بنی شجرة بن معاویه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

این طایفه در شمار اعراب قحطانی[۱] و از شاخه‌های بنی معاویة بن کنده هستند که نسب از شجرة بن معاویة بن ربیعة بن وهب بن ربیعة بن معاویة بن حارث بن معاویة بن حارث بن معاویة بن ثور بن مرتّع بن معاویة بن کندة بن عفیر می‌‌برند[۲]. مادر شجره را بدون ذکر نام، زنی از بنی رائش بن حارث گفته‌اند[۳]. خاستگاه نخستین این قوم - که به «الشجرات» شناخته می‌‌شدند، -[۴] یمن و به طور خاص منطقه حضرموت بود[۵] و آنان در این سرزمین ولایتی خاص خود داشتند[۶]. پس از اسلام و در پی فتوحات اسلامی جمعی از ایشان از جمله عبدالله بن ابی کرب بن اسود بن شجرة بن معاویه کندی[۷] به کوفه مهاجرت کردند و در این شهر ساکن شدند[۸]. اختصاص مسجدی در این شهر به آنان[۹]، نشان از آن دارد که علی‌رغم ادعای برخی منابع[۱۰]، تعدادشان در کوفه چندان هم اندک نبوده است. از اخبار دوران جاهلی این طایفه خبری در دست نیست اما از مهمترین اخبار این قوم در دوران اسلامی می‌‌توان به حضور سلمة بن اسود بن شجرة بن معاویه کندی[۱۱] و عبدالله بن ابی کرب بن اسود بن شجرة بن معاویه کندی مکنی به «ابولینه»[۱۲] در وفد کندیان به مدینه در نزد رسول خدا(ص) اشاره کرد[۱۳]. این در حالی است که ابن کلبی (م ۲۰۴) در تشریح طوایف و شاخه‌های بنی کنده، پسران عبداللّه بن سلمة بن اسود بن شجره، محصن بن علس بن شجرة، شجره و علس پسران اسود بن شجره و أبو لینه عبداللّه بن أبی کرب بن اسود بن شجره را در شمار هفتاد مردی ذکر کرده است که همراه با اشعث بن قیس در وفد کنده شرکت داشتند[۱۴]. علاوه بر رجال فوق، از عیاض بن ابی لینه عبدالله بن ابی کرب بن اسود - از کارگزاران امام علی(ع) در برخی ولایات -[۱۵] یحیی بن عبداللّه بن معاویة بن حسان معروف به «محدث اجلح»[۱۶]، عباس بن یزید بن أسود بن سلمة بن حجر بن وهب[۱۷] و ابراهیم بن محمد بن یحیی شجری - همگی از روات و محدثان کنده - هم، در شمار دیگر رجال و معاریف منتسب به بنی شجرة بن معاویه یاد شده است[۱۸].[۱۹]

منابع

پانویس

  1. قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۰۳؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۵۸۲.
  2. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱. نیز ر.ک: ابن درید، الاشتقاق، ص۳۶۶؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۰۳؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۸۷.
  3. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱.
  4. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۸۷؛ زبیدی، تاج العروس، ج۷، ص۹.
  5. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۶؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۸۷.
  6. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱.
  7. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱.
  8. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۸۷؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۵۸۲.
  9. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۳۰۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۲۷۱.
  10. ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۸۷.
  11. ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۲، ص۲۷۱.
  12. ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۲۶۷؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۴، ص۱۸۶.
  13. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱.
  14. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱-۱۵۲.
  15. هشام بن محمد کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۱۵۱؛ ابن اثیر، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، ج۳، ص۲۶۷؛ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۴، ص۱۸۶. به نقل از ابن شاهین.
  16. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۷.
  17. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۷. ابن حزم از پدر و جدش در شمار وفود کنندگان به مدینه و تشرف نزد رسول خدا(ص) نام برده است. (ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۲۷.)
  18. زبیدی، تاج العروس، ج۷، ص۹.
  19. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت