بحث:ذکر
ح نبوی ج۵
- الباب الثالث الدعاء والذكر
- المدخل
- الدعاء في مسبار فقه اللغة
- الدعاء في القرآن والحديث
- دعاء الله نوعان:
- أ تكويني
- ب تشريعي
- مفهوم الدعاء فيما يخص الإنسان
- ۱ حقيقة الدعاء
- ۲ أهمية الدعاء وتأثيره في الحياة
- ۳ المقدمات الأصلية في إجابة الدعاء
- ۴ موانع إ جابة الدعاء
- الفصل الأول الحث على الدعاء
- ۱ / ۱ الاهتمام بالدعاء
- ۱ / ۲ اهتمام أولياء الله بالدعاء
- ۱ / ۳ التقدم في الدعاء
- الفصل الثاني فضل الدعاء
- ۲ / ۱ مخ العبادة
- ۲ / ۲ أفضل العبادة
- ۲ / ۳ سلاح المؤمن
- ۲ / ۴ من القدر
- الفصل الثالث بركات الدعاء
- ۳ / ۱ نجاح الحوائج
- ۳ / ۲ مفتاح الرحمة
- ۳ / ۳ حياة القلب
- ۳ / ۴ رد القضاء
- ۳ / ۵ دفع البلاء
- ۳ / ۶ الشفاء من كل داء
- الفصل الرابع الاستنكاف عن الدعاء والتواني فيه
- ۴ / ۱ التحذير من ترك الدعاء
- ۴ / ۲ ذم الملال من الدعاء
- ۴ / ۳ ذم العجز عن الدعاء
- الفصل الخامس ما ينبغي قبل الدعاء
- ۵ / ۱ استقبال القبلة
- ۵ / ۲ ركعتان من الصلاة
- ۵ / ۳ تقديم خير
- الفصل السادس ما يستفتح به الدعاء
- ۶ / ۱ البسملة
- ۶ / ۲ الحمد والثناء
- ۶ / ۳ الإقرار بالذنب
- ۶ / ۴ الصلاة على النبي وآله
- ۶ / ۵ الاستشفاع بأهل البيت
- الفصل السابع ما ينبغي حين الدعاء
- ۷ / ۱ الاستكانة والتضرع والخشوع والخضوع
- ۷ / ۲ البكاء أو التباكي
- ۷ / ۳ الإسرار
- ۷ / ۴ خفض الصوت
- توضيح حول رفع الصوت بالدعاء
- ۷ / ۵ رفع اليدينما ينبغي حين الدعاء
- تحليل حول رفع اليد إلى السماء في الدعاء
- ۷ / ۶ علو الهمة وعظم المسألةما ينبغي حين الدعاء
- ۷ / ۷ السؤال من فضل الله
- ۷ / ۸ بث الحاجة
- ۷ / ۹ العزم
- ۷ / ۱۰ التعميم
- ۷ / ۱۱ الإكثار
- ۷ / ۱۲ الإلحاح
- ۷ / ۱۳ التثليث
- ۷ / ۱۴ السجود
- ۷ / ۱۵ حسن الظن بالإجابة
- الفصل الثامن ما يختتم به الدعاء
- ۸ / ۱ آمين
- توضيح حول قول آمين في نهاية الدعاء
- ۸ / ۲ مسح الوجه باليدين
- الفصل التاسع ما لا ينبغي للداعي
- ۹ / ۱ طلب ما لا يعلم أنه خير له
- ۹ / ۲ الاعتداء
- توضيح حول الاعتداء في الدعاء
- ۹ / ۳ الاستعجالما لا ينبغي للداعي
- ۹ / ۴ التكلف في السجع
- كلام حول استعمال فن الأدب في الدعاء
- ۹ / ۵ استكثار المطلوب ما لا ينبغي للداعي
- ۹ / ۶ استصغار الحاجة
- ۹ / ۷ تعليم الله مصلحته
- ۹ / ۸ طلب الموت
- ۹ / ۹ الدعاء على النفس
- الفصل العاشر أفضل الأوقات للدعاء
- ۱۰ / ۱ ليلة القدر
- ۱۰ / ۲ ليلة النصف من شعبان
- ۱۰ / ۳ ليلة الجمعة
- ۱۰ / ۴ يوم الجمعة
- ۱۰ / ۵ جوف الليل
- ۱۰ / ۶ الثلث الأخير من الليل
- ۱۰ / ۷ الأسحار
- ۱۰ / ۸ بين الطلوعين
- ۱۰ / ۹ قبل طلوع الشمس وقبل غروبها
- ۱۰ / ۱۰ عند زوال الشمس
- ۱۰ / ۱۱ ليلة عرفة ويومها
- ۱۰ / ۱۲ يوم الأضحى
- ۱۰ / ۱۳ شهر رمضان
- ۱۰ / ۱۴ شهر رجب
- ۱۰ / ۱۵ عند الأذان
- ۱۰ / ۱۶ عند الصلاة
- ۱۰ / ۱۷ عند قراءة القرآن وختمه
- ۱۰ / ۱۸ هذه الأوقات
- الفصل الحادي عشر أفضل الأمكنة للدعاء
- ۱۱ / ۱ مكة والمسجد الحرام
- ۱۱ / ۲ عرفات في يوم عرفة
- الفصل الثانى عشر إرشادات في تصحيح الأدعية
- ۱۲ / ۱ اللهم أرني الدنيا كما تراها
- ۱۲ / ۲ اللهم لا تحوجني إلى أحد من خلقك
- ۱۲ / ۳ اللهم اجعل عقوبتي في الدنيا
- الفصل الثالث عشر الأحوال المناسبة للدعاء
- الفصل الرابع عشر إجابة الدعاء
- ۱۴ / ۱ الدعاء باب الإجابة
- ۱۴ / ۲ شروط الإجابة
- أ المعرفة
- ب الإخلاص
- ج العمل
- د طيب المكسب والمطعم
- ه حضور القلب
- ۱۴ / ۳ موانع الإجابة
- أ المعصية
- ب الظلم
- ج قطيعة الرحم
- د شرب الخمر
- ه ترك الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر
- و التهاون بالصلاة
- ز عدم الوفاء بعهد الله
- ح الاعتصام بغير الله
- ط الحكمة
- ي تلك الخصال
- ۱۴ / ۴ تفسير الإجابة
- ۱۴ / ۵ دور الأسماء الحسنى في الإجابة
- ۱۴ / ۶ ما ينبغي بعد الإجابة
- ۱۴ / ۷ من تستجاب دعوته
- أ الأنبياء
- ب الإمام العادل
- ج أولياء الله
- د المؤمنون إذا دعوا في أمر واحد
- ه المؤمن
- و العالم
- ز المجاهد
- ح المؤذن
- ط الصائم
- ي من فرج عن مكروب
- ك المظلوم
- ل المضطر
- م من دعا كدعاء الغريق
- ن من عالج نفسه للدعاء بالليل
- س المريض والمبتلى
- ع عائد المريض
- ف المحسن إليه
- ص الطفل
- ق الوالد
- ر من زار أخاه في الله
- ش هؤلاء الدعاة
- ۱۴ / ۸ من تقضى حاجته بلا سؤال
- ۱۴ / ۹ من لا تستجاب دعوته
- ۱۴ / ۱۰ حكمة تأخير الإجابة
- ۱۴ / ۱۱ صلوات قضاء الحوائج
- الفصل الخامس عشر الدعاء للآخرين
- ۱۵ / ۱ الحث على طلب الدعاء من الآخرين
- ۱۵ / ۲ من ينبغي الدعاء له
- أ الوالدان
- ب الأهل والأولاد والأخ
- ج الأخ المؤمن بظهر الغيب
- ۱۵ / ۳ من لا ينبغي الدعاء له
- تحليل حول منع الدعاء للمشركين والكافرين والظالمين
- الفصل السادس عشر من دعا له النبي
- ۱۶ / ۱ الإمام علي بن أبي طالب
- ۱۶ / ۲ علي وفاطمة
- ۱۶ / ۳ الحسنان
- ۱۶ / ۴ أهل البيت
- ۱۶ / ۵ أبوذر الغفاري
- ۱۶ / ۶ أبو زيد الأنصاري
- ۱۶ / ۷ أبو قرصافة
- ۱۶ / ۸ أبو مريم الغساني
- ۱۶ / ۹ الأحنف بن قيس
- ۱۶ / ۱۰ أسماء بنت عميس
- ۱۶ / ۱۱ ام سليم
- ۱۶ / ۱۲ ام عمارة
- ۱۶ / ۱۳ ام قيس اخت عكاشة بن محصن
- ۱۶ / ۱۴ ام معبد
- ۱۶ / ۱۵ أنس بن مالك
- ۱۶ / ۱۶ التلب بن ثعلبة
- ۱۶ / ۱۷ جرير بن عبد الله
- ۱۶ / ۱۸ جعيل بن زياد
- ۱۶ / ۱۹ حارثة بن مالك
- ۱۶ / ۲۰ حذيفة بن اليمان
- ۱۶ / ۲۱ حسان بن شداد
- ۱۶ / ۲۲ حصين بن أوس
- ۱۶ / ۲۳ حليس بن زيد
- ۱۶ / ۲۴ حنظلة بن حذيم
- ۱۶ / ۲۵ خالد بن عبد العزى
- ۱۶ / ۲۶ السائب بن يزيد
- ۱۶ / ۲۷ سلمان
- ۱۶ / ۲۸ سوادة بن قيس
- ۱۶ / ۲۹ عبد الله بن جعفر
- ۱۶ / ۳۰ عبد الله بن عباس
- ۱۶ / ۳۱ عبد الله بن مسعود
- ۱۶ / ۳۲ عبد الله ذو البجادين
- ۱۶ / ۳۳ عبيد أبو عامر
- ۱۶ / ۳۴ عروة البارقي
- ۱۶ / ۳۵ عكاشة بن محصن
- ۱۶ / ۳۶ عمرو بن الحمق
- ۱۶ / ۳۷ عميرة بنت سهل بن رافع
- ۱۶ / ۳۸ فاطمة بنت أسد
- ۱۶ / ۳۹ قتادة بن عياش
- ۱۶ / ۴۰ قتادة بن النعمان
- ۱۶ / ۴۱ مدلوك الفزاري
- ۱۶ / ۴۲ هانئ الهمداني أبو مالك
- ۱۶ / ۴۳ وائل بن حجر
- ۱۶ / ۴۴ النجاشي
- ۱۶ / ۴۵ خلف شهداء احد
- ۱۶ / ۴۶ غلام من الأنصار
- ۱۶ / ۴۷ رجل بخيل جبان نؤوم
- ۱۶ / ۴۸ يهودي
- ۱۶ / ۴۹ الزوجان
- ۱۶ / ۵۰ الامة الإسلامية
- ۱۶ / ۵۱ دعاء النبي لقومه
- ۱۶ / ۵۲ أقوام دعا لهم النبي
- كلام حول دعاء النبى للآخرين
- ۱۶ / ۵۳ دعاء النبي في الاستسقاء
- الفصل السابع عشر الدعاء على الآخرين
- من لا ينبغي الدعاء عليه
- أ الأولاد والأحباء والخدم
- ب المذنب
- ج من لا يستحق
- الفصل الثامن عشر من دعا عليهم رسول الله
- ۱۸ / ۱ أبو ثروان
- ۱۸ / ۲ أبو موسى الأشعري
- ۱۸ / ۳ الأشعث بن قيس وذريته
- ۱۸ / ۴ الحكم بن أبي العاص
- ۱۸ / ۵ سراقة بن مالك
- ۱۸ / ۶ عامر بن الطفيل وأربد بن ربيعة
- ۱۸ / ۷ عتيبة بن أبي لهب
- ۱۸ / ۸ كسرى أبرويز
- ۱۸ / ۹ محلم بن جثامة
- ۱۸ / ۱۰ مروان بن الحكم
- ۱۸ / ۱۱ معاوية بن أبي سفيان وأبوه
- ۱۸ / ۱۲ معاوية وعمرو بن العاص
- ۱۸ / ۱۳ المغيرة بن العاص
- ۱۸ / ۱۴ الملوك الأربعة
- ۱۸ / ۱۵ منصور بن عكرمة
- ۱۸ / ۱۶ نوفل بن خويلد
- ۱۸ / ۱۷ الوليد بن عقبة
- ۱۸ / ۱۸ طوائف دعا عليهم النبي
- أ قريش
- ب الأحزاب
- ج من عادى عليا عليه السلام
- د قتلة الحسين عليه السلام
- ه النوادر
- تحليل حول الحكمة من لعن الأنبياء والأولياء للمجرمين
- ۱ الحكمة من لعن الأنبياء والأولياء للمجرمين
- أ تعزيز العقيدة بأنبياء الله وأوصيائه
- ب إظهار المكانة المعنوية لأولياء الله
- ج فضح الشخصيات السياسية الفاسدة
- د فضح الشخصيات الدينية المنحرفة
- ه الحيلولة دون الانحرافات الأخلاقية والاجتماعية
- ۲ من هم الذين لعنهم الأنبياء والأولياء؟
- ۳ المراد من الدعاء على طائفة ما
- ۴ اللعن بسبب ذنب خاص
- ۵ اللعن الصوري
- الفصل التاسع عشر الذكر
- ۱۹ / ۱ فضل ذكر الله
- ۱۹ / ۲ قيمة الذكر
- ۱۹ / ۳ الحث على كثرة الذكر
- ۱۹ / ۴ الحث على دوام الذكر
- ۱۹ / ۵ الذاكرون
- ۱۹ / ۶ الذاكر بمنزلة المصلي
- ۱۹ / ۷ الذاكر جليس الله
- ۱۹ / ۸ اذكروني أذكركم
- ۱۹ / ۹ ثمرات الذكر
- أ حياة القلوب
- ب شفاء القلوب
- ج مطردة الشيطان
- د أمان من النفاق
- ه حب الله
- و العصمة
- ۱۹ / ۱۰ تأكد استحباب ذكر الله في مواقف
- أ عند دخول الأسواق
- ب عند الغضب
- ج عند الهم والحكم والقسمة
- ۱۹ / ۱۱ حقيقة الذكر
- ۱۹ / ۱۲ أهل الذكر
- ۱۹ / ۱۳ فضل من يذكر الله رؤيته
- ۱۹ / ۱۴ ما يوجب دوام الذكر
- ۱۹ / ۱۵ الذكر الخفي
- ۱۹ / ۱۶ بيوت الذكر
- ۱۹ / ۱۷ أدب الذكر
- الفصل العشرون الاستغفار
- ۲۰ / ۱ الحث على الاستغفار
- ۲۰ / ۲ مدح المستغفرين بالأسحار
- ۲۰ / ۳ دور الاستغفار في نفي الخطيئة
- ۲۰ / ۴ بركات الإستغفار
- ۲۰ / ۵ استغفار المقربين
- ۲۰ / ۶ خير الاستغفار
- الفصل الحادي والعشرون الاستعاذة
- الفصل الثاني والعشرون الصلاة على النبي
- ۲۲ / ۱ الحث على الصلاة على النبي
- ۲۲ / ۲ كيفية الصلاة على النبي
الدليل التصنيفي
اجمالی
- ۸:۲ الأذكار والدعوات
- ۱:۸:۲ فضل الذكر والدعاء وآدابهما
- ۲:۸:۲ الذكر والدعاء لأزمنة معينة
- ۳:۸:۲ الذكر والدعاء في العبادات
- ۴:۸:۲ الذكر والدعاء في الجهاد والسفر
- ۵:۸:۲ الأذكار للطعام والشراب وأدعيته
- ۶:۸:۲ الأذكار للزواج واللباس وأدعيته
- ۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للعلاقات الإجتماعية
- ۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للأحوال العارضة
- ۹:۸:۲ أذكار وأدعية متفرقة
تفصیلی
- ۸:۲ الأذكار والدعوات
- ۱:۸:۲ فضل الذكر والدعاء وآدابها
- ۱:۱:۸:۲ فضل الذكر والدعاء بوجه عام
- ۲:۱:۸:۲ فضل أذكار مخصوصة
- ۱:۲:۱:۸:۲ فضل لا إله إلا الله
- ۲:۲:۱:۸:۲ فضل لا حول ولا قوة الا بالله
- ۳:۲:۱:۸:۲ فضل التسبيح والتحميد
- ۴:۲:۱:۸:۲ فضل رضيت بالله ربا
- ۲:۱:۸:۲ :۵ فضل أسماء الله الحسنى
- ۳:۱:۸:۲ فضل أدعية مخصوصة
- ۱:۳:۱:۸:۲ أحب الدعاء إلى الله
- ۲:۳:۱:۸:۲ ربنا آتنا في الدنيا حسنة
- ۳:۳:۱:۸:۲ سؤال العفو والعافية
- ۴:۳:۱:۸:۲ سيد الاستغفار
- ۵:۳:۱:۸:۲ جامع دعوات النبي (ص)
- ۶:۳:۱:۸:۲ دعاء أم سلمة
- ۷:۳:۱:۸:۲ دعاءذي النون
- ۴:۱:۸:۲ آداب الذكر والدعاء
- ۵:۱:۸:۲ المنهي عنه في الذكر والدعاء
- ۲:۸:۲ الذكر والدعاء لأزمنة معينة
- ۱:۲:۸:۲ الذكر والدعاء عند رؤية الهلال
- ۲:۲:۸:۲ الذكر والدعاء عند شروق الشمس وزوالها وغروبها
- ۳:۲:۸:۲ الذكر والدعاء في الصباح والمساء
- ۴:۲:۸:۲ الذكر والدعاء عند الدخول والخروج من المنزل
- ۲:۸:۲ :۵ الذكر والدعاء عند النوم والإستيقاظ
- ۶:۲:۸:۲ الذكر والدعاء في الليل
- ۷:۲:۸:۲ الذكر والدعاء عند رؤية تباشير الثمر
- ۳:۸:۲ الذكر والدعاء في العبادات
- ۱:۳:۸:۲ أذكار الطهارة وأدعيتها
- ۲:۳:۸:۲ أذكار الصلاة وأدعيتها
- ۳:۳:۸:۲ أذكار الصلوات الخاصة وأدعيتها
- ۴:۳:۸:۲ أذكار الزكاة والصدقة وأدعيتهما
- ۵:۳:۸:۲ أذكار الصوم والاعتكاف وأدعيتهما
- ۶:۳:۸:۲ أذكار الحج والعمرة وأدعيتهما
- ۷:۳:۸:۲ أذكار قراءة القرآن وأدعيته
- ۸:۳:۸:۲ أذكار الاستغفار
- ۹:۳:۸:۲ أذكار الصلاة على النبي (ص)
- ۴:۸:۲ الذكر والدعاء في الجهاد والسفر
- ۱:۴:۸:۲ أذكار الجهاد وأدعيته
- ۲:۴:۸:۲ أذكار السفر وأدعيته
- ۵:۸:۲ الأذكار للطعام والشراب وأدعيته
- ۶:۸:۲ الإذكار للزواج واللباس وأدعيته
- ۱:۶:۸:۲ أذكار الخطية وأدعيتها
- ۲:۶:۸:۲ أذكار العقد وأدعيته
- ۳:۶:۸:۲ أذكار المعاشرة الزوجية وأدعيتها
- ۴:۶:۸:۲ أذكار اللباس وأدعيتها
- ۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للعلاقات الاجتماعية
- ۱:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للسلام والاستئذان
- ۲:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية لتشميت العاطس
- ۳:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للإهداء وفعل المعروف
- ۴:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للتهنئة والتعزية
- ۷:۸:۲ :۵ الأذكار والأدعية للأخوة والصحية والمحبة
- ۶:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للضيافة
- ۷:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية للمدح
- ۸:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية لدخول السوق
- ۹:۷:۸:۲ الأذكار والأدعية لختم المجلس
- ۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للأحوال العارضة
- ۱:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للكرب والهم والغم والأرق
- ۲:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للخوف والفزع
- ۳:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للمرض والموت
- ۴:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للرياح والسحاب والمطر والرعد والبرق
- ۵:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للتعثر
- ۶:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية لغلبة الدين
- ۷:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للعجز والكسل والوسوسة
- ۸:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية الدفع الآفات
- ۹:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية لدفع الوسواس
- ۱۰:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية للفرح والتعجب
- ۱۱:۸:۸:۲ الأذكار والأدعية لرؤية المبتلي
- ۹:۸:۲ أذكار وأدعية متفرقة
- ۱:۹:۸:۲ الذكر والدعاء عند الولادة
- ۲:۹:۸:۲ الذكر والدعاء عند سماع صياح الديك ونهيق الحمار
رابطه ذکر با زیارت
- در آن روزگار خشن و خفقان زده نسبت به "راه راست"، احیای فرهنگ اهل بیت(ع) یک تلاش مثبت و سازنده محسوب میشد. خطّ فکری امامان و طرح هدایتی ائمه(ع)، به عنوان راه کمال انسان و نجاتِ امت، در آشفته بازار آن همه خطوط گوناگون و جریانهای فکری و سیاسیِ ساخته و پرداخته دستگاههای حاکم یا منحرفین شهرت طلب، عروهالوثقای اطمینان بخش و خوبی بود که میتوانست مردم را در "صراط مستقیم"، آگاهی و وحدت و انسجام بخشد. از این رو تبیین و ابلاغ و احیای این فرهنگ و خط، بیشتر به دوش پیروان ائمه(ع) و شیعیان فداکار و آماده برای ایثار و تلاش، سنگینی میکرد. یکی از روشهای عملی و اقدامهای مفید برای این طرح، داشتن رابطههای مکتبی و جلسهها و دیدارها و همفکریهای فعال برای رسیدن به این هدف بود [۱].
- طرح مسائل مکتبی و حیاتی و نقل سخنان ائمه(ع) و روایت کردن احادیث پیشوایان حق، کمک مؤثری به زنده ماندن این خط در ذهنیت و عینیت مردم آن روزگار میکرد. از این رو، تأکید و تشویق ائمه(ع) به داشتن چنین جلساتی و نشستها و رفت و آمدها و رابطهها و مذاکرهها و پیوندهایی بر محور ولایت و امامت آن معصومین، جای بسی دقت و تأمل است. چیزی که در احادیث مکرّر شیعه، به عنوانِ «امر» از آن یاد شده است[۲] و به خاطر جوّ آن روز ائمه(ع) بهناچار به صورت سمبلیک و کنایی و با رمز و اشاره از آن یاد میکردند و شیعه را به داشتن جلسهها و رابطهها برای "احیای امر" فرا میخواندند. منظور از آن، امامت و شئون مربوط به رهبری ائمه(ع) است که هم خطّ فکری و هم شیوه و مشی عملی آنان را شامل میشود و به تعبیر حضرت آیه الله خامنهای، "امر"، سمبل و رمزی از آن "قیام" و آینده موعود تشیع بود که همه در انتظارش بودند[۳]. به یکی دو نمونه از اینگونه احادیث اشاره میکنیم: امام صادق(ع) به "فضیل" میفرماید: "آیا مینشینید و برای هم حدیث میگویید؟ فضیل پاسخ داد: آری، جانم به فدایت. فرمود: اینگونه مجالس را دوست دارم، پس "امرِ" ما راای فضیل زنده نگهدارید، رحمت خدا بر آنکه امر ما را احیا کند"[۴]. در حدیث دیگری امام صادق(ع) به اصحابش توصیه میکند: «اتّقوا اللَّهَ وَكونوا إخوَةً بَرَرَةً، مُتَحابيّنَ في اللَّهِ، مُتَواصِلينَ، مُتَراحِمينَ، تَزاوَروا وَتَلاقَوا وَتَذاكَروا أمرَنا وَأحيوه»[۵]. تقوای الهی را داشته و برادرانی نیکوکار باشید، بر محور الله، دوستی کنید، با هم پیوند و عطوفت داشته باشید، با یکدیگر زیارت و ملاقات و مذاکره داشته باشید و امر ما را احیا و زنده کنید. بهترین مردم پس از ما، کسانی هستند که کار و امر ما را یادآوری میکنند و به یاد ما بر میگردند» [۶][۷].
- این امر، همان چیزی است که مقوّم و ریشه و مبنای "اهل بیت" بودن آنان است، یعنی آن علم، عصمت، ولایت، تقوا و قرب به خدا، لزوم اطاعت مردم از آنان، حجّت بودنِ سخن و عمل آنان، لزوم اعتقاد به امامتشان و...علامه مجلسی در تفسیر واژه "امر" مینویسد: "مراد از امر ائمه(ع)، امامت و دلایل امامت ائمه(ع) و فضیلتها و صفات آنان است، و نیز، نقل اخبار و نشر آثارشان و بحث و یادآوریِ علومشان و احیای دانشهایشان از طریق عنایت و توجه و نوشتن و نقل کردن، به شکلی که مانع از کهنه و فراموش شدن و فرسودگی معارف آنان گردد و مایه حفظ آن شود"[۸][۹].
- روی این اصل، تشکیل جلساتِ ذکر و حدیث خوانی و نقل معارف اهل بیت(ع)، باعث زنده ماندن فکر و فرهنگ سازنده شیعی بود و علی رغم سیاستهای خلفا در جهت بستن درب خانه معصومین(ع): و تعطیل کردن مکتب انسانپرور و آگاهی بخش آنان و تلاش در جهت منزوی ساختن و به فراموشی سپردن این جریان حق، خورشید پر فروغ شخصیت علمی و اخلاقیشان همچنان میدرخشید و جاذبه قوی و نیرومندِ معنوی و ارزشهای متعالیشان، دلها و جانها و اندیشهها را در تسخیر خود داشت و امامان، حاکمان بلا منازعِ دلها بودند. ذکرها و یادها، نوعی مبارزه بود. جلساتِ انس و دیدار، وسیلهای برای الهامگیری و یافتن محورهای وحدتِ مکتبی بود. حلقات نقل احادیث ائمه(ع)، مایه انسجام فکری و پیوندهای عقیدتی بود. رفت و آمدها و دید و بازدید شیعیان، شبکه مواصلاتیِ آنان و تقویت کننده روح جمعی و تعاون و رشتههای عاطفی هواداران خطّ امامت به حساب میآمد[۱۰].
- از آدابی که برای زیارت مرقدهای مطهر بیان شده، گفتن تکبیر و تهلیل هنگام تشرف است. یاد خدا و حمد و ستایش او و ذکر توحید و تسبیح و تنزیه، هم توجه دادن به عظمت خداوند است که چنین شخصیتهای عظیمی آفریده که عظمتشان در عبودیت و تواضع در پیشگاه خداست، هم نوعی تعدیل نگاه و توجه انسان زائر است، تا درباره این پیشوایان الهی، دچار غلوّ نشود و نسبتهای غلوّآمیز ندهد و محوریت توحید در همه مسائل حفظ شود. مثلًا در زیارت امام حسین(ع) روایت شده که قبل از زیارت و در بدو ورود، حتی وقتی به فرات میرسد تا غسل زیارت کند، صد مرتبه الله اکبر، صد مرتبه لا إِله إلّا الله و صد مرتبه صلوات بگوید. نیز در روایت است: هنگام زیارت، وقتی مقابل قبر امام معصوم(ع) قرار گرفت، اگر بگوید: "لَا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَاشَرِيكَ لَه" ثواب بسیاری برای او نوشته میشود[۱۱]. ذکر گفتن وخدا را به یکتایی ستودن و او را بزرگ شمردن، در همه حال خوب است و در حرمهای مطهر اولیایی که مظهر اخلاص و توحید و ذکر و تسبیحاند، خوبتر[۱۲].
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۹۴-۹۶.
- ↑ امر، به معنای شیئ، چیز و مسأله و... است نه به معنای فرمان و دستور، بلکه کنایه از خطّ و مرام اهل بیت است.
- ↑ پیشوای صادق، آیت الله سید علی خامنهای، ص۶۳.
- ↑ « عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ قَالَ:قَالَ لِفُضَيْلٍ: تَجْلِسُونَ وَ تُحَدِّثُونَ؟ قَالَ: نَعَمْ، جُعِلْتُ فِدَاكَ. قَالَ: إِنَّ تِلْكَ الْمَجَالِسَ أُحِبُّهَا، فَأَحْيُوا أَمْرَنَا يَا فُضَيْلُ، فَرَحِمَ اللَّهُ مَنْ أَحْيَا أَمْرَنَا»؛ بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۸۲؛ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۹۲.
- ↑ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۳۵۲.
- ↑ بحارالانوار، ج۷۱، ص۳۵۴.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۹۴-۹۶.
- ↑ مرآۀ العقول، علامه مجلسی، ج۹، ص۵۰.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۹۴-۹۶.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۹۴-۹۶.
- ↑ مفاتیح الجنان، ادب پنجم از آداب زیارت.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۳۴۴.