مقام طهارت

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث مقام معصوم و مرتبط با مدخل طهارت است. مدخل‌های وابسته به این بحث:

طهارت معصوم در قرآن | طهارت معصوم در حدیث | طهارت معصوم در کلام اسلامی | طهارت معصوم در فلسفه اسلامی | طهارت معصوم در عرفان اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طهارت معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

از جمله مقامات امامان معصوم(ع) مقام طهارت که در زیارت جامعه کبیره با عبارت های "طَهَّرَكُمْ مِنَ الدَّنَسِ"، "أَذْهَبَ عَنْكُمُ اَلرِّجْسَ أَهْلَ اَلْبَيْتِ" و "طَهَّرَكُمْ تَطْهِيراً" آمده است.

واژه شناسی لغوی

• "طَهَّرَكُمْ" به معنای "پاکی از آلودگی" است که هم بر "طهارت ظاهری" به کار رفته مانند: ﴿وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ ﴾؛ و هم در "طهارت معنوی" مانند: ﴿لَمْ يُرِدِ اللَّهُ أَن يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ ﴾.
• "الدَّنَسِ" نقطه مقابل "طهارت" است و به معنای "چرک و آلودگی ظاهری یا معنوی" است.
• "اَلرِّجْسَ" به معنای "پلید و آلوده" است؛ چه آلودگی ظاهری و چه آلودگی معنوی.
• "رجس" در قرآن کریم، در هر دو نوع به کار رفته است؛ اما رجس ظاهری: ﴿إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ﴾.
• جمله: ﴿دَمًا مَّسْفُوحًا﴾ مصداق پلیدی ظاهری است و ﴿مَيْتَةً ... أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ﴾ مصداق پلیدی معنوی است. در قرآن در اکثر موارد "رجس" در "پلیدی معنوی" به کار رفته است به عنوان نمونه:
• الف - در سوره مائده، شراب و قمار، رجس نامیده شده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلامُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾.
• روشن است که شراب و قمار، پلیدی معنوی است، پلیدی ظاهری مثل خون نیست که هرکس به طبع انسانی‌اش از آن اجتناب نماید.
• ب - در سوره توبه، منافقان، رجس نامیده شده‌اند: ﴿فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمْ إِنَّهُمْ رِجْسٌ ﴾.
• ج - سوره توبه: ﴿وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَى رِجْسِهِمْ ﴾. تردیدی نیست که این پلیدی، "پلیدی معنوی" است، نه پلیدی ظاهری.
• د. در سوره حج، بت‌پرستی، رجس نامیده شده است: ﴿فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الأَوْثَانِ ﴾.

آیه تطهير برهان عصمت امامان معصوم(ع)

• ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا ﴾.
• این آیه شریفه از دلایل قرآنی بر عصمت اهل بیت(ع) است، مبانی این دلیل به شرح ذیل است.

منابع

• خاتمی، سید احمد، در آستان امامان معصوم ج۲.

منبع‌شناسی جامع مقام معصوم

• کتاب‌شناسی مقام معصوم؛
• مقاله‌شناسی مقام معصوم؛
• پایان‌نامه‌شناسی مقام معصوم.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: