نجف اشرف: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
'''نجف''' که [[مرقد]] [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} در آن است یکی از شهرهای [[عراق]] نزدیک [[کوفه]] است. این [[شهر]] از زمان [[طوفان نوح]] بود. آن [[سرزمین]] بلند را که آب آن را نمی‌گرفت و به [[کوفه]] وصل بود [[نجف]] می‌گفتند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۵۷۰.</ref>. | '''نجف''' که [[مرقد]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] {{ع}} در آن است یکی از شهرهای [[عراق]] نزدیک [[کوفه]] است. این [[شهر]] از زمان [[طوفان نوح]] بود. آن [[سرزمین]] بلند را که آب آن را نمی‌گرفت و به [[کوفه]] وصل بود [[نجف]] می‌گفتند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۵۷۰.</ref>. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
* [[نجف]]، مخفف نی جفّ است: یعنی دریا خشک شد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۱ </ref>. نام‌های دیگر این منطقه، [[غریّ]]، [[وادی السّلام]]، براثا، جودی، [[ربوه]]، طور، [[مشهد]]، [[حیره]] و ظهر الکوفه بود. طبق [[روایات]]، [[نجف]] مهبط [[اولیای خدا]] و خانۀ [[هجرت]] [[انبیا]] و محلّ قرار [[کشتی نوح]] بوده و [[ابراهیم خلیل]] در این [[سرزمین]] زیسته است. [[امام علی|علی]]{{ع}} نگاهی به آن وادی مرتفع [[پشت کوفه]] (ظهر الکوفه) افکند و فرمود: چه‌قدر منظره‌ات [[زیبا]] و ژرفای درونت [[پاکیزه]] و معطّر است. خدایا [[قبر]] مرا در این [[سرزمین]] قرار بده<ref>بحارالأنوار، ج ۹۷ ص ۲۳۷</ref> وقتی در سال ۴۰ [[هجری]] [[حضرت امیر]] [[شهید]] شد، [[امام حسن]] و [[امام حسین]]{{عم}} طبق [[دستور]] آن [[حضرت]]، پیکرش را شبانه و پنهانی [[تشییع]] کردند و در بقعه و [[مرقد]] پاکش در [[نجف]] به [[خاک]] سپردند تا [[خوارج]] نسبت به [[بدن]] [[مطهر]] او [[جسارت]] نکنند،<ref>ارشاد القلوب، دیلمی، ج ۲ ص ۳۸۶</ref> جایی که چند کیلومتر از [[کوفه]] فاصله داشت. [[قبر]] آن [[حضرت]] مدت‌های مدیدی پنهان بود و جز [[خواص]] [[شیعه]] کسی از آن خبر نداشت. پس از [[آشکار]] شدن جای [[قبر امیر المؤمنین]] در [[نجف]] در عصر [[هارون الرشید]]، در [[نجف]] [[آبادانی]] و عمارت‌ها در اطراف [[مرقد]] [[مقدّس]] از سال ۱۷۰ [[هجری]] شروع شد و [[علویان]] بخصوص [[شیعیان]] آنجا ساکن شدند و با [[گذشت]] زمان آبادتر و پرجمعیّت‌تر شد و یک قرن نگذشته بود که در [[نجف]]، غیر از [[شیعیان]] بیش از ۱۹۰۰ نفر از [[سادات علوی]] می‌زیستند و بتدریج رونق بیشتری یافت و در [[قرن هفتم]] و هشتم، در عصر حکومت‌های [[شیعی]] جلایری و ایلخانی در [[عراق]]، رونق درخشانی یافت و با صرف مبالغ هنگفت، در آنجا مدرسه‌ها، [[مساجد]]، تکیه‌ها و.۰. [[احداث]] شد<ref>ماضی النجف و حاضرها، شیخ جعفر آل محبوبه نجفی، ج ۱ ص ۱۸</ref>. در قرون گذشته و اولیه به [[نجف]] [[مشهد]] [[امیر المؤمنین]] یا [[مشهد]] [[علی]] هم می‌گفتند. نام این [[سرزمین]] چو "[[غریّ]]" هم بوده، به ساکن یا [[اهل]] آنجا "غروی" گفته می‌شد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۱۲ و ۱۴</ref>. در [[روایات]]، با نام‌های الطور، الظهور، الجودی، الربوه، بانقبا، [[وادی السّلام]] و اللسان هم از آن یاد شده است. با [[گذشت]] زمان، [[نجف]] به شهری آباد تبدیل شد که [[عاشقان]] [[حق]] و شیفتگان [[اهل بیت]] به آنجا روی آوردند. [[شیخ طوسی]] در [[قرن پنجم]] حوزۀ علمیه [[نجف]] را تأسیس کرد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۳۱.</ref> و این [[شهر]]، مهد [[علم]] و کانون [[معارف اهل بیت]] گشت و از حوزۀ هزارسالۀ [[نجف]]، هزاران دانشمند و [[فقیه]] و [[محدّث]] برخاست. [[قبر]] بسیاری از علمای [[اسلام]] در [[نجف]] است، کسانی چون: [[شیخ طوسی]]، [[علامه حلی]]، [[مقدس اردبیلی]]، [[بحر العلوم]]، [[نراقی]]، [[صاحب جواهر]]، [[شیخ مرتضی انصاری]]، [[میرزای شیرازی]]، [[محقق ثانی]]، [[میرداماد]]، [[شیخ جعفر شوشتری]]، [[محمد کاظم خراسانی]]، [[محمد کاظم یزدی]]، [[میرزا حسین نوری]]،<ref>منتخب التواریخ، ص ۱۷۳</ref> [[علامه امینی]]، [[آیت اللّه حکیم]] و ده‌ها چهرۀ برجسته و معروف دیگر. امروز [[نجف]]، هم یک [[شهر]] [[مقدّس]] و زیارتی است، هم بعد [[علمی]] و حوزۀ دیرپای آن، شهرۀ آفاق است و هم در سده‌های اخیر تربیت‌کنندۀ صدها [[فقیه]] و [[مرجع تقلید]] بوده است. [[امام خمینی]] سال‌های تبعیدی خود را در [[نجف]] گذراند و پایه‌های نظری [[حکومت اسلامی]] و [[ولایت فقیه]] را در درس‌های خارج [[فقه]] این حوزه [[استوار]] ساخت. [[نجف]] به عنوان یک [[دانشگاه]] [[عظیم]] [[علمی]] [[دینی]] با ریشه‌های کهن و تأثیرات روشن در زمینۀ [[فقه]] و اصول و [[ادبیات]] و [[فرهنگ دینی]] به شمار می‌رود و مدارس [[علمی]] متعدّد و کتابخانه‌های [[غنی]] و معتبر دارد<ref>برای آشنایی بیشتر با نجف و حوزه آن، ر.ک: «موسوعة العتبات المقدسه»، ج ۶، «ماضی النجف و حاضرها» و «شعراء الغریّ».</ref>. [[حرم]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] در این [[شهر]]، در طول قرون بارها تجدیدبنا و مرمّت شده است. ، [[مساجد]] [[تاریخی]]، مدارس [[دینی]] و کتابخانه‌های [[عظیم]] و [[ارزشمند]] دارد. [[روایات]] فراوانی در [[فضیلت]] این [[شهر]] آمده است، از جمله خود [[امام علی]]{{ع}} فرموده است: {{عربی|أوّل بقعة عبد اللّه علیها ظهر الکوفة، لمّا أمر اللّه الملائکة أن یسجدوا لآدم فسجدوا فی ظهر الکوفة}}<ref>«اولین بقعه‌ای که در آن عبادت خدا صورت گرفته، پشت کوفه (نجف) است، آنگاه که خداوند به فرشتگان فرمان داد که برای آدم سجده کنند، در پشت کوفه سجده کردند». بحارالأنوار، ج ۱۱ ص ۱۴۹</ref> این [[شهر]]، همواره [[قداست]] و [[حرمت]] داشته و [[پناهگاه]] [[دوستداران]] [[اهل بیت]] و [[شیعیان]] [[جهان]] بوده است. متأسّفانه در اشغال [[کشور عراق]] توسط نیروهای آمریکایی<ref>ارتش آمریکا و نیروهای ائتلاف در آغاز سال ۱۳۸۲ ش با صدها هزار سرباز وارد عراق شد و در پی اشغال عراق، رژیم بعث و حکومت «صدام حسین» سرنگون شد. اما مقاومت مردم بر ضدّ اشغالگران و جنایات جنگی آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها همچنان ادامه یافت</ref> و به دنبال [[مقاومت]] دلیرانۀ [[شیعیان]] غیور در شهرهای مختلف [[عراق]] از جمله | * [[نجف]]، مخفف نی جفّ است: یعنی دریا خشک شد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۱ </ref>. نام‌های دیگر این منطقه، [[غریّ]]، [[وادی السّلام]]، براثا، جودی، [[ربوه]]، طور، [[مشهد]]، [[حیره]] و ظهر الکوفه بود. طبق [[روایات]]، [[نجف]] مهبط [[اولیای خدا]] و خانۀ [[هجرت]] [[انبیا]] و محلّ قرار [[کشتی نوح]] بوده و [[ابراهیم خلیل]] در این [[سرزمین]] زیسته است. [[امام علی|علی]] {{ع}} نگاهی به آن وادی مرتفع [[پشت کوفه]] (ظهر الکوفه) افکند و فرمود: چه‌قدر منظره‌ات [[زیبا]] و ژرفای درونت [[پاکیزه]] و معطّر است. خدایا [[قبر]] مرا در این [[سرزمین]] قرار بده<ref>بحارالأنوار، ج ۹۷ ص ۲۳۷</ref> وقتی در سال ۴۰ [[هجری]] [[حضرت امیر]] [[شهید]] شد، [[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{عم}} طبق [[دستور]] آن [[حضرت]]، پیکرش را شبانه و پنهانی [[تشییع]] کردند و در بقعه و [[مرقد]] پاکش در [[نجف]] به [[خاک]] سپردند تا [[خوارج]] نسبت به [[بدن]] [[مطهر]] او [[جسارت]] نکنند،<ref>ارشاد القلوب، دیلمی، ج ۲ ص ۳۸۶</ref> جایی که چند کیلومتر از [[کوفه]] فاصله داشت. [[قبر]] آن [[حضرت]] مدت‌های مدیدی پنهان بود و جز [[خواص]] [[شیعه]] کسی از آن خبر نداشت. پس از [[آشکار]] شدن جای [[قبر امیر المؤمنین]] در [[نجف]] در عصر [[هارون الرشید]]، در [[نجف]] [[آبادانی]] و عمارت‌ها در اطراف [[مرقد]] [[مقدّس]] از سال ۱۷۰ [[هجری]] شروع شد و [[علویان]] بخصوص [[شیعیان]] آنجا ساکن شدند و با [[گذشت]] زمان آبادتر و پرجمعیّت‌تر شد و یک قرن نگذشته بود که در [[نجف]]، غیر از [[شیعیان]] بیش از ۱۹۰۰ نفر از [[سادات علوی]] می‌زیستند و بتدریج رونق بیشتری یافت و در [[قرن هفتم]] و هشتم، در عصر حکومت‌های [[شیعی]] جلایری و ایلخانی در [[عراق]]، رونق درخشانی یافت و با صرف مبالغ هنگفت، در آنجا مدرسه‌ها، [[مساجد]]، تکیه‌ها و. ۰. [[احداث]] شد<ref>ماضی النجف و حاضرها، شیخ جعفر آل محبوبه نجفی، ج ۱ ص ۱۸</ref>. در قرون گذشته و اولیه به [[نجف]] [[مشهد]] [[امیر المؤمنین]] یا [[مشهد]] [[علی]] هم می‌گفتند. نام این [[سرزمین]] چو "[[غریّ]]" هم بوده، به ساکن یا [[اهل]] آنجا "غروی" گفته می‌شد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۱۲ و ۱۴</ref>. در [[روایات]]، با نام‌های الطور، الظهور، الجودی، الربوه، بانقبا، [[وادی السّلام]] و اللسان هم از آن یاد شده است. با [[گذشت]] زمان، [[نجف]] به شهری آباد تبدیل شد که [[عاشقان]] [[حق]] و شیفتگان [[اهل بیت]] به آنجا روی آوردند. [[شیخ طوسی]] در [[قرن پنجم]] حوزۀ علمیه [[نجف]] را تأسیس کرد<ref>موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۳۱.</ref> و این [[شهر]]، مهد [[علم]] و کانون [[معارف اهل بیت]] گشت و از حوزۀ هزارسالۀ [[نجف]]، هزاران دانشمند و [[فقیه]] و [[محدّث]] برخاست. [[قبر]] بسیاری از علمای [[اسلام]] در [[نجف]] است، کسانی چون: [[شیخ طوسی]]، [[علامه حلی]]، [[مقدس اردبیلی]]، [[بحر العلوم]]، [[نراقی]]، [[صاحب جواهر]]، [[شیخ مرتضی انصاری]]، [[میرزای شیرازی]]، [[محقق ثانی]]، [[میرداماد]]، [[شیخ جعفر شوشتری]]، [[محمد کاظم خراسانی]]، [[محمد کاظم یزدی]]، [[میرزا حسین نوری]]،<ref>منتخب التواریخ، ص ۱۷۳</ref> [[علامه امینی]]، [[آیت اللّه حکیم]] و ده‌ها چهرۀ برجسته و معروف دیگر. امروز [[نجف]]، هم یک [[شهر]] [[مقدّس]] و زیارتی است، هم بعد [[علمی]] و حوزۀ دیرپای آن، شهرۀ آفاق است و هم در سده‌های اخیر تربیت‌کنندۀ صدها [[فقیه]] و [[مرجع تقلید]] بوده است. [[امام خمینی]] سال‌های تبعیدی خود را در [[نجف]] گذراند و پایه‌های نظری [[حکومت اسلامی]] و [[ولایت فقیه]] را در درس‌های خارج [[فقه]] این حوزه [[استوار]] ساخت. [[نجف]] به عنوان یک [[دانشگاه]] [[عظیم]] [[علمی]] [[دینی]] با ریشه‌های کهن و تأثیرات روشن در زمینۀ [[فقه]] و اصول و [[ادبیات]] و [[فرهنگ دینی]] به شمار می‌رود و مدارس [[علمی]] متعدّد و کتابخانه‌های [[غنی]] و معتبر دارد<ref>برای آشنایی بیشتر با نجف و حوزه آن، ر. ک: «موسوعة العتبات المقدسه»، ج ۶، «ماضی النجف و حاضرها» و «شعراء الغریّ».</ref>. [[حرم]] [[امام علی|امیر المؤمنین]] در این [[شهر]]، در طول قرون بارها تجدیدبنا و مرمّت شده است. ، [[مساجد]] [[تاریخی]]، مدارس [[دینی]] و کتابخانه‌های [[عظیم]] و [[ارزشمند]] دارد. [[روایات]] فراوانی در [[فضیلت]] این [[شهر]] آمده است، از جمله خود [[امام علی]] {{ع}} فرموده است: {{عربی|أوّل بقعة عبد اللّه علیها ظهر الکوفة، لمّا أمر اللّه الملائکة أن یسجدوا لآدم فسجدوا فی ظهر الکوفة}}<ref>«اولین بقعه‌ای که در آن عبادت خدا صورت گرفته، پشت کوفه (نجف) است، آنگاه که خداوند به فرشتگان فرمان داد که برای آدم سجده کنند، در پشت کوفه سجده کردند». بحارالأنوار، ج ۱۱ ص ۱۴۹</ref> این [[شهر]]، همواره [[قداست]] و [[حرمت]] داشته و [[پناهگاه]] [[دوستداران]] [[اهل بیت]] و [[شیعیان]] [[جهان]] بوده است. متأسّفانه در اشغال [[کشور عراق]] توسط نیروهای آمریکایی<ref>ارتش آمریکا و نیروهای ائتلاف در آغاز سال ۱۳۸۲ ش با صدها هزار سرباز وارد عراق شد و در پی اشغال عراق، رژیم بعث و حکومت «صدام حسین» سرنگون شد. اما مقاومت مردم بر ضدّ اشغالگران و جنایات جنگی آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها همچنان ادامه یافت</ref> و به دنبال [[مقاومت]] دلیرانۀ [[شیعیان]] غیور در شهرهای مختلف [[عراق]] از جمله بر ضدّ نیروهای اشغالگر در تابستان ۱۳۸۳ ش. چندین‌بار مورد [[هجوم]] هوایی و زمینی [[ارتش]] [[آمریکا]] قرار گرفت و خون‌های بسیاری از [[شیعیان]] مدافع [[شهر]] و [[حرم]] بر [[زمین]] ریخت و بارها [[قبرستان]] قدیمی [[وادی السّلام]] و محدودۀ قدیم [[نجف]] و اطراف [[حرم مقدس]]، بمباران و گلوله‌باران شد و خسارت‌ها و ویرانی‌هایی بر این [[شهر]] و [[حرم]] [[امام علی|حضرت امیر]] {{ع}} وارد گشت. پرداختن به [[نجف]] و شخصیت‌ها، اماکن، [[تاریخ]] و سابقه‌اش در این مختصر نمی‌گنجد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۵۷۰.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۶
نجف اشرف از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: نجف اشرف در حدیث - نجف اشرف در کلام اسلامی - پرسش‌های مرتبطنجف که مرقد امیر المؤمنین (ع) در آن است یکی از شهرهای عراق نزدیک کوفه است. این شهر از زمان طوفان نوح بود. آن سرزمین بلند را که آب آن را نمی‌گرفت و به کوفه وصل بود نجف می‌گفتند[۱].
مقدمه
- نجف، مخفف نی جفّ است: یعنی دریا خشک شد[۲]. نام‌های دیگر این منطقه، غریّ، وادی السّلام، براثا، جودی، ربوه، طور، مشهد، حیره و ظهر الکوفه بود. طبق روایات، نجف مهبط اولیای خدا و خانۀ هجرت انبیا و محلّ قرار کشتی نوح بوده و ابراهیم خلیل در این سرزمین زیسته است. علی (ع) نگاهی به آن وادی مرتفع پشت کوفه (ظهر الکوفه) افکند و فرمود: چه‌قدر منظره‌ات زیبا و ژرفای درونت پاکیزه و معطّر است. خدایا قبر مرا در این سرزمین قرار بده[۳] وقتی در سال ۴۰ هجری حضرت امیر شهید شد، امام حسن و امام حسین (ع) طبق دستور آن حضرت، پیکرش را شبانه و پنهانی تشییع کردند و در بقعه و مرقد پاکش در نجف به خاک سپردند تا خوارج نسبت به بدن مطهر او جسارت نکنند،[۴] جایی که چند کیلومتر از کوفه فاصله داشت. قبر آن حضرت مدت‌های مدیدی پنهان بود و جز خواص شیعه کسی از آن خبر نداشت. پس از آشکار شدن جای قبر امیر المؤمنین در نجف در عصر هارون الرشید، در نجف آبادانی و عمارت‌ها در اطراف مرقد مقدّس از سال ۱۷۰ هجری شروع شد و علویان بخصوص شیعیان آنجا ساکن شدند و با گذشت زمان آبادتر و پرجمعیّت‌تر شد و یک قرن نگذشته بود که در نجف، غیر از شیعیان بیش از ۱۹۰۰ نفر از سادات علوی می‌زیستند و بتدریج رونق بیشتری یافت و در قرن هفتم و هشتم، در عصر حکومت‌های شیعی جلایری و ایلخانی در عراق، رونق درخشانی یافت و با صرف مبالغ هنگفت، در آنجا مدرسه‌ها، مساجد، تکیه‌ها و. ۰. احداث شد[۵]. در قرون گذشته و اولیه به نجف مشهد امیر المؤمنین یا مشهد علی هم می‌گفتند. نام این سرزمین چو "غریّ" هم بوده، به ساکن یا اهل آنجا "غروی" گفته می‌شد[۶]. در روایات، با نام‌های الطور، الظهور، الجودی، الربوه، بانقبا، وادی السّلام و اللسان هم از آن یاد شده است. با گذشت زمان، نجف به شهری آباد تبدیل شد که عاشقان حق و شیفتگان اهل بیت به آنجا روی آوردند. شیخ طوسی در قرن پنجم حوزۀ علمیه نجف را تأسیس کرد[۷] و این شهر، مهد علم و کانون معارف اهل بیت گشت و از حوزۀ هزارسالۀ نجف، هزاران دانشمند و فقیه و محدّث برخاست. قبر بسیاری از علمای اسلام در نجف است، کسانی چون: شیخ طوسی، علامه حلی، مقدس اردبیلی، بحر العلوم، نراقی، صاحب جواهر، شیخ مرتضی انصاری، میرزای شیرازی، محقق ثانی، میرداماد، شیخ جعفر شوشتری، محمد کاظم خراسانی، محمد کاظم یزدی، میرزا حسین نوری،[۸] علامه امینی، آیت اللّه حکیم و ده‌ها چهرۀ برجسته و معروف دیگر. امروز نجف، هم یک شهر مقدّس و زیارتی است، هم بعد علمی و حوزۀ دیرپای آن، شهرۀ آفاق است و هم در سده‌های اخیر تربیت‌کنندۀ صدها فقیه و مرجع تقلید بوده است. امام خمینی سال‌های تبعیدی خود را در نجف گذراند و پایه‌های نظری حکومت اسلامی و ولایت فقیه را در درس‌های خارج فقه این حوزه استوار ساخت. نجف به عنوان یک دانشگاه عظیم علمی دینی با ریشه‌های کهن و تأثیرات روشن در زمینۀ فقه و اصول و ادبیات و فرهنگ دینی به شمار می‌رود و مدارس علمی متعدّد و کتابخانه‌های غنی و معتبر دارد[۹]. حرم امیر المؤمنین در این شهر، در طول قرون بارها تجدیدبنا و مرمّت شده است. ، مساجد تاریخی، مدارس دینی و کتابخانه‌های عظیم و ارزشمند دارد. روایات فراوانی در فضیلت این شهر آمده است، از جمله خود امام علی (ع) فرموده است: أوّل بقعة عبد اللّه علیها ظهر الکوفة، لمّا أمر اللّه الملائکة أن یسجدوا لآدم فسجدوا فی ظهر الکوفة[۱۰] این شهر، همواره قداست و حرمت داشته و پناهگاه دوستداران اهل بیت و شیعیان جهان بوده است. متأسّفانه در اشغال کشور عراق توسط نیروهای آمریکایی[۱۱] و به دنبال مقاومت دلیرانۀ شیعیان غیور در شهرهای مختلف عراق از جمله بر ضدّ نیروهای اشغالگر در تابستان ۱۳۸۳ ش. چندین‌بار مورد هجوم هوایی و زمینی ارتش آمریکا قرار گرفت و خون‌های بسیاری از شیعیان مدافع شهر و حرم بر زمین ریخت و بارها قبرستان قدیمی وادی السّلام و محدودۀ قدیم نجف و اطراف حرم مقدس، بمباران و گلوله‌باران شد و خسارت‌ها و ویرانی‌هایی بر این شهر و حرم حضرت امیر (ع) وارد گشت. پرداختن به نجف و شخصیت‌ها، اماکن، تاریخ و سابقه‌اش در این مختصر نمی‌گنجد[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۷۰.
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج ۱
- ↑ بحارالأنوار، ج ۹۷ ص ۲۳۷
- ↑ ارشاد القلوب، دیلمی، ج ۲ ص ۳۸۶
- ↑ ماضی النجف و حاضرها، شیخ جعفر آل محبوبه نجفی، ج ۱ ص ۱۸
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۱۲ و ۱۴
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج ۷ ص ۳۱.
- ↑ منتخب التواریخ، ص ۱۷۳
- ↑ برای آشنایی بیشتر با نجف و حوزه آن، ر. ک: «موسوعة العتبات المقدسه»، ج ۶، «ماضی النجف و حاضرها» و «شعراء الغریّ».
- ↑ «اولین بقعه‌ای که در آن عبادت خدا صورت گرفته، پشت کوفه (نجف) است، آنگاه که خداوند به فرشتگان فرمان داد که برای آدم سجده کنند، در پشت کوفه سجده کردند». بحارالأنوار، ج ۱۱ ص ۱۴۹
- ↑ ارتش آمریکا و نیروهای ائتلاف در آغاز سال ۱۳۸۲ ش با صدها هزار سرباز وارد عراق شد و در پی اشغال عراق، رژیم بعث و حکومت «صدام حسین» سرنگون شد. اما مقاومت مردم بر ضدّ اشغالگران و جنایات جنگی آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها همچنان ادامه یافت
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۷۰.