ذی‌قعده: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۱۷

مقدمه

یازدهمین ماه از ماه‌های قمری و اولین ماه از ماه‌های حرام است. در مفاتیح الجنان نقل شده که سید بن طاووس روایتی را نقل کرده که ذی القعده محل اجابت دعا است در وقت شدت^[۱].

از رسول خدا (ص) نقل شده که: «در روز یکشنبه ماه ذی العقده، نمازی با فضیلت است که هر کس آن را به جا آورد، توبه‌اش مقبول و گناهش آمرزیده شود، دشمنان از او راضی و با ایمان بمیرد و دینش گرفته نشود و قبرش گشاده و نورانی گردد و والدینش از او راضی گردند و مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد و توسعه رزق پیدا کند و ملک الموت با او وقت مردن مدارا کند و به آسانی جان او بیرون شود»^[۲].

همچنین آمده است که در این ماه و دیگر ماه‌های حرام مستحب است که روز پنجشنبه و جمعه و شنبه را روزه بگیرد، که آن ثواب نهصد سال عبادت را دارد.

علی بن ابراهیم قمی می‌گوید: «در ماه‌های حرام گناهان مضاعف می‌شود، همان‌گونه که حسنات مضاعف می‌گردد»^[۳]. و اما در ماه ذی‌القعده مناسبت‌ها و ایام بسیار با فضیلت و مهمی قرار دارد که بدین شرح می‌باشد:

اول ذی‌القعده: سالروز ولادت کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه معصومه (س).
پنجم ذی‌القعده: سالروز بزرگداشت حضرت صالح بن موسی بن جعفر (ع).
ششم ذی‌القعده: سالروز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی بن جعفر (شاهچراغ).
یازدهم ذی‌القعده: بنا به روایت موثق، سالروز ولادت مسعود امام علی بن موسی الرضا (ع).
پانزدهم ذی‌القعده: از لیالی گرانقدری است که خداوند نظر رحمت می‌فرماید بر بندگان مؤمن خود و کسی که در این شب به طاعت حق تعالی مشغول باشد ثواب صد روزه‌داری را دارد که هرگز معصیت خداوند را نکرده‌اند. پیامبر (ص) فرمودند: مغتنم شمار این شب را و مشغول کن خود را به طاعت و عبادت و نماز و طلب حاجات از خداوند. همانا روایت است که هر که در این شب حاجتی را از خداوند درخواست کند، به او عطا شود.
بیست و سوم ذی‌القعده: بنا به قولی سالروز شهادت امام رضا (ع) می‌باشد و از روزهای زیارتی ایشان محسوب می‌گردد. سید بن طاووس در کتاب اقبال خویش می‌گوید: در شب بیست و سوم ماه ذی القعده، زیارت امام رضا (ع) سفارش شده است^[۴].
بیست و پنجم ذی‌القعده: شب دحو الارض است که عبادت و شب زنده‌داری در آن شب و روزه آن ثواب بسیار دارد. امام رضا (ع) در باب فضیلت روز بیست و پنجم ماه ذی القعده می‌فرمایند: «در شب بیست و پنجم ذی القعده، زمین از زیر کعبه گسترش یافت. پس هر کس آن روز را روزه بگیرد، مانند کسی است که ۶۰ روز روزه گرفته باشد»^[۵]. در روز دحوالارض سفارش شده که به زیارت قبر امام رضا (ع) مشرف شوید که افضل اعمال است.
سی‌ام ذی‌القعده: بنا به قول مشهور، سالروز شهادت امام جواد الائمه (ع) می‌باشد^[۶].^[۷]

ذی القعده و مهدویت

در سالی که امام مهدی (ع) قیام می‌‌نماید در ماه ذی‌قعده اتفاقات عجیبی رخ خواهد داد. رسول خدا (ص) فرمود: در ماه ذی‌قعده در میان قبایل نزاع رخ می‌‌دهد و حجاج را غارت می‌‌کنند. سپس در سرزمین "منی" شورشی برپا می‌‌شود که افراد بسیاری کشته می‌‌شوند و کشت و کشتار تا نزدیکی جمره هم می‌‌رسد. سردسته آنان از ترس فرار می‌‌کند و به مسجدالحرام در میان رکن و مقام می‌‌گریزد و در آن حال حضرت مهدی (ع) در مسجدالحرام است و آن گروه می‌‌خواهند با حضرت بیعت کنند ولی حضرت با اکراه با آنان بیعت می‌‌نماید...^[۸].^[۹]

منابع

پانویس

↑ مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.
↑ کیفیت نماز روز یکشنبه در ماه ذی القعده: کسی که می‌خواهد نماز روز یکشنبه ماه ذی‌القعده را به جا آورد، می‌بایست در روز یکشنبه غسل کند و وضو بگیرد و چهار رکعت نماز گذارد به این طریق که در هر رکعت یک مرتبه حمد و سه مرتبه ﴿قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ﴾ و معوذتین را یک مرتبه بخواند و بعد از اتمام نماز، هفتاد مرتبه استغفار کند و سپس بگوید: «لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ الَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» و بعد این دعا را بخواند: «يَا عَزِيزُ يَا غَفَّارُ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ‌».
↑ مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.
↑ مفاتیح الجنان، ص۳۹۸.
↑ من لا یحضره فقیه، ج۲، ص۱۵۶. به تیتر واژه دحوالارض مراجعه شود.
↑ مفاتیح الجنان، ص۳۹۷-۴۰۱.
↑ محمدی، حسین، رضانامه ص ۳۱۳.
↑ سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۲۵۵ - ۲۵۴.
↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۸۲.

[1] مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.

[2] کیفیت نماز روز یکشنبه در ماه ذی القعده: کسی که می‌خواهد نماز روز یکشنبه ماه ذی‌القعده را به جا آورد، می‌بایست در روز یکشنبه غسل کند و وضو بگیرد و چهار رکعت نماز گذارد به این طریق که در هر رکعت یک مرتبه حمد و سه مرتبه ﴿قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ﴾ و معوذتین را یک مرتبه بخواند و بعد از اتمام نماز، هفتاد مرتبه استغفار کند و سپس بگوید: «لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ الَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» و بعد این دعا را بخواند: «يَا عَزِيزُ يَا غَفَّارُ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ‌».

[3] مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.

[4] مفاتیح الجنان، ص۳۹۸.

[5] من لا یحضره فقیه، ج۲، ص۱۵۶. به تیتر واژه دحوالارض مراجعه شود.

[6] مفاتیح الجنان، ص۳۹۷-۴۰۱.

[7] محمدی، حسین، رضانامه ص ۳۱۳.

[8] سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۲۵۵ - ۲۵۴.

[9] حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۲۸۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = ماه‌های قمری
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط = [[ذی‌قعده در معارف مهدویت]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{مهدویت}}
+== مقدمه ==
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+یازدهمین ماه از [[ماه‌های قمری]] و اولین ماه از [[ماه‌های حرام]] است. در مفاتیح الجنان نقل شده که [[سید بن طاووس]] روایتی را نقل کرده که ذی القعده محل [[اجابت دعا]] است در وقت شدت<ref>مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.</ref>.
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] | [[امام مهدی در حدیث]] | [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+از [[رسول خدا]] {{صل}} نقل شده که: «در [[روز]] یکشنبه ماه ذی العقده، نمازی با [[فضیلت]] است که هر کس آن را به جا آورد، توبه‌اش مقبول و گناهش آمرزیده شود، [[دشمنان]] از او [[راضی]] و با [[ایمان]] بمیرد و دینش گرفته نشود و قبرش گشاده و [[نورانی]] گردد و والدینش از او راضی گردند و [[مغفرت]] شامل حال والدین او و [[ذریه]] او گردد و توسعه [[رزق]] پیدا کند و [[ملک الموت]] با او وقت مردن [[مدارا]] کند و به آسانی [[جان]] او بیرون شود»<ref>کیفیت نماز روز یکشنبه در ماه ذی القعده: کسی که می‌خواهد نماز روز یکشنبه ماه ذی‌القعده را به جا آورد، می‌بایست در روز یکشنبه غسل کند و وضو بگیرد و چهار رکعت نماز گذارد به این طریق که در هر رکعت یک مرتبه حمد و سه مرتبه {{متن قرآن|قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ}} و معوذتین را یک مرتبه بخواند و بعد از اتمام نماز، هفتاد مرتبه استغفار کند و سپس بگوید: {{متن حدیث|لَاحَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ الَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}} و بعد این دعا را بخواند: {{متن حدیث|يَا عَزِيزُ يَا غَفَّارُ اغْفِرْ لِي ذُنُوبِي وَ ذُنُوبَ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ‌}}.</ref>.
-*ذی‌قعده ماه یازدهم از سال‌های قمری است. در آن سالی که [[امام مهدی]]{{ع}} [[قیام]] می‌‌نماید در ماه ذی‌قعده اتفاقات عجیبی رخ خواهد داد.
-*[[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: در ماه ذی‌قعده در میان [[قبایل]] [[نزاع]] رخ می‌‌دهد و [[حجاج]] را [[غارت]] می‌‌کنند. سپس در سرزمین "[[منی]] إ" [[شورشی]] برپا می‌‌شود که افراد بسیاری کشته می‌‌شوند و کشت و [[کشتار]] تا نزدیکی جمره هم می‌‌رسد. سردسته آنان از [[ترس]] فرار می‌‌کند و به [[مسجدالحرام]] در میان [[رکن و مقام]] می‌‌گریزد و در آن حال [[حضرت مهدی]]{{ع}} در [[مسجدالحرام]] است و آن گروه می‌‌خواهند با [[حضرت]] [[بیعت]] کنند ولی [[حضرت]] با اکراه با آنان [[بیعت]] می‌‌نماید...<ref>سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۲۵۵ - ۲۵۴.</ref>. در بیست و یکم و بیست و دوم ذی‌قعده آخرین سال [[غیبت]] [[حضرت]]، در [[بغداد]] کشتاری [[عظیم]] به دست [[سفیانی]] و [[لشکر]] او رخ می‌‌دهد که هشتاد هزار نفر در آن کشته می‌‌شوند<ref>موعود نامه: ص ۳۴۴.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۸۲.</ref>.
-==پرسش مستقیم==
+همچنین آمده است که در این ماه و دیگر ماه‌های حرام [[مستحب]] است که روز پنجشنبه و [[جمعه]] و [[شنبه]] را [[روزه]] بگیرد، که آن [[ثواب]] نهصد سال [[عبادت]] را دارد.
-* [[چه ارتباطی میان ماه ذی‌القعده و قیام امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)]]
-== پرسش‌های وابسته ==
+[[علی بن ابراهیم قمی]] می‌گوید: «در ماه‌های حرام [[گناهان]] مضاعف می‌شود، همان‌گونه که [[حسنات]] مضاعف می‌گردد»<ref>مفاتیح الجنان، ص۳۹۷.</ref>.
-== جستارهای وابسته ==
+و اما در ماه ذی‌القعده مناسبت‌ها و ایام بسیار با فضیلت و مهمی قرار دارد که بدین شرح می‌باشد:
+# '''اول ذی‌القعده:''' سالروز ولادت کریمه [[اهل بیت]]، حضرت [[فاطمه معصومه]] {{س}}.
+# '''پنجم ذی‌القعده:''' سالروز [[بزرگداشت]] حضرت صالح بن موسی بن جعفر {{ع}}.
+# '''ششم ذی‌القعده:''' سالروز بزرگداشت حضرت [[احمد بن موسی بن جعفر]] (شاهچراغ).
+# '''یازدهم ذی‌القعده:''' بنا به [[روایت]] موثق، سالروز ولادت [[مسعود]] [[امام علی بن موسی الرضا]] {{ع}}.
+# '''پانزدهم ذی‌القعده:''' از لیالی گرانقدری است که [[خداوند]] نظر [[رحمت]] می‌فرماید بر [[بندگان]] [[مؤمن]] خود و کسی که در این شب به [[طاعت]] [[حق تعالی]] مشغول باشد [[ثواب]] صد [[روزه‌داری]] را دارد که هرگز [[معصیت خداوند]] را نکرده‌اند. [[پیامبر]] {{صل}} فرمودند: مغتنم شمار این شب را و مشغول کن خود را به طاعت و [[عبادت]] و [[نماز]] و طلب حاجات از خداوند. همانا روایت است که هر که در این شب حاجتی را از خداوند درخواست کند، به او عطا شود.
+# '''بیست و سوم ذی‌القعده:''' بنا به قولی سالروز [[شهادت امام رضا]] {{ع}} می‌باشد و از روزهای زیارتی ایشان محسوب می‌گردد. [[سید بن طاووس]] در کتاب اقبال خویش می‌گوید: در شب بیست و سوم ماه [[ذی القعده]]، [[زیارت امام رضا]] {{ع}} سفارش شده است<ref>مفاتیح الجنان، ص۳۹۸.</ref>.
+# '''بیست و پنجم ذی‌القعده:''' شب [[دحو الارض]] است که عبادت و [[شب زنده‌داری]] در آن شب و [[روزه]] آن ثواب بسیار دارد. [[امام رضا]] {{ع}} در باب [[فضیلت]] [[روز]] بیست و پنجم ماه ذی القعده می‌فرمایند: «در شب بیست و پنجم ذی القعده، [[زمین]] از زیر [[کعبه]] گسترش یافت. پس هر کس آن روز را روزه بگیرد، مانند کسی است که ۶۰ روز روزه گرفته باشد»<ref>من لا یحضره فقیه، ج۲، ص۱۵۶. به تیتر واژه دحوالارض مراجعه شود.</ref>. در روز [[دحوالارض]] سفارش شده که به [[زیارت قبر امام]] [[رضا]] {{ع}} مشرف شوید که [[افضل]] [[اعمال]] است.
+# '''سی‌ام ذی‌القعده:''' بنا به قول مشهور، سالروز [[شهادت امام جواد]] الائمه {{ع}} می‌باشد<ref>مفاتیح الجنان، ص۳۹۷-۴۰۱.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۳۱۳.</ref>
-==منابع==
+== ذی القعده و مهدویت ==
-* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']].
+در سالی که [[امام مهدی]] {{ع}} [[قیام]] می‌‌نماید در ماه ذی‌قعده اتفاقات عجیبی رخ خواهد داد. [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: در ماه ذی‌قعده در میان [[قبایل]] [[نزاع]] رخ می‌‌دهد و [[حجاج]] را [[غارت]] می‌‌کنند. سپس در سرزمین "[[منی]]" [[شورشی]] برپا می‌‌شود که افراد بسیاری کشته می‌‌شوند و کشت و [[کشتار]] تا نزدیکی جمره هم می‌‌رسد. سردسته آنان از [[ترس]] فرار می‌‌کند و به [[مسجدالحرام]] در میان [[رکن و مقام]] می‌‌گریزد و در آن حال [[حضرت مهدی]] {{ع}} در [[مسجدالحرام]] است و آن گروه می‌‌خواهند با حضرت [[بیعت]] کنند ولی حضرت با اکراه با آنان [[بیعت]] می‌‌نماید...<ref>سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۲۵۵ - ۲۵۴.</ref>.<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۲۸۲.</ref>
-==پانویس==
+== منابع ==
-{{یادآوری پانویس}}
+{{منابع}}
-{{پانویس2}}
+# [[پرونده:13681348.jpg|22px]] [[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|'''رضانامه''']]
-{{امام مهدی}}
+# [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:ماه‌های قمری]]
-[[رده:مدخل]]
-[[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]]
-[[رده:امام مهدی]]
-[[رده:ذی‌قعده]]