علم بلایا و منایا: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۱۵

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

علم بلایا و منایا در قرآن | علم بلایا و منایا در حدیث | علم بلایا و منایا در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم بلایا و منایا (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

علم بلایا و منایا بلایا جمع بلیّه به معنای رنج‌ها و گرفتاری‌هاست، منایا هم جمع منیّه است، به معنای مرگ‌ومیرها^[۱].

مقدمه

یکی از فضایل علی بن ابی طالب(ع) در بعد علم، آگاهی او پیشاپیش از حوادث آینده و گرفتاری‌هایی که برای اشخاص پیدا خواهد شد و زمان مرگ و نحوۀ مردن یا کشته شدن اشخاص است که وی آگاه بود و از آیندۀ اشخاص خبر می‌داد و این اسرار را به بعضی از یاران خود نیز آموخته بود. حضرت علی(ع) می‌فرمود: "سلونی قبل أن تفقدونی، ألا تسئلون من عنده علم المنایا و البلایا و الأنساب؟"^[۲]. این موضوع به علم امامت مربوط می‌شود که دانش امامان به علم الهی وصل است و چیزی از آنان پوشیده نیست و احادیث بسیاری است که آنان محدّث و مفهم و خزّان علم پروردگارند و چیزی از علم آسمان‌ها و زمین از آنان محجوب نیست و دانش همۀ فرشتگان و پیامبران نزد آنان است.^[۳] امام باقر(ع) هم می‌فرمود: "انّا أهل بیت علّمنا المنایا و البلایا و الأنساب..."^[۴] اسحاق بن عمّار شنید که امام کاظم(ع) خبر از شهادت کسی می‌داد. پیش خود گفت: عجبا! او می‌داند که مردی از شیعیانش کی می‌میرد! حضرت با حالتی شبیه غضب‌آلود به او رو کرد و فرمود: ای اسحاق! رشید هجری علم منایا و بلایا می‌دانست، امام سزاوارتر است که آن را بداند.^[۵] امام علی(ع) به رشید هجری می‌گفت: رشید بلایا. علم بلایا و منایا را به او آموخته بود، هرگاه رشید کسی را می‌دید، می‌گفت: فلانی اینگونه خواهد مرد و تو اینگونه شهید خواهی شد و همانطور می‌شد که رشید خبر داده بود.^[۶] عمار یاسر و حبیب بن مظاهر و میثم تمّار نیز از مولایشان امیر المؤمنین(ع) این علوم و اسرار را آموخته بودند و شهادت خود و دیگران و نحوۀ شهادت را پیشگویی می‌کردند و از اصحاب سرّ آن حضرت به شمار می‌رفتند. امام علی(ع) می‌فرمود: "عندی علم المنایا و البلایا و الوصایا و الأسباب، و فصل الخطاب و مولد الإسلام و موارد الکفر و أنا صاحب المیسم و أنا الفاروق الأکبر و أنا صاحب الکرّات و دولة الدّول، فسئلونی عمّا یکون الی یوم القیامة و عمّا کان علی عهد کلّ نبیّ بعثه اللّه"^[۷].این حدیث، گستردگی دانش او را در زمینه‌ها و زمان‌های مختلف می‌رساند. 6چنین امامی شایسته‌ترین فرد برای نیابت و خلافت پیامبر خداست^[۸]^[۹].

جستارهای وابسته

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ غدیر

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۶.
↑ «پیش از آنکه مرا از دست بدهید از من بپرسید. چرا از کسی نمی‌پرسید که علم منایا و بلایا و نسبها نزد اوست؟» سنن الامام علی، ص ۵۶،۵۹ و ۶۰، بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۱۴۷
↑ احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید
↑ «ما خاندانی هستیم که علم منایا و بلایا و نسبها را به ما آموخته‌اند». احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید
↑ اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۲۰۷
↑ مرآة العقول، ج ۶ ص ۶۷
↑ موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۰ ص ۶۳، مناقب، ج ۲ ص ۳۹
↑ برای آگاهی از شاخه‌های مختلف علم امام علی، ر. ک: «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۱۰
↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۶.

[1] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۶.

[2] «پیش از آنکه مرا از دست بدهید از من بپرسید. چرا از کسی نمی‌پرسید که علم منایا و بلایا و نسبها نزد اوست؟» سنن الامام علی، ص ۵۶،۵۹ و ۶۰، بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۱۴۷

[3] احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید

[4] «ما خاندانی هستیم که علم منایا و بلایا و نسبها را به ما آموخته‌اند». احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید

[5] اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۲۰۷

[6] مرآة العقول، ج ۶ ص ۶۷

[7] موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۰ ص ۶۳، مناقب، ج ۲ ص ۳۹

[8] برای آگاهی از شاخه‌های مختلف علم امام علی، ر. ک: «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۱۰

[9] محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۹۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۹: / خط ۹: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-'''علم بلایا و منایا''' بلایا جمع بلیّه به معنای رنج‌ها و گرفتاری‌هاست، منایا هم جمع منیّه است، به معنای مرگ‌ومیرها<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۶.</ref>.
+'''علم بلایا و منایا''' [[بلایا]] جمع بلیّه به معنای [[رنج‌ها]] و گرفتاری‌هاست، منایا هم جمع منیّه است، به معنای مرگ‌ومیرها<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۶.</ref>.
 ==مقدمه==
-*یکی از فضایل [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} در بعد [[علم]]، آگاهی او پیشاپیش از حوادث آینده و گرفتاری‌هایی که برای اشخاص پیدا خواهد شد و زمان مرگ و نحوۀ مردن یا کشته شدن اشخاص است که وی آگاه بود و از آیندۀ اشخاص خبر می‌داد و این اسرار را به بعضی از یاران خود نیز آموخته بود. [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} می‌فرمود: {{عربی|"سلونی قبل أن تفقدونی، ألا تسئلون من عنده علم المنایا و البلایا و الأنساب؟"}}<ref>«پیش از آنکه مرا از دست بدهید از من بپرسید. چرا از کسی نمی‌پرسید که علم منایا و بلایا و نسبها نزد اوست؟» سنن الامام علی، ص ۵۶،۵۹ و ۶۰، بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۱۴۷</ref>. این موضوع به [[علم]] [[امامت]] مربوط می‌شود که دانش [[امامان]] به علم الهی وصل است و چیزی از آنان پوشیده نیست و احادیث بسیاری است که آنان محدّث و مفهم و خزّان علم پروردگارند و چیزی از علم آسمان‌ها و زمین از آنان محجوب نیست و دانش همۀ فرشتگان و پیامبران نزد آنان است.<ref> احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید</ref> [[امام باقر]]{{ع}} هم می‌فرمود: {{عربی|"انّا أهل بیت علّمنا المنایا و البلایا و الأنساب..."}}<ref>«ما خاندانی هستیم که علم منایا و بلایا و نسبها را به ما آموخته‌اند.» احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید</ref> اسحاق بن عمّار شنید که [[امام کاظم]]{{ع}} خبر از شهادت کسی می‌داد. پیش خود گفت: عجبا! او می‌داند که مردی از شیعیانش کی می‌میرد! حضرت با حالتی شبیه غضب‌آلود به او رو کرد و فرمود: ای اسحاق! رشید هجری علم منایا و بلایا می‌دانست، [[امام]] سزاوارتر است که آن را بداند.<ref>اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۲۰۷</ref> [[امام علی]]{{ع}} به رشید هجری می‌گفت: رشید بلایا. علم بلایا و منایا را به او آموخته بود، هرگاه رشید کسی را می‌دید، می‌گفت: فلانی اینگونه خواهد مرد و تو اینگونه شهید خواهی شد و همانطور می‌شد که رشید خبر داده بود.<ref>مرآة العقول، ج ۶ ص ۶۷</ref> عمار یاسر و حبیب بن مظاهر و میثم تمّار نیز از مولایشان [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} این علوم و اسرار را آموخته بودند و شهادت خود و دیگران و نحوۀ شهادت را پیشگویی می‌کردند و از اصحاب سرّ آن حضرت به شمار می‌رفتند. [[امام علی]]{{ع}} می‌فرمود: {{عربی|"عندی علم المنایا و البلایا و الوصایا و الأسباب، و فصل الخطاب و مولد الإسلام و موارد الکفر و أنا صاحب المیسم و أنا الفاروق الأکبر و أنا صاحب الکرّات و دولة الدّول، فسئلونی عمّا یکون الی یوم القیامة و عمّا کان علی عهد کلّ نبیّ بعثه اللّه"}}<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۰ ص ۶۳، مناقب، ج ۲ ص ۳۹</ref>.این حدیث، گستردگی دانش او را در زمینه‌ها و زمان‌های مختلف می‌رساند. 6چنین امامی شایسته‌ترین فرد برای نیابت و [[خلافت]] [[پیامبر]] خداست<ref>برای آگاهی از شاخه‌های مختلف علم امام علی، ر. ک: «موسوعة الامام علی بن ابی طالب» ، ج ۱۰</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۶.</ref>.
+*یکی از [[فضایل]] [[امام علی|علی بن ابی طالب]]{{ع}} در بعد [[علم]]، [[آگاهی]] او پیشاپیش از [[حوادث آینده]] و گرفتاری‌هایی که برای اشخاص پیدا خواهد شد و زمان [[مرگ]] و نحوۀ مردن یا کشته شدن اشخاص است که وی [[آگاه]] بود و از آیندۀ اشخاص خبر می‌داد و این [[اسرار]] را به بعضی از [[یاران]] خود نیز آموخته بود. [[امام علی|حضرت علی]]{{ع}} می‌فرمود: {{عربی|"سلونی قبل أن تفقدونی، ألا تسئلون من عنده علم المنایا و البلایا و الأنساب؟"}}<ref>«پیش از آنکه مرا از دست بدهید از من بپرسید. چرا از کسی نمی‌پرسید که علم منایا و بلایا و نسبها نزد اوست؟» سنن الامام علی، ص ۵۶،۵۹ و ۶۰، بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۱۴۷</ref>. این موضوع به [[علم]] [[امامت]] مربوط می‌شود که [[دانش]] [[امامان]] به [[علم الهی]] وصل است و چیزی از آنان پوشیده نیست و [[احادیث]] بسیاری است که آنان [[محدّث]] و مفهم و خزّان [[علم]] پروردگارند و چیزی از [[علم]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] از آنان محجوب نیست و [[دانش]] همۀ [[فرشتگان]] و [[پیامبران]] نزد آنان است.<ref> احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید</ref> [[امام باقر]]{{ع}} هم می‌فرمود: {{عربی|"انّا أهل بیت علّمنا المنایا و البلایا و الأنساب..."}}<ref>«ما خاندانی هستیم که علم منایا و بلایا و نسبها را به ما آموخته‌اند». احادیث آن را در بحار الأنوار، ج ۲۶ ببینید</ref> [[اسحاق]] بن [[عمّار]] شنید که [[امام کاظم]]{{ع}} خبر از [[شهادت]] کسی می‌داد. پیش خود گفت: عجبا! او می‌داند که مردی از شیعیانش کی می‌میرد! [[حضرت]] با حالتی شبیه غضب‌آلود به او رو کرد و فرمود: ای [[اسحاق]]! [[رشید هجری]] [[علم منایا و بلایا]] می‌دانست، [[امام]] سزاوارتر است که آن را بداند.<ref>اهل البیت فی الکتاب و السنّه، ص ۲۰۷</ref> [[امام علی]]{{ع}} به [[رشید هجری]] می‌گفت: [[رشید]] [[بلایا]]. علم بلایا و منایا را به او آموخته بود، هرگاه [[رشید]] کسی را می‌دید، می‌گفت: فلانی اینگونه خواهد مرد و تو اینگونه [[شهید]] خواهی شد و همانطور می‌شد که [[رشید]] خبر داده بود.<ref>مرآة العقول، ج ۶ ص ۶۷</ref> [[عمار یاسر]] و [[حبیب بن مظاهر]] و [[میثم تمّار]] نیز از مولایشان [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} این [[علوم]] و [[اسرار]] را آموخته بودند و [[شهادت]] خود و دیگران و نحوۀ [[شهادت]] را [[پیشگویی]] می‌کردند و از [[اصحاب]] سرّ آن [[حضرت]] به شمار می‌رفتند. [[امام علی]]{{ع}} می‌فرمود: {{عربی|"عندی علم المنایا و البلایا و الوصایا و الأسباب، و فصل الخطاب و مولد الإسلام و موارد الکفر و أنا صاحب المیسم و أنا الفاروق الأکبر و أنا صاحب الکرّات و دولة الدّول، فسئلونی عمّا یکون الی یوم القیامة و عمّا کان علی عهد کلّ نبیّ بعثه اللّه"}}<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۰ ص ۶۳، مناقب، ج ۲ ص ۳۹</ref>.این [[حدیث]]، گستردگی [[دانش]] او را در زمینه‌ها و زمان‌های مختلف می‌رساند. 6چنین امامی [[شایسته‌ترین]] فرد برای [[نیابت]] و [[خلافت]] [[پیامبر]] خداست<ref>برای آگاهی از شاخه‌های مختلف علم امام علی، ر. ک: «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۱۰</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۳۹۶.</ref>.
 == جستارهای وابسته ==