فرجام قیام یمانی چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
فرجام قیام یمانی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / قیام یمانی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

فرجام قیام یمانی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

نصرت‌الله آیتی

حجت الاسلام و المسلمین نصرت‌الله آیتی در کتاب «تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور» در این باره گفته است:

«در این‌باره که آیا قیام یمانی پیش از ظهور به شکست منتهی می‌گردد، یا تا زمان ظهور ادامه می‌یابد و آیا یمانی محضر مبارک امام مهدی (ع) را درک می‌کند یا خیر، به دلیل فقدان روایات معتبر، نمی‌توان قاطعانه قضاوت کرد. در عین حال، در میان احادیث اشاره‌هایی به اتصال نهضت یمانی به زمان ظهور و رسیدن یمانی به فیض درک محضر امام مهدی (ع) وجود دارد، از جمله آن‌که از امام علی (ع) روایت شده است: " وَ تُقْبِلُ رَايَاتٌ مِنْ شَرْقِيِّ الْأَرْضِ غَيْرَ مُعْلَمَةٍ لَيْسَتْ بِقُطْنٍ وَ لَا كَتَّانٍ وَ لَا حَرِيرٍ مَخْتُومٌ فِي رَأْسِ الْقَنَاةِ بِخَاتَمِ السَّيِّدِ الْأَكْبَرِ يَسُوقُهَا رَجُلٌ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ تَظْهَرُ بِالْمَشْرِقِ وَ تُوجَدُ رِيحُهَا بِالْمَغْرِبِ كَالْمِسْكِ الْأَذْفَرِ يَسِيرُ الرُّعْبُ أَمَامَهَا بِشَهْرٍ حَتَّى يَنْزِلُوا الْكُوفَةَ طَالِبِينَ بِدِمَاءِ آبَائِهِمْ فَبَيْنَمَا هُمْ عَلَى ذَلِكَ إِذْ أَقْبَلَتْ خَيْلُ الْيَمَانِيِّ وَ الْخُرَاسَانِيِّ... وَ يَخْرُجُ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ نَجْرَانَ يَسْتَجِيبُ لِلْإِمَامِ فَيَكُونُ أَوَّلَ النَّصَارَى‏"[۱]. پرچم اشاره شده در صدر این حدیث، پرچم امام مهدی (ع) است؛ به قرینه اوصافی که برای آن بیان می‌شود. افزون بر این، در ذیل روایت به پیوستن مردی از مسیحیان نجران به امام (ع) تصریح شده است. بنابراین شخصیت موردنظر در این روایت امام مهدی (ع) است و به تصریح این روایت یمانی در این زمان حضور دارد. از پیامبر اکرم (ص) نیز در وصف اهل یمن چنین روایت شده است: "ْ مِنْهُمُ الْمَنْصُورُ يَخْرُجُ فِي سَبْعِينَ أَلْفاً يَنْصُرُ خَلَفِي وَ خَلَفَ وَصِيِّي "[۲]. نصرت یک شخص، گرچه می‌تواند به شکل زمینه‌سازی و یا تلاش در راه تحقق آرمان‌های او و غیره باشد که در این صورت "ناصر" و "منصور" می‌توانند در دو افق زمانی مختلف حضور داشته باشند، اما به نظر می‌رسد ظهور عرفی جمله "ینصر خلفی و خلف وصیی" این است که یمانی، امام مهدی (ع) را درک می‌کند و در رکاب آن حضرت برای تحقق منویات امام (ع) تلاش می‌کند. حذیفه نیز در روایتی، به رسیدن سپاه هفتادهزار نفری یاد شده به محضر امام مهدی (ع) تصریح کرده است: " وَ يَبْعَثُ إِمَامُهُمْ إِلَى الْيَمَنِ أَعِينُونِي فَيُقْبَلَ سَبْعُونَ أَلْفاً مِنَ الْيَمَنِ عَلَى قَلَائِصَ عَدْنٍ حَمَائِلُ سُيُوفَهُمْ المسد يَقُولُونَ : نَحْنُ عِبَادُ اللَّهِ حَقّاً حَقّاً لَا نُرِيدُ عَطَاءٍ وَ لَا رِزْقاً حَتَّى يَأْتُوا الْمَهْدِيِّ بعمق أنطاكية "[۳]. علاوه براین، برای تأیید دیدگاه یاد شده می‌توان به روایاتی که بر هم‌زمانی قیام قحطانی با ظهور امام مهدی (ع) دلالت می‌کردند و نیز روایات فتوحات یمانی تمسک جست[۴]. البته در برابر روایت قبلی تنها یک روایت وجود دارد که بر اساس آن یمانی پیش از ظهور امام مهدی (ع) از دنیا رحلت می‌کند. این روایت از کتاب مختصر اثبات الرجعة است و علاوه بر ضعف سند محتوای آن از جهات متعددی با مجموعه‌های مختلفی از احادیث، هم‌خوانی ندارد، لذا به محتوای آن نمی‌توان اعتماد کرد. روایت یاد شده از امام صادق (ع) است که می‌فرماید: " ثُمَّ يَعِيشُ الْيَمَانِيَّ فِي سَلْطَنَتُهُ فَارِغاً مِنَ الْأَعْدَاءِ ثَلَاثِينَ سَنَةً ثُمَّ يُفَوِّضْ الْمَلِكِ بِابْنِهِ السَّعِيدِ وياوي مَكَّةَ وَ يُنْتَظَرُ ظُهُورِ قَائِمُنَا حَتَّى يَتَوَفَّى.... وَهْماً يَرْجِعَانِ الَىَّ الدُّنْيَا بِدُعَاءِ قَائِمُنَا "[۵]»[۶].

پرسش‌های وابسته

  1. یمانی که قیامش از نشانه‌های حتمی ظهور است کیست؟ (پرسش)  
    1. نام یمانی چیست؟ (پرسش)
    2. لقب یمانی چیست؟ (پرسش)
    3. نسب یمانی چیست؟ (پرسش)
    4. آیا یمانی همان شعیب بن صالح است؟ (پرسش)
    5. آیا یمانی همان قحطانی است؟ (پرسش)
  2. چه کسانی در طول تاریخ ادعای کردند که یمانی هستند؟ (پرسش)
  3. ویژگی‌های قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
  4. اهداف قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
  5. قیام یمانی چگونه شکل می‌گیرد؟ (پرسش)
  6. یمانی چه آیینی دارد؟ (پرسش)
  7. یمانی بعد از خروج چه کارهایی می‌کند؟ (پرسش)
  8. خروج یمانی با کدام حرکت متقارن می‌باشد؟ (پرسش)
  9. وظیفه مسلمانان در هنگام خروج یمانی چیست؟ (پرسش)
  10. معیارهای تشخیص یمانی چیست؟ (پرسش)  
  11. اگر نام یمانی در روایات نیامده با چه واژه‌هایی به او اشاره شده؟ (پرسش)
  12. قیام یمانی در چه زمان و مکانی خواهد بود؟ (پرسش)  
  13. یمانی پس از خروج چه اقدام‌هایی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  14. فرجام قیام یمانی چیست؟ (پرسش)
  15. آیا یمانی از شیعیان امام علی است؟ (پرسش)
  16. آیا یمانی از شیعیان زیدیه است؟ (پرسش)
  17. آیا یمانی بعد از قیام حاکم یمن می‌شود؟ (پرسش)
  18. رنگ پرچم یمانی چیست؟ (پرسش)
  19. آیا هر پرچم سفیدی از یمن نشانه حق و هدایت است؟ (پرسش)
  20. یمانی بر چه مناطقی سیطره پیدا خواهد کرد؟ (پرسش)
  21. دین یمانی چیست؟ (پرسش)
  22. چرا پرچم یمانی هدایت یافته‌ترین پرچم است؟ (پرسش)
  23. آیا تنها پرچم هدایت در عصر ظهور پرچم یمانی است؟ (پرسش)
  24. آیا اطاعت یمانی مثل اطاعت امام مهدی واجب عمومی است؟ (پرسش)
  25. آیا یمانی وزیر و نائب خاص امام مهدی است؟ (پرسش)
  26. چرا در روایت تصریح شده است که مخالفت با یمانی حرام و دشمنش در آتش است؟ (پرسش)
  27. در طول تاریخ مدعیان دروغین یمانی چه کسانی بودند؟ (پرسش)
  28. در عصر حاضر چه کسانی ادعای یمانی کرده‌اند؟ (پرسش)
  29. راه تشخیص یمانی‌های دروغین چیست؟ (پرسش)

پانویس

  1. پرچم‌هایی بی‌نشان از مشرق زمین نمودار می‌شود که نه از جنس پنبه است و نه از کتان و نه از حریر و بر آن مُهر سرور بزرگ حک شده است و مردی از خاندان پیامبر (ص) آن را حمل می‌کند. این پرچم‌ها در مشرق نمایان می‌شوند و عطرِ هم‌چون مشکِشان در مغرب نیز به مشام می‌رسد تا اینکه برای خون‌خواهی پدران خویش در کوفه فرود می‌آیند. در این حال سپاه یمانی و خراسانی هویدا می‌شوند... مردی از اهل نجران از شهر خارج می‌شود و دعوت امام را اجابت می‌کند. او اولین فرد مسیحی است که به دعوت امام پاسخ مثبت می‌دهد؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۴.
  2. منصور که با هفتاد هزار نفر قیام می‌کند و جانشین من و جانشین وصی مرا یاری می‌دهد از آنهاست؛ الغیبة للنعمانی، ص۷۰، باب۲، ح۱.
  3. امام مسلمین از اهل یمن درخواست کمک می‌کند. هفتاد هزار نفر از جانب یمن از سوی رودهای عدن در حالی که بند شمشیرشان از لیف است به سمت او حرکت می‌کنند. آنها در حالی که این زمزمه بر لبانشان نقش بسته "ما حقیقتا بندگان خداییم و از او مزد و رزقی طلب نمی‌کنیم" در ژرفای انطاکیه به مهدی (ع) می‌پیوندند؛ معجم احادیث الامام المهدی (ع)، ج۱، ص۳۵۷.
  4. نک: تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۱۰۵.
  5. پس یمانی فارغ از دشمنان به مدت سی سال حکومت می‌کند و پس از آن حکومت را به فرزندش سعید واگذار می‌نماید و در مکه سکنا می‌گزیند و منتظر ظهور قائم ما می‌ماند تا اینکه از دنیا رحلت می‌کند... و آن دو (یمانی و فرزندش) به دعای قائم ما به دنیا باز خواهند گشت؛ مختصر اثبات الرجعة، به نقل از مجله تراثنا، سال دوم، شماره چهارم، ص۴۵۵.
  6. آیتی، نصرت‌الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۱۰۷ - ۱۱۰.