وظیفه امام
- اين مدخل از زیرشاخههای بحث امامت است. "وظیفه امام" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل وظیفه امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
وظیفه امام به مجموعه تکالیف الهی خواسته شده از امام اشاره دارد.
تقسیم بندی وظایف امام
- هدایت:
- هدایت عام (هدایت ارائه طریق یا هدایت تعلیمی یا تبیین):
- تفسیر قرآن یا به عبارتی: تفسیر دین (شامل: بیان احکام الهی در همه عرصه های اعتقادی، فقهی، اخلاقی و غیره)
- رفع اختلافات
- هدایت خاص (هدایت ایصال الی المطلوب یا هدایت راهبری):
- هدایت عام (هدایت ارائه طریق یا هدایت تعلیمی یا تبیین):
- نصرت:
امام(ع) ادامه دهندۀ راه پیامبر
- پیامبر گرامی اسلام، وظایفی بر عهده داشته است.
- احتمال نخست آن است که خداوند امر مسلمانان را با علم به ناتوانیشان به خودشان واگذار کرده باشد که چنین نقض غرضی از سوی حکیم، ممتنع است.
- احتمال دوم آنکه خداوند، شخص شایستهای را به عنوان جانشین پیامبر تعیین کند. که اقتضای حکمت الهی احتمال دوم است[۱].
- واقعیتهای تاریخی حاکی از تداوم نیازهای موجود در جامعه اسلامی زمان پیامبر خاتم است.
از منظر امامیه
- در امور اجتماعی امام باید مردم را به وحدت و هماهنگی سوق دهد.
- برای جلوگیری از اختلال در نظم اجتماعی به امام نیاز است.
- یکی از اهداف امامت، اجرای حدود اسلامی است.
- یکی از وظایف امام این است که امر قضای اسلامی را رهبری کند.
- امام با تشکیل قوای انتظامی و تعیین فرماندهان شایسته، امنیت داخل و مرزهای کشور اسلامی را حفظ میکند.
- رهبر جامعه اسلامی باید تدبیری بیاندیشد که حقوق مستمندان پرداخت گردد.
- باید پیشوایی معصوم، در میان مردم باشد که احکام اسلامی را در وقایع جدید بیان کند.
- حفظ شریعت اسلامی، از تحریف و تغییر[۲].
از منظر علمای اهل سنت
- تأمین عدالت اجتماعی؛
- تأمین امنیت عمومی؛
- پاسداری از مرزهای جامعه اسلامی؛
- توسعه و گسترش اسلام در جهان؛
- و همچنین تأمین ارزاق عمومی، گسترش بهداشت و درمان، توسعه آموزشهای همگانی، نظارت بر داد و ستد و به طور کلی، ارتباطهای عمومی جامعه. لذا بر این اساس امام در بسیاری از شؤون و مسائل دیگر از جمله آموزش و کسب معارف و احکام اسلامی، فاقد نقش میگردد. در نتیجه رابطه امت با امام در میان اهل سنت چنین نیست که امت برای تهذیب نفس و کسب فضائل اخلاقی، امام را به عنوان اسوه و نمونه عینی تخلق قرار دهند که عاری از هرگونه خطا و گناه است[۳].
- در جهان بینی اسلامی، حیات دنیوی، مقدمه حیات معنوی است اما فلسفه نهایی امامت، سعادت اخروی است. تنها مسئله مورد اختلاف میان شیعه و دیگران درباره اهداف امامت، تبیین آن بخش از معارف و احکام است که در نص یا ظاهر قرآن و سنت پیامبر(ص) وارد نشده است[۴].
منابع
جستارهای وابسته
- هدایت
- ولایت (ولایت تکوینی؛ ولایت تشریعی؛ ولایت امر)
- خلافت
- شهادت
- ملک
- حکم
- وراثت (وراثت زمین؛ وراثت کتاب)
- حجت
- تمکین فی الارض
- امت وسط
- اصطفا
- اجتبا
- امامت در قرآن
- آیات امامت
- امامت در حدیث
- امامت در کلام اسلامی
- امامت در حکمت اسلامی
- امامت در عرفان اسلامی
- امامت از دیدگاه بروندینی
- امامت امامان دوازدهگانه
- شؤون امام
- صفات امام
- راه تعیین امام
- امامان دوازدهگانه
- امامت امام على
- امامت امام حسن مجتبى
- امامت امام حسين
- امامت امام سجاد
- امامت امام باقر
- امامت امام صادق
- امامت امام كاظم
- امامت امام رضا
- امامت امام جواد
- امامت امام هادى
- امامت امام حسن عسکری
- امامت امام مهدى
- امامان از اهل بیت پیامبر خاتم
منبعشناسی جامع وظیفه امام
پانویس
- ↑ ر.ک. امینی، علی رضا؛ جوادی، محسن، معارف اسلامی، ج۲، ص۱۳۷ - ۱۳۸.
- ↑ ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، کلام تطبیقی، ج۲، ص۲۱۳.
- ↑ جمعی از نویسندگان، امامتپژوهی، ص۶۶.
- ↑ ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، کلام تطبیقی، ج۲، ص۲۱۴.