حنین: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
برچسب‌ها: برگردانده‌شده پیوندهای ابهام‌زدایی
برچسب: واگردانی دستی
خط ۲۳: خط ۲۳:


از مجموع آنچه گذشت مشخص می‌شود که حنین در «خارج مکه» نرسیده به طائف و در جنوب [[غربی]] جعرافه واقع بوده است<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۷۶.</ref>.
از مجموع آنچه گذشت مشخص می‌شود که حنین در «خارج مکه» نرسیده به طائف و در جنوب [[غربی]] جعرافه واقع بوده است<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۷۶.</ref>.
==[[حُنَین]]==
این اسم می‌‌تواند اسم تصغیر «[[الحنان]]» به معنای «[[رحمت]]» باشد کما این می‌‌تواند اسم تصغیر «الحنّ» – تیره‌ای از [[جن]] - باشد. برخی هم آن را اسم تصغیر «حنّ» - موضعی نزدیک [[مکه]] - دانستند که معمولاً با مکانی به نام «الولج» ذکر می‌‌گردد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳.</ref>حنین دره‌ای از دره‌های مکه است در حدود ۳۰ کیلومتری شرق این [[شهر]] که امروزه از آن با نام «[[وادی]] الشرائع» یاد می‌‌شود.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳.</ref> بعضی هم آن را دره ای قبل از [[طائف]]<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۴۷۱؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳.</ref> یا وادی‌ای در کنار [[ذی المجاز]] دانسته‌اند.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳.</ref> در وجه نامگذاری حنین بدین نام، به انتساب این مکان به [[حنین بن قانیة بن مهلائیل]] اشاره شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳؛ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۴۷۲.</ref> فاصله حنین تا مکه سه شب راه است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۳۱۳.</ref> که برخی این فاصله را بیش از ده میل گفته‌اند.<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۴۷۱.</ref> از این مکان در [[تاریخ]] بسیار یاد شده و غزوه‌ای بدان منسوب است که از مشهورترین [[غزوات]] [[رسول خدا]]{{صل}} بعد [[بدر]] است که در [[سال دهم هجری]] پس از [[فتح مکه]] ([[سال هشتم هجری]]) اتفاق افتاد.<ref>واقدی، المغازی، ج۳، ص۸۸۵-۹۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۱۴-۱۲۰.</ref> اسم حنین امروزه جز برای افراد خاص نام شناخته شده‌ای برای [[مردم]] نیست.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص ۱۰۷.</ref>


== جستارهای وابسته==
== جستارهای وابسته==

نسخهٔ ‏۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۷:۱۶

محل درگیری جنگ حنین

﴿وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ[۱].

غزوه حنین چگونه اتفاق افتاد؟ از روایت‌های معتبر تاریخی و گزارش‌های موثق و متقن تاریخ‌نگاران چنین برمی‌آید که قبایل هوازن و ثقیف پس از فتح مکه در بیستم رمضان سال هشتم هجری و پایان یافتن بت‌پرستی در مکه، به شدت یکه خوردند و دریافتند که بعد از قریش آنها اهداف بعدی مسلمانان خواهند بود قبایل ثقیف که در شهر طایف ساکن بودند نیز از جمله هوازن بودند... .

هنگام بامداد از تنگناها و شکاف‌های وادی بیرون آمدند و به یکباره بر مسلمانان حمله بردند، مسلمانان ابتدا تاب این حمله را نیاوردند روی به گریز نهادند اما رسول خدا(ص) و تعدادی از صحابی باقی ماندند و عقبه نیروهای در حال عقب‌نشینی شان را محافظت کردند. نزدیک‌ترین صحابیان پیامبر اطراف ایشان جمع شده بودند و شکست را مخصوصاً بعد از بازگشت نیروهای عقب‌نشینی کرده، به پیروزی تبدیل کردند[۲].[۳]

شناسایی جایگاه حنین

در این باره که حنین کجاست؟ نظر پژوهشگران و خبرگان تاریخی را می‌توان در پنج گروه زیر دسته‌بندی کرد:

  1. محمد بن خاوند شاه بلخی قبایل هوازن را مخصوصاً ساکن در اطراف مکه و محلی که قبیله هوازن از بیم سپاه اسلام در آن فرود آمدند را محلی در دیار هوازن یعنی «اوطاس» و وادی حنین را در مسافرت سه روزه راه از مکه دانسته است.
  2. شوقی ابوخلیل هم از آنجا که لشکر هوازن در مکانی به نام اوطاس واقع در قلمرو هوازن فرود آمد را علت نامگذاری نبرد به «نبرد اوطاس» می‌داند[۴].
  3. گروه سومی هستند که می‌گویند: قتاده گفته است حنین وادی‌ای است میان مکه و طائف اما «عروه» آن را وادی در«ذی المجاز» دانسته است[۵].
  4. گروهی بر این باورند که حنین اسم بیابانی میانه مکه و طائف است که جنگ معروف حنین در آنجا اتفاق افتاد[۶]. به تعبیر دیگر حنین: وادی‌ای است میان مکه و طائف.
  5. کسانی نیز هستند شبیه به نظرات قبلی چنین می‌گویند: حنین سرزمینی است در نزدیکی شهر طائف و چون این غزوه در آنجا واقع شد به نام غزوه حنین معروف شده و در قرآن از آن تعبیر به یوم حنین شده است. نام دیگر آن غزوه اوطاس غزوه هوازن است (اوطاس نام سرزمین در همان حدود و هوازن نام یکی از قبائلی است که در آن جنگ یا مسلمانان درگیر بودند).

از مجموع آنچه گذشت مشخص می‌شود که حنین در «خارج مکه» نرسیده به طائف و در جنوب غربی جعرافه واقع بوده است[۷].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «و بی‌گمان خداوند در «بدر» شما را با آنکه ناتوان بودید یاری کرد پس، از خداوند پروا کنید، باشد که سپاس گزارید» سوره آل عمران، آیه ۱۲۳.
  2. روضة الصفا، ص۲۸۱ و ۲۸۲.
  3. فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۷۵.
  4. ر.ک: اطلس قرآن، ص۲۹۶.
  5. محمد خزائلی، اعلام قرآنی.
  6. ر.ک: تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۳۰؛ اعلام قرآن، ص۳۹.
  7. فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۷۶.