ابوبکر بن ابی‌قحافه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
}} | }} | ||
''' | '''ابوبکر بن ابی قحافه'''، از [[صحابه پیامبر]] و - به [[اعتقاد]] [[اهل سنت]] - [[اولین خلیفه]] از [[خلفای راشدین]] است. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
نسخهٔ ۲۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث راویان غدیر است. ابوبکر بن ابی‌قحافه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوبکر بن ابی‌قحافه در قرآن - ابوبکر بن ابی‌قحافه در تاریخ اسلامی - ابوبکر بن ابی‌قحافه در نهج البلاغه - پرسش مرتبط نداردابوبکر بن ابی قحافه، از صحابه پیامبر و - به اعتقاد اهل سنت - اولین خلیفه از خلفای راشدین است.
مقدمه
ابوبکر عبدالله بن عثمان بن عامر بن عمرو تیمی قرشی دو سال و اندی پس از عام الفیل،[۱] ۵۱ قبل از هجرت در شهر مکه به دنیا آمد[۲] و «عبدالکعبه» نام گرفت. پدر و مادرش هر دو از تیره تیم بودند و از طریق نیای پنجم شان با پیامبر(ص) نسبت داشتند. گویند که پیامبر(ص) او را به سبب زیبایی چهره‌اش، ملقب به عتیق ساخت. از دیگر القاب مشهور وی صدیق است که بر پایه منابع اهل سنت، تصدیق بی‌چون و چرای خبر معراج، بدو داده شد.[۳] البته علمای شیعه تعلق لقب صدیق را به ابوبکر مردود، و آن را از القاب حضرت علی(ع) می‌دانند.[۴]
ابوبکر از جوانی به بازرگانی اشتغال داشت[۵] و از دوستان نزدیک پیامبر(ص) بود و در یکی از سفرهای شام نیز آن حضرت را همراهی کرد.[۶] پس از این که وی اسلام را پذیرفت، پیامبر(ص) نام او را به «عبدالله» تغییر داد.[۷] او از محضر پیامبر(ص) بهره برده و از وی روایت نموده است و کسانی مانند انس بن مالک، عثمان بن عفان، ابوهریره و طارق بن شهاب از او روایت کرده‌اند.[۸] ابوبکر در نسب‌شناسی سرآمد دیگران بود.[۹]
واقدی در خبری، به شعرشناسی وی نیز اشاره ای کرده است.[۱۰] همچنین روایاتی چند حکایت دارد که ابوبکر در تعبیر خواب نیز دستی داشته و خواب کسانی از جمله پیامبر(ص) را تعبیر کرده است.[۱۱] او در زمان جاهلیت از بزرگان قریش[۱۲] و فردی توانگر بود [۱۳] و جزء نخستین کسانی بود که به پیامبر(ص) ایمان آورد و در هنگام هجرت پیامبر(ص) به مدینه، همراه آن حضرت در غار بود.[۱۴] در آغاز درگیری با مشرکان و آزار و شکنجه مسلمانان، ابوبکر نیز متحمل آزارها شد و منابع اهل سنت از مجروح شدن وی به دست مشرکان سخن گفته‌اند.[۱۵] او به همراه پیامبر(ص) در جنگ‌ها شرکت می‌‌جست.[۱۶] پس از رحلت پیامبر(ص) در سال یازدهم هجری در سقیفه حضور داشت و در آنجا برای خلافت انتخاب شد و یک روز پس از ماجرای سقیفه، برای بیعت عمومی بر منبر نشست و مردم با او بیعت کردند[۱۷].
یکی از اقدامات ابوبکر در همان روزهای نخستین خلافت، مصادره قهرآلود فدک بود [۱۸] و دومین اقدام رسمی و حکومتی او پس از ضبط فدک، تجهیز و فرستادن لشکر اسامه به سوی رومیان بود.[۱۹] در زمان خلافتش، بلاد شام و قسمت زیادی از عراق را فتح کرد[۲۰] و سرکوب مخالفان حکومت و دشمنان اسلام را در دستور کار خود قرار داد و با یاری مسلمانان توانست سرکشی‌ها و آشوب‌های مناطق دور و نزدیک را فرو نشاند و در طول یک سال جزیرة العرب را چون زمان پیامبر(ص) زیر لوای اسلام درآورد.[۲۱]
رجال‌نویسان اهل سنت او را فردی بردبار، خطیب و شجاع توصیف نموده‌اند.[۲۲] کتاب مسند اثر اوست.[۲۳] سرانجام وی در ۶۳ سالگی در ۲۲ جمادی الثانی سال سیزدهم در مدینه درگذشت و عمر بن خطاب بر او نماز گزارد و در خانه‌ای که پیامبر(ص) در آن به خاک سپرده شده بود، دفن شد[۲۴].[۲۵]
خلافت ابوبکر
فضیلت ابوبکر
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الاصابه ۴/۱۰۱.
- ↑ الاعلام ۴/۱۰۲.
- ↑ المعارف ۷۳.
- ↑ الغدیر ۲/۳۱۲.
- ↑ السیرة النبویه (ابن هشام) ۱/۲۶۷.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی ۵/۲۲۲.
- ↑ اسد الغابه ۳/۲۰۵.
- ↑ تهذیب الکمال ۱۵/۲۸۳ و ۲۸۴.
- ↑ السیرة النبویه (ابن هشام) ۱/۲۶۷.
- ↑ المغازی ۱/۸۰۷.
- ↑ الطبقات الکبری ۳/۱۷۷.
- ↑ الطبقات الکبری ۳/۱۷۷.
- ↑ الطبقات الکبری ۳/۱۷۲.
- ↑ تاریخ الاسلام ۳/۱۰۶ و ۱۱۰.
- ↑ السیرة النبویه (ابن هشام) ۱/۳۱۰.
- ↑ اسد الغابه ۳/۲۰۵.
- ↑ السیرة النبویه (ابن هشام) ۴/۳۱۱.
- ↑ شرح نهج البلاغه ۱۶/۲۶۸.
- ↑ کتاب المغزی ۳/۱۱۲۱.
- ↑ الاعلام ۴/۱۰۲.
- ↑ فتوح البلدان ۸۹ ـ ۱۱۵.
- ↑ الاعلام ۴/۱۰۲.
- ↑ کشف الظنون ۲/۱۶۸۴.
- ↑ تاریخ الیعقوبی ۲/۱۳۸.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۴۵۱ - ۴۵۲.