حجت موجه (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
حجت موجه
(مهم‌ترین اختلاف‌نظرهای شیعه و اهل سنت در مهدویت)
زبانفارسی
نویسندهمصطفی فقیه اسفندیاری
موضوعحجت
مذهبشیعه
ناشرانتشارات بصیرت
محل نشرتهران، ایران
سال نشر۱۳۸۵ ش
تعداد صفحه۴۱۶
شابک‭‫‭۹۶۴-۹۱۴۱۲-۳-۵
شماره ملی‎‏‫‭م۸۵-۳۱۳۰۹

حجت موجه (مهم‌ترین اختلاف‌نظرهای شیعه و اهل سنت در مهدویت)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی اختلاف‌نظرهای شیعه و اهل سنت در مهدویت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب مصطفی فقیه اسفندیاری است و انتشارات بصیرت انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «شیعه در امر امامت بر این باور است که امام علاوه بر ولایت تشریعی دارای مقام ولایت تکوینی نیز می‌باشد به این معنی که دارای قدرت تصرف در عالم وجود است و معجزات و کرامات و خوارق عاداتی که از اولیای الهی صادر می‌شود، در زمره این‌گونه ولایت‌اند و راز فاصله اهل سنت و شیعه از یک‌دیگر در همین امر نهفته است؛ زیرا اهل سنت، امامت را منصبی اجتماعی می‌دانند که با انتخاب و بیعت مردم برگزیده می‌شود و تنها مسئولیت اداره ظاهری امور مردم را داراست و در اصطلاح، ـ در رهبری سیاسی امور مردم خلاصه می‌شود ـ بر این اساس شیعه معتقد است که مهدی موعود (ع) برای تداوم امر ولایت و امامت مستمر متولد گشته و روزی که خدا اذن دهد، ظهور خواهد نمود و در مقابل، اهل سنت بر این باورند که او در آینده متولد خواهد شد. در کتاب حاضر سعی شده است تا با استناد به مدارک مختلف، این حقیقت آشکار شود که مهدی موعود (ع) از ذریه رسول خدا و از فرزندان حسین بن علی (ع) است که در سال ۲۵۵ ه‍.ق متولد شده و در آخرالزمان ظهور خواهد نمود. بر این اساس در فصل نخست کتاب، مفاهیم واژگانی چون میسانیسم، فتوریسم و... بازگو شده و بر این نکته تاکیدگردیده که باورمندی به دولت مصلحی نجات‌بخش، باوری مشترک در میان تمام انسان‌هاست فصل دوم به تبیین دلایل اصالت این باور و اثبات ریشه‌های عمیق مسأله مهدویت اختصاص یافته است. "مهم‌ترین موارد اختلاف نظر مسلمانان در مسأله مهدویت و سخنانی از عالمان مسلمان در این خصوص"، "بشارت‌های نبوی درباره مهدی موعود (ع)"، "باور مهدویت در نگاه شیعه امامیه" و "ذکر نام منکران مهدویت و نقد اندیشه‌های آنان و پیامد افکار مهدویت" از دیگر مباحث کتاب به شمار می‌آید».

فهرست کتاب

  • پیش‌گفتار

فصل نخست

۱ـ۱. باور مشترک بشریت
۱ـ۲. مسیانیسم
۱ـ۳. فوتوریسم
۱ـ۴. فوتوریسم همان انتظار فرج
۱ـ۵. موعود ادیان در آثار و کتب پیشینیان
۱ـ۶. مقایسه همه جانبه و تطبیقی روایات اسلامی و روایات ادیان پیش از اسلام درباره موعود
۱ـ۷. بشارت‌های مستند کتب آسمانی پیرامون موعود ادیان
۱ـ۸. موعود ادیان از نگاهی دیگر
۱ـ۹. نتایج کلی فصل نخست

فصل دوم

۲ـ۱. منجی موعود در اسلام
۲ـ۲. واژه‌شناسی مهدویت
۲ـ۳. توضیحی پیرامون واژه «مهدی»
۲ـ۴. اصالت مهدویت در اسلام (پیشینه تاریخی آن)
۲ـ۵. سرنوشت مصادر دست اول مهدویت
۲ـ۶. پیشینه تاریخی مهدویت (نگاهی به تاریخ تدوین اولین کتاب‌ها در این باره)
۲ـ۷. معرفی چند کتاب کلیدی
۲ـ۸. اصالت مهدویت و قرآن
۲ـ۹. معنای تأویلی آیات قرآن
۲ـ۱۰. بشارت‌های وحی در مهدویت (آیات برگزیده)
۲ـ۱۱. دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر ارزشمند المیزان
۲ـ۱۲. جری و تطبیق
۲ـ۱۳. مهدی در تفسیر سیوطی
۲ـ۱۴. شماری از تفاسیر اهل‌سنت (درباره مهدویت)
۲ـ۱۵. نتایج کلی فصل دوم

فصل سوم

۳ـ۱.اختلاف آری یا خیر؟
۳ـ۲. مهم‌ترین موارد اختلاف از نگاه برخی عالمان مسلمان
۳ـ۳. طرح موارد اختلاف از نگاهی دیگر (مهدی، نوعی یا شخصی)
۳ـ۴. تواتر احادیث مهدویت
۳ـ۵. روایات مهدویت از نگاه آمار
۳ـ۶. مهدویت در آیینه روایات (۱)
۳ـ۷.حدیث درماندگی و سرگشتگی
۳ـ۸. روایات ائمه اثنی‌عشر (تصریح به نام امامان)
۳ـ۹. حدیث متواتر ثقلین سند زرین دیگر
۳ـ۱۰. نتایج کلی فصل سوم

فصل چهارم

۴ـ۱. مهدویت در آیینه روایات (۲)
۴ـ۲. بشارت‌های نبوی
۴ـ۳. ارزیابی کلی این احادیث
۴ـ۴. مهدی به شهادت عالمان اهل‌سنت از اولاد امام حسین (ع) است
۴ـ۵. نقد و نظر (۱)
۴ـ۶. نقد و نظر (۲)

فهرست

۴ـ۷. نقد و نظر (۳)
۴ـ۸. اظهارات و تصریحات برخی عالمان اهل‌سنت درباره امام مهدی (۱) (حقیقت امام مهدی (ع))
۴ـ۹. اظهارات و تصریحات برخی عالمان اهل‌سنت درباره امام مهدی (۲) (او فرزند امام حسن عسکری (ع) است و در نیمه شعبان سال ۲۵۵ه‍ متولد شده است)
۴ـ۱۰. نتایج کلی فصل چهارم

فصل پنجم

۵ـ۱. مهدی در باور اصیل اسلامی
۵ـ۲. شناسنامه مهدی منتظر در یک نگاه
۵ـ۳. مهدی موعود از نظرگاه شیعه امامیه
۵ـ۴. مهدی موعود، از دیدگاه معصومان (ع)
۵ـ۵. نگاهی تحلیلی به ولادت و مراحل زندگی امام موعود
۵ـ۶. از شهادت امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ه‍ تا پایان غیبت صغری
۵ـ۷.امامت در ایام کودکی
۵ـ۸. چگونگی نماز بر پیکر پدر
۵ـ۹. غیبت کبری و داستان سرداب
۵ـ۱۰. رمز و راز طول عمر امام مهدی (ع)
۵ـ۱۱. پرسشی دیگر و پاسخ آن
۵ـ۱۲. فلسفه غیبت

فصل ششم

۶ـ۱. نگاهی به منکران مهدویت
۶ـ۲. مشککان و منکران صحت احادیث چه می‌گویند؟
۶ـ۳. ابن‌ خلدون (متوفای ۸۰۸ هـ)
۶ـ۴. نقد رأی ابن خلدون
۶ـ۵. نقد ابن خلدون و تشکیک او از نگاهی دیگر
۶ـ۶. شیخ عبدالله بن زید آل‌محمود
۶ـ۷. نکته مهم (سندی ارزنده)
۶ـ۸. پیامد انکار مهدی (ع)
۶ـ۹. نتایج کلی فصل ششم

منابع

دربارهٔ پدیدآورنده

مصطفی فقیه اسفندیاری
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصطفی فقیه اسفندیاری (متولد ۱۳۵۱، ساری)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتید همچون حضرات: احمد مروی، علی فلسفی، سید عبدالهادی مرتضوی و علاوه بر آن تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی به اتمام رساند. مدیر گروه عربی و فلسفه، مدیر گروه علمی فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛ رئیس هیئت علمی بنیاد بین‌المللی امام رضا (ع)؛ عضو شورای علمی کلام و اندیشه اسلامی بنیاد پژوهش‌های اسلامی؛ عضو شورای علمی گروه زبان عربی دفتر تبلیغات اسلامی؛ عضو شورای علمی مرکز طوبی؛ عضو شورای علمی زبان و ادبیات عرب حوزه علمیه خراسان؛ دبیر علمی گروه جامعة المصطفی العالمیة مشهد؛ عضو گروه علمی تبلیغ مدرسه علمیه عالی نواب؛ عضو گروه علمی مرکز نخبگان حوزه علمیه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاه و حوزه‌های علمیه تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «بررسی برهان حرکت از دیدگاه ارسطو و ملاصدرا»، «تعقل از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا»، «بررسی دیدگاه عارفان و حکیمان در صادر اوّل»، «حجت موجه» و «ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا» برخی از این آثار است[۱]

پانویس