نیایش بیست و چهارم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{مدخل‌های وابسته}} +{{مدخل‌ وابسته}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = صحیفه سجادیه
| عنوان مدخل  =
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
این دعای آن [[حضرت]] است در [[حق]] [[پدر]] و مادرش.
این دعای [[حضرت سجاد]] {{ع}} است در [[حق]] پدر و مادرش.
[[خانواده]] هسته مرکزی [[جامعه]] و پدر و [[مادر]] ارکان اصلی آن و [[فرزندان]] پرورش‌یافتگان دامن آنها هستند. توجه به [[والدین]] آن‌قدر مهم است که در [[قرآن کریم]] در کنار مسئله [[توحید]] مطرح شده: {{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا}}<ref>«و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نکویی کنید؛ اگر هر یک از آن دو یا هر دو، نزد تو به پیری رسند به آنان اف مگو و بر آنها بانگ مزن و با ایشان سخن به نکویی بگوی!» سوره اسراء، آیه ۲۳.</ref>.
[[خانواده]] هسته مرکزی [[جامعه]] و پدر و مادر ارکان اصلی آن و [[فرزندان]] پرورش‌یافتگان دامن آنها هستند. توجه به والدین آن‌قدر مهم است که در [[قرآن کریم]] در کنار مسئله [[توحید]] مطرح شده: {{متن قرآن|وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا}}<ref>«و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نکویی کنید؛ اگر هر یک از آن دو یا هر دو، نزد تو به پیری رسند به آنان اف مگو و بر آنها بانگ مزن و با ایشان سخن به نکویی بگوی!» سوره اسراء، آیه ۲۳.</ref>.


در قرآن کریم [[دعا]] به پدر و مادر از [[زبان]] [[پیامبران]] بزرگ [[نقل]] شده است؛ از جمله دعای [[حضرت نوح]]{{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر که را به خانه من با ایمان درآید و مردان و زنان مؤمن را بیامرز و ستمگران را جز تباهی میفزای» سوره نوح، آیه ۲۸.</ref>؛ دعای [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را در روزی که حساب برپا می‌شود بیامرز!» سوره ابراهیم، آیه ۴۱.</ref>؛ و دعای [[پیامبر اسلام]]{{صل}}<ref>{{متن قرآن|وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا}} «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.</ref>.
در قرآن کریم [[دعا]] به پدر و مادر از [[زبان]] [[پیامبران]] بزرگ [[نقل]] شده است؛ از جمله دعای [[حضرت نوح]] {{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر که را به خانه من با ایمان درآید و مردان و زنان مؤمن را بیامرز و ستمگران را جز تباهی میفزای» سوره نوح، آیه ۲۸.</ref>؛ دعای [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}<ref>{{متن قرآن|رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ}} «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را در روزی که حساب برپا می‌شود بیامرز!» سوره ابراهیم، آیه ۴۱.</ref>؛ و دعای [[پیامبر اسلام]] {{صل}}<ref>{{متن قرآن|وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا}} «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.</ref>.


[[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}} در این دعا حدود ۳۰ درخواست درباره پدر و مادر خویش داشته و با دیدی دقیق و موشکافانه [[وظایف]] فرزندان را در قبال پدر و مادر گوشزد کرده است. امروز ما بیش از همیشه به این رهنمودها نیازمندیم.
[[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} در این دعا حدود ۳۰ درخواست درباره پدر و مادر خویش داشته و با دیدی دقیق و موشکافانه [[وظایف]] فرزندان را در قبال پدر و مادر گوشزد کرده است. امروز ما بیش از همیشه به این رهنمودها نیازمندیم.
اولین درخواست [[امام]]{{ع}} پس از [[صلوات بر محمد و آل او]] و تقاضای [[آبرومندی]] در پیشگاه [[خدا]]، این است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ‏ وَ سَلَامِكَ‏ وَ اخْصُصِ‏ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ}}؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر بنده‌ات و پیامبرت [[محمد و خاندان او]] که همه پاکان‌اند، و [[برترین]] [[صلوات]] خود و [[رحمت]] خود و [[برکات]] و [[سلام]] خود خاص آنان گردان».
اولین درخواست [[امام]] {{ع}} پس از [[صلوات بر محمد و آل او]] و تقاضای [[آبرومندی]] در پیشگاه [[خدا]]، این است: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ‏ وَ سَلَامِكَ‏ وَ اخْصُصِ‏ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ}}؛ «بارخدایا [[درود]] بفرست بر بنده‌ات و پیامبرت [[محمد و خاندان او]] که همه پاکان‌اند، و [[برترین]] [[صلوات]] خود و [[رحمت]] خود و [[برکات]] و [[سلام]] خود خاص آنان گردان».


«ای [[خداوند]]، [[پدر]] و [[مادر]] مرا نیز به [[کرامت]] خود و رحمت خود مخصوص گردان، ای [[مهربان‌ترین]] مهربانان».
«ای [[خداوند]]، پدر و مادر مرا نیز به [[کرامت]] خود و رحمت خود مخصوص گردان، ای [[مهربان‌ترین]] مهربانان».


آن‌گاه از خداوند می‌خواهد که [[وظایف]] خود را در قبال پدر و مادر به او [[الهام]] کند:
آن‌گاه از خداوند می‌خواهد که [[وظایف]] خود را در قبال پدر و مادر به او [[الهام]] کند:
«بارخدایا درود بفرست بر [[محمد و خاندانش]] و وظیفه‌ام را نسبت به پدر و مادرم به من الهام کن و همه [[دانش]] [[خدمتگزاری]] به آن دو را به من بیاموز و مرا به گزاردن آنچه به من الهام کرده‌ای برگمار و [[توفیق]] ده تا آن‌چه را که از [[علم]] به من ارزانی داشته‌ای به‌کار بندم، تا چیزی از آن‌چه مرا آموخته‌ای فرو نگذارم و پیکرم از آنچه مرا الهام کرده‌ای مانده نگردد».
«بارخدایا درود بفرست بر [[محمد و خاندانش]] و وظیفه‌ام را نسبت به پدر و مادرم به من الهام کن و همه [[دانش]] [[خدمتگزاری]] به آن دو را به من بیاموز و مرا به گزاردن آنچه به من الهام کرده‌ای برگمار و [[توفیق]] ده تا آن‌چه را که از [[علم]] به من ارزانی داشته‌ای به‌کار بندم، تا چیزی از آن‌چه مرا آموخته‌ای فرو نگذارم و پیکرم از آنچه مرا الهام کرده‌ای مانده نگردد».


[[امام سجاد]]{{ع}} در اوج دعای خود عالی‌ترین [[موقعیت]] یک فرزند در برابر [[والدین]] خود را این‌گونه از خدا می‌خواهد:
[[امام سجاد]] {{ع}} در اوج دعای خود عالی‌ترین [[موقعیت]] یک فرزند در برابر والدین خود را این‌گونه از خدا می‌خواهد:
«بارخدایا، چنان کن که [[هیبت]] پدر و مادرم در [[دل]] من چنان باشد که هیبت [[پادشاهی]] [[مقتدر]]، و به آن دو [[نیکی]] و [[مهربانی]] کنم آن‌سان که [[مادری]] [[مهربان]] به فرزند خود نیکی و مهربانی کند. خداوندا! [[فرمانبرداری]] از پدر و مادر و نیکی و مهربانی مرا در [[حق]] ایشان برای من شادی‌بخش‌تر گردان از به خواب‌رفتن بی‌خوابی‌کشیدگان و آب سردنوشیدن جگرسوختگان؛ تا میل و خواهش ایشان را بر میل و خواهش خویش [[برتری]] نهم و خشنودی‌شان را بر [[خشنودی]] خود پیش دارم... خداوندا، آواز مرا در پیشگاه ایشان [[پست]] گردان و سخنم را خوشایندشان نمای و با ایشان نرم‌خویی‌ام ده و [[دل]] من بر ایشان [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] [[رفتار]] کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم».
«بارخدایا، چنان کن که [[هیبت]] پدر و مادرم در [[دل]] من چنان باشد که هیبت [[پادشاهی]] [[مقتدر]]، و به آن دو [[نیکی]] و [[مهربانی]] کنم آن‌سان که [[مادری]] [[مهربان]] به فرزند خود نیکی و مهربانی کند. خداوندا! [[فرمانبرداری]] از پدر و مادر و نیکی و مهربانی مرا در [[حق]] ایشان برای من شادی‌بخش‌تر گردان از به خواب‌رفتن بی‌خوابی‌کشیدگان و آب سردنوشیدن جگرسوختگان؛ تا میل و خواهش ایشان را بر میل و خواهش خویش [[برتری]] نهم و خشنودی‌شان را بر [[خشنودی]] خود پیش دارم... خداوندا، آواز مرا در پیشگاه ایشان [[پست]] گردان و سخنم را خوشایندشان نمای و با ایشان نرم‌خویی‌ام ده و [[دل]] من بر ایشان [[مهربان]] ساز و چنان کن که با آنان به [[مدارا]] [[رفتار]] کنم و بر آنان [[مشفق]] باشم».


آن‌گاه [[حضرت]] برای ایشان [[پاداش]] تقاضا می‌کند: «خداوندا، آن دو را پاداش ده که مرا پرورده‌اند و از [[ثواب]] بهره‌مند گردان که مرا گرامی داشته‌اند، و [[حق]] ایشان نگه‌دار که مرا در خردی محافظت کرده‌اند».
آن‌گاه حضرت برای ایشان [[پاداش]] تقاضا می‌کند: «خداوندا، آن دو را پاداش ده که مرا پرورده‌اند و از [[ثواب]] بهره‌مند گردان که مرا گرامی داشته‌اند، و [[حق]] ایشان نگه‌دار که مرا در خردی محافظت کرده‌اند».
پس از آن به شکلی بسیار ظریف از کوتاهی‌های خود عذرخواهی کرده و کوتاهی‌ها و بدرفتاری‌های آنان را نادیده می‌گیرد: «بارخدایا، هر آزاری که از من به آن دو رسیده و هر [[ناپسند]] که از من در حق آن دو سر زده و هر حقی از آن دو که من ضایع کرده‌ام، همه را سبب کاستن از گناهانشان و [[علو]] درجاتشان و افزونی حسناتشان قرار ده، ای خداوندی که [[سیئات]] را به چند برابر [[حسنات]] بدل می‌فرمایی».
پس از آن به شکلی بسیار ظریف از کوتاهی‌های خود عذرخواهی کرده و کوتاهی‌ها و بدرفتاری‌های آنان را نادیده می‌گیرد: «بارخدایا، هر آزاری که از من به آن دو رسیده و هر [[ناپسند]] که از من در حق آن دو سر زده و هر حقی از آن دو که من ضایع کرده‌ام، همه را سبب کاستن از گناهانشان و [[علو]] درجاتشان و افزونی حسناتشان قرار ده، ای خداوندی که [[سیئات]] را به چند برابر [[حسنات]] بدل می‌فرمایی».


خط ۲۷: خط ۳۲:


«خداوندا، آن دو را [[شفیع]] من گردان، اگر پیش از من آمرزیده‌ای؛ و مرا شفیع ایشان گردان اگر پیش از ایشان آمرزیده‌ای، تا من و [[پدر]] و مادرم در سایه [[لطف]] و [[رأفت]] تو، در سرای [[کرامت]] و [[جایگاه]] [[مغفرت]] همنشین هم گردیم، که تو را [[بخشایش]] بزرگ است و نعمتت دیرساله؛ {{متن حدیث|أَنْتَ‏ أَرْحَمُ‏ الرَّاحِمِينَ‏}}».
«خداوندا، آن دو را [[شفیع]] من گردان، اگر پیش از من آمرزیده‌ای؛ و مرا شفیع ایشان گردان اگر پیش از ایشان آمرزیده‌ای، تا من و [[پدر]] و مادرم در سایه [[لطف]] و [[رأفت]] تو، در سرای [[کرامت]] و [[جایگاه]] [[مغفرت]] همنشین هم گردیم، که تو را [[بخشایش]] بزرگ است و نعمتت دیرساله؛ {{متن حدیث|أَنْتَ‏ أَرْحَمُ‏ الرَّاحِمِينَ‏}}».
شایان ذکر است که [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}} در فصلی از [[رساله حقوق]] خود نیز [[حقوق]] [[والدین]] را بیان فرموده که بسیار الهام‌بخش و خواندنی است.<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و چهارم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۷۰.</ref>
شایان ذکر است که [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} در فصلی از [[رساله حقوق]] خود نیز [[حقوق]] [[والدین]] را بیان فرموده که بسیار الهام‌بخش و خواندنی است<ref>صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.</ref>.<ref>[[سید جواد بهشتی|بهشتی، سید جواد]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «نیایش بیست و چهارم»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۴۷۰.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل‌ وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
* [[والدین]]
* [[والدین]]
* [[حقوق والدین]]
* [[حقوق والدین]]
خط ۴۳: خط ۴۸:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:نیایش بیست و چهارم]]
[[رده:صحیفه سجادیه]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۱۰

مقدمه

این دعای حضرت سجاد (ع) است در حق پدر و مادرش. خانواده هسته مرکزی جامعه و پدر و مادر ارکان اصلی آن و فرزندان پرورش‌یافتگان دامن آنها هستند. توجه به والدین آن‌قدر مهم است که در قرآن کریم در کنار مسئله توحید مطرح شده: وَقَضَى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا[۱].

در قرآن کریم دعا به پدر و مادر از زبان پیامبران بزرگ نقل شده است؛ از جمله دعای حضرت نوح (ع)[۲]؛ دعای حضرت ابراهیم (ع)[۳]؛ و دعای پیامبر اسلام (ص)[۴].

امام زین العابدین (ع) در این دعا حدود ۳۰ درخواست درباره پدر و مادر خویش داشته و با دیدی دقیق و موشکافانه وظایف فرزندان را در قبال پدر و مادر گوشزد کرده است. امروز ما بیش از همیشه به این رهنمودها نیازمندیم. اولین درخواست امام (ع) پس از صلوات بر محمد و آل او و تقاضای آبرومندی در پیشگاه خدا، این است: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ‏ وَ سَلَامِكَ‏ وَ اخْصُصِ‏ اللَّهُمَّ وَالِدَيَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ وَ الصَّلَاةِ مِنْكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ»؛ «بارخدایا درود بفرست بر بنده‌ات و پیامبرت محمد و خاندان او که همه پاکان‌اند، و برترین صلوات خود و رحمت خود و برکات و سلام خود خاص آنان گردان».

«ای خداوند، پدر و مادر مرا نیز به کرامت خود و رحمت خود مخصوص گردان، ای مهربان‌ترین مهربانان».

آن‌گاه از خداوند می‌خواهد که وظایف خود را در قبال پدر و مادر به او الهام کند: «بارخدایا درود بفرست بر محمد و خاندانش و وظیفه‌ام را نسبت به پدر و مادرم به من الهام کن و همه دانش خدمتگزاری به آن دو را به من بیاموز و مرا به گزاردن آنچه به من الهام کرده‌ای برگمار و توفیق ده تا آن‌چه را که از علم به من ارزانی داشته‌ای به‌کار بندم، تا چیزی از آن‌چه مرا آموخته‌ای فرو نگذارم و پیکرم از آنچه مرا الهام کرده‌ای مانده نگردد».

امام سجاد (ع) در اوج دعای خود عالی‌ترین موقعیت یک فرزند در برابر والدین خود را این‌گونه از خدا می‌خواهد: «بارخدایا، چنان کن که هیبت پدر و مادرم در دل من چنان باشد که هیبت پادشاهی مقتدر، و به آن دو نیکی و مهربانی کنم آن‌سان که مادری مهربان به فرزند خود نیکی و مهربانی کند. خداوندا! فرمانبرداری از پدر و مادر و نیکی و مهربانی مرا در حق ایشان برای من شادی‌بخش‌تر گردان از به خواب‌رفتن بی‌خوابی‌کشیدگان و آب سردنوشیدن جگرسوختگان؛ تا میل و خواهش ایشان را بر میل و خواهش خویش برتری نهم و خشنودی‌شان را بر خشنودی خود پیش دارم... خداوندا، آواز مرا در پیشگاه ایشان پست گردان و سخنم را خوشایندشان نمای و با ایشان نرم‌خویی‌ام ده و دل من بر ایشان مهربان ساز و چنان کن که با آنان به مدارا رفتار کنم و بر آنان مشفق باشم».

آن‌گاه حضرت برای ایشان پاداش تقاضا می‌کند: «خداوندا، آن دو را پاداش ده که مرا پرورده‌اند و از ثواب بهره‌مند گردان که مرا گرامی داشته‌اند، و حق ایشان نگه‌دار که مرا در خردی محافظت کرده‌اند». پس از آن به شکلی بسیار ظریف از کوتاهی‌های خود عذرخواهی کرده و کوتاهی‌ها و بدرفتاری‌های آنان را نادیده می‌گیرد: «بارخدایا، هر آزاری که از من به آن دو رسیده و هر ناپسند که از من در حق آن دو سر زده و هر حقی از آن دو که من ضایع کرده‌ام، همه را سبب کاستن از گناهانشان و علو درجاتشان و افزونی حسناتشان قرار ده، ای خداوندی که سیئات را به چند برابر حسنات بدل می‌فرمایی».

«خداوندا، هر تعدّی که در گفتار و هر تجاوز که در رفتار بر من روا داشته‌اند و هر حقی که از من تباه کرده‌اند و هر قصوری که در وظایف خود نسبت به من ورزیده‌اند، همه را به ایشان بخشیدم و به احسان ارزانی داشتم. از تو می‌خواهم که بار عواقب آن را از دوش آن دو برداری، که مرا به آن دو ادعایی نیست، و نمی‌گویم که در نیکی و مهربانی با من دست‌خوش مسامحه گشته‌اند و از آنچه بر من روا داشته‌اند ملول نیستم، ای پروردگار من». و در پایان برای آنان پاداش‌های الهی طلب می‌کند: "خداوندا، پس از هر نماز من و در هر وقت دیگر از اوقات شب و در هر ساعت از ساعات روز، پدر و مادرم را از یاد من مبر.

«بارخدایا، درود بفرست بر محمد و خاندانش و مرا به سبب دعایی که در حق ایشان می‌کنم بیامرز و آن دو را به سبب نیکی و مهربانی که در حق من کرده‌اند به مغفرت خویش بنواز و به شفاعت من از ایشان خشنود شو و نیک خشنود شو؛ و آنان را گرامی دار و به جای‌های امن و آسایش بهشت رسان».

«خداوندا، آن دو را شفیع من گردان، اگر پیش از من آمرزیده‌ای؛ و مرا شفیع ایشان گردان اگر پیش از ایشان آمرزیده‌ای، تا من و پدر و مادرم در سایه لطف و رأفت تو، در سرای کرامت و جایگاه مغفرت همنشین هم گردیم، که تو را بخشایش بزرگ است و نعمتت دیرساله؛ «أَنْتَ‏ أَرْحَمُ‏ الرَّاحِمِينَ‏»». شایان ذکر است که امام زین العابدین (ع) در فصلی از رساله حقوق خود نیز حقوق والدین را بیان فرموده که بسیار الهام‌بخش و خواندنی است[۵].[۶]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «و پروردگارت فرمان داده است که جز او را نپرستید و به پدر و مادر نکویی کنید؛ اگر هر یک از آن دو یا هر دو، نزد تو به پیری رسند به آنان اف مگو و بر آنها بانگ مزن و با ایشان سخن به نکویی بگوی!» سوره اسراء، آیه ۲۳.
  2. رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَلَا تَزِدِ الظَّالِمِينَ إِلَّا تَبَارًا «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را و هر که را به خانه من با ایمان درآید و مردان و زنان مؤمن را بیامرز و ستمگران را جز تباهی میفزای» سوره نوح، آیه ۲۸.
  3. رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ «پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و مؤمنان را در روزی که حساب برپا می‌شود بیامرز!» سوره ابراهیم، آیه ۴۱.
  4. وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.
  5. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  6. بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش بیست و چهارم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۷۰.