الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۸

امامت به معنای پیشوایی و هدایت، جایگاهی است برای امام و امام خلیفه رسول الله در اجرای دین است؛ به گونه‌ای که پیروی از وی بر همه مسلمانان واجب است. امام دارای سه ویژگی است: جانشینی پیامبر اسلام؛ ولایت و سرپرستی بر همۀ مکلفان و واجب‌الاطاعه بودن.

ضرورت امامت ضرورتی عقلی است، به سبب ادله‌ای همچون قاعده لطف، یقین به فراغ ذمه، نیاز شرع به مفسر و ... . در کنار ادله عقلی به ادله نقلی نیز مانند: آیه اولی الامر، آیه صادقین، حدیث ثقلین، حدیث من مات استناد شده است. اهدافی هم برای امامت بیان شده است مانند: تبیین مفاهیم قرآنی؛ داوری در منازعات؛ ارشاد و هدایت انسان‌ها؛ اتمام حجت بر بندگان.

برای اثبات امامت ائمه (ع) به دو دسته دلایل تمسک شده است: دلایل عقلی و دلایل نقلی.

دلایل عقلی: مانند اینکه لطف الهی اقتضا می‌کند راه پیامبر (ص) ادامه یابد و امامان معصوم (ع) ادامه دهنده راه ایشان هستند که مردم را به راه مستقیم و کمال انسانی هدایت کنند.
دلایل نقلی: از جمله آیات: اکمال دین؛ ابلاغ؛ انذار؛ تطهیر؛ مباهله و ... . همچنین روایات فراوانی به موضوع امامت اختصاص دارد، از جمله: حدیث یوم الدار؛ حدیث ثقلین؛ حدیث سفینه؛ حدیث منزلت و ... .

شرایطی هم برای امامت بیان شده است که مهمترین آنها عبارت است از:

نصب الهی امام: به معنای انتصاب افراد معصوم از سوی خداوند.
علم ویژه الهی: ائمه (ع) باید از دانش گسترده برخوردار باشند، تا بتوانند مسئولیت خطیر خود را به انجام رسانند.
عصمت: بر اساس آموزه‌های قرآن، امام (ع) دارای ویژگی‌هایی است که مهم‌ترین آنها عصمت است.
افضلیت: اصطلاح "افضلیت امام"، به معنای برتری امام نسبت به دیگران در دو امر است: نخست در زیادی ثواب و قرب به خداوند و دیگری در صفات کمال انسانی.

راه تعیین امام، از مهمترین مباحث امامت در میان متکلمان فریقین است. شیعیان با تمام نحله‌ها و فرقی که دارند، معتقدند تنها راه تعیین امام، «نص» از سوی خداوند و پیامبر (ص) است؛ اما سایر فرق اسلامی، پنج راه برای تعیین امام ذکر کرده‌اند: اجماع، استخلاف یا انتصاب، شورا، بیعت، قهر و غلبه.

امام به عنوان پیشوای حقیقی جامعه نسبت به حفظ دین، پاسداری از خون مسلمانان و نیز پایداری نظام اجتماعی مسلمانان وظایف و شؤونی دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: رهبری؛ مرجعیت دینی؛ ولایت معنوی و ... .

ادامه

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-[[پرونده:فاطمه معصومه.jpg|بی‌قاب|220px|چپ|link=حضرت فاطمه معصومه]]
+[[امامت|امامت]] به معنای پیشوایی و هدایت، جایگاهی است برای امام و [[امام]] [[خلیفه رسول الله]] در [[اجرای دین]] است؛ به گونه‌ای که [[پیروی]] از وی بر همه [[مسلمانان]] [[واجب]] است. [[امام]] دارای سه ویژگی است: [[جانشینی]] [[پیامبر اسلام]]؛ [[ولایت]] و [[سرپرستی]] بر همۀ [[مکلفان]] و [[واجب‌الاطاعه]] بودن.
-[[فاطمه معصومه|حضرت فاطمه معصومه]]{{س}} پس از [[امام رضا]]{{ع}}، دومین [[شخصیت]] [[خاندان]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} به شمار می‌آید و به [[القاب]] والایی چون معصومه، کریمه [[اهل بیت]]، [[طاهره]]، حمیده و اخت [[الرضا]]{{ع}} خوانده شده است. شخصیت معنوی و ملکوتی حضرت فاطمه معصومه{{س}} به اندازه‌ای است که [[زیارت]] وی از سوی [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} ترغیب شده است. امام رضا{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|مَنْ زَارَهَا فَلَهُ الْجَنَّةُ}} (هر کس او را زیارت کند، ثوابش [[بهشت]] خواهد بود.). همچنین [[امام جواد]]{{ع}} می‌فرمایند: {{متن حدیث|مَنْ زَارَ عَمَّتِي بِقُمَ فَلَهُ الْجَنَّةُ}} (هر که عمه‌ام را در [[قم]] زیارت کند، بهشت از آن اوست.).
-بعد از اینکه [[امام رضا]] {{ع}} توسط [[مأمون عباسی]] به مرو فراخوانده شد، [[حضرت معصومه]] {{س}} در سال ۲۰۱ هجری به [[شوق دیدار]] [[برادر]] از [[مدینه]] حرکت کردد. کاروان حامل حضرت معصومه{{س}}، از [[مدینه]] به راه افتاد و [[شهرها]] و روستاهای زیادی را پشت سر نهاد و  سرانجام به شهر «ساوه» رسید. ساوه از جمله شهرهایی بود که [[مردم]] ساکن در آن، از [[مخالفان اهل بیت]]{{عم}} و [[شافعی]] [[مذهب]] بودند. مأموران [[حکومتی]] به کاروان حمله کردند. بین جنگاوران کاروان و مأموران عباسی [[جنگ]] درگرفت که در درگیری، عده‌ای از [[علویان]] و همراهان حضرت به [[شهادت]] رسیدند. حضرت معصومه{{س}} در [[غم]] از دست دادن عزیزانش، بسیار [[اندوهگین]] شدند و همین امر ایشان را [[بیمار]] کرد. زنی ملعونه از اهالی ساوه که به ظاهر خود را محبّ [[اهل بیت]]{{عم}} معرفی کرده بود، به جهت التیام بخشیدن به حضرت معصومه{{س}} غذایی [[آلوده]] به سمّ را برای حضرت می‌آورد و ایشان با خوردن آن غذا مسموم می‌گردد و بیماریشان عود می‌کند. حضرت چون از موقعیت این [[شهر]] و [[شهر قم]] [[آگاهی]] یافتند، [[دستور]] دادند به [[قم]] برویم که آنجا پایگاه [[شیعیان]] است.
+ضرورت امامت ضرورتی عقلی است، به سبب ادله‌ای همچون [[قاعده لطف]]، یقین به فراغ ذمه، نیاز شرع به مفسر و ... . در کنار [[ادله عقلی]] به ادله نقلی نیز مانند: [[آیه اولی الامر]]، [[آیه صادقین]]، [[حدیث ثقلین]]، [[حدیث من مات]] استناد شده است. اهدافی هم برای امامت بیان شده است مانند: تبیین مفاهیم قرآنی؛ [[داوری]] در [[منازعات]]؛ [[ارشاد]] و [[هدایت]] [[انسان‌ها]]؛ [[اتمام حجت]] بر [[بندگان]].
-چون خبر ورود ایشان به [[مردم]] قم رسید، بزرگان [[قبیله]] [[اشعری]] به همراه دیگر مردم به استقبال کاروان حامل حضرت معصومه{{س}} رفتند. در میان این جمعیت [[مشتاق]]، «موسی بن خزرج» (بزرگ [[خاندان]] اشعری)، خود را به کاروان حضرت معصومه{{س}} رساند و زمام شتر آن حضرت را گرفته و به طرف قم آمد و ایشان را در [[منزل]] شخصی خود جای داد. حضرت معصومه{{س}}، در مدتی که در شهر مقدس قم به سر می‌بردند، در [[حزن]] و [[اندوه]] از دست دادن عزیزانش بسیار نالان و اندوهگین بودند و پس از ۱۶ یا ۱۷ [[روز]] آن بانوی ارجمند، بر اثر جراحات وارده و خوردن غذای زهر آلود، به شهادت رسیدند و مردم قم را سوگوار نمود.
+برای [[اثبات امامت ائمه]] {{عم}} به دو دسته [[دلایل]] تمسک شده است: دلایل عقلی و دلایل نقلی.
+# '''دلایل عقلی:''' مانند اینکه [[لطف الهی]] اقتضا می‌کند راه [[پیامبر]] {{صل}} ادامه یابد و [[امامان معصوم]] {{عم}} ادامه دهنده راه ایشان هستند که مردم را به راه مستقیم و کمال انسانی [[هدایت]] کنند.
+# '''دلایل نقلی:''' از جمله آیات: [[آیه اکمال الدین|اکمال دین]]؛ [[آیه ابلاغ|ابلاغ]]؛ [[آیه انذار|انذار]]؛ [[آیه تطهیر|تطهیر]]؛ [[آیه مباهله|مباهله]] و ... . همچنین روایات فراوانی به موضوع امامت اختصاص دارد، از جمله: [[حدیث یوم الدار]]؛ [[حدیث ثقلین]]؛ [[حدیث سفینه]]؛ [[حدیث منزلت]] و ... .
-از آنجا که از حضرت و [[شهر قم]] [[ستایش]] فراوان شده است، کم‌کم این [[شهر]] موقعیت ویژه‌ای یافت و در کنار بارگاه او [[حوزه علمیه]] [[قم]] شکل گرفت. امروز [[قم]] که مدفن اوست، یکی از مقدس‌ترین شهرهاست که در نشر [[علوم]] [[اهل بیت]] نقش بسزایی دارد و سالانه میلیون‌ها نفر به [[زیارت]] [[قبر]] مطهرش می‌آیند.
+شرایطی هم برای امامت بیان شده است که مهمترین آنها عبارت است از:
+# نصب الهی امام: به معنای [[انتصاب]] افراد [[معصوم]] از سوی [[خداوند]].
+# علم ویژه الهی: [[ائمه]] {{عم}} باید از [[دانش]] گسترده برخوردار باشند، تا بتوانند [[مسئولیت]] خطیر خود را به انجام رسانند.
+# عصمت: بر اساس آموزه‌های [[قرآن]]، [[امام]] {{ع}} دارای ویژگی‌هایی است که مهم‌ترین آنها [[عصمت]] است.
+# افضلیت: اصطلاح "افضلیت امام"، به معنای [[برتری امام]] نسبت به دیگران در دو امر است: نخست در زیادی [[ثواب]] و [[قرب به خداوند]] و دیگری در صفات کمال انسانی.
-<div class="mainpage_box_more">[[فاطمه معصومه|ادامه]]</div>
+راه تعیین امام، از مهمترین مباحث امامت در میان [[متکلمان]] [[فریقین]] است. [[شیعیان]] با تمام نحله‌ها و فرقی که دارند، معتقدند تنها راه تعیین امام، «[[نص]]» از سوی [[خداوند]] و [[پیامبر]] {{صل}} است؛ اما سایر فرق اسلامی، پنج راه برای [[تعیین امام]] ذکر کرده‌اند: [[اجماع]]، [[استخلاف]] یا [[انتصاب]]، [[شورا]]، [[بیعت]]، قهر و غلبه.
+[[امام]] به عنوان پیشوای [[حقیقی]] [[جامعه]] نسبت به [[حفظ دین]]، پاسداری از خون مسلمانان و نیز پایداری نظام اجتماعی مسلمانان وظایف و شؤونی دارد که برخی از آنها عبارت‌اند از: [[رهبری]]؛ [[مرجعیت دینی]]؛ [[ولایت معنوی]] و ... .
+<div class="mainpage_box_more">[[امامت|ادامه]]</div>