بنی عامر بن عدی
مقدمه
این طایفه در شمار اعراب کهلانی[۱] و از شاخههای بنی سکون بن اشرس بن کنده هستند که نسب از عامر بن عدی بن اشرس بن شبیب بن سکون بن اشرس بن کندة بن عفیر میبرند[۲]. عدی و برادرش سعد بن اشرس بن شبیب، از مادری از قبیله مذحج به نام تجیب بنت ثوبان بن سلیم بن ذهل زاده شدند؛[۳] این انتساب موجب شد تا ایشان و فرزندانشان با نسبت «تجیبی» هم خوانده شوند[۴]. به نظر میرسد آنها نیز بمانند قبیله مادری خود -کنده - پیش از اسلام در یمن و بخصوص منطقه حضرموت ساکن بودند؛ اما پس از فتوحات اسلامی جمع زیادی از آنها در مناطق مفتوحه از جمله مصر[۵] و سپس اندلس[۶] ساکن شدند. آنها در اندلس عمدتاً در مناطق سرقسطه، دروقه و قلعه أیوب ساکن بودند[۷]. عمیرة بن مهاجر بن نجدة بن شریح بن حرملة بن یزید بن ربیعة بن عیدنة بن زید بن عامر بن عدی بن أشرس بن شبیب و سپس برادرش عبدالله از بزرگان بنی عامری بودند که همراه با موسی بن نصیر از مصر به اندلس رفتند و در فتوحات آن سرزمین شرکت کردند[۸]. پس از فتح اندلس (سال ۹۰ هجری)، عمیره به مدت دو سال، امارت برشلونه را برای برخی حکام آنجا عهدهدار گردید[۹] از نسل عمیره و برادرش – عبدالله - در اندلس، معاریف و رجال بزرگی برخاستند که از جمله آنها میتوان به عبدالرحمن بن عبدالعزیز بن عبداللّه بن مهاجر، فرماندار دروقه[۱۰]، محمد الاعور بن عبدالرحمن بن عبدالعزیز از قیامکنندگان در سرقسطه[۱۱]، محاصر بن هاشم بن محمد الأعور فرماندار ناصر - خلیفه اموی اندلس - در سرقسطه[۱۲]، محمد بن هاشم بن محمّد الأعور وزیر برادرش محاصر[۱۳]، عبد الرحمن بن یحیی محمد بن هاشم وزیر معروف به «سماحه»[۱۴] و عبداللّه بن حکم المقتول بن عبدالرحمن بن محمّد بن هاشم بن محمّد الأعور[۱۵] اشاره کرد. عبدالله، منذر بن یحیی - امیر سرقسطه و یکی از بنی اعمام خود - را در مجلسی، در حضور مردم، غافلگیرانه کشت و جای او نشست. اما امارتش در این شهر، بیش از یک ماه نکشید و توسط سلیمان بن هود کشته شد[۱۶]. این امارت، آخرین حکمرانی بنی عمیره و بنی عبدالله بن مهاجر در سرقسطه بود[۱۷]. سلیمان الشویرب بن منذر بن عبدالرحمن بن عبدالعزیز بن عبداللّه بن مهاجر، نیز از دیگر رجال نام آور بنی عامر بن عدی بود که امارت قلعه ایوب را برای ناصر - خلیفه اموی اندلس - بر عهده داشت[۱۸]. به نظر میرسد در پی یک شورش، این قلعه از کنترل او خارج شد و سلیمان در تلاش برای فتح مجدد آن، کشته شد. بعد قتل او، ناصر، امارت قلعه ایوب را به حکم بن منذر بن عبدالرحمن بن عبدالعزیز بن عبداللّه بن مهاجر - برادر سلیمان الشویرب - سپرد[۱۹]. از حکم بن منذر مذکور، فرزندانی چون هاشم و عبدالعزیز متولد شدند[۲۰] هاشم از قیام کنندگان و همراهان غالب مولی ناصر - خلیفه اموی اندلس - در قیامش بود که به دست محمد بن ابی عامر کشته شد[۲۱]. در این واقعه عبدالعزیز بن حکم - برادر هاشم بن حکم - ابن ابی عامر را در جنگ با برادرش - هاشم - همراهی کرد و بدین جهت، پس از شکست هاشم بن حکم، ابن ابی عامر او را به امارت قلعه ایوب منتصب کرد[۲۲]. عبدالعزیز بن هاشم بن عبدالعزیز بن حکم معروف به «زاهد» و از ساکنان دروقه[۲۳]و نیز، محمد بن هذیل المغفل بن محمّد بن هاشم بن محمّد الأعور - از صاحب منصبان وزارت -[۲۴] از دیگر رجال و معاریف بنی عامر بن عدی در اندلس برشمرده شده است.[۲۵]
منابع
- حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت
پانویس
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۳۶.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۸۱. نیز ر.ک: ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۸۱. عوتبی صحاری نام و نسب او را «تجیب بنت ثوبان بن مالک بن رهاء بن منبّه بن حرب بن علّة بن جلد بن مذحج» (عوتبی صحاری، الأنساب، ج۱، ص۴۵۶) و ابن اثیر این نسب را «تجیب بنت ثوبان بن سلیم بن رهاء بن مذحج» (ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۵۵.) عنوان کردهاند.
- ↑ هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۸۱؛ عوتبی صحاری، الأنساب، ج۱، ص۴۵۶؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۵۵.
- ↑ ر.ک: ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰-۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۰-۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱. جهت مطالعه این قیام ر.ک: ابن بسام، الذخیره فی محاسن اهل الجزیره، ج۷، ص۴۸-۵۰.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ ابنحزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۳۱.
- ↑ حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت