فرات
فُرات نهری در سرزمین کربلا که حادثه عاشورا نزدیکی آن اتفاق افتاد و امام حسین (ع) و اصحاب او را از نوشیدن آب آن جلوگیری کردند و آنان لب تشنه شهید شدند. فرات در روایات اسلامی نهری مقدس به شمار آمده است. نوشیدن از آب فرات و غسل کردن در آن قبل از زیارت امام حسین (ع) مستحب است. این نهر پر آب که هنوز هم در سرزمین عراق جاری است و به موازات رود دجله به جنوب می‌رود، یادآور آن حماسه عظیم عاشورایی و فداکاری و وفای حضرت ابوالفضل (ع) است که لب تشنه وارد آن شد، ولی به یاد تشنگی امام حسین و کودکان او از آن ننوشید و کنار نهر علقمه به شهادت رسید[۱].
مقدمه
آب فرات و خاک کربلا، هر دو یادآور عاشورایند و هر دو، در الهام‌بخشی، مؤثّر و کارساز، و هر دو، مورد تشویق و ترغیب اهل بیت و ائمه (ع)، و هر دو، مقدس و مبارک و عزیز. در حدیثی، رود فرات و رود نیل، رودهای مؤمن به حساب آمده است: «نَهرانِ مؤمنانِ ونَهرانِ کافِران، فالمؤمنان: الفراتُ ونیلُ مصر»[۲] و در حدیثی، فرات، نهری بهشتی به حساب آمده است: « أَرْبَعَةَ أَنْهَارٍ مِنَ اَلْجَنَّةِ اَلْفُرَاتُ »[۳] و چه پاداش‌های عظیم، بیان شده است برای زائران قبر حسین بن علی (ع) که در فرات، وضو بگیرند و غسل کنند و با وقار و آرامش، به زیارت آن حضرت شرفیاب شوند[۴] همچنین، برداشتن کام نوزاد با آب فرات و چشاندن آب مقدس این نهر بهشتی به کودکانی که بناست با محبت و ولایت خاندان وحی و اهل بیت پیامبر (ع) بزرگ شوند و تربیت عاشورایی یابند، امری است که دستور اکید ائمه (ع) است[۵].
در روایات، از آب فرات، به عنوان آب بهشتی، ساحل وادی ایمن، آب گوارا و مَعین پر برکت، عزیزترین آب‌های دنیا و آخرت، و... یاد شده است. [۶]. امام صادق (ع) به سلیمان بن هارون بجلی فرمود: « مَا أَظُنُّ أَحَداً يُحَنَّكُ بِمَاءِ اَلْفُرَاتِ إِلاَّ أَحَبَّنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ »[۷] و یا به این تعبیر که: «مَنْ شَرِبَ مِنْ مَاءِ اَلْفُرَاتِ وَ حُنِّكَ بِهِ فَهُوَ مُحِبُّنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ »[۸] هرکس از آب فرات بنوشد یا کام خود را با آن برگیرد، حتماً دوستدار ما اهل بیت (ع) خواهد بود. ایجاد پیوند با کربلا و اهل بیت (ع) با آب فرات، از آغاز حیات شروع می‌شود و فرات، آبِ حیاتِ جان‌های مستعد می‌گردد و در خط صحیح می‌کشاند و هدایت می‌کند. در مورد تربت حسین بن علی (ع) هم از ائمه (ع) نقل کردیم که به فرموده ائمه (ع)، تربت قبر سیدالشهدا (ع) هم، فضیلت و قداست دارد و الهام‌دهنده و شفابخش است[۹].
امام صادق (ع) به "حارث بن مغیره" فرمود: تربت قبر حسین (ع)، شفابخش و ایمن‌ساز از هر ترس... در اواخر حدیث، راوی می‌پرسد: چگونه تربتش امن از هر ترس است؟ می‌‌فرماید: هر وقت، از سلطان یا غیر او ترسیدی، هنگام خروج از خانه ات، همراه خود از خاکِ قبر حسین (ع) داشته باش...[۱۰] با الهام از کربلا و خاک قبر سالار شهیدان و آن آزاد مرد شجاع، نباید از هیچ سلطه و نیروی خود کامه‌ای و از هیچ امر هراس‌انگیزی وحشت داشت!...[۱۱].
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۷۲.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۷، ص ۲۱۵.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۷، ص ۲۱۵.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۰، ص ۳۷۷، احادیث: ۱، ۳، ۶، ۷، ۸، ۹ و ۱۰.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۲۵-۲۲۹.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۰، ص ۳۱۳، احادیثِ ۱ تا ۱۰.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۰، ص۳۱۴، حدیث۲.
- ↑ وسایل الشیعه، ج ۱۰، ص۳۱۴، حدیث ۷ و ۹.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۲۵-۲۲۹.
- ↑ امالی، شیخ طوسی چاپ نجف، ج۱، ص ۳۲۵.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۲۵-۲۲۹.