الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده
امام حسین(ع) سومین پیشوای مسلمانان و دومین فرزند امام علی(ع) و فاطمه(س) در سوم شعبان سال سوم هجری در مدینه متولد شد. پس از تولد، رسول خدا(ص) در گوش او اذان و اقامه گفت و پیوسته به ایشان عنایتی ویژه داشت و برایش عقیقه کرد. کنیه امام حسین(ع) ابا عبدالله است و دارای القاب فراونی است که یکی از لقب‌‌های مشهور ایشان سیدالشهداء است.
علم، بخشش، بزرگواری، فصاحت، شجاعت، تواضع، دستگیری از بینوایان، عفو، حلم و... از صفات برجسته این حجّت الهی بود. فداکاری و پاکبازی او برای احیای دین و گذشتن از همۀ هستی خویش برای فرمانبرداری خدای متعال، در تاریخ انسانی بی‌نظیر است.
امام حسین(ع) شش سال از دوران زندگیشان را با جد بزرگوارش سپری کرد و در این مدت همیشه در کنار رسول خدا(ص) بوده و حتی در وقت نماز از آن حضرت جدا نمی‌شد. رسول خدا(ص) با جملاتی که دربارۀ امام حسین فرموده گوشه‌ای از فضائل او و برادرش را به مردم بازگو نمود. پیامبر علاقه بسیاری به امام حسین(ع) داشت و پیوسته در گفتار و رفتار، از مهر زیاد خویش به فرزند دخترش پرده برمی‌داشت.
زندگی سیاسی ـ اجتماعی امام حسین(ع) پیش از امامت ایشان را می‌‌توان در دو دوران مورد بررسی قرار داد. یکی روزگار امام علی(ع) و دیگری دوران امام حسن(ع). در دوران اول همواره کنار پدر بود و در دوران زمامداری امام علی(ع) در امور سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و نظامی شرکت داشت مانند: جنگ‌های جمل، صفین و نهروان و در دوران دوم همواره مطیع و همراه برادر بودند.
بعد از به امامت رسیدن آن حضرت و فوت معاویه و زمانی که یزید به حکومت رسید، امام با او بیعت نکرد و ابتدا به سمت مکه رفته و چند ماه در آنجا سکونت داشت. در ذی‌حجه همان سال حوادثی در مکه روی داد که امام(ع) ادامه ماندن در آنجا را مناسب ندانست و در پی دعوت کوفیان، راهی آن شهر شدند، اما در پی شهادت مسلم بن عقیل و پس از آنکه اوضاع برای امام روشن شد، در سخنانی برای همراهان خود، وضعیت را به اطلاع آنان رساند و اجازه داد او را ترک گویند و بیشتر کسانی که در راه به او پیوسته بودند، جدا شدند.
پس از آن بود که نیروهای حر، آن حضرت را محاصره کردند، تا نزد ابن زیاد، والی کوفه ببرند؛ ولی امام تسلیم خواسته حر نشد و توافق شد حضرت جز مسیر کوفه یا مدینه، به هر سمت که می‌خواهد برود، تا حر پاسخ نامه خود به ابن زیاد را دریافت کند. به دستور ابن زیاد ، حضرت در دوم محرم، ۲۴ روز پس از حرکت کاروان در منطقه‌ای خشک و دور از قلعه‌ها و برج‌هایی که روستاها از آن برخوردار بودند متوقف شد. و در روز دهم محرم بعد از نبردی نابرابر امام و تمام یارانشان به شهادت رسیدند.