الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
'''[[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین علیه‌السلام]] ''' سومین پیشوای [[مسلمانان]]، سوم [[شعبان]] [[سال سوم هجری]] در [[مدینه]] دیده به [[جهان]] گشود. ایشان فرزند [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[حضرت فاطمه]]{{س}} سرور زنان عالم و [[دختر رسول خدا]]{{صل}} و جده مادری‌شان [[حضرت خدیجه]] کبری است. القاب متعددی برای [[امام حسین]]{{ع}} ذکر شده است که معروف‌ترین آنها عبارت است از: «سید شباب اهل الجنة»، «[[مظلوم]]» ، «[[شهید]]»، «[[سید الشهداء]]» و... .
'''[[قیام امام حسین| قیام امام حسین]]''' دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از همه قیام‌ها متمایز می‌سازد، برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:
# '''[[ایمان]] به [[خدا]]:''' از [[ویژگی‌های نهضت حسینی]] [[ایمان]] به مبدأ و یقین به [[پروردگار]] و [[آفریدگار جهان]] است.
# '''[[ذلت‌ناپذیری]]:''' ویژگی دیگر [[رهبر]] [[نهضت عاشورا]] و [[قیام خونین کربلا]]، [[ذلت]] ناپذیری و تن به [[خواری]] ندادن آن حضرت است.
# '''[[شجاعت]]:''' عباس محمود عقاد می‌گوید: جای هیچ سخنی نیست که آن [[روز]]، روز [[شهادت]] و [[شجاعت]] بود. شجاعت سرآمد [[فضائل]] و دریای [[نیک]] نهادی است که دیگر [[اخلاق پسندیده]] مانند جوی به سویش سرازیر می‌شود و پشتوانه از آن می‌گیرد.
# '''[[ظلم‌ستیزی]]:''' [[قرآن کریم]] از رکون در برابر [[ظالمان]] و [[ستمگران]] [[نهی]] کرده است و این در حقیقت درسی است که [[انقلاب]] [[کربلا]] به همه افراد در همه ادوار و اعصار می‌دهد که بایستی [[بشر]] [[ظلم]] [[ستیز]] باشد و با [[ظالم]] مقابله کند اگر چه این موضع‌گیری او را در مخاطره قرار داده و حیاتش را [[تهدید]] کند.
# '''[[ایثار]] و [[فداکاری]]:''' چیزی که در [[قیام عاشورا]] به طور مشهود به چشم می‌خورد، فداکاری و ایثار است که در آن معرکه و میدان نبرد تحقق و عینیت یافت.


[[فضائل]] فراوانی برای [[امام حسین]] {{ع}} در [[آیات]] و [[روایات]] وارد شده است، برخی تا [[حدود]] ۱۲۰ [[آیه]] از [[قرآن کریم]] را با ملاحظه روایات تفسیری درباره [[امام حسین]] {{ع}} استخراج کرده‌اند. در [[روایات]] نیز اوصافی برای حضرت ذکر شده است مانند اینکه ایشان [[زیور]] [[آسمان‌ها]] و [[زمین]]، چراغ هدایت و کشتی نجات است.
برخی از زمینه‌های قیام امام حسین {{ع}} به صورت خلاصه عبارت است از: [[گمراهی]] [[مردم]]؛ گسترش فساد و اختلاف و [[گسترش ظلم و جور]].


[[امامت امام حسین]] {{ع}} تقریبا با ۱۰ سال پایانی حکومت معاویه معاصر بود. زمانی که شیعیان کوفه در اعتراض ضد [[معاویه]]، نزد [[امام حسین]] {{ع}} در [[مدینه]] رفته، تا ایشان را به [[قیام]] ترغیب کنند، [[امام]] {{ع}} اوضاع را نامناسب دانست و تأکید کردند تا [[معاویه]] بر سر [[قدرت]] است، [[شیعیان]] در خانه خود بمانند. معاویه در نیمه [[رجب]] سال ۶۰ از [[دنیا]] رفت. در پی رسیدن [[نامه]] [[یزید]] و دیدار شبانه [[امام]] با [[عمرو بن سعید]]، والی مدینه، [[امام]] دو شب مانده به پایان [[رجب]] (۲۷ یا ۲۸ [[رجب]]) همان سال از راه اصلی عازم [[مکه]] شد. نزدیک ۴۰ روز طول کشید تا نخستین دعوت نامه‌های [[اهالی کوفه]]، در [[مکه]] به [[امام]] برسد. [[امام]] {{ع}} برای دریافت جزئیات بیشتر و مطمئن‌تر، پسر عموی خود [[مسلم بن عقیل]] را در نیمه رمضان، حدود ۵۰ روز پس از حرکت از [[مدینه]]، به [[کوفه]] فرستاد. به گزارشی، ۲۷ شب پس از نوشتن و فرستادن [[نامه]] به [[امام]] {{ع}} مسلم در [[کوفه]] به [[شهادت]] رسید. همزمان با حرکت [[امام]] از [[مکه]]، در ۸ ذی‌حجه یا ۹ ذی‌حجه ـ روز [[عرفه]] ـ سال ۶۰ قمری.  
در یک تقسیم [[اهداف قیام امام حسین]] {{ع}} چنین تقسیم می‌شود: [[زنده کردن اسلام]] و [[اصلاح جامعه]]، [[احیای سنت نبوی]] و [[سیره علوی]]؛ [[هدایت]] و آگاه ساختن مسلمانان؛ [[آزاد‌سازی اراده ملت]] از محکومیت [[سلطه]] و [[زور]] و [[حاکم ساختن حق]]؛ افشای ماهیت واقعی امویان و [[از بین بردن سلطه استبدادی]] آنان بر [[جهان اسلام]]؛ [[اجرای قانون شرع]] و [[تأمین قسط و عدل]] و [[از بین بردن بدعت‌ها]] و [[کجروی‌ها]] و سلب مشروعیت نظام غاصب.


به [[دستور]] [[ابن زیاد]]، حضرت در دوم [[محرم]]، ۲۴ روز پس از حرکت کاروان در منطقه‌ای خشک متوقف شد. [[عمر بن سعد]] و ۴۰۰۰ نیروی او که عازم [[ری]] بودند، برپایه مأموریت جدیدشان، در سوم [[محرم]] به [[نینوا]] آمدند و در روز هفتم و به [[دستور]] والی [[اموی]] [[کوفه]] و به [[انتقام]] خون عثمان که تشنه کشته شد، از دسترسی کاروان [[امام حسین]] {{ع}} به آب جلوگیری کردند. در روز [[نبرد]] در ۱۰ [[محرم]]، چند تن از سپاهیان [[اموی]]، مانند [[حر بن یزید ریاحی]] و [[یزید بن زیاد مهاصر]]، به حضرت پیوستند. [[امام]] و یارانش تا بعدازظهر روز ۱۰ [[محرّم]] به [[شهادت]] رسیدند. [[رفتار]] سپاهیان [[اموی]] با جنازه [[شهدا]] و اسرای بازمانده بسیار خصمانه و کینه‌توزانه بود. [[ابن سعد]]، ۱۱ [[محرم]] نیز در اردوگاه خود ماند و سپس همراه اسرا و ۷۲ سر از [[شهدای کربلا]] به [[کوفه]] بازگشت. این رخداد از بزرگ‌ترین حوادث جهان اسلام به شمار می‌آید و روایت‌های گوناگونی از آن بیان شده است.
برخی از آثار قیام امام حسین {{ع}} نیز عبارت است از:
# '''[[احیای اندیشه امامت]]:''' پس از [[رحلت رسول خدا]] جریان طبیعی اسلام که بر اصل بنیادین «امامت» پایه‌گذاری شده بود با دسایس بنیان گذاران [[خلافت]] به [[انحراف]] کشیده شد و «خلافت» جایگزین آن گردید. یکی از آثار قیام امام حسین {{ع}} بازگرداندن این جریان به مسیر اصلی خود بود.
# '''[[احیای فرهنگ جهاد]]:''' از مهمترین کارکردهای [[سیاسی]] حادثه عظیم [[عاشورا]] احیای فرهنگ جهاد در میان [[امت مسلمان]] بود.
# '''[[زمینه‌سازی تشکیل حکومت اسلامی]]:''' یکی از کارکردهای [[سیاسی]] مهم عاشورا که در عین حال برخاسته از دو کارکرد دیگر ([[احیای اندیشه امامت]] و [[احیای فرهنگ جهاد]]) است؛ زمینه‌سازی برای تشکیل حکومت اسلامی است.
# '''[[احیای فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر]]:''' [[تحریف]] [[اسلام]] نبوی {{صل}}، [[قربانی]] گردیدن [[عدالت]] در [[جامعۀ اسلامی]]، [[ستم]] بر [[انسان‌ها]] و [[مسلمانان]]، [[تفرقه]] میان [[امت اسلامی]] و... از تبعات استیلای نا به [[حق]] [[امویان]] در جامه [[حاکمان]] [[اسلامی]] بود، از این رو قیام امام حسین {{ع}} به عنوان آخرین مرحله امر به معروف و نهی از منکر در جهت رسوا‌سازی و اسقاط امویان از [[قدرت]] و تاج و تخت [[پادشاهی]] است؛ هر چند که به شهادت امام {{ع}} و [[اصحاب]] و [[انصار]] بیانجامد.


<div class="mainpage_box_more">[[امام حسین علیه‌السلام|ادامه]]</div>
<div class="mainpage_box_more">[[قیام امام حسین|ادامه]]</div>

نسخهٔ ‏۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۲

قیام امام حسین دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که آن را از همه قیام‌ها متمایز می‌سازد، برخی از این ویژگی‌ها عبارت‌اند از:

  1. ایمان به خدا: از ویژگی‌های نهضت حسینی ایمان به مبدأ و یقین به پروردگار و آفریدگار جهان است.
  2. ذلت‌ناپذیری: ویژگی دیگر رهبر نهضت عاشورا و قیام خونین کربلا، ذلت ناپذیری و تن به خواری ندادن آن حضرت است.
  3. شجاعت: عباس محمود عقاد می‌گوید: جای هیچ سخنی نیست که آن روز، روز شهادت و شجاعت بود. شجاعت سرآمد فضائل و دریای نیک نهادی است که دیگر اخلاق پسندیده مانند جوی به سویش سرازیر می‌شود و پشتوانه از آن می‌گیرد.
  4. ظلم‌ستیزی: قرآن کریم از رکون در برابر ظالمان و ستمگران نهی کرده است و این در حقیقت درسی است که انقلاب کربلا به همه افراد در همه ادوار و اعصار می‌دهد که بایستی بشر ظلم ستیز باشد و با ظالم مقابله کند اگر چه این موضع‌گیری او را در مخاطره قرار داده و حیاتش را تهدید کند.
  5. ایثار و فداکاری: چیزی که در قیام عاشورا به طور مشهود به چشم می‌خورد، فداکاری و ایثار است که در آن معرکه و میدان نبرد تحقق و عینیت یافت.

برخی از زمینه‌های قیام امام حسین (ع) به صورت خلاصه عبارت است از: گمراهی مردم؛ گسترش فساد و اختلاف و گسترش ظلم و جور.

در یک تقسیم اهداف قیام امام حسین (ع) چنین تقسیم می‌شود: زنده کردن اسلام و اصلاح جامعه، احیای سنت نبوی و سیره علوی؛ هدایت و آگاه ساختن مسلمانان؛ آزاد‌سازی اراده ملت از محکومیت سلطه و زور و حاکم ساختن حق؛ افشای ماهیت واقعی امویان و از بین بردن سلطه استبدادی آنان بر جهان اسلام؛ اجرای قانون شرع و تأمین قسط و عدل و از بین بردن بدعت‌ها و کجروی‌ها و سلب مشروعیت نظام غاصب.

برخی از آثار قیام امام حسین (ع) نیز عبارت است از:

  1. احیای اندیشه امامت: پس از رحلت رسول خدا جریان طبیعی اسلام که بر اصل بنیادین «امامت» پایه‌گذاری شده بود با دسایس بنیان گذاران خلافت به انحراف کشیده شد و «خلافت» جایگزین آن گردید. یکی از آثار قیام امام حسین (ع) بازگرداندن این جریان به مسیر اصلی خود بود.
  2. احیای فرهنگ جهاد: از مهمترین کارکردهای سیاسی حادثه عظیم عاشورا احیای فرهنگ جهاد در میان امت مسلمان بود.
  3. زمینه‌سازی تشکیل حکومت اسلامی: یکی از کارکردهای سیاسی مهم عاشورا که در عین حال برخاسته از دو کارکرد دیگر (احیای اندیشه امامت و احیای فرهنگ جهاد) است؛ زمینه‌سازی برای تشکیل حکومت اسلامی است.
  4. احیای فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر: تحریف اسلام نبوی (ص)، قربانی گردیدن عدالت در جامعۀ اسلامی، ستم بر انسان‌ها و مسلمانان، تفرقه میان امت اسلامی و... از تبعات استیلای نا به حق امویان در جامه حاکمان اسلامی بود، از این رو قیام امام حسین (ع) به عنوان آخرین مرحله امر به معروف و نهی از منکر در جهت رسوا‌سازی و اسقاط امویان از قدرت و تاج و تخت پادشاهی است؛ هر چند که به شهادت امام (ع) و اصحاب و انصار بیانجامد.