آیا امام حسین علم غیب داشت؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن' به '{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن') |
|||
خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
[[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | [[پرونده:9030760879.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | ||
::::::پژوهشگران ''«[http://pajoohe.ir/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%84%D8%A7%D9%85__a-1331-31729-23407.aspx وبگاه پژوهه]»'' وابسته به «[[پژوهشکده باقرالعلوم]]» در پاسخ به این پرسش آوردهاند: | ::::::پژوهشگران ''«[http://pajoohe.ir/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%84%D8%A7%D9%85__a-1331-31729-23407.aspx وبگاه پژوهه]»'' وابسته به «[[پژوهشکده باقرالعلوم]]» در پاسخ به این پرسش آوردهاند: | ||
::::::«گاهی این بحث مطرح میشود که آیا [[امام]] [[معصوم]]{{ع}}، [[علم غیب]] دارد؟ آیا [[امام حسین]]{{ع}} از شهادت خویش در کربلا آگاه بود؟ اگر پاسخ، مثبت است، پس چرا برای نجات خود راهی نیندیشید؟ مگر قرآن نمیفرماید:{{عربی|اندازه= | ::::::«گاهی این بحث مطرح میشود که آیا [[امام]] [[معصوم]]{{ع}}، [[علم غیب]] دارد؟ آیا [[امام حسین]]{{ع}} از شهادت خویش در کربلا آگاه بود؟ اگر پاسخ، مثبت است، پس چرا برای نجات خود راهی نیندیشید؟ مگر قرآن نمیفرماید:{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن| وَلاَ تُلْقُواْ بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ }}﴾}} <ref> با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید؛ سوره بقره، آیه: ۱۹۵.</ref> (...) شواهد مذکور دلالت بر این دارد که [[امام حسین|حضرت ابا عبدالله]]{{ع}} از شهادت خویش باخبر بود، امّا بنا نیست وی، خواست خدا را تغییر دهد؛ بلکه با رنجها و مصیبتها رو به رو شود. طبق حکمت پروردگار، او نیز همچون انسانهای دیگر، باید آزمایش شود، مصیبت ببیند و زخمی یا شهید شود. (...) اسناد و مدارک، نشان میدهد آن حضرت، عالمانه و آگاهانه قیام کرد و از نتایج آن مطلع بود؛ ولی این آگاهی، در سیر طبیعی و منطقی حرکت ایشان، تأثیری نداشت. شهید مطهری، دعوت مردم کوفه و نپذیرفتن بیعت با یزید را از علل طبیعی واقعۀ کربلا میشمارد و اظهار میدارد که آن حضرت، نمیتوانست به دعوت کوفیان بیاعتنایی کند؛ زیرا پاسخ مثبت به چنین دعوتی، طبیعی است و نیز حاضر نبود با یزید بیعت کند؛ زیرا وی شخص فاسد و ظالم بود. سپس ایشان علت دیگری را مطرح میکند که مهمترین دلیل برای قیام سالار شهیدان{{ع}} به حساب میآید و آن، "امر به معروف و نهی از منکر" است؛ یعنی اگر کوفیان از آن حضرت دعوت نمیکردند، آن بزرگوار برای از بین بردن تحریفهای موجود و حفظ اسلام، قیام میکرد. | ||
::::::در وصیت نامۀ [[امام حسین]]{{ع}} به برادرش محمد حنفیه آمده است که من برای مقام، قیام نمیکنم؛ بلکه میخواهم، امت جدم را اصلاح کنم.از سوی دیگر، چون حاکمان، فاسد و ظالمند، چارهای جز قیام، جهاد و شهادت وجود ندارد. ملاحظه میفرمایید که طبق مطالب پیشین، حرکت امام و پیامدهای آن منطقی و طبیعی است و بنا نیست بهرهگیری از امور غیبی، سبب پیروزی آن جناب باشد»<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%84%D8%A7%D9 وبگاه پژوهه]</ref> | ::::::در وصیت نامۀ [[امام حسین]]{{ع}} به برادرش محمد حنفیه آمده است که من برای مقام، قیام نمیکنم؛ بلکه میخواهم، امت جدم را اصلاح کنم.از سوی دیگر، چون حاکمان، فاسد و ظالمند، چارهای جز قیام، جهاد و شهادت وجود ندارد. ملاحظه میفرمایید که طبق مطالب پیشین، حرکت امام و پیامدهای آن منطقی و طبیعی است و بنا نیست بهرهگیری از امور غیبی، سبب پیروزی آن جناب باشد»<ref>[http://pajoohe.ir/%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%BA%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%91%D9%84%D8%A7%D9 وبگاه پژوهه]</ref> | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} |
نسخهٔ ۲۰ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۵۲
آیا امام حسین علم غیب داشت؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب |
مدخل اصلی | علم غیب |
آیا امام حسین(ع) علم غیب داشت؟ یکی از سؤالهای مصداقی پرسشی تحت عنوان «آیا امامان از اهل بیت پیامبر خاتم علم غیب داشتهاند؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- آیتالله ناصر مکارم شیرازی در کتاب «ریشهها، انگیزهها، رویدادها، پیامدها» در اینباره گفته است:
- «بر اساس شواهد تاریخی جای هیچ تردیدی نیست که امام حسین(ع) از فرجام قیام خویش آگاه بود و با یقین به شهادت، نهضت خویش را آغاز کرد که در این قسمت به بخشی از شواهد مزبور که علم و آگاهی امام(ع) به شهادت خویش را تایید میکند، اشاره میکنیم. لازم به ذکر است روایات و اخباری که از طریق شیعه و اهل سنّت از پیامبر اکرم(ص) در موضوع شهادت امام حسین(ع) نقل شده است به اندازهای مشهور بود که ابن عبّاس میگوید: ما اهل بیت همگی تردیدی نداشتیم که امام حسین(ع) در سرزمین کربلا به شهادت خواهد رسید[۱] چنان که از مفاد این روایت استفاده میشود، نه تنها امام، بلکه عموم اهل بیت حتی از محلّ شهادت آن حضرت با اطّلاع بودند. علاّمه مجلسی در بحارالانوار هفتاد و یک روایت در این باره نقل کرده است![۲] نمونههایی که به دنبال میآید تنها بخش کوچکی از آن است که از زبان خود آن حضرت نقل شده است.
- ۱. امام(ع) در آغاز حرکتش در مدینه در خطاب به بنی هاشم چنین نوشت: هر کس از شما به من بپیوندد به شهادت میرسد و هر کس بماند به پیروزی نخواهد رسید.[۳]
- ۲. هنگامی که یکی از برادرانش خبر شهادت امام را از زبان امام حسن(ع) نقل کرد، امام حسین(ع) در پاسخ وی فرمود: پدرم نقل کرده است که رسول خدا(ص) او را از کشته شدن پدرم و من با خبر ساخته است و فرمود که تربت من نزدیک تربت پدرم خواهد بود، تو فکر میکنی چیزی را میدانی که من نمیدانم؟[۴]
- ۳. شبیه همین مطلب در گفتگوی آن حضرت با برادرش محمّد حنفیّه در مکّه عنوان میشود. آنگاه که محمّد حنفیّه پیشنهاد کرد امام(ع) از رفتن به عراق خودداری کند، فرمود: بعد از آن که از تو جدا شدم رسول خدا(ص) را در خواب دیدم که فرمود: ای حسین! حرکت کن، زیرا خداوند خواسته است تو را کشته ببیند[۵]
- ۴. نمونه دیگر، سخنی است که امام(ع) هنگام اعزام مسلم به وی فرمود: من تو را به سوی اهل کوفه روانه ساختم، خداوند آن گونه که خود دوست دارد و میپسندد کارت را سامان دهد. آنگاه امام(ع) افزود: امیدوارم که من و تو در جایگاه شهدا قرار گیریم[۶]این سخن گویای این حقیقت است که امام(ع) برای خود و یارانش راه شهادت را برگزیده است و همین را آرزو میکند.
- ۵. عجیب آن که آن حضرت در پاسخ مردی از اهل کوفه، با اشاره به نامههای مردم کوفه، آنان را قاتل خویش معرّفی کرده، میفرماید: این نامههای مردم کوفه است ولی من آنان را جز قاتل خود نمیدانم.[۷]
- ۶. صریحتر از همه اینها سخنانی است که امام(ع) در جمع مردم مکّه قبل از حرکت به سوی عراق ایراد کرد و چنین فرمود: برای من "شهادتگاهی" اختیار شده است که من به آن خواهم رسید. گویا میبینم که گرگهای بیابانهای عراق میان نواویس (قبرستان یهود در نزدیکی کربلا) و کربلا بند بند مرا جدا کرده و شکمها و جیبهای خالی خود را (با کشتن من و دریافت جوایز) پر میکنند. از روزی که با دست قضا و قدر الهی نوشته شده، چارهای نیست[۸] با ملاحظه این سخن و نمونههای فراوان دیگر از این دست، شکّی باقی نمیماند که امام نه تنها از اصل کشته شدن خویش آگاهی داشت، بلکه دقیقاً از محلّ شهادت و نیز قاتلان خود با اطّلاع بوده است»[۹].
پاسخهای دیگر
۱. آیتالله امینی؛ |
---|
|
۲. آیتالله محمدی ریشهری؛ |
---|
|
۳. حجت الاسلام و المسلمین خسروپناه؛ |
---|
|
۴. آقای شیخزاده (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛ |
---|
|
۵. آقای عظیمی (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛ |
---|
|
۶. پژوهشگران وبگاه پژوهه. |
---|
|
پرسشهای مصداقی
- آیا امام علی علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام حسن علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام سجاد علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام باقر علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام صادق علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام کاظم علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام رضا علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام جواد علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام هادی علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام عسکری علم غیب دارد؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی علم غیب دارد؟ (پرسش)
پرسشهای وابسته
- آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب میشود؟ (پرسش)
- چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
- آیا همه پیامبران علم غیب داشتهاند؟ (پرسش)
- آیا غیر از پیامبران و امامان انسانی عالم به غیب میشود؟ (پرسش)
- تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
- آیا از راه غیر مشروع میتوان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
- با توجه به عقیده بداء آیا بهرهمندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)
- دیدگاه های علمای اصول دین اسلام در باره علم غیب غیر خدا چیست؟ (پرسش)
منبعشناسی جامع علم غیب معصوم
پانویس
- ↑ "ما کُنّا نَشُکُّ اهْلَ الْبَیْتِ وَ هُمْ مُتَوافِرُونَ انَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ(ع) یُقْتَلُ بِالطَّفِّ"؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج ۱، ص ۱۶۰.
- ↑ بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۲۲۳-۲۶۶.
- ↑ "اِنَّ مَنْ لَحِقَ بی مِنْکُمُ اسْتُشْهِدَ، وَ مَنْ تَخَلَّفَ لَمْ یَبْلُغِ الْفَتْحَ"؛ موسوعه کلمات الحسین، ص ۲۹۶; مناقب ابن شهر آشوب، ج ۴، ص ۷۶.
- ↑ "حَدَّثَنی ابی انَّ رَسُولَ اللّهِ اخْبَرَهُ بِقَتْلِهِ وَ قَتْلی، وَ انَّ تُرْبَتی تَکوُنُ بِقُرْبِ تُرْبَتِهِ فَتَظُنُّ انَّکَ عَلِمْتَ ما لَمْ اَعْلَمْهُ"؛ ملهوف (لهوف)، ص ۹۹-۱۰۰.
- ↑ "آتانی رَسُولُ اللّهِ(ص) بَعْدَ ما فارَقْتُکَ فَقالَ: یا حُسَیْنُ! اُخْرُجْ فَانَّ اللّهَ قَدْشاءَ اَنْ یَراکَ قَتیلاً"؛ بحار الانوار، ج ۴۴، ص ۳۶۴ و اعیان الشیعه، ج ۱، ص ۵۹۳.
- ↑ "ارْجو انْ اَکُونَ اَنَا وَ اَنْتَ فی دَرَجَهِ الشُّهَداءِ"؛ مقتل الحسین خوارزمی، ج ۱، ص ۱۹۶.
- ↑ "هذِهِ کُتُبُ اَهْلِ الْکُوفَهِ اِلَیَّ، وَ لا اَراهُمْ اِلاَّ قاتِلی"؛ تاریخ ابن عساکر، ج ۳۳، ص ۲۱۱، بخش امام حسین(ع).
- ↑ "...وَ خُیِّرَ لِی مِصْرَعٌ اَنَا لاقِیهِ، کَاَنّی بِاَوْصالی تَتَقَطَّعُها عُسْلانُ الْفَلَواتِ بَیْنَ النَّواوِیسِ وَ کَرْبَلا، فَیَمْلانَّ مِنّی اَکْراشاً جَوْفاً وَ اَجْرَبَهً سَغَباً، لا مَحیصَ عَنْ یَوْم خُطَّ بِالْقَلَمِ"؛ ملهوف (لهوف)، ص ۳۵.
- ↑ [۱]
- ↑ اثبات الهداة، ج۵ ص ۲۰۷
- ↑ بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۸۷.
- ↑ "عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شَرِيكٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ هَمْدَانَ قَالَ: سَمِعْتُ الْحُسَيْنَ بْنَ عَلِيٍّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا يَقُولُ قَائِمُ هَذِهِ الْأُمَّةِ هُوَ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي وَ هُوَ صَاحِبُ الْغَيْبَةِ وَ هُوَ الَّذِي يُقْسَمُ مِيرَاثُهُ وَ هُوَ حَيٌّ»؛ کمال الدین: ص ۳۱۷، ح ۲، اعلام الوری: ج ۲ ص ۲۳۰، بحار الأنوار: ج۵۱ ص ۱۳۳ ح ۳.
- ↑ "عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ سَلِيطٍ قَالَ: قَالَ: الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمَا مِنَّا اثْنَا عَشَرَ مَهْدِيّاً أَوَّلُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِي وَ هُوَ الْإِمَامُ الْقَائِمُ بِالْحَقِّ يُحْيِي اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَ يُظْهِرُ بِهِ دِينَ الْحَقِّ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ لَهُ غَيْبَةٌ يَرْتَدُّ فِيهَا أَقْوَامٌ وَ يَثْبُتُ عَلَى الدِّينِ فِيهَا آخَرُونَ فَيُؤْذَوْنَ وَ يُقَالُ لَهُمْ مَتى هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ أَمَا إِنَّ الصَّابِرَ فِي غَيْبَتِهِ عَلَى الْأَذَى وَ التَّكْذِيبِ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَيْ رَسُولِ اللَّه (ص)"؛ کمال الدین: ص ۳۱۷، ح ۳، اعلام الوری: ج ۲ ص ۱۹۴، بحار الأنوار: ج۵۱ ص ۱۳۳ ح ۴.
- ↑ دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)دانشنامهٔ امام مهدی، ج ۳، ص۱۰۸ - ۱۱۰.
- ↑ الارشاد مفید، ج۲، ص۱۳۲و اثبات الهداة، ج۵، ص ۱۴۷ و ۱۵۰.
- ↑ کلام نوین اسلامی ج۲ ص۳۸۱.
- ↑ رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا؛ ص ۱۰۴.
- ↑ «حضرت امام حسین(ع) نسبت به خیانت اهل عراق به ایشان آگاه بودند، و نیز میدانستند که خود و فرزندان و نزدیکان و یارانشان شهید خواهند شد، ایشان بارها خبر این اتفاقات را میدادند.» مجلسی، محمدباقر، مرآة العقول، ج ۳، ص ۱۲۴.
- ↑ محمد صادق عظیمی، سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص۱۳۰.
- ↑ با دست خویش خود را به نابودی نیفکنید؛ سوره بقره، آیه: ۱۹۵.
- ↑ وبگاه پژوهه