آیه مودت

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث آیات امامت امام علی و آیات فضائل امام علی است. "آیه مودت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

آیه مودت در قرآن | آیه مودت در حدیث | آیه مودت در کلام اسلامی | آیه مودت در گفتگوهای بین‌المذاهب

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل آیه مودت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

آیه مودت آیه‌ای که اجر رسالت پیامبر خدا(ص) را مودّت خویشاوندان آن حضرت بیان می‌کند: ﴿قُل لّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى﴾.

مقدمه

• پس از نزول این آیه، وقتی از پیامبر پرسیدند مقصود از این قربی کیانند؟ فرمود: علی، فاطمه و دو فرزندان او مهرورزی نسبت به خاندان پیامبر(ص) و مودّت اهل بیت(ع)، هم تشکّر از زحمات پیامبر(ص) در ادای رسالت الهی و هدایت مردم به دین خداست، هم عامل گرایش به خوبی‌ها و فضیلت‌ها از طریق این الگوهای کمال است. اهل بیت، پیوسته به این آیه استناد می‌کردند، تا امّت را نسبت به ادای حق آنان یادآوری می‌کنند. پیامبر نیز فرموده است: فرزندان خود را با محبت خاندان من تربیت کنید: « أَدِّبُوا أولادکم علی حبّی وَ حُبُّ أَهْلِ بیتی وَ الْقُرْآنِ » این مودّت، مایۀ نجات انسان در آخرت و نشانۀ پاکی مولد و رحمت و لطف الهی به دوستداران این خاندان است. در اهمیّت آن همین بس که پاداش رنج‌ها و زحمات پیامبر در طول دعوت الهی خویش قرار داده شده و طبعا ثمرات آن هم به امّتی برمی‌گردد که چنین برخورد حقشناسانه‌ای نسبت به صاحب دعوت محمّدی دارند. مخالفان در همین آیه نیز نسبت به مدلول و مفهوم آن مناقشات و شبهاتی دارند تا از ارزش این منقبت بکاهند بزرگترین ابراز مودّت نسبت به این خاندان، پذیرش رهبری و امامت آنان و مقدم داشتن ایشان بر دیگران و حجّت شمردن قول و فعل آنان است و وقتی مودّت، واجب الهی باشد، اطاعت نیز تکلیف الهی است و شایستگی و برتری همه‌جانبۀ آنان معیار لزوم این اطاعت است. پس آیۀ مودت، از پشتوانه‌ها و دلایل امامت ائمه(ع) نیز محسوب می‌شود، چون مودّت، تنها محبت قلبی نیست، بلکه فرمانبرداری محبّانه و اطاعت مطلق از مقام ولایت آنان است و تنها یک امر تشریفاتی و اخلاقی نیست، بلکه یک فریضۀ الهی است. امام باقر(ع) دربارۀ این آیه و مودّت ذی القربی می‌فرماید: «"هِيَ وَ اللَّهِ فَرِيضَةٌ مِنَ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ لِمُحَمَّدٍ (ص) فِي أَهْلِ بَيْتِهِ"»

جستارهای وابسته

منابع

• محدثی، جواد، فرهنگ غدیر

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: