بحث:فلسفه انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «==پاسخ اجمالی== ==عقیده مسلمانان درباره انتظار== *مسلمانان عقیده دار...» ایجاد کرد) |
|||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
*باید توجه داشت، ریشه کن شدن قطعی [[طاغیان]] و [[ظالمان]] حاصل نمی‌شود الا در سایۀ [[امید به ظهور]] و [[انتظار]]. این [[انتظار]] به [[ظهور]] است که [[انسان‌ها]] مخصوصاً [[شیعیان]] را در برابر صدمات و لطمات عظیمی که بر آنها وارد شده پرورش داده و [[فکر]] [[شیعه]] و جامعۀ [[شیعه]] را از زوال و انقراض نگه داشته و تا به امروز این [[فکر]] و [[عقیده]] و [[ایمان]]، توانسته عامل بقای [[شیعه]] و [[پایداری]] و [[استقامت]] [[شیعیان]] بشود<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. شیعیانی که با آن وضع دلخراشی با [[حکومت]] [[بنی‌امیه]] و بنی‌عباس روبرو شده بودند، آن چنانکه تمام حیثیات و [[شؤون]] ظاهری و [[اجتماعی]] آنها از بین رفت و از همۀ [[مشاغل]]، [[محروم]] و در همه جا مورد تعقیب جاسوسان [[حکومت]] قرار گرفته و از کمترین مجازات، یعنی زندان تا مجازات‌های شدید، یعنی بریدن دست و پا و زبان و بینی و شکنجه‌های غیر قابل [[تحمل]] دیگر را [[تحمل]] کردند، چنانچه اگر [[منتظران]] دستشان از این عامل یعنی [[انتظار]] و [[امید به ظهور]] خالی بود و [[اعتقاد]] به [[پیروزی]] [[حق]] و [[عدالت]] و [[شکست]] [[باطل]] و [[ستم]] در مقابل ظالمین را نداشتند، برایشان [[توان]] [[مقاومت]] [[باقی]] نمی‌ماند و به کلی از پیروزیشان در مقابل ظالمین نا [[امید]] می‌‌شدند<ref>ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.</ref>. | *باید توجه داشت، ریشه کن شدن قطعی [[طاغیان]] و [[ظالمان]] حاصل نمی‌شود الا در سایۀ [[امید به ظهور]] و [[انتظار]]. این [[انتظار]] به [[ظهور]] است که [[انسان‌ها]] مخصوصاً [[شیعیان]] را در برابر صدمات و لطمات عظیمی که بر آنها وارد شده پرورش داده و [[فکر]] [[شیعه]] و جامعۀ [[شیعه]] را از زوال و انقراض نگه داشته و تا به امروز این [[فکر]] و [[عقیده]] و [[ایمان]]، توانسته عامل بقای [[شیعه]] و [[پایداری]] و [[استقامت]] [[شیعیان]] بشود<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. شیعیانی که با آن وضع دلخراشی با [[حکومت]] [[بنی‌امیه]] و بنی‌عباس روبرو شده بودند، آن چنانکه تمام حیثیات و [[شؤون]] ظاهری و [[اجتماعی]] آنها از بین رفت و از همۀ [[مشاغل]]، [[محروم]] و در همه جا مورد تعقیب جاسوسان [[حکومت]] قرار گرفته و از کمترین مجازات، یعنی زندان تا مجازات‌های شدید، یعنی بریدن دست و پا و زبان و بینی و شکنجه‌های غیر قابل [[تحمل]] دیگر را [[تحمل]] کردند، چنانچه اگر [[منتظران]] دستشان از این عامل یعنی [[انتظار]] و [[امید به ظهور]] خالی بود و [[اعتقاد]] به [[پیروزی]] [[حق]] و [[عدالت]] و [[شکست]] [[باطل]] و [[ستم]] در مقابل ظالمین را نداشتند، برایشان [[توان]] [[مقاومت]] [[باقی]] نمی‌ماند و به کلی از پیروزیشان در مقابل ظالمین نا [[امید]] می‌‌شدند<ref>ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.</ref>. | ||
==راهکار ایجاد [[امید]] به [[آینده]] و عامل بازدرانده در مقابل [[ظلم]]== | ==راهکار ایجاد [[امید]] به [[آینده]] و عامل بازدرانده در مقابل [[ظلم]]== | ||
*شاید بتوان گفت اولین راهکاری که میتواند سایۀ [[امید]] به [[آینده]] را برای [[مسلمانان]] گسترش دهد [[مقاومت]] در برابر بازگشت به [[جاهلیت]] است<ref>ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.</ref>. مسلمانانی که با چنین [[فکر]] و [[عقیده]] [[زندگی]] می‌کنند، هرگز با گروه‌های [[فاسد]] و [[مشرک]] و خدانشناس همراه نمی‌شوند و تا می‌توانند تقدم و نوگرایی و [[آینده]] بینی و [[امید]] خود را حفظ کرده، ثابت و [[استوار]] به سوی [[هدف]] پیش می‌روند و [[اطمینان]] دارند و به [[یقین]] می‌دانند بساط [[ظلم]] و [[فساد]] برچیده شدنی است، چون این [[ظلم]] بر [[جامعه]] و بر [[فطرت]] [[بشر]] تحمیل شده است و [[آینده]] برای [[پرهیزکاران]] و [[زمین]] از آن شایستگان است: {{متن قرآن|إِنَّ | *شاید بتوان گفت اولین راهکاری که میتواند سایۀ [[امید]] به [[آینده]] را برای [[مسلمانان]] گسترش دهد [[مقاومت]] در برابر بازگشت به [[جاهلیت]] است<ref>ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.</ref>. مسلمانانی که با چنین [[فکر]] و [[عقیده]] [[زندگی]] می‌کنند، هرگز با گروه‌های [[فاسد]] و [[مشرک]] و خدانشناس همراه نمی‌شوند و تا می‌توانند تقدم و نوگرایی و [[آینده]] بینی و [[امید]] خود را حفظ کرده، ثابت و [[استوار]] به سوی [[هدف]] پیش می‌روند و [[اطمینان]] دارند و به [[یقین]] می‌دانند بساط [[ظلم]] و [[فساد]] برچیده شدنی است، چون این [[ظلم]] بر [[جامعه]] و بر [[فطرت]] [[بشر]] تحمیل شده است و [[آینده]] برای [[پرهیزکاران]] و [[زمین]] از آن شایستگان است: {{متن قرآن|إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.</ref> بنابراین [[مسلمان]] [[تسلیم]] [[ظلم]] و [[فساد]] نمی‌شود و با [[ستمگران]] و [[مفسدان]] همکار و همراه و هم صدا نخواهد شد، چرا که اصل [[انتظار]]، عامل [[امید]]، بقا و [[پایداری]] برای آنان است و طرفداران [[حق]] و [[عدالت]] و اسلام‌خواهان [[حقیقی]] را در برابر تمام دستگاه‌های فشار، [[استبداد]]، [[جهل]] و [[شرک]]، [[بشر]] پرستی و [[فساد]] انگیزی پایدار نگه می‌دارد و همواره بر روشنی چراغ [[منتظران]] و [[ثبات]] قدم و [[مقاومت]] آنها می‌افزاید و آنان را در انجام [[وظایف]]، شور و [[شوق]] و [[نشاط]] می‌دهد<ref>ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰. </ref>. | ||
*چنانکه پس از [[رحلت]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[شهادت]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[سیدالشهدا]]{{ع}} تا به امروز، ریشۀ تمام حرکات و نهضت‌های [[شیعه]] و [[مسلمین]] علیه [[باطل]] و استثمارگران، همین عامل یعنی فلسفۀ [[انتظار]] و [[عقیده]] به ادامۀ مبارزۀ [[حق]] علیه [[باطل]] تا [[پیروزی]] مطلق بوده است<ref>ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.</ref>. | *چنانکه پس از [[رحلت]] [[رسول خدا]]{{صل}} و [[شهادت]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[سیدالشهدا]]{{ع}} تا به امروز، ریشۀ تمام حرکات و نهضت‌های [[شیعه]] و [[مسلمین]] علیه [[باطل]] و استثمارگران، همین عامل یعنی فلسفۀ [[انتظار]] و [[عقیده]] به ادامۀ مبارزۀ [[حق]] علیه [[باطل]] تا [[پیروزی]] مطلق بوده است<ref>ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.</ref>. | ||
*در [[تاریخ]] نمونه‌های بسیاری وجود دارد که [[شیعیان]] متحمل شکست‌ها و ناکامی‌های ظاهری می‌‌شدند و هر چه [[دشمنان]]، آنان را مورد [[آزار]] و اذیتشان قرا می‌‌دادند و آنها را به زندان می‌‌انداختند، [[شکنجه]] و عذاب‌ها بر آنها تحمیل می‌‌کردند تا آنها را از اجرای [[قوانین]] [[اسلام]] و برقرار کردن شعائر [[دینی]] منصرف کنند، اما به وسیلۀ همین عامل یعنی مفهوم [[انتظار]] [[شیعیان]] قد [[علم]] می‌‌کردند و باشکوهتر از گذشته به راه پرعزتشان ادامه می‌‌دادند<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. | *در [[تاریخ]] نمونه‌های بسیاری وجود دارد که [[شیعیان]] متحمل شکست‌ها و ناکامی‌های ظاهری می‌‌شدند و هر چه [[دشمنان]]، آنان را مورد [[آزار]] و اذیتشان قرا می‌‌دادند و آنها را به زندان می‌‌انداختند، [[شکنجه]] و عذاب‌ها بر آنها تحمیل می‌‌کردند تا آنها را از اجرای [[قوانین]] [[اسلام]] و برقرار کردن شعائر [[دینی]] منصرف کنند، اما به وسیلۀ همین عامل یعنی مفهوم [[انتظار]] [[شیعیان]] قد [[علم]] می‌‌کردند و باشکوهتر از گذشته به راه پرعزتشان ادامه می‌‌دادند<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. | ||
*این است فسلفۀ [[انتظار ظهور]]؛ به همین [[دلیل]] [[ثواب]] [[منتظرین]]، مانند [[ثواب]] مجاهدین و بلکه [[شهیدان]] [[بدر]] و [[احد]] است. این همان فلسفه‌ای است که در [[ادیان]] گذشته نیز مایۀ [[امیدواری]] [[پیروان]] آنها و مشوق آنان به [[استقامت]] و [[پایداری]] و [[مقاومت]] و [[جهاد]] بوده است. در [[حقیقت]]، [[انتظار]]، فلسفۀ محکم و [[استواری]] است که مورد توجه تمام [[ادیان]] بوده و همه به این عامل باز دارنده [[اعتقاد]] داشته اند، [[اسلام]] نیز که [[دین]] جامع و خاتم است به تمام [[مردم]] از [[ادیان]] مختلف نوید داده که [[خورشید]] [[جهان]] تاب [[اسلام]] طلوع خواهد کرد و عالم و تمام [[پیروان ادیان]] را از [[انتظار]] بیرون خواهد آورد<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. | *این است فسلفۀ [[انتظار ظهور]]؛ به همین [[دلیل]] [[ثواب]] [[منتظرین]]، مانند [[ثواب]] مجاهدین و بلکه [[شهیدان]] [[بدر]] و [[احد]] است. این همان فلسفه‌ای است که در [[ادیان]] گذشته نیز مایۀ [[امیدواری]] [[پیروان]] آنها و مشوق آنان به [[استقامت]] و [[پایداری]] و [[مقاومت]] و [[جهاد]] بوده است. در [[حقیقت]]، [[انتظار]]، فلسفۀ محکم و [[استواری]] است که مورد توجه تمام [[ادیان]] بوده و همه به این عامل باز دارنده [[اعتقاد]] داشته اند، [[اسلام]] نیز که [[دین]] جامع و خاتم است به تمام [[مردم]] از [[ادیان]] مختلف نوید داده که [[خورشید]] [[جهان]] تاب [[اسلام]] طلوع خواهد کرد و عالم و تمام [[پیروان ادیان]] را از [[انتظار]] بیرون خواهد آورد<ref>ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.</ref>. | ||
==نکته‌ای مهم در [[باب ]][[انتظار]]== | ==نکته‌ای مهم در [[باب ]][[انتظار]]== | ||
*البته نباید از این نکته غافل بود که [[امید]] به [[انتظار]] میتواند گاهی از منحط‌ترین خصایص برای [[منتظران]] باشد و آن زمانی است که برداشت‌های غلطی از این عامل بشود به این صورت که [[منتظر]] تغییر و تحول در زمینه فردی و [[اجتماعی]] را فقط در سایه [[امداد غیبی]] ببیند. به بیان دیگر [[اعتقاد]] [[منتظر]] به خاطر بد فهمی از این عامل ([[انتظار]]) موجب این میشود که [[منتظر]]، تغییر و تحول را فقط در سایه امداهای غیبی ببیند، به این صورت که [[رهبری]] آسمانی برای [[نجات]] [[مردم]] به پا خیزد بدون اینکه خود [[منتظر]] در برابر این تحولات وظیفه‌ای را بر دوشش احساس کند. این چنین [[انتظار]] که متاسفانه گریبان‌گیر عده‌ای از [[مردم]] است در [[دین]] وجود ندارد، امری است ساختگی و حتی بهتر است بگوئیم پدید آمده از سوی کسانی که می‌خواهند [[جامعه]] را به سوی فنا و نابودی بکشانند و [[مردم]] را تحت [[استعمار]] و [[استثمار]] [[فکری]] خود قرار دهند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۹-۴۰.</ref>. | *البته نباید از این نکته غافل بود که [[امید]] به [[انتظار]] میتواند گاهی از منحط‌ترین خصایص برای [[منتظران]] باشد و آن زمانی است که برداشت‌های غلطی از این عامل بشود به این صورت که [[منتظر]] تغییر و تحول در زمینه فردی و [[اجتماعی]] را فقط در سایه [[امداد غیبی]] ببیند. به بیان دیگر [[اعتقاد]] [[منتظر]] به خاطر بد فهمی از این عامل ([[انتظار]]) موجب این میشود که [[منتظر]]، تغییر و تحول را فقط در سایه امداهای غیبی ببیند، به این صورت که [[رهبری]] آسمانی برای [[نجات]] [[مردم]] به پا خیزد بدون اینکه خود [[منتظر]] در برابر این تحولات وظیفه‌ای را بر دوشش احساس کند. این چنین [[انتظار]] که متاسفانه گریبان‌گیر عده‌ای از [[مردم]] است در [[دین]] وجود ندارد، امری است ساختگی و حتی بهتر است بگوئیم پدید آمده از سوی کسانی که می‌خواهند [[جامعه]] را به سوی فنا و نابودی بکشانند و [[مردم]] را تحت [[استعمار]] و [[استثمار]] [[فکری]] خود قرار دهند<ref>ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۹-۴۰.</ref>. | ||
نسخهٔ ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۴۷
پاسخ اجمالی
عقیده مسلمانان درباره انتظار
- مسلمانان عقیده دارند اسلام، جهان‌گیر و پیروز میشود و عالم از این نابسامانی‌ها نجات پیدا می‌کند چرا که بازگشت به عقب و ارتداد و عقب گرد، خلاف اصل و خلاف نهضت انبیا و تعالیم اسلام است[۱].
- اگر چه دنیای مادی امروز به طرف جهالت پیش می‌‌رود و اهداف عالی انسانی و حقیقت و فضیلت در بسیاری از جوامع فراموش شده، و طغیان و ظلم و بیدادگری و تجاوز و زور و استبداد و قلدری و استثمار و شهوت‌رانی و نابکاری و خیانت و ناامنی به صورت‌ها و جلوه‌های نو در جهان رایج شده و روز به روز رایج‌تر میشود و اگرچه الفاظ و کلمات صلح، عدالت، آزادی، مساوات، برادری، همکاری، تعاون و بشر دوستی را در معانی دیگر یا برای مقاصد دیگر به کار می‌برند؛ ولی این توحش تا هر کجا برود، تا دو هزار و پانصد سال، تا سه هزار سال و یا پنج هزار سال بیشتر هم به عقب برگردد چون خلاف خواست‌های واقعی بشر و سیر کمالی او و خلاف عقیده و آرمان او است، پیروز نمی‌شود و سرانجام به شدیدترین وضعی سرکوب و ریشه‌کن خواهد شد[۲].
نتیجه انتظار برای شیعیان
- باید توجه داشت، ریشه کن شدن قطعی طاغیان و ظالمان حاصل نمی‌شود الا در سایۀ امید به ظهور و انتظار. این انتظار به ظهور است که انسان‌ها مخصوصاً شیعیان را در برابر صدمات و لطمات عظیمی که بر آنها وارد شده پرورش داده و فکر شیعه و جامعۀ شیعه را از زوال و انقراض نگه داشته و تا به امروز این فکر و عقیده و ایمان، توانسته عامل بقای شیعه و پایداری و استقامت شیعیان بشود[۳]. شیعیانی که با آن وضع دلخراشی با حکومت بنی‌امیه و بنی‌عباس روبرو شده بودند، آن چنانکه تمام حیثیات و شؤون ظاهری و اجتماعی آنها از بین رفت و از همۀ مشاغل، محروم و در همه جا مورد تعقیب جاسوسان حکومت قرار گرفته و از کمترین مجازات، یعنی زندان تا مجازات‌های شدید، یعنی بریدن دست و پا و زبان و بینی و شکنجه‌های غیر قابل تحمل دیگر را تحمل کردند، چنانچه اگر منتظران دستشان از این عامل یعنی انتظار و امید به ظهور خالی بود و اعتقاد به پیروزی حق و عدالت و شکست باطل و ستم در مقابل ظالمین را نداشتند، برایشان توان مقاومت باقی نمی‌ماند و به کلی از پیروزیشان در مقابل ظالمین نا امید می‌‌شدند[۴].
راهکار ایجاد امید به آینده و عامل بازدرانده در مقابل ظلم
- شاید بتوان گفت اولین راهکاری که میتواند سایۀ امید به آینده را برای مسلمانان گسترش دهد مقاومت در برابر بازگشت به جاهلیت است[۵]. مسلمانانی که با چنین فکر و عقیده زندگی می‌کنند، هرگز با گروه‌های فاسد و مشرک و خدانشناس همراه نمی‌شوند و تا می‌توانند تقدم و نوگرایی و آینده بینی و امید خود را حفظ کرده، ثابت و استوار به سوی هدف پیش می‌روند و اطمینان دارند و به یقین می‌دانند بساط ظلم و فساد برچیده شدنی است، چون این ظلم بر جامعه و بر فطرت بشر تحمیل شده است و آینده برای پرهیزکاران و زمین از آن شایستگان است: ﴿إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ﴾[۶] بنابراین مسلمان تسلیم ظلم و فساد نمی‌شود و با ستمگران و مفسدان همکار و همراه و هم صدا نخواهد شد، چرا که اصل انتظار، عامل امید، بقا و پایداری برای آنان است و طرفداران حق و عدالت و اسلام‌خواهان حقیقی را در برابر تمام دستگاه‌های فشار، استبداد، جهل و شرک، بشر پرستی و فساد انگیزی پایدار نگه می‌دارد و همواره بر روشنی چراغ منتظران و ثبات قدم و مقاومت آنها می‌افزاید و آنان را در انجام وظایف، شور و شوق و نشاط می‌دهد[۷].
- چنانکه پس از رحلت رسول خدا(ص) و شهادت امیرالمؤمنین(ع) و سیدالشهدا(ع) تا به امروز، ریشۀ تمام حرکات و نهضت‌های شیعه و مسلمین علیه باطل و استثمارگران، همین عامل یعنی فلسفۀ انتظار و عقیده به ادامۀ مبارزۀ حق علیه باطل تا پیروزی مطلق بوده است[۸].
- در تاریخ نمونه‌های بسیاری وجود دارد که شیعیان متحمل شکست‌ها و ناکامی‌های ظاهری می‌‌شدند و هر چه دشمنان، آنان را مورد آزار و اذیتشان قرا می‌‌دادند و آنها را به زندان می‌‌انداختند، شکنجه و عذاب‌ها بر آنها تحمیل می‌‌کردند تا آنها را از اجرای قوانین اسلام و برقرار کردن شعائر دینی منصرف کنند، اما به وسیلۀ همین عامل یعنی مفهوم انتظار شیعیان قد علم می‌‌کردند و باشکوهتر از گذشته به راه پرعزتشان ادامه می‌‌دادند[۹].
- این است فسلفۀ انتظار ظهور؛ به همین دلیل ثواب منتظرین، مانند ثواب مجاهدین و بلکه شهیدان بدر و احد است. این همان فلسفه‌ای است که در ادیان گذشته نیز مایۀ امیدواری پیروان آنها و مشوق آنان به استقامت و پایداری و مقاومت و جهاد بوده است. در حقیقت، انتظار، فلسفۀ محکم و استواری است که مورد توجه تمام ادیان بوده و همه به این عامل باز دارنده اعتقاد داشته اند، اسلام نیز که دین جامع و خاتم است به تمام مردم از ادیان مختلف نوید داده که خورشید جهان تاب اسلام طلوع خواهد کرد و عالم و تمام پیروان ادیان را از انتظار بیرون خواهد آورد[۱۰].
نکته‌ای مهم در باب انتظار
- البته نباید از این نکته غافل بود که امید به انتظار میتواند گاهی از منحط‌ترین خصایص برای منتظران باشد و آن زمانی است که برداشت‌های غلطی از این عامل بشود به این صورت که منتظر تغییر و تحول در زمینه فردی و اجتماعی را فقط در سایه امداد غیبی ببیند. به بیان دیگر اعتقاد منتظر به خاطر بد فهمی از این عامل (انتظار) موجب این میشود که منتظر، تغییر و تحول را فقط در سایه امداهای غیبی ببیند، به این صورت که رهبری آسمانی برای نجات مردم به پا خیزد بدون اینکه خود منتظر در برابر این تحولات وظیفه‌ای را بر دوشش احساس کند. این چنین انتظار که متاسفانه گریبان‌گیر عده‌ای از مردم است در دین وجود ندارد، امری است ساختگی و حتی بهتر است بگوئیم پدید آمده از سوی کسانی که می‌خواهند جامعه را به سوی فنا و نابودی بکشانند و مردم را تحت استعمار و استثمار فکری خود قرار دهند[۱۱].
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.
- ↑ ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.
- ↑ ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.
- ↑ ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.
- ↑ ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.
- ↑ «موسی به قوم خود گفت: از خداوند یاری بخواهید و شکیبا باشید، بی‌گمان زمین از آن خداوند است، به هر کس از بندگان خویش که بخواهد به میراث می‌دهد و سرانجام (نیکو) از آن پرهیزگاران است» سوره اعراف، آیه ۱۲۸.
- ↑ ر.ک. صافی گلپایگانی، لطف‌الله، انتظار عامل مقاومت، سلسله مباحث امامت و مهدویت،ج۲، ص۳۴-۴۰.
- ↑ ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۶.
- ↑ ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.
- ↑ ر.ک. طاهری، حبیب‌الله، سیمای آفتاب، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۱.
- ↑ ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۳۹-۴۰.