بیعت در نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>' به '<ref>نهج البلاغه، خطبه ۳</ref>')
خط ۱۲: خط ۱۲:
*بیعت به معنای [[عهد]] و [[پیمان]]، از اصولی است که پای‌بند به آن در [[نظام]] [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[مسلمانان]] امری مؤکد بوده است. مطابق با [[فرهنگ]] [[حاکم]] بر [[نظام]]، اگر فردی بیعتی را بر گردن می‌گرفت و دست در دست [[خلیفه]] می‌نهاد، [[تعهد]] بر [[عهد]] خویش را همچون [[عهد]] با [[خدا]] تلقّی می‌کرد و بر آن ثابت‌قدم بود. از این‌رو [[امام]] {{ع}} درباره [[بیعت‌شکنی]] [[زبیر]] می‌فرماید: [[زبیر]] خیال کرد با دست بیعت کرده و با [[قلب]] بیعت نکرده و می‌تواند [[مخالفت]] کند، اما باید به بیعت خود [[وفادار]] باشد. از این‌رو اگر فردی با مدیر خود به نشانی بیعت دست داد، ضروری است که به بیعت خود [[وفادار]] باشد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸</ref>.
*بیعت به معنای [[عهد]] و [[پیمان]]، از اصولی است که پای‌بند به آن در [[نظام]] [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] [[مسلمانان]] امری مؤکد بوده است. مطابق با [[فرهنگ]] [[حاکم]] بر [[نظام]]، اگر فردی بیعتی را بر گردن می‌گرفت و دست در دست [[خلیفه]] می‌نهاد، [[تعهد]] بر [[عهد]] خویش را همچون [[عهد]] با [[خدا]] تلقّی می‌کرد و بر آن ثابت‌قدم بود. از این‌رو [[امام]] {{ع}} درباره [[بیعت‌شکنی]] [[زبیر]] می‌فرماید: [[زبیر]] خیال کرد با دست بیعت کرده و با [[قلب]] بیعت نکرده و می‌تواند [[مخالفت]] کند، اما باید به بیعت خود [[وفادار]] باشد. از این‌رو اگر فردی با مدیر خود به نشانی بیعت دست داد، ضروری است که به بیعت خود [[وفادار]] باشد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸</ref>.
==[[ویژگی‌های بیعت]]==
==[[ویژگی‌های بیعت]]==
*در منظر [[امام علی]] {{ع}} بیعت باید همگانی باشد. به عبارت دیگر، [[مردم]] با [[امیر]] خود، نه تنها در قالب گروه یا حزب، بلکه به‌صورت همگانی بیعت می‌کنند. [[امام]] {{ع}} درباره بیعت [[مردم]] با خود این‌گونه بیان می‌دارد که بیعت [[مردم]] با ایشان، بیعتی همگانی بوده و وقتی [[حاکم]] [[انتخاب]] شد، تجدید نظر در آن راه ندارد <ref>نهج البلاغه، نامه ۷</ref> افزون بر این، برای بیعت، ویژگی‌ آزادی‌های فردی در [[انتخاب]] نیز مفروض است.[[امام]] در فرازی از سخنان خویش، با تأکید بر همگانی بودن بیعت، بر بیعت آزادانه و انتخابی مردمان تأکید می‌ورزد<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۴</ref>. از این‌رو با توجه به شرایط پیش‌آمده، کسانی که بیعت خویش را شکستند مورد [[نکوهش]] ایشان قرار گرفتند و مسئله [[آزادی]] و [[اختیار]] آن‌ها در هنگام بیعت به آنان گوشزد شد<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۴</ref>. [[امام]] درباره [[طلحه]] و [[زبیر]] که بیعت شکستند، فرمود: شما دو نفر ([[طلحه]] و [[زبیر]]) نیز با من بیعت کردید و بعد از اقرار به بیعت، بر دیگران [[برتری]] ندارید<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۴</ref>.
 
==[[بیعت مردم با امام علی]] {{ع}} ==
==[[بیعت مردم با امام علی]] {{ع}} ==
*[[امام]] قبل از بیعت، بارها از پذیرش این [[مقام]] و [[مسئولیت]] سرباز زد، چنان‌که فرمود: مرا واگذارید و دیگری را [[انتخاب]] کنید، زیرا ما به استقبال چیزی می‌رویم که چهره‌های مختلف دارد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۲</ref>. با این‌که [[امام]] خود را کنار می‌کشید، اما [[مردم]] بر بیعت با ایشان اصرار ورزیدند، آزادانه با ایشان بیعت کردند و در این زمینه سرسختی نشان دادند. [[امام]]، خود، درباره چگونگی بیعت [[مردم]] می‌فرماید: شما در روز بیعت چونان شتران و گوسفندانی که به سوی [[فرزندان]] خود بشتابند به من روی آوردید و فریاد بیعت بیعت سردادید. دست خود را بازپس بردم، آن را کشیدید و از دستتان کشیدم، به خود برگرداندید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۷</ref>.
*[[امام]] قبل از بیعت، بارها از پذیرش این [[مقام]] و [[مسئولیت]] سرباز زد، چنان‌که فرمود: مرا واگذارید و دیگری را [[انتخاب]] کنید، زیرا ما به استقبال چیزی می‌رویم که چهره‌های مختلف دارد<ref>نهج البلاغه، خطبه ۹۲</ref>. با این‌که [[امام]] خود را کنار می‌کشید، اما [[مردم]] بر بیعت با ایشان اصرار ورزیدند، آزادانه با ایشان بیعت کردند و در این زمینه سرسختی نشان دادند. [[امام]]، خود، درباره چگونگی بیعت [[مردم]] می‌فرماید: شما در روز بیعت چونان شتران و گوسفندانی که به سوی [[فرزندان]] خود بشتابند به من روی آوردید و فریاد بیعت بیعت سردادید. دست خود را بازپس بردم، آن را کشیدید و از دستتان کشیدم، به خود برگرداندید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۷</ref>.

نسخهٔ ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۱۵

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث بیعت است. "بیعت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بیعت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

ویژگی‌های بیعت

بیعت مردم با امام علی (ع)

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. نهج البلاغه، خطبه ۸
  2. نهج البلاغه، خطبه ۹۲
  3. نهج البلاغه، خطبه ۱۳۷
  4. نهج البلاغه، خطبه ۳
  5. نهج البلاغه، خطبه ۳۷
  6. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص 181- 182.