ظلم‌ستیزی
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- مدخل‌های وابسته به این بحث:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ظلم‌ستیزی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- یکی از بزرگ‌ترین عوامل انحطاط جوامع بشری این است که طرز تفکر افراد و جامعه در مورد مبارزه و مقابله با ظلم و ستم و طرز تصور آنها در مورد عدالت و عدالت‌خواهی بمیرد. در این صورت جامعه تسلیم می-شود و ظم و ستم را می‌پذیرد و لذا اشرار(بدترین افراد) بر جامعه مسلط می‌گردند. امام علی(ع) در بخشی از سخنان خویش، بی‌تفاوتی آگاهان و ترک امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر را دلیل اصلی سقوط تمدن‌ها و جوامع بشزی می‌داند: «لَا تَتْرُکوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْی عَنِ الْمُنْکرِ فَیوَلَّی عَلَیکمْ شِرَارُکمْ» [۱]؛ «امر به معروف و نهی از منکر را رها مکنید که در آن صورت پلیدان بر شما حکومت خواهند کرد». نه‌تنها ترک ظلم‌ستیزی و مرگ تفکر عدالت‌خواهی باعث سلطه اشرار و ستمگران بر جامعه می‌گردد، بلکه شریعت و دین - در واقع تفکر دینی و مذهبی- نیز قوام و پایه خویش و در نتیجه قدرت پویایی خود را از دست میدهد. امام علی(ع) در این ارتباط میفرماید: «قِوامُ الشَّريعَةِ الأمرُ بِالمَعروفِ، و النَّهيُ عَنِ المُنكَرِ، و إقامَةُ الحُدودِ»[۲]؛ «قوام شريعت به امر به معروف و نهى از منكر و بر پاداشتن حدود [الهى]است».[۳].
- آیات قرآن کریم به صراحت بر ضرورت به‌کارگیری روش حق‌طلبی وظلم ستیزی در اصلاح مفاسد تأکید دارند. دستور به مقاتله با ائمه کفر در همین راستا صادر شده است. سران کفر برخلاف همه موازین وتعهدات انسانی وحقوقی به پای مال کردن مصالح عمومی جامعه می‌‌پردازند وجز به مطامع پست خویش، به چیز دیگری نمی‌اندیشند. بی‌گمان در برخورد با چنین مفسدانی، تنها روش‌های خشونت آمیز مؤثر است وتا این موانع فساد از سرراه برداشته نشوند،امید به اصلاح این گونه افراد وجوامع، سرابی بیش نخواهد بود. از این رو، مأموریت مهم وخطیر همه پیامبران الهی، مبارزه با طواغیت زمان خود بوده است[۴]. بی‌گمان، حرکت اصلاحی جامعه به سبب افرادی اندک وسودجو، نمی‌بایست متوقف شود واگر این افراد مانعند، باید با آنان برخورد کرد وبه همین جهت، با وجود آنکه خداوند درباره تعدیات فرعون به موسی(ع)امر نمود تا او را هدایت کند، وقتی موسی(ع) پیش رفت جامعه را با وجود فرعون متوقف دید، به مقابله با ظلم وطرد شرک فرعونی پرداخت[۵][۶].
- گذشته از طواغیت، افراد وگروه‌هایی نیز که به دعوت اصلاحی پاسخ مثبت ندهند وبا آن از در ستیز ونبرد مسلحانه برخیزند، به تعبیر قرآن از مفسدان هستند وبا آنان نیز باید برخورد قاطع وعملی کرد تا جامعه انسان‌ها از لوث وجودشان پاک گردد. دستورجهاد با کافران ومنافقان که درصدد تخریب پایه‌های ایمانی وعقیدتی صحیح در جامعه‌اند وبا حکومت دینی پیامبر درگیر می‌‌شوند(۷۲)، در همین راستا ارائه شده است: ﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ﴾[۷] و همچنین خداوند برتری کافران وطاغوت را بر مؤمنان مقرر نفرموده است[۸]. از این رو، منتظر واقعی کسی است که به جامعه فاسد زمانه خویش دل نبندد واگر انحراف وکژی ببیند، اعتراض کند وبا پیروی از سیره مولا ومحبوب خویش درصدد اصلاح آن برآید. ﴿قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى﴾[۹]. استاد شهید مطهری در این باره میفرماید: ظهور مهدی موعود حلقه ای است از حلقات مبارزه اهل حق واهل باطل که به پیروزی نهایی اهل حق منتهی می‌‌شود. سهیم بودن یک فرد در این سعادت، موقوف به این است که آن فرد عملاً در گروه اهل حق باشد. آیاتی که بدان‌ها در روایات استناد شده است، نشان میدهد که مهدی موعود(ع) مظهر نویدی است که به اهل ایمان وعمل صالح داده شده است؛ مظهر پیروزی نهایی اهل ایمان است[۱۰][۱۱].
ظلم‌ستیزی در منابع اهل سنت
پرسش‌های وابسته
جستارهای وابسته
- ظلم
- اعتراض
- ظلم‌ناپذیری (اباء الضیم)
- کفر به طاغوت
- امربه معروف و نهی از منکر
- مبارزه با طاغوت
- قیام مسالمت‌آمیز
- قیام مسلحانه
- مظالم
- مظالم عباد
- معونة الظالم
- عدالت (عدل)
- عدالت‌خواهی
- عزت‌طلبی
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ شیعه، شیخ حر عاملی، طهران: المکتبـة الاسلامیة، بی تا، ج11، ابواب امربه‌معروف و نهی‌از منکر
- ↑ غررالحکم و دررالکم: 6817
- ↑ جمشیدی، محمد حسین، فصلنامه پانزده خرداد، احیای اندیشه ظلم‌ستیزی دینی در تفکر سیاسی دینی امام خمینی، ص32.
- ↑ سوره طه، آیه ۲۴.
- ↑ نک: سوره اسراء، آیه۱۰۳
- ↑ سید مهدی موسوی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار
- ↑ «ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت بگیر و جایگاهشان دوزخ است و (این) پایانه، بد است» سوره توبه، آیه 73.
- ↑ سوره نساء، آیه۱۴۱.
- ↑ «بگو: تنها شما را به (سخن) یگانه‌ای اندرز می‌دهم و آن اینکه: دو تن دو تن و تک تک برای خداوند قیام کنید سپس بیندیشید، در همنشین شما دیوانگی نیست؛ او برای شما جز بیم‌دهنده‌ای پیش از (رسیدن) عذابی سخت نیست» سوره سبأ، آیه 46.
- ↑ قیام وانقلاب امام مهدی، ص۲۰
- ↑ سید مهدی موسوی، تربیت سیاسی در پرتو انتظار