ویژگی احادیث مهدویت
مقدمه
برای احادیث مهدویت ویژگی‌های متعددی وجود دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- راویان احادیث مهدویت از صحابه: با بررسی کتاب‌های روایی مهدویت روشن می‌شود تعداد قابل توجهی از صحابه پیامبر (حدود شصت تن)، احادیث مربوط به امام مهدی (ع) را نقل کرده‌اند. در اینجا به ذکر اسامی برخی از صحابه –که روایات آنان در منابع اهل سنت نیز مطرح شده است- اکتفا می‌کنیم. فاطمة الزهرا (ع)، امام علی (ع)، امام حسن مجتبی (ع)، امام حسین (ع)، معاذ بن جبل، قتادة بن نعمان، عمر بن خطاب، ابوذر غفاری، عباس بن عبدالمطلب، عبدالرحمن بن عوف، عثمان بن عفان، سلمان فارسی، طلحة بن عبدالله، حذیفة بن یمان، عمار بن یاسر، زید بن ثابت، تمیم داری، عبدالرحمن بن سمره، ابوایوب انصاری، عایشه، ابوهریره، ام سلمه، عبدالله بن عمر، عبدالله بن عمرو عاص، عبدالله بن عباس، زید بن أرقم، ابوسعید خدری، جابر بن سمره، جابر بن عبدالله انصاری، سهل بن سعد ساعدی، أنس بن مالک.
- تواتر احادیث امام مهدی (ع): از ویژگی‌ها و امتیازات بسیار مهم در یک موضوع روایی، تواتر احادیثی است که در مورد آن نقل شده است. متواتر بودن روایات آن موضوع، باعث می‌شود که به آن به صورت ویژه توجّه شود و مطالب و محتوای آن، مورد قبول واقع شود. تواتر احادیث در موضوع مهدویت، امری مورد قبول و مسلّم در نزد شیعه و اهل سنت است. در این قسمت به ذکر نام برخی از دانشمندان و دانشمندان عامّه که به این ویژگی اشاره کرده‌اند، می‌پردازیم[۱].
- محمد حسین آبری شافعی (م ۳۶۳ق)؛ وی در کتاب مناقب الشافعی چنین می‌گوید: اخبار بشارت رسول خدا (ص) به آمدن مهدی (ع) به دلیل کثرت مخبران و راویان به حد تواتر رسیده است[۲]؛
- قرطبی مالکی (م ۷۶۱ق)[۳]؛
- ابن قیم (م ۷۵۱ق)[۴]؛
- ابن حجر عسقلانی (م ۸۵۲ق)؛
- سیوطی (م ۹۱۱ق)[۵]؛
- ابن حجر هیتمی (م ۹۷۴)[۶]؛
- محمد رسول برزنجی (م ۱۱۰۳ق)[۷]؛
- شیخ محمد بن علی صبان (م ۱۰۲۶ق)[۸].
- صحت احادیث امام مهدی (ع): یکی دیگر از ویژگی‌های ارزشمند یک موضوع روایی، صحیح بودن روایاتی است که در مورد آن نقل شده است. صحّت احادیث مهدویت به صورت کلی (و نه همه روایات) مورد قبول شیعه و اهل تسنن است. در این بخش فقط نام برخی از بزرگان اهل سنت که در نوشتار خود به «صحت» این احادیث تصریح کرده‌اند بیان می‌شود.
- ترمذی در سنن (ج ۴، ص ۵۰۵، احادیث ۲۲۳۰، ۲۲۳۱، ۲۲۳۲، ۲۲۳۲)؛
- حافظ ابوجعفر عقیلی در الضعفا الکبیر (ج ۳، ص ۲۵۳، ح ۱۲۵۷)؛
- حاکم نیشابوری در المستدرک (ج ۴، احادیث، ۴۲۹، ۴۶۵، ۵۵۳ و ۵۵۸)؛
- بیهقی در الاعتقاد و الهدایة (ص ۱۲۷)؛
- امام بغوی در مصابیح السنة (ص ۴۴۸، ح ۴۱۹۹)؛
- ابن اثیر در النهایة (ج ۵، ص ۲۵۴)؛
- قرطبی مالکی در التذکرة (ص ۷۰۴)؛
- ناصر الدین البانی در حول المهدی (ص ۶۴۴)؛
- عبدالعلیم عبدالعظیم، البستوی در المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحه[۹].
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک: ثامر هاشم حبیب عمیدی، در انتظار ققنوس، ترجمه مهدی علیزاده، ص ۷۶؛ و مهدی اکبرنژاد، بررسی تطبیقی مهدویت در روایات شیعه و اهل سنت، ص ۶۲.
- ↑ به نقل از التذکرة، ج ۱، ص ۷۱.
- ↑ همان.
- ↑ المنار المنیف، ابن قیم، ص ۱۳۵.
- ↑ ابزار الوهم المکنون، غماری، ص ۴۳۶.
- ↑ الصواق المحرقه، فصل ۱، باب ۱۱، ص ۱۶۲.
- ↑ الاشاعة لأشراط الساعة، برزنجی، ص ۸۷.
- ↑ اسعاف الراغبین، صبان، ص ۱۴۵.
- ↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵، جلد ۲ ص ۱۵۹.