پیشینه مسأله امامت چیست؟ (پرسش)

پیشینه مسأله امامت چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ امامت
مدخل اصلی	امامت
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

پیشینه مسأله امامت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.

پاسخ نخست

عبدالمجید زهادت

حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید زهادت در کتاب «معارف و عقاید ۵ ج۱» در این‌باره گفته‌ است:

«موضوع امامت از همان روزهای آغازین بعثت و دعوت علنی به دین اسلام مطرح شد اما بحث و گفتگو و نزاع در مسأله جانشینی پیامبر اکرم (ص)- به طور جدی و آشکار- بعد از ارتحال رسول خدا (ص) شدت گرفت. امام امیرالمؤمنین (ع) در نامه به اهل مصر بعد از تسبیح خداوند متعال و توصیف پیامبر اکرم (ص) می‌نویسد: «تَنَازَعَ الْمُسْلِمُونَ الْأَمْرَ مِنْ بَعْدِهِ». هنگامی که آن حضرت که درود خدا بر او باد از جهان رفت مسلمانان درباره خلافت و امارت پس از او به نزاع برخاستند.

نزاع پیرامون مسأله امامت به صورت جدی در تمام دوره‌ها ادامه داشته است و این خود شاهدی است بر اهتمام مسلمانان به موضوع امامت و جانشینی رسول خدا (ص).

باتوجه به اهمیت ویژه امامت در معارف دینی، امامت پژوهی در بین دانشمندان امامیه سابقه قابل توجه یافته است. به گونه‌ای که- علاوه بر پرداختن به امامت در منابع تفسیری و حدیثی و تاریخی- از عصر امامان شیعه تاکنون تک نگاره‌های فراوانی نیز در این مسأله به رشته تحریر در آمده است.

ابن ندیم فهرست و نگار و کتاب ‌شناس معروف، علی‌ بن اسماعیل بن میثم تمار را نخستین فردی می‌داند که در باب امامت رساله‌ای نوشت و نام دو اثر از وی به نام‌های "الامامه" و "الاستحقاق" به میان می‌آورد. وی هشام بن حکم صحابی و شاگرد معروف امام صادق (ع) را از جمله دانشمندانی می‌داند که در امامت رساله‌های متعددی نگاشته است. ابو جعفر احمد بن حسین صقیل کوفی از یاران امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) و نیز خلیل بن احمد فراهیدی از اصحاب امام ششم (ع) رساله‌ای در امامت نوشته‌اند.

شمار فراوانی از عالمان شیعی در محبث امامت به تالیف رساله‌های مستقل همت گماشته‌اند همانند رساله عصمت از سید مرتضی و رساله فرق بین نبی و امام از شیخ مفید. در طبقات بعد نیز از این شیوه در اهتمام به مسأله‌ امامت دیده می‌شود و آثار ارزشمند خواجه طوسی و علامه حلی. در طبقات بعد نیز از این شیوه درا هتمام به مسأله امامت دیده می‌شود و آثار ارزشمند خواجه طوسی و علامه حلی و در دوره‌های بعد تالیفات میر سید حامد حسین و علامه امینی را می‌توان به عنوان نمونه‌ای از تراث علمی شیعه در موضوع امامت نام برد».

پرسش‌های وابسته

1. امامت چیست؟ (پرسش)
2. امامت در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
3. امامت در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
4. قرآن در مورد امامت چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
5. چه احادیثی در مورد امامت وجود دارد؟ (پرسش)
6. امام کیست؟ (پرسش)
7. امام در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)
8. امام در قرآن و حدیث به چه معنا به کار رفته است؟ (پرسش)
9. قرآن در مورد امام چه آیاتی دارد؟ (پرسش)
10. چه احادیثی در مورد امام وجود دارد؟ (پرسش)
11. امامت چه کاربردهایی دارد؟ (پرسش)
12. بحث از امامت چه اهمیت یا ضرورتی دارد؟ (پرسش)
13. دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در باره امامت چیست؟ (پرسش)
14. موارد اختلافی امامیه و اهل سنت در مورد امامت چیست؟ (پرسش)
15. نظر امامیه در مورد تعیین تکلیف بر خداوند بر وجوب امامت چیست؟ (پرسش)
16. آیا وجوب تعیین امام بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
17. آیا کلامی‌انگاری امامت بدعت‌آمیز است؟ (پرسش)
18. آیا مخالفان امامت کافراند؟ (پرسش)
19. آیا امامت موروثی است؟ (پرسش)
20. آیا امامت از دوران کودکی امکان‌پذیر است؟ (پرسش)
21. آیا مقام امامت بر مقام نبوت برتری دارد؟ (پرسش)
22. آیا امامان شیعه بر دیگر پیامبران برتری دارند؟ (پرسش)
23. آیا می‌توان به مقام امامت بدون مقام نبوت رسید؟ (پرسش)
24. آیا امامت با دموکراسی ناسازگار است؟ (پرسش)
25. آیا غیبت امام با فلسفه ضرورت امامت ناسازگار است؟ (پرسش)
26. آیا امامت با اصل خاتمیت ناسازگار است؟ (پرسش)