علم غیب غیر ذاتی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{علم معصوم}}
| موضوع اصلی = [[علم غیب معصوم (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب]]
'''علم غیب ذاتی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[علم غیب معصوم (پرسش)|علم غیب معصوم]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم غیب]]''' مراجعه شود.
| تصویر = 7626626262.jpg
| نمایه وابسته = [[اقسام علم غیب (نمایه)|اقسام علم غیب]]
| مدخل اصلی = [[علم غیب]]
| موضوعات وابسته =
| پاسخ‌دهندگان = [[جعفر سبحانی|سبحانی]]؛ [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]؛ [[محسن غرویان|غرویان]]، [[مصطفی سلطانی|سلطانی]]؛ [[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری]] و [[محمد رضا غلامی|غلامی]]؛ [[مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها (وبگاه)|پژوهشگران مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها]]
}}
'''[[علم غیب]] غیر ذاتی چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[علم غیب معصوم (پرسش)|علم غیب معصوم]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[علم غیب]]''' مراجعه شود.
 
== عبارت‌های دیگری از این پرسش ==
* [[علم غیب عرضی]] چیست؟
* [[علم غیب اکتسابی]] چیست؟
* [[علم غیب فیضی]] یا [[علم غیب افاضی|افاضی]] چیست؟
* [[علم غیب مستفاد]] چیست؟
* [[علم غیب تعلیمی]] چیست؟
 
== پاسخ نخست ==
[[پرونده:sobhani.jpg|بندانگشتی|راست|100px|[[جعفر سبحانی]]]]
آیت‌الله '''[[جعفر سبحانی|سبحانی]]''' در کتاب ''«[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1286 جدال احسن]»'' در این باره گفته است:
 
«این نوع آگاهی، که به تعلیم الهی است، از امکان عقلی برخوردار است، و آیات و روایات گواهی روشن بر برخورداری انبیا از این آگاهی است. تنها در سوره یوسف، [[حضرت یعقوب]] {{ع}} و [[حضرت یوسف]] {{ع}} به‌ طور مکرر از پس پرده خبر داده‌اند و هرگز جنبه اعجاز نداشته، بلکه به تعلیم الهی بوده است، اینک اشاره‌ای به آن‌ها داریم:
# [[حضرت یوسف]] {{ع}} در رؤیا دید که آفتاب و ماه و یازده ستاره برای او سجده می‌کنند، پدر به تعلیم الهی از پس پرده غیب، یعنی از آینده درخشان فرزند خود آگاه شد و فرمود: خواب خود را برای برادرها بازگو نکن.
# آن‌گاه که برادران یوسف از پدر درخواست کردند که اجازه دهد او را با خود برای گردش ببرند، گفت: از آن می‌‌‌ترسم که گرگ او را بخورد، در اینجا نیز از دروغ‌گویی فرزندان خود در آینده گزارش داد، به همین دلیل، وقتی برگشتند و دروغی را ساختند، همه را تکذیب کرد و گفت: {{متن قرآن|بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا}}<ref>«بلکه (هوای) نفستان کاری را در چشمتان آراست»، سوره یوسف، آیه۱۸.</ref>».<ref>[http://lib.hajj.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1286 جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان، ص ۱۰۰]</ref>
 
== پاسخ‌های دیگر ==
{{پاسخ پرسش
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت‌الله فاضل لنکرانی؛
| تصویر = 11736.jpg
| پاسخ‌دهنده = محمد جواد فاضل لنکرانی
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]''' در بیاناتی با موضوع ''«[http://www.j-fazel.com/persian/lecture/9482/ همگرایی قیام امام حسین  با علم حضرت به شهادت خود و یارانش]»'' در این‌باره گفته‌ است:


==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
«در علم [[ائمه]] تعبیری به نام علم مستفاد هست که مؤید همان تعبیر [[امام علی|امیرالمؤمنین]] {{ع}} است، علم مستفاد، یعنی علمی که واسطه می‌خورد و من غیر نفسه است، علم خدای تبارک و تعالی من عند نفسه یا بالذات است اما علم [[ائمه]] {{عم}} علم مستفاد است، اینکه در روایات وارد شده ائمه ما در هر شب جمعه متصل به عرش خدای تبارک و تعالی می‌شوند و ازدیاد علم می‌کنند، اگر این اتصال نباشد علم آنها پایان می‌پذیرد این علم مستفاد است»<ref>[http://www.j-fazel.com/persian/lecture/9482/ وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).]</ref>.
*علم غیب عرضی چیست؟
}}
*علم غیب اکتسابی چیست؟
{{پاسخ پرسش  
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجج الاسلام و المسلمین غرویان، میرباقری و غلامی؛
| تصویر = 11212121.jpg
| پاسخ‌دهنده = محسن غرویان
| پاسخ = حجج الاسلام و المسلمین '''[[محسن غرویان|غرویان]]'''، '''[[سید محمد حسین میرباقری|میرباقری]]''' و '''[[محمد رضا غلامی|غلامی]]''' در کتاب ''«[[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
«'''[[علم غیب]] اکتسابی:''' علمی است که در رابطه با غیر خداوند مطرح می‌شود و چنین نیست که این آگاهی از غیب لازمه ذات و یا عین ذات چنین موجوداتی باشد، بلکه بایستی خداوند چنین علمی را یا از طریق وحی بدانان عنایت فرماید و یا زمینه ها و اسباب لازم برای حصول چنین علمی را فراهم آورد»<ref>[[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|بحثی مبسوط در آموزش عقاید]]، ج٢، ص٢٧</ref>.
}}
{{پاسخ پرسش
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین سلطانی؛
| تصویر = 765454.jpg
| پاسخ‌دهنده = مصطفی سلطانی
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[مصطفی سلطانی]]''' در کتاب ''«[[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه]]»'' در این باره گفته است:


== پاسخ به این پرسش==
«نکته‌ای که در بحث [[علم امام]] {{ع}} باید به آن توجه داشت، تفکیک بین علم ذاتی ازلی و ابدی و علم غیر ذاتی است. قرآن مجید در بیان علم و نسبت آن به انبیا و [[ائمه]] {{عم}}، گاهی بیان اثباتی و گاهی بیان سلبی دارد. سیاق اینگونه قرآن، نشان‌دهنده تفکیک بین علم ذاتی و غیرذاتی است. آیات نافی علم از [[پیامبر]] {{صل}} نفی علم ذاتی می‌کند، نه غیر ذاتی<ref>[[علی نمازی شاهرودی]]، [http://www.ghbook.ir/index.php?name=%D8%B9%D9%84%D9%85%20%D8%BA%DB%8C%D8%A8&option=com_mtree&task=readonline&link_id=16234&page=14&chkhashk=EFF9D86168&Itemid=&lang=fa علم غیب]، ص ۱۴ - ۱۵.</ref> به این بیان در صورت وجود مصلحت، خداوند همه علوم غیر ذاتی را در اختیار [[پیامبر]] {{صل}} قرار می‌دهد، از این رو تعارضی بین آیات قرآن نیست<ref>رک: بقره، ۲۱۶؛ توبه، ۱۰۱؛ زمر، ۳۹؛ مجادله، ۵۸؛ عنکبوت، ۴۹؛ آل عمران، ۶۱؛ بقره، ۱۲۹.</ref>. بیان فوق به واسطه روایات نیز تأیید می‌شود. در روایتی آمده است: {{عربی|«إِنَّ لِلَّهِ عِلْمَيْنِ‏ عِلْمٌ‏ مَكْنُونٌ‏ مَخْزُونٌ‏ لَا يَعْلَمُهُ‏ إِلَّا هُوَ مِنْ ذَلِكَ يَكُونُ الْبَدَاءُ وَ عِلْمٌ عَلَّمَهُ مَلَائِكَتَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ فَنَحْنُ نَعْلَمُه‏‏‏»}}<ref> خداوند دوگونه علم دارد: علم که در خزینه غیبی خود پنهان دارد و کسی جز او خبر نداردو بداء هم در همین حیطه است و علمی که به ملائکه و انبیایش تعلیم داده است؛ بصائر الدرجات، ص۱۰۹؛ بحارالانوار، ج۲۶، ص۱۶۳.</ref>»<ref>[[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه، ص۶۹]]</ref>.
{{Gallery
|title=
|width=160 | height=170 | lines=4
|align=center
|footer=
|File:11212121.jpg |
alt3=
|[[محسن غرویان]]<br/>(پدیدآورنده)
|File:9030760879.jpg |
alt2=
|[[محمد رضا غلامی]]<br/>(پدیدآورنده)
|File:9030760879.jpg |
alt1=
|[[محسن میرباقری]]<br/>(پدیدآورنده)
}}
}}
پدیدآورندگان [[بحثی مبسوط در آموزش عقاید (کتاب)|کتاب بحثی مبسوط در آموزش عقاید]] در این‌باره گفته‌اند:
{{پاسخ پرسش
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌فر؛
| تصویر = 11902.jpg
| پاسخ‌دهنده = حسن مهدی‌فر
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[حسن مهدی‌فر]]''' در پایان‌نامه دکتری خود با عنوان ''«[[علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن (پایان‌نامه)|علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن]]»'' در این‌باره گفته‌ است:


«'''علم غیب اکتسابی:''' علمی است که در رابطه با غیر خداوند مطرح می‌شود و چنین نیست که این آگاهی از غیب لازمه ذات و یا عین ذات چنین موجوداتی باشد، بلکه بایستی خداوند چنین علمی را یا از طریق وحی بدانان عنایت فرماید و یا زمینه ها و اسباب لازم برای حصول چنین علمی را فراهم آورد»<ref>بحثی مبسوط در آموزش عقائد، ج٢، ص٢٧</ref>.
«علمی است که به واسطه تعلیم خداوند، انسان‌های برگزیده می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و چنین علمی، تبعی و نسبت به علم خداوند موقتی و محدود می‌باشد»<ref>[[علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن (پایان‌نامه)|علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن]]، ص۲۴.</ref>.
==جستارهای وابسته==
}}
* [[علم غیب معصوم (پرسش)]]
{{پاسخ پرسش
* [[علم غیب معصوم (نمایه موضوعی)]]
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. پژوهشگران مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها.
| تصویر = 9030760879.jpg
| پاسخ‌دهنده = مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها
| پاسخ = پژوهشگران  ''«[http://www.anvartaha.ir/fa/Content مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها]»'' در این‌باره گفته‌‌اند:
 
«[[علم غیب]] غیر ذاتی که افرادی به تبع تعلیم حق تعالى و به إذن او، می توانند از آن آگاه شوند.<ref>[[المیزان (کتاب)|المیزان فی تفسیر القرآن]]، ج‏ ۲۰، ص ۵۴.</ref>در برخی آیات به این نوع علم غیب اشاره شده است: {{متن قرآن|[[با توجه به آیه ۲۶ و ۲۷ سوره جن غیر از خدا چه کسی از غیب خبر دارد؟ (پرسش)|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ]]}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی می‌گمارد». سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷.</ref> و {{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۹ سوره هود علم غیب غیر خدا را اثبات می‌کند؟ (پرسش)|تِلْكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ ...]]}}<ref>«این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم»؛ سوره هود، آیه ۴۹.</ref>»<ref>[http://www.anvartaha.ir/fa/Content/42/%D8%B7%D8%A8%D9%82%20%D8%A7%D9%8A%D8%A7%D8%AA%20%D9%82%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A7%D9%8A%D8%A7%20%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%20%D9%86%D9%8A%D8%B2%20%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85%20%D8%A8%D9%87%20%D8%BA%D9%8A%D8%A8%20%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF وبگاه مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها]</ref>.
}}


==پرسش‌های وابسته==
== پرسش‌های وابسته ==
{{ستون-شروع|3}}
{{پرسش وابسته}}
# [[غیب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[حقیقت غیب چیست؟ (پرسش)]]
# [[اقسام و انواع غیب کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[اقسام و انواع غیب کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[علم غیب چیست؟ (پرسش)]]
# [[غیب مطلق چیست و مصداق‌های آن کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[آیا غیب مطلق برای خدا هم غیب است یا برای او قابل ادارک است؟ (پرسش)]]
# [[غیب اضافی یا نسبی چیست و مصداق‌های آن کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[به چه دلیل برای خداوند غیبی وجود ندارد؟ (پرسش)]]
# [[اگر برای خدا غیبی وجود ندارد معنای عالم الغیب والشهادة چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا غیب و شهادت مراتب و درجات دارند؟ (پرسش)]]
# [[اقسام و انواع علم غیب کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[اقسام و انواع علم غیب کدام‌اند؟ (پرسش)]]
# [[علم غیب ذاتی چیست؟ (پرسش)]]
# [[علم غیب ذاتی چیست؟ (پرسش)]]
# [[بحث از علم غیب چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)]]
# [[علم غیب فعلی یا دائمی به چه معناست؟ (پرسش)]]
{{پایان}}
# [[علم غیب شأنی یا استعدادی یا ارادی و اختیاری به چه معناست؟ (پرسش)]]
# [[فرق بین علم غیب فعلی و شأنی چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم غیب مراتب و درجات دارد؟ (پرسش)]]
# [[فرق علم غیب خدا و علم غیب برگزیدگان خدا چیست؟ (پرسش)]]
# [[فرق علم غیب پیامبر با امام چیست؟ (پرسش)]]
# [[آیا علم غیب پیامبران و امامان از لحاظ مرتبه یکسان یا متفاوت است؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش وابسته}}


==[[:رده:آثار علم غیب معصوم|منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم]]==
== [[:رده:آثار علم غیب معصوم|منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم]] ==
{{منبع‌ جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم غیب معصوم|کتاب‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم غیب معصوم|کتاب‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم غیب معصوم|مقاله‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم غیب معصوم|مقاله‌شناسی علم غیب معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم غیب معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم غیب معصوم]].  
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم غیب معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم غیب معصوم]].
{{پایان منبع‌ جامع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:علم غیب معصوم]]
[[رده:پرسش]]
[[رده:پرسش‌های جامع امامت و ولایت]]
[[رده:پرسمان علم غیب امامان معصوم]]
[[رده:پرسش‌های علم غیب معصوم]]
[[رده:(اح): پرسش‌هایی با ۶ پاسخ]]
[[رده:پرسش‌های علم غیب امام]]
[[رده:(اح): پرسش‌های علم غیب معصوم با ۶ پاسخ]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۴:۰۰

علم غیب غیر ذاتی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

علم غیب غیر ذاتی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

 
جعفر سبحانی

آیت‌الله سبحانی در کتاب «جدال احسن» در این باره گفته است:

«این نوع آگاهی، که به تعلیم الهی است، از امکان عقلی برخوردار است، و آیات و روایات گواهی روشن بر برخورداری انبیا از این آگاهی است. تنها در سوره یوسف، حضرت یعقوب (ع) و حضرت یوسف (ع) به‌ طور مکرر از پس پرده خبر داده‌اند و هرگز جنبه اعجاز نداشته، بلکه به تعلیم الهی بوده است، اینک اشاره‌ای به آن‌ها داریم:

  1. حضرت یوسف (ع) در رؤیا دید که آفتاب و ماه و یازده ستاره برای او سجده می‌کنند، پدر به تعلیم الهی از پس پرده غیب، یعنی از آینده درخشان فرزند خود آگاه شد و فرمود: خواب خود را برای برادرها بازگو نکن.
  2. آن‌گاه که برادران یوسف از پدر درخواست کردند که اجازه دهد او را با خود برای گردش ببرند، گفت: از آن می‌‌‌ترسم که گرگ او را بخورد، در اینجا نیز از دروغ‌گویی فرزندان خود در آینده گزارش داد، به همین دلیل، وقتی برگشتند و دروغی را ساختند، همه را تکذیب کرد و گفت:  بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا [۱]».[۲]

پاسخ‌های دیگر

۱. آیت‌الله فاضل لنکرانی؛
حجت الاسلام و المسلمین فاضل لنکرانی در بیاناتی با موضوع «همگرایی قیام امام حسین با علم حضرت به شهادت خود و یارانش» در این‌باره گفته‌ است: «در علم ائمه تعبیری به نام علم مستفاد هست که مؤید همان تعبیر امیرالمؤمنین (ع) است، علم مستفاد، یعنی علمی که واسطه می‌خورد و من غیر نفسه است، علم خدای تبارک و تعالی من عند نفسه یا بالذات است اما علم ائمه (ع) علم مستفاد است، اینکه در روایات وارد شده ائمه ما در هر شب جمعه متصل به عرش خدای تبارک و تعالی می‌شوند و ازدیاد علم می‌کنند، اگر این اتصال نباشد علم آنها پایان می‌پذیرد این علم مستفاد است»[۳].
۲. حجج الاسلام و المسلمین غرویان، میرباقری و غلامی؛
حجج الاسلام و المسلمین غرویان، میرباقری و غلامی در کتاب «بحثی مبسوط در آموزش عقاید» در این‌باره گفته‌اند: «علم غیب اکتسابی: علمی است که در رابطه با غیر خداوند مطرح می‌شود و چنین نیست که این آگاهی از غیب لازمه ذات و یا عین ذات چنین موجوداتی باشد، بلکه بایستی خداوند چنین علمی را یا از طریق وحی بدانان عنایت فرماید و یا زمینه ها و اسباب لازم برای حصول چنین علمی را فراهم آورد»[۴].
۳. حجت الاسلام و المسلمین سلطانی؛
حجت الاسلام و المسلمین مصطفی سلطانی در کتاب «امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه» در این باره گفته است: «نکته‌ای که در بحث علم امام (ع) باید به آن توجه داشت، تفکیک بین علم ذاتی ازلی و ابدی و علم غیر ذاتی است. قرآن مجید در بیان علم و نسبت آن به انبیا و ائمه (ع)، گاهی بیان اثباتی و گاهی بیان سلبی دارد. سیاق اینگونه قرآن، نشان‌دهنده تفکیک بین علم ذاتی و غیرذاتی است. آیات نافی علم از پیامبر (ص) نفی علم ذاتی می‌کند، نه غیر ذاتی[۵] به این بیان در صورت وجود مصلحت، خداوند همه علوم غیر ذاتی را در اختیار پیامبر (ص) قرار می‌دهد، از این رو تعارضی بین آیات قرآن نیست[۶]. بیان فوق به واسطه روایات نیز تأیید می‌شود. در روایتی آمده است: «إِنَّ لِلَّهِ عِلْمَيْنِ‏ عِلْمٌ‏ مَكْنُونٌ‏ مَخْزُونٌ‏ لَا يَعْلَمُهُ‏ إِلَّا هُوَ مِنْ ذَلِكَ يَكُونُ الْبَدَاءُ وَ عِلْمٌ عَلَّمَهُ مَلَائِكَتَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِيَاءَهُ فَنَحْنُ نَعْلَمُه‏‏‏»[۷]»[۸].
۴. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌فر؛
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن مهدی‌فر در پایان‌نامه دکتری خود با عنوان «علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن» در این‌باره گفته‌ است: «علمی است که به واسطه تعلیم خداوند، انسان‌های برگزیده می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و چنین علمی، تبعی و نسبت به علم خداوند موقتی و محدود می‌باشد»[۹].
۵. پژوهشگران مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها.
پژوهشگران «مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها» در این‌باره گفته‌‌اند: «علم غیب غیر ذاتی که افرادی به تبع تعلیم حق تعالى و به إذن او، می توانند از آن آگاه شوند.[۱۰]در برخی آیات به این نوع علم غیب اشاره شده است:  عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ [۱۱] و  تِلْكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ ... [۱۲]»[۱۳].

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. «بلکه (هوای) نفستان کاری را در چشمتان آراست»، سوره یوسف، آیه۱۸.
  2. جدال احسن: نقد و بررسی شبهات وهابیان، ص ۱۰۰
  3. وبگاه پاسخ‌دهنده (محمد جواد فاضل لنکرانی).
  4. بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ج٢، ص٢٧
  5. علی نمازی شاهرودی، علم غیب، ص ۱۴ - ۱۵.
  6. رک: بقره، ۲۱۶؛ توبه، ۱۰۱؛ زمر، ۳۹؛ مجادله، ۵۸؛ عنکبوت، ۴۹؛ آل عمران، ۶۱؛ بقره، ۱۲۹.
  7. خداوند دوگونه علم دارد: علم که در خزینه غیبی خود پنهان دارد و کسی جز او خبر نداردو بداء هم در همین حیطه است و علمی که به ملائکه و انبیایش تعلیم داده است؛ بصائر الدرجات، ص۱۰۹؛ بحارالانوار، ج۲۶، ص۱۶۳.
  8. امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه، ص۶۹
  9. علوم اهل بیت ویژگی‌ها ابعاد و مبادی آن، ص۲۴.
  10. المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏ ۲۰، ص ۵۴.
  11. «او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی می‌گمارد». سوره جن، آیه ۲۶ و ۲۷.
  12. «این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم»؛ سوره هود، آیه ۴۹.
  13. وبگاه مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها