صیحه آسمانی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن')
خط ۴۵: خط ۴۵:
[[پرونده:13681083.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید حسن زمانی]]]]
[[پرونده:13681083.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید حسن زمانی]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید حسن زمانی]]'''، در کتاب ''«[[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید حسن زمانی]]'''، در کتاب ''«[[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::*«ندای آسمانی، صدایی است که از آسمان، توسط جبرئیل امین {{ع}} بلند می‌شود و در آن به معرفی [[حضرت مهدی]]{{ع}} و بیان نام و نسب و حقانیت او و پیروانش می‌پردازد و پس از آن، [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کند. [[ندای آسمانی]] با الفاظ "ندا"، "صیحه"، "صوت"، "اعلان"، "فزعه" و "هدّه" در احادیث [[شیعه]] و عامه مطرح شده است<ref>ندای آسمانی، ص۱۵.</ref>. چندین روایت، مقصود از آیه {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}}<ref> اگر بخواهیم از آسمان بر آنان نشانه  ای فرو می‌فرستیم تا فروتنانه بدان گردن نهند؛ سوره شعراء، آیه:۴.</ref> را ندای آسمانی دانسته‌اند که به یکی از آن‌ها که از جهت سند، معتبر است اشاره می‌شود. [[عبدالله بن سنان]] گوید: نزد [[امام صادق|امام جعفر صادق]]{{ع}} بودم که شنیدم مردی از اهل همدان به حضرت، عرض می‌کند: "آنان (عامه) ما را مسخره می‌کنند و به ما می‌گویند شما گمان می‌کنید منادی از آسمان به اسم صاحب این امر ندا می‌دهد؟! در این حال، [[امام]] که تکیه داده بود، ناراحت شد و صاف نشست. سپس فرمود:{{عربی|اندازه=150%|" لَا تَرْوُوهُ‏ عَنِّي‏ وَ ارْوُوهُ‏ عَنْ‏ أَبِي‏ وَ لَا حَرَجَ‏ عَلَيْكُمْ‏ فِي‏ ذَلِكَ‏ أَشْهَدُ أَنِّي قَدْ سَمِعْتُ أَبِي {{ع}} يَقُولُ وَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَبَيِّنٌ حَيْثُ يَقُولُ‏ ﴿{{متن قرآن|إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْناقُهُمْ لَها خاضِعِينَ‏}}﴾ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ أَحَدٌ إِلَّا خَضَعَ وَ ذَلَّتْ رَقَبَتُهُ لَهَا‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} <ref>از من نقل نکنید و از پدرم روایت کنید و این مطلب برای شما اشکالی ندارد. شهادت می‌دهم همانا از پدرم شنیدم که می‌فرمود: به خدا  قسم، این مطلب در کتاب خدای بلند مرتبه، آشکار است. سپس آیه را تلاوت فرمودند و گفتند: در آن وقت، کسی در زمین نمی‌ماند مگر اینکه گردنش در مقابل آن، افتاده و خم می‌شود؛ غیبت نعمانی، ص۲۶۰، باب ۱۴، ح۱۹.</ref>»<ref>[[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۳۴ - ۳۶.</ref>.
::::::*«ندای آسمانی، صدایی است که از آسمان، توسط جبرئیل امین {{ع}} بلند می‌شود و در آن به معرفی [[حضرت مهدی]]{{ع}} و بیان نام و نسب و حقانیت او و پیروانش می‌پردازد و پس از آن، [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کند. [[ندای آسمانی]] با الفاظ "ندا"، "صیحه"، "صوت"، "اعلان"، "فزعه" و "هدّه" در احادیث [[شیعه]] و عامه مطرح شده است<ref>ندای آسمانی، ص۱۵.</ref>. چندین روایت، مقصود از آیه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}}<ref> اگر بخواهیم از آسمان بر آنان نشانه  ای فرو می‌فرستیم تا فروتنانه بدان گردن نهند؛ سوره شعراء، آیه:۴.</ref> را ندای آسمانی دانسته‌اند که به یکی از آن‌ها که از جهت سند، معتبر است اشاره می‌شود. [[عبدالله بن سنان]] گوید: نزد [[امام صادق|امام جعفر صادق]]{{ع}} بودم که شنیدم مردی از اهل همدان به حضرت، عرض می‌کند: "آنان (عامه) ما را مسخره می‌کنند و به ما می‌گویند شما گمان می‌کنید منادی از آسمان به اسم صاحب این امر ندا می‌دهد؟! در این حال، [[امام]] که تکیه داده بود، ناراحت شد و صاف نشست. سپس فرمود:{{عربی|اندازه=150%|" لَا تَرْوُوهُ‏ عَنِّي‏ وَ ارْوُوهُ‏ عَنْ‏ أَبِي‏ وَ لَا حَرَجَ‏ عَلَيْكُمْ‏ فِي‏ ذَلِكَ‏ أَشْهَدُ أَنِّي قَدْ سَمِعْتُ أَبِي {{ع}} يَقُولُ وَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَبَيِّنٌ حَيْثُ يَقُولُ‏ ﴿{{متن قرآن|إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْناقُهُمْ لَها خاضِعِينَ‏}}﴾ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ أَحَدٌ إِلَّا خَضَعَ وَ ذَلَّتْ رَقَبَتُهُ لَهَا‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} <ref>از من نقل نکنید و از پدرم روایت کنید و این مطلب برای شما اشکالی ندارد. شهادت می‌دهم همانا از پدرم شنیدم که می‌فرمود: به خدا  قسم، این مطلب در کتاب خدای بلند مرتبه، آشکار است. سپس آیه را تلاوت فرمودند و گفتند: در آن وقت، کسی در زمین نمی‌ماند مگر اینکه گردنش در مقابل آن، افتاده و خم می‌شود؛ غیبت نعمانی، ص۲۶۰، باب ۱۴، ح۱۹.</ref>»<ref>[[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۳۴ - ۳۶.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}


خط ۷۵: خط ۷۵:
[[پرونده:87666522.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد باقری‌زاده اشعری]]]]
[[پرونده:87666522.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد باقری‌زاده اشعری]]]]
::::::آقای '''[[محمد باقری‌زاده اشعری]]'''، در کتاب ''«[[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای '''[[محمد باقری‌زاده اشعری]]'''، در کتاب ''«[[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«[[ندای آسمانی]]، یکی از نشانه‌های حتمی برای [[ظهور]] [[امام مهدی]] {{ع}} است که در احادیث بسیاری، از جمله در این حدیث [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: [[قائم]]، قیام نمی‌کند، تا آن که ندا دهنده‌ای از آسمان، ندایی می‌دهد که دخترکان در کنج خانه نیز آن را می‌شنوند و شرق و غرب گیتی نیز آن را می‌شنوند و دربارل این موضوع، آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود آوریم که در برابرش سر خم کنند"<ref>{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}} شعرا، آیه ۴.</ref> نازل شده است<ref>الغیبة، طوسی، ص ۱۷۷، ح ۱۳۴.</ref>.
::::::«[[ندای آسمانی]]، یکی از نشانه‌های حتمی برای [[ظهور]] [[امام مهدی]] {{ع}} است که در احادیث بسیاری، از جمله در این حدیث [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: [[قائم]]، قیام نمی‌کند، تا آن که ندا دهنده‌ای از آسمان، ندایی می‌دهد که دخترکان در کنج خانه نیز آن را می‌شنوند و شرق و غرب گیتی نیز آن را می‌شنوند و دربارل این موضوع، آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود آوریم که در برابرش سر خم کنند"<ref>{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}} شعرا، آیه ۴.</ref> نازل شده است<ref>الغیبة، طوسی، ص ۱۷۷، ح ۱۳۴.</ref>.
::::::[[امام باقر]] {{ع}} نیز درباره آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود می‌آوریم" می‌فرماید: مقصود، ندا از آسمان به نام آن مرد و نام پدرش است<ref>مختصر بصائر الدرجات، ص ۲۰۶.</ref>.
::::::[[امام باقر]] {{ع}} نیز درباره آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود می‌آوریم" می‌فرماید: مقصود، ندا از آسمان به نام آن مرد و نام پدرش است<ref>مختصر بصائر الدرجات، ص ۲۰۶.</ref>.
::::::زمان این ندا در احادیث، گوناگون (ماه رمضان، ماه رجب، ماه محرم و روز عاشورا) گفته شده است. ویژگی این ندا آن است که هر کس در زمین است، آن را به زبان خود می‌شنود. [[امام صادق]] {{ع}} در این باره می‌فرماید: "ندا دهنده‌ای به نام [[قائم]]، ندا می‌دهد... به ندایی عمومی، به گونه‌ای که هر ملتی آن را به زبان خود می‌شنود<ref>کمال الدین، ص ۶۵۰، ح ۸.</ref>.
::::::زمان این ندا در احادیث، گوناگون (ماه رمضان، ماه رجب، ماه محرم و روز عاشورا) گفته شده است. ویژگی این ندا آن است که هر کس در زمین است، آن را به زبان خود می‌شنود. [[امام صادق]] {{ع}} در این باره می‌فرماید: "ندا دهنده‌ای به نام [[قائم]]، ندا می‌دهد... به ندایی عمومی، به گونه‌ای که هر ملتی آن را به زبان خود می‌شنود<ref>کمال الدین، ص ۶۵۰، ح ۸.</ref>.

نسخهٔ ‏۲۰ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۴۲

الگو:پرسش غیرنهایی

صیحه آسمانی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی
مدخل اصلینشانه سوم: ندای آسمانی
مدخل وابسته؟

صیحه آسمانی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

سید جعفر موسوی‌نسب
حجت الاسلام و المسلمین سید جعفر موسوی‌نسب، در کتاب «دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان» در این‌باره گفته است:
«یکی از ویژگی‌های امام زمان (ع) و خصائص آن حضرت در هنگام ظهور مبارک ایشان ندای آسمانی است به نام مبارک آن حضرت و در این موضوع هم شاهد قرآنی وجود دارد و هم شاهد روائی اما شاهد قرآنی: گوش فراداده هنگامی که منادی از نقطه نزدیکی ندا سر می‌دهد آنروز به حق آن صیحه را می‌شنوند که آن‌روز روز خروج است[۱].
در تفسیر علی بن ابراهیم ذیل آیه مبارکه روایتی از امام صادق نقل شده است که منادی در این آیه ندا می‌کند به اسم قائم و پدر بزرگوارش[۲] امام صادق (ع) بانگ آسمانی را برای ما مجسم می‌کند که این صدا را همه اهل عالم از شرق تا غرب می‌شنوند و صدایی است که هر گوشی را نوازش می‌دهد و به هر گوشی با هر لهجه‌ای که انس دارد و با زبانی که دقیقا آشناست این صدا می‌رسد.
و عظمت این صیحه و صدا بقدری است که امام باقر (ع) می‌فرمایند که هیچ انسان خفته‌ای در خواب نمی‌ماند یعنی همه از خواب بیدار می‌شوند یا یک حالت وحشت و هر انسانی که ایستاده باشد از ترس می‌نشیند و هر انسانی که نشسته باشد بلند می‌شود[۳].
محتوای صیحه آسمانی آنچه در روایات در این موضوع آمده است تعبیرهایی از قبیل صوت، فزعه، ندا، به کار رفته است.
این احتمال هست که هر یک از آنها سه رویداد جدا از هم باشند بدین گونه که ابتدا صدایی عظیم و وحشتناک به گوش می‌رسد و همه اهل عالم را متوجه خود می‌کند که صیحه نامیده می‌شود به دنبال آن صدایی مهیب و هولناک شنیده می‌شود که دل‌های مردم را به وحشت می‌اندازد که فزعه نام دارد آنگاه صدایی از سوی آسمان شنیده می‌شود که مردم را به سوی مهدی فرا می‌خواند که ندا نامیده می‌شود محتوای این پیام آسمانی دعوت به حق و حمایت و بیعت با مهدی است با تعبیرهای "إن الحق لعلي ‏ و شيعته‏ و إن الحق‏ في آل محمد"[۴]»[۵].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. سوره ق، آیه ۴۱ و ۴۲.
  2. نجم الثاقب، باب سوم، فصل دوم.
  3. معجم احادیث الامام مهدى، ج ۳، ص ۲۵۳.
  4. مهدى از ظهور تا پیروزى، ص ۲۷۸.
  5. دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج۲، ص۵۸، ۵۹.
  6. غیبة نعمانی، ص ۲۸۴، ح ۱۶.
  7. غیبة نعمانی، ص ۲۶۴، ح ۲۹
  8. همان، ص ۲۵۳، ح ۱۳.
  9. غیبة نعمانی، ص ۲۶۴، ح ۲۸.
  10. معارف و عقاید ۵ ج۲، ص۲۶۶، ۲۶۷.
  11. ندای آسمانی، ص۱۵.
  12. اگر بخواهیم از آسمان بر آنان نشانه ای فرو می‌فرستیم تا فروتنانه بدان گردن نهند؛ سوره شعراء، آیه:۴.
  13. از من نقل نکنید و از پدرم روایت کنید و این مطلب برای شما اشکالی ندارد. شهادت می‌دهم همانا از پدرم شنیدم که می‌فرمود: به خدا قسم، این مطلب در کتاب خدای بلند مرتبه، آشکار است. سپس آیه را تلاوت فرمودند و گفتند: در آن وقت، کسی در زمین نمی‌ماند مگر اینکه گردنش در مقابل آن، افتاده و خم می‌شود؛ غیبت نعمانی، ص۲۶۰، باب ۱۴، ح۱۹.
  14. زمانی، سید حسن، نشانه‌های قیام حضرت مهدی، ص ۳۴ - ۳۶.
  15. " لَا بُدَّ مِنْ‏ فِتْنَةٍ صَمَّاءَ صَيْلَمٍ‏ يَسْقُطُ فِيهَا كُلُ‏ بِطَانَةٍ وَ وَلِيجَةٍ وَ ذَلِكَ‏ عِنْدَ فِقْدَانِ‏ الشِّيعَةِ الثَّالِثَ مِنْ وُلْدِي يَبْكِي عَلَيْهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ كَمْ مِنْ مُؤْمِنٍ مُتَأَسِّفٍ حَرَّانَ حَيْرَانَ حَزِينٍ عِنْدَ فِقْدَانِ الْمَاءِ الْمَعِينِ كَأَنِّي بِهِمْ شَرَّ مَا يَكُونُونَ وَ قَدْ نُودُوا نِدَاءً يَسْمَعُهُ مَنْ بَعُدَ كَمَا يَسْمَعُهُ مَنْ قَرُبَ يَكُونُ رَحْمَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَ عَذَاباً عَلَى الْكَافِرِينَ فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ وَ أَيُّ نِدَاءٍ هُوَ قَالَ يُنَادَوْنَ فِي شَهْرِ رَجَبٍ ثَلَاثَةَ أَصْوَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ غیبت طوسی، باب علائم ظهور، ص ۴۳۹، ح ۴۳۱؛ غیبت نعمانی، ب۱۰، ح ۲۸؛ معجم احادیث امام مهدی(، ج۵، ص۱۷۰، ح۱۵۹۷ و بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۸۹، ح۲۸.
  16. " وَ لَا يَخْرُجُ‏ الْقَائِمُ‏ حَتَّى‏ يُنَادَى‏ بِاسْمِهِ‏ مِنْ‏ جَوْفِ‏ السَّمَاءِ فِي‏ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ‏ وَ عِشْرِينَ‏ فِي‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ غیبت نعمانی، ب۱۶، ح۶ ؛ معجم احادیث امام مهدی، ج۳، ص۴۷۲، ح۱۰۳۶؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۱۹،ح۴۸.
  17. یوسفیان، مهدی، رخدادهای ظهور، ص ۲۲ - ۲۴.
  18. کمال الدین، ص ۶۴۹.
  19. الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۴.
  20. کمال الدین، ص ۳۲۸، ح ۷.
  21. و همانا از علایم خروج مهدی... حدوث صیحه‌ای در ماه رمضان است؛ کمال الدین، ص ۳۲۸، ح ۷.
  22. و فزعی در ماه رمضان حادث خواهد شد که زنان جوان را سراسیمه از پشت پرده‌ها بیرون می‌آورد و انسان خواب را بیدار و بیدار را به فزع وا می‌دارد؛ الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۲.
  23. احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۲۹۷.
  24. موعودشناسی و پاسخ به شبهات: ص۵۲۹، ۵۳۰.
  25. ﴿﴿إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ شعرا، آیه ۴.
  26. الغیبة، طوسی، ص ۱۷۷، ح ۱۳۴.
  27. مختصر بصائر الدرجات، ص ۲۰۶.
  28. کمال الدین، ص ۶۵۰، ح ۸.
  29. الغیبة، نعمانی، ص ۲۵۳، ح ۱۳.
  30. کمال الدین، ص ۳۷۱، ح ۵.
  31. الاختصاص، ص ۲۰۸.
  32. کنزالعمال، ج ۱۴، ص ۵۸۸، ح ۳۹۶۶۵.
  33. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۷، ص ۱۷۵–۲۰۱.
  34. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۸۱، ۸۲.
  35. غیبت نعمانی، ص۲۵۴.
  36. موعودنامه، ص۴۶۴.
  37. آفتاب مهر، ج۲، ص ۸۰ - ۸۲.
  38. وافی، ج ۲، ۴۴۳.
  39. کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۷، ۲۵۸، ۲۶۲؛ تاریخ ما بعد الظهور ۱۶۸، ۱۷۸.
  40. منتخب الأثر، ۴۵۹.
  41. " يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ ع فَيَسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ لَا يَبْقَى رَاقِدٌ إِلَّا اسْتَيْقَظَ وَ لَا قَائِمٌ إِلَّا قَعَدَ وَ لَا قَاعِدٌ إِلَّا قَامَ عَلَى رِجْلَيْهِ فَزِعاً مِنْ ذَلِكَ الصَّوْتِ فَرَحِمَ اللَّهُ مَنِ اعْتَبَرَ بِذَلِكَ الصَّوْتِ فَأَجَابَ فَإِنَّ الصَّوْتَ الْأَوَّلَ هُوَ صَوْتُ جَبْرَئِيلَ الرُّوحِ الْأَمِينِ ع ثُمَّ قَالَ ع يَكُونُ الصَّوْتُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فِي لَيْلَةِ جُمُعَةٍ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ فَلَا تَشُكُّوا فِي ذَلِكَ وَ اسْمَعُوا وَ أَطِيعُوا وَ فِي آخِرِ النَّهَارِ صَوْتُ الْمَلْعُونِ إِبْلِيسَ يُنَادِي أَلَا إِنَّ فُلَاناً قُتِلَ مَظْلُوماً لِيُشَكِّكَ النَّاسَ وَ يَفْتِنَهُمْ "؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۴.
  42. کشف الغمة، ج ۳، ۲۶۰؛ وافی، ج ۲، ۴۴۵، ۴۴۶.
  43. کتاب الغیبة، شیخ طوسی، ۴۳۵؛ ارشاد، ج ۲، ۳۷۱؛ کمال الدین، ۶۵۱؛ بحار الأنوار، ج، ۲۰۴ ۵۲.
  44. چشم به راه مهدی، ص ۲۸۴-۲۸۷.