دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش)
| دعای ندبه از کدامین امام است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت |
| مدخل اصلی | دعای ندبه |
دعای ندبه از کدامین امام است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- دعای ندبه چه تناسبی با امام زمان دارد؟
پاسخ جامع اجمالی
* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده میشود:
 |
 |
 |
|
| شوشتری | اباذری | تونه‌ای | رضوانی |
- دعای ندبه از دیرباز مورد توجه شیعیان و منتظران حقیقی حضرت ولی عصر (ع) بوده و بیانگر تاریخ فشرده‌ای از حضور حجت‌ها و اولیای الهی از حضرت آدم (ع) تا حضرت مهدی (ع) است[۱].
- در سند این دعا تصریحی به اینکه دعا از کدام معصوم است نشده[۲]، اما سه نظریه در این رابطه وجود دارد:
- ظاهر این است که دعا از جانب امام صادق (ع) انشا شده است، همانگونه که مرحوم مجلسی به آن حضرت نسبت می‌دهد. مرحوم علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد تصریح میکند: «دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقّه و تأسف بر غیبت حضرت قائم، به سند معتبر از امام جعفر صادق (ع) منقول است که این دعا را در چهار عید فطر، قربان، غدیر و روز جمعه) بخوانند[۳]. اما اینکه در برخی از مصادر اینگونه آمده که این دعا برای صاحب الزمان است، ممکن است اینگونه توجیه کنیم، این دعا، دعایی است که برای وجود مقدس امام زمان (ع) انشا شده است نه اینکه از طرف آن حضرت انشا شده باشد[۴]. برخی معترضان می‌گویند: هنگامی که امام صادق (ع)، دعای ندبه را انشا فرموده، بیش از یک قرن به تولد حضرت ولی عصر (ع) مانده بود، پس چگونه ممکن است، انسان نسبت به انسانی که بعد از یک قرن به دنیا می‌آید، گریه و زاری کند و در فراقش اشک بریزد؟! پاسخ این است: این معنا دربارۀ افراد معمولی متصوّر است، اما اگر فرد مورد نظر گل سرسبد جهان خلقت باشد و همۀ پیامبران الهی، نوید او را به پیروان خود داده باشند و به امّت خود از غیبت طولانی و انتظار او گفت‌وگو کرده باشند، بسیار منطقی است که افراد دردآشنا در انتظار آمدنش ثانیه‌شماری کنند و از طول غیبتش گریه‌ها سر دهند[۵]. چنانچه گروهی از اصحاب به محضر امام صادق (ع) شرفیاب شده و حضرتش را دیدند که روی خاک‌ها نشسته، همانند مادر داغ‌دیده، سیل اشک، روان کرده و ناله‌های جانسوز سر می‌دهد. هنگامی که از علت آن جویا شدند، فرمودند: برای طولانی شدن غیبت حضرت قائم (ع) و پریشانی مؤمنان در دوران غیبت اشک می‌ریزند[۶]. بسیاری از امامان (ع) نیز در قنوت نماز خود، از غیبت ولی، به پیشگاه خداوند شکایت می‌کردند[۷] از جمله آنان، امام علی، امام جواد، امام هادی، امام حسن عسکری و امام باقر(ع) است[۸]. البته در اشکال بر این احتمال باید گفت: علامه مجلسی ظاهراً مراجعه به مدارک نکرده بلکه از خارج نقل کرده و اشتباه نموده است چه اینکه اگر از امام صادق (ع) روایت شده بود در بحار که موضوعش ذکر اسانید و مستندات است نقل می‌شد[۹].
- ظاهر عبارت أَنَّهُ الدُّعَاءُ لِصَاحِبِ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ که در کتاب "بزوفری" آمده، این است که از ناحیۀ مقدسه صادر شده[۱۰] و بزوفری از پدرش حسین بن علی بن سفیان که از علما و راویان بزرگ قرن چهارم و هم عصر غیبت صغری بوده نقل کرده و او هم به وسیلۀ نواب اربعه از راه مکاتبه و توقیع با امام زمان (ع) در ارتباط بوده و این دعا را در کتاب خود آورده و سپس به دست فرزندش ابوجعفر بزوفری رسیده است[۱۱]
- احتمال دارد دعای ندبه انشای بزوفری باشد، زیرا ممکن است مفهوم فقرۀ «ذَکَرَ أَنَّهُ الدُّعَاءُ لِصَاحِبِ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ» این باشد که دعای ندبه باید برای آن حضرت یعنی برای فرج و گشایش و ظهور وی خوانده شود[۱۲].
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
| ۱. آیت‌الله شوشتری؛ |
|---|
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین اباذری؛ |
|---|
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین مهدی‌پور؛ |
|---|
|
[[پرونده:Pic661.jpg|100px|right|بندانگشتی|]
|
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|خدامراد سلیمیان]]
|
| ۵. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
|---|
|
| ۶. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛ |
|---|
|
- آیا دعای ندبه نزد علما معتبر است؟ (پرسش)
- نظر بزرگان علما درباره دعای ندبه چیست؟ (پرسش)
- دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش)
- چه ارتباطی بین امام مهدی با کوه رضوی و ذی طوی است؟ (پرسش)
- چرا اسامی تمام امامان در این دعا ذکر نشده است؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه از امام معصوم است و سند دارد؟ و با زیارت ندبه چه تفاوتی دارد؟ (پرسش)
- چرا دعای ندبه در اعیاد اربعه خوانده میشود؟ (پرسش)
- چه کتاب‌هایی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
- آیا جمله و عرجت بروحه مخالف با معراج جسمانی است؟ (پرسش)
- چه تألیفاتی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
- در دعای ندبه می‌خوانیم: "آیا در رضوی یا ذی طوی هستی". اما پیروان کیسانیه معتقدند غیبت و ظهور محمد حنفیه در آنجاست؛ معنایش چیست؟ (پرسش)
- آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟ (پرسش)
- ابن مشهدی دعای ندبه را چگونه از محمد بن ابی قره نقل کرده است؟ (پرسش)
- آیا درباره محمد بن حسین بن سفیان بزوفری معروف به ابن مشهدی توثیقی رسیده است؟ (پرسش)
- محمد بن علی بن ابی قره راوی دیگر دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
- محمد بن مشهدی راوی با واسطه دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
- چه کسانی دعای ندبه را نقل کرده‌اند؟ (پرسش)
- راوی دعای ندبه که معاصر امام نبوده چگونه دعا را نقل میکند؟ (پرسش)
- چرا امام مهدی را در دعای ندبه ابن طه می‌نامند؟ (پرسش)
منبع‌شناسی جامع مهدویت
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۳۰.
- ↑ ر.ک. اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۱ ـ ۸۳.
- ↑ ر.ک. مجلسی، زاد المعاد، ص۳۰۳.
- ↑ ر.ک. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳.
- ↑ ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص ۳۰.
- ↑ «سَدِیرٍ الصَّیْرَفِیِّ قَالَ دَخَلْتُ أَنَا وَ الْمُفَضَّلُ بْنُ عُمَرَ وَ أَبُو بَصِیرٍ وَ أَبَانُ بْنُ تَغْلِبَ عَلَی مَوْلَانَا أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ(ع)فَرَأَیْنَاهُ جَالِساً عَلَی التُّرَابِ وَ عَلَیْهِ مِسْحٌ خَیْبَرِیٌّ مُطَوَّقٌ بِلَا جَیْبٍ مُقَصَّرُ الْکُمَّیْنِ وَ هُوَ یَبْکِی بُکَاءَ الْوَالِهِ الثَّکْلَی ذَاتَ الْکَبِدِ الْحَرَّی قَدْ نَالَ الْحُزْنُ مِنْ وَجْنَتَیْهِ وَ شَاعَ التَّغْیِیرُ فِی عَارِضَیْهِ وَ أَبْلَی الدُّمُوعُ مَحْجِرَیْهِ وَ هُوَ یَقُولُ سَیِّدِی غَیْبَتُکَ نَفَتْ رُقَادِی وَ ضَیَّقَتْ عَلَیَّ مِهَادِی وَ ابْتَزَّتْ مِنِّی رَاحَةَ فُؤَادِی سَیِّدِی غَیْبَتُکَ أَوْصَلَتْ مُصَابِی بِفَجَائِعِ الْأَبَدِ وَ فَقْدُ الْوَاحِدِ بَعْدَ الْوَاحِدِ یُفْنِی الْجَمْعَ وَ الْعَدَدَ...»؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۳.
- ↑ «اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْکُو إِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنَا وَ غَیْبَةَ وَلِیِّنَا...»؛ آدرس؟؟؟
- ↑ ر.ک. مهدی‌پور، علی اکبر، با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص ۳۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۳۰.
- ↑ ر.ک. شوشتری، محمد تقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱.
- ↑ ر.ک. شوشتری، محمد تقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱؛ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳؛ اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۱ ـ ۸۳.
- ↑ ر.ک. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳؛ اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۱ ـ ۸۳.
- ↑ ر.ک. شوشتری، محمد تقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱.
- ↑ «مرا بخوانید تا پاسختان دهم...» سوره غافر، آیه ۶۰.
- ↑ شوشتری، محمد تقی، دعای ندبه در اسناد، ص ۲۱.
- ↑ مجلسی، زاد المعاد، ص۳۰۳.
- ↑ اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۸۱ - ۸۳.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، زاد المعاد، ص۳۹۴؛ موسوی اصفهانی، سیدمحمدتقی، مکیال المکارم، ج۲، ص۹۳؛ مدرّس، سیدصدرالدین، شرح دعای ندبه، ص۱.
- ↑ ابن طاووس، سید علی بن موسی، اقبال الأعمال، ص۲۹۵.
- ↑ ابن مشهدی، ابو عبدالله محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۵۷۳؛ ابن طاووس، سید علی بن موسی، مصباح الزّائر، ص۴۴۶؛ ابن طاووس، سید علی بن علی بن موسی (پسر ابن طاووس)، زوائد الفوائد، نسخه خطّی، ص۴۹۳.
- ↑ تستری، محمدتقی، هفده رساله، ص۳۴۳؛ استادی، رضا، ده رساله، ص۲۸۴ و ٣۱۰.
- ↑ مهدی‌پور، علی اکبر، با دعای ندبه در پگاه جمعه، ص؟.
- ↑ البته پیش از این یادآور شدیم در صدور این نوشته‌ها از طرف حضرت مهدی(ع) تردیدهایی وجود دارد.
- ↑ محمّد باقر مجلسی، زاد المعاد،، ص ۴۹۱.
- ↑ سید مهدی میرباقری، مروری بر دعای ندبه، فصلنامه انتظار، ش ۱.
- ↑ ر. ک: لطف اللّه صافی گلپایگانی، فروغ ولایت در دعای ندبه، پیشگفتار.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۶- ۱۹۸.
- ↑ با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۰.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۵۳.
- ↑ با دعای ندبه در پگاه جمعه، علی اکبر مهدی‌پور، ص ۳۴.
- ↑ همان، ص ۱۶۷.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۳۰.
- ↑ منتخب الاثر، ص ۱۴۰
- ↑ رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۹۳.