تفسیر بیانی

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

تفسیر موضوعیِ قرآن به قرآن یا رویکرد ادبی در تفسیر یا بررسی وجوه بلاغی قرآن

در متون علوم قرآنی برای تفسیر بیانی سه تعریف وجود دارد:

استقرای لفظ خاص از قرآن و بررسی معنای آن لفظ در همه مواضعی که استفاده شده است، و سپس دستیابی به یک معنای کلی برای آن لفظ، با عنایت به موارد استعمالش در تمام قرآن. این روش بنا به ادعای دکتر عایشه عبدالرحمان بنت‌الشاطی از ابتکارات استاد وی، امین خولی مصری است. از این تعریف برمی‌آید که اولاً تفسیر بیانی، تفسیر قرآن به قرآن است؛ ثانیاً این روش نوعی تفسیر موضوعی است.
تفسیری که مباحث آن درباره بلاغت قرآن در قالب شکل‌های بیانی آن صورت می‌پذیرد؛ مانند: تشبیه، استعاره، کنایه، تمثیل، فصل و وصل، حقیقت و مجاز، استخدام و....
تفسیری که غرض آن رسیدن به مراد گوینده با استعانت از علوم ادبی و ادات بیانی است^[۱].^[۲]

↑ جمعی از محققان، مجله رسالة القرآن(فصلنامه)، جلد۱، صفحه (۳۰-۳۲)؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، صفحه (۴۶-۴۷)
↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۷۷۲.