الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'پیوستن' به 'پیوستن')
برچسب: برگردانده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
'''[[هجرت|هجرت]]''' به معنای دوری و ترک کردن است و مصداق روشن آن در [[هجرت پیامبر اکرم]] {{صل}} از [[مکه]] به [[مدینه]] تبلور یافته است که در ربیع الاول [[سال]] سیزده هجری در پی افزایش [[آزار]] و اذیت‌های [[مشرکان]] نسبت به [[مسلمانان]] به وقوع پیوست. درباره انگیزه‌ها و اهداف [[هجرت]] از [[مکّه]] به چند نکته اشاره می‌شود:
'''[[امام حسن عسکری|امام حسن عسکری]]'''{{ع}} پیشوای یازدهم [[مسلمانان]] و پدر بزرگوار [[حضرت مهدی]] {{ع}} است. دربارۀ [[تاریخ]] ولادت، محل ولادت و [[تاریخ]] [[شهادت امام حسن عسکری]] {{ع}} میان مورخان [[اختلاف]] است، اما مشهور این است که در ماه [[ربیع الآخر]] سال ۲۳۲ق چشم به [[جهان]] گشود. پدر آن حضرت [[حضرت هادی]] {{ع}} و مادرش ام ولد، بانویی پارسا و [[شایسته]] بود. نام و [[کنیه]] [[امام عسکری]] {{ع}}، [[حسن]] و [[ابا محمد]] و نام پدرش نیز [[علی]] بوده است. [[القاب]] متعددی نیز به حضرت نسبت داده شده که از شمار آنها می‌توان به [[عسکری]] و [[زکی]] اشاره کرد. [[شهرت]] امام یازدهم به عسکری به جهت اقامت طولانی مدت در محله [[عسکر]] [[سامرا]] بوده است و این [[لقب]] برای پدرش نیز به کار رفته است.
# مکّه [[سرزمین]] مناسبی برای ادامه [[دعوت]] نبود و [[رسول خدا]] {{صل}} نهایت بهره‌برداری ممکن را از این [[شهر]] کرده بود و هیچ امیدی برای پیوستن گروه‌های دیگری به [[آیین اسلام]] نداشت.
# [[رسول اکرم]] {{صل}} به عنوان [[نماینده]] و مبلّغ [[آیین توحیدی]] نمی‌توانست به پیشرفت‌های اندک دوران مکّه بسنده کند؛ زیرا اسلام دین همه [[بشریت]] است و همه [[انسان‌ها]] را در سراسر [[گیتی]] مخاطب خود می‌داند.
# مسلمانان سال‌های دراز در مقابل [[ظلم و ستم]] و [[عذاب]] و [[شکنجه]] [[مشرکان]] [[مقاومت]] کرده بودند. چنان که گروهی از [[یاران]] بی‌پناه حضرت به ناچار ترک [[شهر]] و دیار کردند و از ظلم و ستم [[قریش]] به [[سرزمین]] [[غربت]]. اگر همین وضعیت تداوم پیدا می‌کرد، نه تنها [[روحیه]] [[یأس]] و [[نومیدی]] بر آنان مستولی می‌شد، چه بسا به [[شرک]] و [[بت‌پرستی]] بازمی‌گشتند و خود و دیگران را به [[هلاکت]] می‌انداختند.


اشراف قریش برای جلوگیری از نشر بیشتر اسلام در [[دار الندوه]] گرد هم آمدند، پیشنهادهایی مطرح شد، در نهایت [[رأی]] آنان بر پیشنهاد [[ابوجهل]] یا شیطان قرار گرفت که از هر [[قبیله]] یک [[جوان]] دلیر و نسب‌دار و گیرنده [[انتخاب]] کنند و آنگاه به هر کدام از [[جوانان]] یک [[شمشیر]] برّنده بدهند و آنان با شمشیرهای خود بر [[پیامبر]] {{صل}} وارد شوند و دسته‌جمعی او را بکشند و [[خون]] او در میان همه [[قبایل]] پراکنده شود و [[بنی عبد مناف]] نتوانند با همه [[طوایف]] [[قریش]] بجنگند و ناچار به گرفتن دیه تن در دهند و آنان هم دیه می‌دهند. بدین ترتیب کار پایان می‌یابد.
دربارۀ ویژگی‌‏های آن حضرت آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش [[زیبا]]، قامتش [[معتدل]] و اندامش متناسب بود با آنکه [[جوان]] بود اما بزرگان [[قریش]] و [[دانشمندان]] زمان خود را تحت تأثیر و [[نفوذ]] قرار می‏داد و [[دوست]] و [[دشمن]] به [[برتری]] او در [[دانش]] که از [[الهام الهی]] سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند.  


[[خداوند متعال]] از [[طریق وحی]] پیامبرش را از این [[توطئه]] [[آگاه]] کرد. [[رسول اکرم]] {{صل}} [[علی]] {{ع}} را از [[توطئه]] قریش خبر داد و او را فرمود که در بسترش بخوابد. علی {{ع}} در بستر پیامبر {{صل}} خوابید و برد خصوصی حضرت را روی خود کشید. پیامبر {{صل}} در حالی از [[خانه]] خارج شد که قریش خانه را در محاصره داشتند و [[انتظار]] می‌کشیدند تا بخوابد. [[قریش]] صبحگاهان به علی {{ع}} [[یورش]] بردند و تا او چشم خود را به آنان باز کند، با شمشیرهای کشیده به او [[حمله]] آوردند و چون به او نگریستند، دریافتند که علی است. پرسیدند: تو علی هستی؟ گفت: من علی هستم. گفتند: [[هدف]] ما تو نبودی. یارت چه کرد؟ فرمود: از او چیزی نمی‌دانم. [[ایثار]] و [[فداکاری]] [[علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} در این شب که به "[[لیلة المبیت]]" مشهور شده است، سبب شد [[آیه]] ۲۰۷ [[سوره بقره]] در این باره نازل شود.
[[امام عسکری]] {{ع}} ۱۳ سال اول [[عمر]] خود را در [[مدینه]] گذراند، ده سال هم در [[سامرا]] کنار پدر زندگی کرد. شش سال نیز پس از [[شهادت]] پدر، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت.  


مورّخان در [[تاریخ]] دقیق خروج حضرت از [[مکّه]]، ورود به قباء و [[مدینه]] [[اختلاف]] فراوانی دارند. در عین حال به اتّفاق [[عقیده]] دارند که در روزهای نخست ماه [[ربیع الاول]] به یثرب وارد شد. مطابق بررسی‌های [[علامه مجلسی]]، رسول خدا {{صل}} روز [[دوشنبه]] اول ماه ربیع الاول از مکّه خارج شد و [[روز جمعه]] دوازدهم همین ماه وارد مدینه شد.
دوران [[امامت امام عسکری]] {{ع}} حدود شش‌سال به طول انجامید و در این مدت، ایشان به همان صورت که پدرش تحت [[مراقبت]] [[خلفای عباسی]] بود، در محاصره پنهان [[عباسیان]] به سر می‌برد. [[خلافت عباسی]] در این دوره به هیچ‌روی [[ثبات]] عصر نخستین را نداشت و هر از مدتی یکی از [[خلفا]] کشته یا [[خلع]] می‌شد و دیگری جای وی را می‌گرفت. در همین مدت شش‌ساله امامت [[حضرت عسکری]] {{ع}} نیز [[سه خلیفه]] بر تخت [[خلافت]] نشست. البته این [[بی‌ثباتی]] به هیچ‌روی به بازشدن فضای عمل امام منتهی نشد و ایشان در همه این شش‌سال به نحو محترمانه‌ای در محدوده [[منزل]] خود [[زندانی]] بود و به هیچ روی مجال آن را نداشت که با شیعیان به نحو آزادانه‌ای [[گفت‌وگو]] کند. امکان دسترسی مستقیم به امام در [[سامرا]] بسیار دشوار بود و گزارش‌های متعددی از اینکه [[دوستداران]] و [[نیازمندان]] به ایشان در حال عبور و حرکت یا در معدود سفرهای همراه با [[خلیفه]]، دست یافته‌اند، در منابع دیده می‌شود.
<div class="mainpage_box_more">[[هجرت|ادامه]]</div>
 
برخی از فعالیت‌های [[امام]] {{ع}} در دوران [[امامت]] عبارت‌اند از: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان‏؛ فعالیت‏‌های [[سیاسی]] سرّی‏؛ [[پشتیبانی]] [[مالی]] از شیعیان‏؛ [[معرفی حضرت مهدی]] {{ع}} به عنوان [[جانشین]] و آماده‌‏سازی [[شیعیان]] برای [[دوران غیبت]] [[امام دوازدهم]] {{ع}}.
 
امام عسکری {{ع}} در عصر [[امامت]] خود با [[انحرافات]] بسیاری روبرو شد و کوشید با نشان‌دادن موضع [[حق]]، مجال [[رشد]] و [[پویایی]] [[باطل]] را از میان ببرد. امام با [[غلات]]، [[واقفیه]] و ثنویه و [[افکار]] گمراه کننده‌شان [[مبارزه]] می‌کرد و به قول و فعل نشان می‌داد که این جماعات در [[گمراهی]] به سر می‌برند و به هیچ‌روی نباید از آنان [[پیروی]] کرد.
 
امام در [[تاریخ]] اول "ربیع الاول" [[سال]] ۲۶۰ ق به [[دستور]] [[معتمد عباسی]]، [[مسموم]] و در روز هشتم همان [[تاریخ]] به [[شهادت]] رسید و در خانۀ خود در [[سامرا]] و کنار [[مرقد]] پدرش به [[خاک]] سپرده شد.
 
<div class="mainpage_box_more">[[امام حسن عسکری|ادامه]]</div>

نسخهٔ ‏۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۷

امام حسن عسکری(ع) پیشوای یازدهم مسلمانان و پدر بزرگوار حضرت مهدی (ع) است. دربارۀ تاریخ ولادت، محل ولادت و تاریخ شهادت امام حسن عسکری (ع) میان مورخان اختلاف است، اما مشهور این است که در ماه ربیع الآخر سال ۲۳۲ق چشم به جهان گشود. پدر آن حضرت حضرت هادی (ع) و مادرش ام ولد، بانویی پارسا و شایسته بود. نام و کنیه امام عسکری (ع)، حسن و ابا محمد و نام پدرش نیز علی بوده است. القاب متعددی نیز به حضرت نسبت داده شده که از شمار آنها می‌توان به عسکری و زکی اشاره کرد. شهرت امام یازدهم به عسکری به جهت اقامت طولانی مدت در محله عسکر سامرا بوده است و این لقب برای پدرش نیز به کار رفته است.

دربارۀ ویژگی‌‏های آن حضرت آورده‌‏اند: رنگش گندمگون، چشمانش درشت و سیاه، رویش زیبا، قامتش معتدل و اندامش متناسب بود با آنکه جوان بود اما بزرگان قریش و دانشمندان زمان خود را تحت تأثیر و نفوذ قرار می‏داد و دوست و دشمن به برتری او در دانش که از الهام الهی سرچشمه می‌گرفت اعتراف داشتند.

امام عسکری (ع) ۱۳ سال اول عمر خود را در مدینه گذراند، ده سال هم در سامرا کنار پدر زندگی کرد. شش سال نیز پس از شهادت پدر، امامت شیعه را بر عهده داشت.

دوران امامت امام عسکری (ع) حدود شش‌سال به طول انجامید و در این مدت، ایشان به همان صورت که پدرش تحت مراقبت خلفای عباسی بود، در محاصره پنهان عباسیان به سر می‌برد. خلافت عباسی در این دوره به هیچ‌روی ثبات عصر نخستین را نداشت و هر از مدتی یکی از خلفا کشته یا خلع می‌شد و دیگری جای وی را می‌گرفت. در همین مدت شش‌ساله امامت حضرت عسکری (ع) نیز سه خلیفه بر تخت خلافت نشست. البته این بی‌ثباتی به هیچ‌روی به بازشدن فضای عمل امام منتهی نشد و ایشان در همه این شش‌سال به نحو محترمانه‌ای در محدوده منزل خود زندانی بود و به هیچ روی مجال آن را نداشت که با شیعیان به نحو آزادانه‌ای گفت‌وگو کند. امکان دسترسی مستقیم به امام در سامرا بسیار دشوار بود و گزارش‌های متعددی از اینکه دوستداران و نیازمندان به ایشان در حال عبور و حرکت یا در معدود سفرهای همراه با خلیفه، دست یافته‌اند، در منابع دیده می‌شود.

برخی از فعالیت‌های امام (ع) در دوران امامت عبارت‌اند از: کوشش علمی در دفاع از اسلام و ردّ شبهات؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با شیعیان از طریق نمایندگان‏؛ فعالیت‏‌های سیاسی سرّی‏؛ پشتیبانی مالی از شیعیان‏؛ معرفی حضرت مهدی (ع) به عنوان جانشین و آماده‌‏سازی شیعیان برای دوران غیبت امام دوازدهم (ع).

امام عسکری (ع) در عصر امامت خود با انحرافات بسیاری روبرو شد و کوشید با نشان‌دادن موضع حق، مجال رشد و پویایی باطل را از میان ببرد. امام با غلات، واقفیه و ثنویه و افکار گمراه کننده‌شان مبارزه می‌کرد و به قول و فعل نشان می‌داد که این جماعات در گمراهی به سر می‌برند و به هیچ‌روی نباید از آنان پیروی کرد.

امام در تاریخ اول "ربیع الاول" سال ۲۶۰ ق به دستور معتمد عباسی، مسموم و در روز هشتم همان تاریخ به شهادت رسید و در خانۀ خود در سامرا و کنار مرقد پدرش به خاک سپرده شد.