خوش‌خلقی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

حسن خلق از مهمترین ارزش‌های اخلاق اجتماعی است که موجب کمال ایمان و بهره‌مندی از بهشت است[۱]. در روایات متعددی انسان به حسن خلق فرا خوانده شده و اخلاق کریمانه را محبوب خداوند شمرده است[۲]. بر اساس روایات حسن خلق موجب بهره‌مندی از پاداش روزه‌داران[۳] و آبادانی شهرها و طول عمر[۴] می‌گردد؛ چنانکه سوء خلق ایمان انسان را فاسد[۵]، و خیر دنیا و آخرت را از بین می‌برد[۶] و انسان را به عذاب الهی گرفتار می‌سازد[۷]. آنچه فرد و جامعه را به مقامات عالی می‌رساند حسن خلق است که آن هم تنها خوش اخلاقی با مردم نیست بلکه به معنای پروراندن صفات نیکو و خلقیات فاضله در جان و انعکاس آنها در عمل انسان است[۸]. جامعه‌ای که در آن حسن خلق و مکارم اخلاقی رایج است بهشتی است که انسان‌ها در آن زندگی می‌کنند، امروز گرفتاری بیشتر جوامع در نبود اخلاق نیکوست[۹]. قرآن کریم دلیل گرایش مسلمانان به اسلام و پیامبر (ص) را در حسن خلق و رفتار ملاطفت‌آمیز رسول خدا (ص) می‌داند[۱۰].

منابع

پانویس

  1. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، ج۲، ص۱۰؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۵۱۳.
  2. صدوق، محمد بن علی، الأمالی، ص۴۴۰-۴۴۱.
  3. صدوق، محمد بن علی، الأمالی، ص۴۴۱.
  4. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، ج۲، ص۱۰۰.
  5. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، ج۲، ص۳۲۱.
  6. صدوق، محمد بن علی، الأمالی، ص۳۴۴.
  7. صدوق، محمد بن علی، عیون اخبارالرضا (ع)، تحقیق حسین اعلمی، ج۱، ص۳۴؛ امام خمینی، شرح چهل حدیث، ص۵۱۳.
  8. خامنه‌ای حسینی، سید علی، ۶/۱/۱۳۸۵.
  9. خامنه‌ای حسینی، سید علی، ۷/۹/۱۳۷۶.
  10. ﴿فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَشَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ «پس با بخشایشی از (سوی) خداوند با آنان نرمخویی ورزیدی و اگر درشتخویی سنگدل می‌بودی از دورت می‌پراکندند؛ پس آنان را ببخشای و برای ایشان آمرزش بخواه و با آنها در کار، رایزنی کن و چون آهنگ (کاری) کردی به خداوند توکل کن که خداوند توکل کنندگان (به خویش) را دوست می‌دارد» سوره آل عمران، آیه ۱۵۹؛ مطهری، مجموعه آثار، ج۱۶، ص۱۷۳-۱۷۴.