛
*[[ملیکه مادر امام مهدی]]؛
*[[منتخب الاثر]]؛
*[[منتظِر]]؛
*[[منتَظَر]]؛
*[[منتقم]]؛
*[[منصور]]؛
*[[موتور]]؛
*[[موسویه]]؛
*[[موعود مسیحیت]]؛
*[[موعود یهود]]؛
*[[امام مهدی]]؛
*[[امام مهدی سودانی]]؛
*[[امام مهدی موعود]]؛
*[[مهدویت]]؛
*[[ممهدون]] ([[زمینه سازان ظهور]])؛
*[[مهدویت پژوهی]] ([[آینده پژوهی]])؛
*[[امام مهدی شخصی و امام مهدی نوعی]]؛
*[[امام مهدیه]]؛
*[[میراث دار پیامبران]]؛
*[[ناحیه مقدسه]]؛
*[[نام های حضرت محمد]] ([[احمد]])؛
*[[ناووسیه]]؛
*[[نجبا]]؛
*[[ندای آسمانی]]؛
*[[نرگس]] ([[مادر امام مهدی]])؛
*[[نزول عیسی]]؛
*[[نشانه های آخرالزمان]] ([[آخرالزمان]]؛
*[[نشانه های ظهور]]؛
*[[نفس زکیه]]؛
*[[نماز امام زمان]]؛
*[[نواب خاص]]؛
*[[نیابت خاص]]؛
*[[نیابت عام]]؛
*[[نیمه شعبان]]؛
*[[وقاتون]] ([[وقت ظهور]])؛
*[[وقت ظهور]]؛
*[[وقت معلوم]]؛
*[[وکلای امام مهدی]]؛
*[[ولادت امام مهدی]]؛
*[[ولایت فقیه]]؛
*[[ولی فقیه]]؛
*[[همسر و فرزند امام مهدی]]؛
*[[هیبت امام مهدی]]؛
*[[یأجوج و مأجوج]]؛
*[[یاران امام مهدی]]؛
*[[یالثارات الحسین]]؛
{{پایان}}
{{پایان}}


==منابع==
== پرسش مستقیم ==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
* [[مدعیان دروغین سفارت چه کسانی بوده‏‌اند؟ (پرسش)]]


==پانویس==
== پرسش‌های وابسته ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پرسمان مدعیان دروغین سفارت و نیابت}}
{{پانویس2}}


== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}


[[رده:احمد]]
== پانویس ==
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]]
{{پانویس}}
 
{{یاران امام عسکری}}
 
[[رده:اعلام]]
[[رده:مدعیان نیابت خاصه]]
[[رده:طبقه هفتم راویان]]
[[رده:اصحاب امام هادی]]
[[رده:اصحاب امام عسکری]]
[[رده:بنی جنید]]
[[رده:بغدادیان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۰

آشنایی اجمالی

ابو جعفر احمد بن هلال عبرتائی کرخی بغدادی منسوب به عبرتا، روستایی در نواحی شهر اسکاف منطقه‌ای بین واسط و بغداد[۱] و از قبیله بنی جنید می‌‌باشد.[۲] ابوجعفر از اصحاب امام هادی و امام حسن عسکری (ع) بود[۳] و از امام هادی (ع)، حسن بن علی بن یقطین، ابن ابی عمیر، حسن بن محبوب و امیة بن علی قیسی روایت کرده و سعد بن عبدالله، محمد بن علی بن محبوب، محمد بن احمد بن ابوقتاده و احمد بن موسی نوفلی از او روایت کرده‌اند.[۴] از امام حسن عسکری (ع) مذمت و سرزنش‌هایی در حق او صادر شده[۵] و چون بعد از شهادت آن امام همام وکالت محمد بن عثمان را نپذیرفت، توقیعی مبنی بر لعن و برائت و بیزاری از او، از ناحیه مقدس حضرت حجت (ع) صادر گردید.[۶] شاید به همین جهت، برخی معتقدند که وی از اعتقاد به شیعه دست کشیده و به اهل سنت پیوست.[۷]

برخی رجال‌نویسان آنچه را در مذمت او وارد شده، رد می‌‌کنند.[۸] در مقابل، برخی دیگر او را محدثی غلوکننده و متهم در دین شمرده اند[۹] و عده‌ای گفته‌اند که تنها به روایاتی که او در حال سلامتش نقل کرده، اعتنا می‌‌شود.[۱۰] عبرتائی بیشتر اصول اصحاب امامیه را روایت کرده است.[۱۱] تألیفات او المشیخه، [۱۲] یوم و لیله و کتاب النوادر می‌‌باشد.[۱۳] او سرانجام در سال ۲۶۷ه‍ درگذشت[۱۴].

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. معجم البلدان، ج1، ص ۱۸۱.
  2. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  3. رجال الطوسی، ص ۴۱۰ و ۴۲۸.
  4. معجم رجال الحدیث، ج2، ص ۳۵۹.
  5. رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.
  6. قاموس الرجال، ج1، ص ۶۷۱.
  7. هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.
  8. اختیار معرفة الرجال، ص ۵۸۱.
  9. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  10. تنقیح المقال، ج1، ص ۱۰۰.
  11. الفهرست (طوسی)، ص ۳۶.
  12. هدیة العارفین، ج1، ص ۵۰.
  13. رجال النجاشی، ج1، ص ۲۱۸.
  14. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۱۴۴-۱۴۵.