درس‌هایی پیرامون نبوت و امامت (کتاب)

درس‌هایی پیرامون نبوت و امامت
زبان	فارسی
نویسنده	اسحاق طاهری
موضوع	نبوت، امامت و ولایت
مذهب	شیعه
ناشر	[[:رده:انتشارات بوستان کتاب|انتشارات بوستان کتاب]][[رده:انتشارات بوستان کتاب]]
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۷ ش
تعداد صفحه	۲۱۲
شابک	۹۷۸۹۶۴۰۹۰۱۹۰۸
شماره ملی	۱۷۱۲۶۶۴

درس‌هایی پیرامون نبوت و امامت، کتابی است که با زبان فارسی و با استفاده از دیدگاه‎های متکلمان اسلامی، به مسأله امامت و نبوت می‌پردازد.این کتاب اثر اسحاق طاهری است و بوستان کتاب ‏‫ نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.

دربارهٔ کتاب

کتاب حاضر به بحث درباره مبانی انسان‏‌شناختی_روش‏‌شناختی نبوت و امامت پرداخته و اصول عقلی مبتنی بر این مبحث را مورد بحث و بررسی قرار می‏‌دهد. نگارنده نخست به مبانی انسان‏‌شناختی نبوت اشاره نموده و لزوم استکمال معنوی انسان‌ها و حیات اجتماعی آنان و همچنین نیاز آنان به قوانین مدرن و فوق بشری جهت کسب سعادت دنیا و آخرت را از اصلی‏‎ترین ادلّه ضرورت نبوت بیان می‏‌کند. آنگاه به مبانی روش‏‌شناختی نبوت مانند اصل حسن و قبح عقلی و ذاتی بودن آنها و تبیین این قاعده از دیدگاه متکلمان شیعه و اهل‏‌سنت پرداخته است. آنگاه وی به قاعد‌ه‌ای به نام قاعده لطف در ضرورت نبوت از دیدگاه کلام شیعه پرداخته و این قاعده و نظریه مبتنی بر آن را ارزیابی می‏‌نماید و به اثبات نبوت عامّه می‌‏پردازد. اثبات نبوت پیامبران توسط معجزه، اثبات عصمت پیامبران و ادلّه آن، چگونگی دریافت وحی توسط پیامبر، اثبات امامت و تبیین ادله عقلی مبتنی بر آن، بیان ویژگی‎های امام و روش تعیین وی از دیگر مندرجات این کتاب است.

فهرست کتاب

• مقدمه
• درس اوّل: كليات و مفاهيم:
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• اصل نبوت
• ضروت و اهداف
• روش و مسائل
• مفاهيم و واژگان

1. واژه نبیّ
2. واژه رسول و ديگر مفاهيم مربوط

• طبقات پيامبران و تعداد آنان.
• درس دوم: مبانی انسان‌شناختی نبوت:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• استكمال معنوی
• حيات اجتماعی انسان و نياز او به قانون
• جهل انسان
• احساس تكليف در انسان
• درس سوم: مبانی روش‌شناختی نبوت(۱) (كلّيات قاعده حسن و قبح عقلی):
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• پيشينه اصل حُسن و قُبح عقلی
• معنای حُسن و قُبح فعل

1. حسن و قبح ذاتی
2. حسن و قبح اقتضايی
3. اسناد حسن و قبح به مصلحت و مفسده فعل
4. اسناد حسن و قبح به نيّت فاعل
5. قول به تفضيل بين حسن و قبح
6. معنای صحيح

• توضيح تكميلی در مورد ذاتی بودن حُسن و قُبح

1. معناي ذاتی
2. معناي ذاتی در اصل مورد بحث

• ملاك‌های نيكو بودن فعل

1. هماهنگی با طبع انسان
2. موافقت با اغراض و مصالح
3. موافقت با كمال نفسانی.

• درس چهارم: مبانی روش‌شناختی نبوت(۲) (تبيين قاعده حُسن و قبح):
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• ديد‌گا‌‌ه معتزله و تشيّع
• ديد‌گاه اشاعره
• نقد و بررسی ديد‌گاه‌ها
• اعتبار‌های دوگانه در گزاره‌های حاكی از حسن و قبح
• درس پنجم: مبانی روش‌شناختی نبوت(۳) (قاعده لطف):
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• پيشينه قاعده لطف و تعابير مختلف درباره آن

1. نظريه بشر بن‌ معتمر
2. نظريه جعفر بن حرب
3. نظريه بيشتر معتزله
4. نظريه محمد بن عبد‌الوهاب‌الجبائی

• تحقيق مسئله

1. تعريف لطف
2. وجوب لطف بر خداوند

• تقسيم سه‌گانه لطف
• طرح و بررسی يك اشكال
• نتايج قاعده لطف.
• درس ششم: امكان تحقّق نبوت:
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• نظر منكران نبوت
• امكان ارتباط انسان با خدا و چگونگی آن
• تجرّد نفس انسان و سنخيّت آن با عالم ملكوت
• قوه قدسی
• درس هفتم: اثبات نبوت عامّه(۱):
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• لزوم شناخت تكليف و چگونگی انجام آن
• لزوم تعديل حسّ خود‌خواهی انسان

1. حسّ خود‌خواهی و احترام متقابل
2. نارسایی قوانين بشری
3. نياز به قانون الهی

• درس هشتم: اثبات نبوت عامّه(۲):
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• حُسن نبوت
• مفقود بودن «مانع»
• اثبات نبوت

1. دليل متكلمان
2. دليل فلاسفه
3. روش عرفا در اثبات نبوت

• اثبات نبوت بر پايه روايات.
• درس نهم: معجزه و چگونگی تصديق سخن مدّعی نبوت:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• معجزه و طريق اثبات صدق گفتار نبی
• «خرق عادت» و امكان تحقّق آن
• اقسام معجزات

1. چگونگی وقوع معجزات

• ديگر افعال غريب انسان
• شناخت علمی.
• درس دهم: وحی و چگونگی دريافت آن:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• ديد‌گاه فلاسفه
• ديد‌گاه روان‌‌شناسان جديد
• تلقّی وحی به عنوان تجربه دينی
• تلقّی وحی به عنوان بلوغ
• حقيقت وحی از منظر قرآن و روايات
• چگونگی احراز قطعيّت وحی توسّط پيامبران.
• درس يازدهم: عصمت پيامبران:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• معانی عصمت
• اثبات عصمت پيامبران

1. عصمت پيامبران، نزد حكما و متكلمان
2. عصمت پيامبران و رسولان از منظر قرآن

• عصمت و اختيار.
• درس دوازدهم: نبوت پيامبر اسلام:
• اهداف رفتاری
• مقد‌مه
• اثبات نبوت پيامبر اسلام
• معجزات پيامبر اسلام
• دو شأن مهم نبوت پيامبر اسلام
• خاتميّت پيامبر اسلام

1. طرح و بررسی دو شبهه درباره خاتميت

• معراج پيامبر و چگونگی آن
• امّی بودن پيامبر.
• درس سيزدهم: امامت (كليّات و مفاهيم):
• اهداف رفتاری
• مقدمه
• روش‌شناسی، مسائل و ضرورت مبحث امامت
• پيشينه مبحث امامت
• تعريف امامت
• موضع نزاع در مسئله جانشينی(خلافت يا امامت)
• شئون امامت
• معرّفی اجمالی برخی آثار در مورد امامت.
• درس چهاردهم: اثبات امامت:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• تدّبر در معنای امامت
• اثبات امامت از طريق عقل
• اصل امامت در قرآن
• اثبات امامت بر پايه رفتار و گفتار پيامبر.
• درس پانزدهم: ويژگی‌ها و چگونگی تعيين امام:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• عصمت امام

1. عصمت امام از منظر عقل
2. عصمت امام از منظر قرآن
3. عصمت امام در سخنان پيامبر

• علم امام

1. علم غيب

• معجزه امام.
• درس شانزدهم: تعيين امام و چگونگی آن:
• اهداف رفتاری
• مقدّمه
• تبيين دو ديد‌گاه درباره چگونگی تعيين جانشين پيامبر
• نصّ پيامبر بر نخستين جانشين

1. دو نص از منابع اهل سنت
2. طرح و بررسی دو شبهه

• نصوص ناضر به امامت ساير امامان (ع)
• امام داوازدهم و مسئله غيبت

1. دوره غيبت
2. طرح و بررسی دو شبهه
3. چگونگی مرجعيت دينی در دوره غيبت كبری
4. مسئله انتظار و ظهور امام عصر

• فهرست منابع و مآخذ
• الف. كتب مقدس
• ب. منابع فارسی
• پ. منابع عربی
• ث. منابع انگليسی
• فهرست آيات
• فهرست روايات.

دربارهٔ پدیدآورنده

اسحاق طاهری

آقای دکتر اسحاق طاهری (اسحاق طاهری سرتشنیزی، متولد ۱۳۳۹ش، چهارمحال و بختیاری)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه تهران به اتمام رساند. سردبیری نشریات انسان‌پژوهی دینی، اندیشنامه ولایت و پژوهش‌نامه امامیه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی به داوری مقالات و راهنمایی، مشاوره و داوری پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «درس‌هایی درباره معاد»، «تلخیص بدایة الحکمة»، «نفس و قوای آن از دیدگاه ارطو، ابن‌سینا و ملاصدرا»، «درس‌هایی پیرامون نبوت و امامت» و «مرگ‌آگاهی و معناداری زندگی از منظر نهج البلاغه» برخی از این آثار است.