تمدن: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
برای واژه تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف [[دانشمندان]] مختلف [[غربی]] و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف تمدن [[واقعی]] دور هستند، از بیان آنها خودداری کرده و به جامع و [[کامل‌ترین]] آنها می‌پردازیم: «تمدن، مجموعه دستاوردهای مادی و [[معنوی]] بشر در یک منطقه، [[کشور]] یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و [[سازمان]] یافته [[فکری]] و [[فرهنگی]] هر [[جامعه]] است که نشان آن، [[پیشرفت]] در [[علم]] و [[هنر]] و ظهور نهادهای [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] است»<ref>تاریخ تمدن، ج۱، ص۳۳۷.</ref>.<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۸۷۶</ref>.
برای واژه تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف [[دانشمندان]] مختلف [[غربی]] و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف تمدن [[واقعی]] دور هستند، از بیان آنها خودداری کرده و به جامع و [[کامل‌ترین]] آنها می‌پردازیم: «تمدن، مجموعه دستاوردهای مادی و [[معنوی]] بشر در یک منطقه، [[کشور]] یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و [[سازمان]] یافته [[فکری]] و [[فرهنگی]] هر [[جامعه]] است که نشان آن، [[پیشرفت]] در [[علم]] و [[هنر]] و ظهور نهادهای [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] است»<ref>تاریخ تمدن، ج۱، ص۳۳۷.</ref>.<ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه]] و [[مهدی شاهرخ اصفهانی|شاهرخ اصفهانی]]، [[تمدن اسلامی ۱ - خسروپناه و اصفهانی (مقاله)|«تمدن اسلامی»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۸۷۶</ref>.


==چیستی [[تمدن]]==
==چیستی تمدن==
تمدن در [[عربی]] حضاره خوانده می‌شود و در لغت [[فارسی]] به معنای [[شهرنشینی]] و از ریشه [[مدینه]] و [[مدنیت]] گرفته شده و معنی شهرنشینی یا [[خوی]] و [[خصلت]] شهرنشینی به خود گرفتن می‌دهد، و بدان معناست که [[بشر]] در [[سایه]] آن به [[تشکیل جامعه]] پرداخته و [[شهرنشین]] شده است. در زبان [[انگلیسی]] نیز کلمه تمدن civilization از کلمه civita که در مقابل وحشیگری قرار گرفته و از کلمه civilis که معنی شهرنشینی دارد گرفته شده است<ref>نقش پیامبران در تمدن انسان، فخرالدین حجازی، بی‌جا: بعثت، بی‌تا، ج دوم، ص۱۹ – ۲۰.</ref>.
تمدن در [[عربی]] حضاره خوانده می‌شود و در لغت [[فارسی]] به معنای [[شهرنشینی]] و از ریشه [[مدینه]] و [[مدنیت]] گرفته شده و معنی شهرنشینی یا [[خوی]] و [[خصلت]] شهرنشینی به خود گرفتن می‌دهد، و بدان معناست که [[بشر]] در [[سایه]] آن به [[تشکیل جامعه]] پرداخته و [[شهرنشین]] شده است. در زبان [[انگلیسی]] نیز کلمه تمدن civilization از کلمه civita که در مقابل وحشیگری قرار گرفته و از کلمه civilis که معنی شهرنشینی دارد گرفته شده است<ref>نقش پیامبران در تمدن انسان، فخرالدین حجازی، بی‌جا: بعثت، بی‌تا، ج دوم، ص۱۹ – ۲۰.</ref>.
برای واژه، تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف [[دانشمندان]] مختلف [[غربی]] و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف [[واقعی]] تمدن دور هستند از بیان آنها خودداری کرده و به [[جامع‌ترین]] و [[کامل‌ترین]] تعریف که از لابلای تعاریف مختلف می‌توان برای تمدن در نظر گرفت می‌پردازیم که عبارت است: «مجموعه دستاوردهای مادی و [[معنوی]] بشر در یک منطقه، [[کشور]] یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و سازمان‌یافته [[فکری]] و [[فرهنگی]] هر [[جامعه]] که نشان آن، [[پیشرفت]] در [[علم]] و [[هنر]] و ظهور نهادهای [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] است»<ref>تاریخ تمدن، ج ۱، ص۳۳۷.</ref>.
برای واژه، تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف [[دانشمندان]] مختلف [[غربی]] و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف [[واقعی]] تمدن دور هستند از بیان آنها خودداری کرده و به [[جامع‌ترین]] و [[کامل‌ترین]] تعریف که از لابلای تعاریف مختلف می‌توان برای تمدن در نظر گرفت می‌پردازیم که عبارت است: «مجموعه دستاوردهای مادی و [[معنوی]] بشر در یک منطقه، [[کشور]] یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و سازمان‌یافته [[فکری]] و [[فرهنگی]] هر [[جامعه]] که نشان آن، [[پیشرفت]] در [[علم]] و [[هنر]] و ظهور نهادهای [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] است»<ref>تاریخ تمدن، ج ۱، ص۳۳۷.</ref>.

نسخهٔ ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۹

مقدمه

«تمدن» مصدر باب تفعل است و در لغت فارسی به معنای شهرنشینی و از ریشه مدینه و مدنیّت گرفته شده و معنی شهرنشینی یا خوی و خصلت شهرنشینی به خود گرفتن می‌دهد و بدان معناست که بشر در سایۀ آن به تشکیل جامعه پرداخته و شهرنشین شده است که در برابر مفهوم «بربریت» به کار رفته و جامعۀ متمدن به این دلیل با جامعه بدوی فرق داشت که اسکان یافته، شهری و با سواد بود. متمدن بودن مطلوب بود و متمدن نبودن ناخوشایند[۱]. (Civilization) در انگلیسی از کلمه (civita) که در مقابل وحشی‌گری قرار گرفته و از کلمه (civilis) که معنی شهرنشینی دارد، گرفته شده است[۲]. برای واژه تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف دانشمندان مختلف غربی و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف تمدن واقعی دور هستند، از بیان آنها خودداری کرده و به جامع و کامل‌ترین آنها می‌پردازیم: «تمدن، مجموعه دستاوردهای مادی و معنوی بشر در یک منطقه، کشور یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و سازمان یافته فکری و فرهنگی هر جامعه است که نشان آن، پیشرفت در علم و هنر و ظهور نهادهای اجتماعی و سیاسی است»[۳].[۴].

چیستی تمدن

تمدن در عربی حضاره خوانده می‌شود و در لغت فارسی به معنای شهرنشینی و از ریشه مدینه و مدنیت گرفته شده و معنی شهرنشینی یا خوی و خصلت شهرنشینی به خود گرفتن می‌دهد، و بدان معناست که بشر در سایه آن به تشکیل جامعه پرداخته و شهرنشین شده است. در زبان انگلیسی نیز کلمه تمدن civilization از کلمه civita که در مقابل وحشیگری قرار گرفته و از کلمه civilis که معنی شهرنشینی دارد گرفته شده است[۵]. برای واژه، تمدن، تعاریف گوناگونی از طرف دانشمندان مختلف غربی و شرقی بیان شده است؛ به این خاطر که بیشتر این تعاریف مادی و محدود بوده و از تعریف واقعی تمدن دور هستند از بیان آنها خودداری کرده و به جامع‌ترین و کامل‌ترین تعریف که از لابلای تعاریف مختلف می‌توان برای تمدن در نظر گرفت می‌پردازیم که عبارت است: «مجموعه دستاوردهای مادی و معنوی بشر در یک منطقه، کشور یا عصر معین، یا حالات پیشرفته و سازمان‌یافته فکری و فرهنگی هر جامعه که نشان آن، پیشرفت در علم و هنر و ظهور نهادهای اجتماعی و سیاسی است»[۶]. تمدن از نگاه مقام معظم رهبری یعنی زندگی توأم با نظم علمی، با تجربیات خوب زندگی و استفاده از پیشرفت‌های زندگی[۷] در همه عرصه‌های مختلف، به همراه پیشرفت در زندگی مادی و معنوی و رفاه مشروع برای انسان‌ها است[۸].[۹]

منابع

پانویس

  1. ساموئل هانتینگتون، برخورد تمدن‌ها و بازسازی نظم جهانی، ص۵۹.
  2. فخرالدین حجازی، نقش پیامبران در تمدن انسان، ص۲۰ – ۱۹.
  3. تاریخ تمدن، ج۱، ص۳۳۷.
  4. خسروپناه و شاهرخ اصفهانی، «تمدن اسلامی»، منظومه فکری امام خمینی، ص ۸۷۶
  5. نقش پیامبران در تمدن انسان، فخرالدین حجازی، بی‌جا: بعثت، بی‌تا، ج دوم، ص۱۹ – ۲۰.
  6. تاریخ تمدن، ج ۱، ص۳۳۷.
  7. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در گفت‌و‌شنود صمیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی با گروهی از جوانان و نوجوانان، ۱۴/۱۱/۱۳۷۶.
  8. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در مراسم صبحگاه لشکر سیدالشهداء(ع)، ۲۶/۷/۱۳۷۷.
  9. خسروپناه و شاهرخ اصفهانی، مقاله «تمدن اسلامی»، منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ ص ۱۳۰۶.