تحریر العباد

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

رها‌سازی مردم از بند استکبار و طاغوت را تحریرالعباد گویند. رهایی فرد یا یک ملت از یوغ بردگی دیگری و سلطه بیگانه و مستقل بودن در اراده و تصمیم‌گیری در عرصه‌های گوناگون اجتماعی، اعم از فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و مانند آن از مصادیق تحریرالعباد به شمار می‌آید. از این رو می‌توان گفت که آزادی و رهایی انسان و استقلال ملازم یکدیگرند؛ یعنی نبود یکی نبود دیگری را همراه دارد. این عنوان در مسائل مستحدث فقهی بحث و بررسی شده است. یکی از اصول و قواعد معروف فقهی، اصل حریت و آزاد بودن انسان‌ها در برابر یکدیگر است؛ یعنی هیچ انسانی از پیش خود بر دیگری ولایت و سلطنت ندارد. حضرت امیرالمؤمنین(ع) در این باره می‌فرماید: «بنده دیگری مباش که خداوند تو را آزاد قرار داده است»[۱].

ولایت و سلطنت بر خلق، تنها از آن خداست که خلق را آفریده است و بر آفریده، تنها اطاعت آفریدگار واجب است. البته منافع این اطاعت نیز به مخلوق بازمی‌گردد؛ زیرا خالق متعال، بی‌نیاز مطلق است و این خلق است که هماره به او نیازمند و با اطاعت و بندگی خدای خویش، فقر و نیاز خود را برطرف می‌کند. اطاعت خدا تنها با اطاعت برگزیدگان و فرستادگان او، یعنی کسانی که خدا امر به اطاعتشان کرده، تحقق می‌یابد؛ از این رو، اطاعت آنان بر خلق واجب است و این اطاعت برای مردم عین رهایی و آزادگی است؛ زیرا بندها و گروه‌های وجود آنان را می‌گشاید و به هدف غایی خلقت رهنمونشان می‌کند[۲][۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. نهج البلاغه، نامه ۳۱.
  2. فرهنگ فقه، ج۱، ص۱۳۱-۱۳۲.
  3. فقه سیاسی، ج۲، ص۲۵۷.
  4. عمید زنجانی، عباس علی، دانشنامه فقه سیاسی، ص ۴۸۴.