شاهدان غدیر: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۱۴

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

شاهدان غدیر در حدیث - شاهدان غدیر در تاریخ اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شاهدان غدیر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

آنچه در غدیر خم با حضور هزاران نفر اتفاق افتاد و پیامبر خدا، امیر مؤمنان را به امامت و خلافت نصب کرد، به عنوان یک سند و حجت، بارها مورد استناد و احتجاج و استشهاد قرار گرفت، چه از سوی حضرت علی(ع) چه از سوی دیگران. هرچند برخی با آنکه در صحنه حاضر بودند، از شهادت دادن در هنگام نیاز سرباز زدند، کسانی هم متعهدانه دیده‌ها و شنیده‌های خود را بازگو کردند و از گواهان غدیر گشتند. از جمله شهادت دادن یک گروه دوازده نفری در حساس‌ترین موقعیّت، حائز اهمیّت بود. پس از وفات پیامبر و پیش‌آمدن ماجرای سقیفه و خلافت ابوبکر، جمعی دوازده نفره از مهاجران و انصار، جلوس او را بر تخت خلافت مورد انتقاد قرار دادند. وقتی ابوبکر بر منبر نشست، آنان تصمیم گرفتند که او را از منبر پیامبر پایین بکشند، برخی‌شان هم با این کار موافق نبودند. نزد حضرت علی(ع) رفتند و نظر او را جویا شدند. حضرت فرمود: این کار شما نوعی جنگ با حکومت است و شما اندکید و این جماعت هم فرمان پیامبر را زیر پا گذاشتند و خونخواه جاهلیّت‌اند، اگر چنان کنید با شمشیر شما را از بین می‌برند، آنگونه که مرا مقهور و مغلوب ساختند و به اجبار وادار به بیعتم کردند. بهتر است شما نزد او بروید و آنچه را از پیامبر شنیده‌اید بازگو کنید. آن دوازده نفر عبارت بودند از: خالد بن سعید بن عاص، مقداد، ابیّ بن کعب، عمّار یاسر، ابو ذر غفاری، سلمان فارسی، عبد اللّه بن مسعود، بریدۀ اسلمی (از مهاجرین) و خزیمة بن ثابت ذو الشهادتین، سهل بن حنیف، ابو ایّوب انصاری و ابو الهیثم بن تیّهان. روز جمعه بود که آنان اطراف منبر پیامبر نشستند و به ترتیب از جا برخاستند و به ابوبکر نسبت به تصدّی خلافت هشدار دادند، واقعۀ غدیر خم و حدیث غدیر را یادآور شدند و از کنار گذاشتن علی بن ابی طالب(ع) از خلافت و مخالفت با دستور پیامبر انتقاد کردند و این نحوه حکومت و خلافت را بدون مستند شرعی دانستند. جز این دوازده نفر، دیگرانی هم برخاسته و سخن گفتند. نتیجۀ گواهی این شاهدان غدیر، شکست سیاسی ابوبکر بود، ازاین‌رو ابوبکر که دلیل و جوابی نداشت سه روز در خانه نشست. روز سوّم عمر، طلحه، زبیر، عثمان، عبد الرحمان بن عوف، سعد بن ابی وقّاص، و ابو عبیدۀ جرّاح (از کارچاق‌کنان سقیفه و خلافت ابوبکر) هرکدام با ده نفر از مردان عشیرۀ خود با سلاح‌های آخته سراغ ابوبکر آمده او را از خانه بیرون آورده به مسجد بردند و بر منبر نشاندند و مردم را نیز تهدید کردند که اگر کسی باز هم از آنگونه سخنان بگوید، با شمشیر جواب خواهد شنید. مردم هم ترسیدند و در خانه‌ها نشستند.^[۱].^[۲]