علم معصوم به مشاغل و صناعات
- اين مدخل از زیرشاخههای بحث علم معصوم است. "علم معصوم به مشاغل و صناعات" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- در آیاتی از قرآن کریم، از عنایات خاص خداوند به برخی از بندگان برگزیدهاش و عطاکردن علوم یا تواناییهای شگرف و خارقالعاده به آنان برای تصرف در طبیعت سخن به میان آمده است؛ مانند آموزش کشتیسازی به حضرت نوح(ع)[۱] و زرهبافی به حضرت داود(ع).[۲]
امامان و علم به صناعات
- دربارۀ اینکه آیا امام هم باید تمام صنایع و فنون مختلفی که در اعصار و زمانها به وجود میآید را بداند یا نه، اختلاف است،[۳] برخی قائلند این عنایت شامل اهل بیت(علیهم السلام) هم شده و یکی از مصادیق علمی ایشان، علم به صناعات است.[۴] امام صادق(علیه السلام) علاوه بر علم شیمی پانصد رشته علمی دیگر را آموخت که امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی هنوز کتاب جابر را که دربارۀ آن علوم نوشته است، نتوانستهاند رمزگشایی کنند.[۵] علامۀ مجلسی در این باره مینویسد:[۶] "عموم اخباری که رسیده دلالت میکند، اهل بیت(علیهم السلام) علم به تمامی صنایع داشتهاند، ضمن آنکه حجت خداوند نباید جاهل به چیزی باشد و بگوید نمیدانم، با توجه به روایاتی که وارد شده علم گذشته و آینده نزد آنهاست و علوم تمامی انبیاء به آنها رسیده است".[۷] دربارۀ امامان(علیهم السلام) اخباری رسیده که آنان چنین علومی داشته اند و مانع عقلی هم از وجود چنین علومی برای ایشان نیست.[۸]
- منتها برخی از بزرگان شیعه[۹] قائلند، از علم امام به اموری که مربوط به امامت است، نمی توان نتیجه گرفت که به غیر امور امامت مانند صنایع نیز علم داشته باشد، یعنی جزء اموری نیست که علم به آنها برای امام واجب باشد البته ممتنع هم نیست.[۱۰]
نتیجه گیری
- آنچه می توان گفت این است که وجود چنین علمی برای امام واجب نیست هر چند ممتنع هم نیست زیرا از اموری نیست که مربوط به مقام امامت باشد.
پرسشهای وابسته
جستارهای وابسته
منبعشناسی جامع علم معصوم
منابع
پانویس
- ↑ سورۀ هود، آیۀ 37
- ↑ ر.ک. خوش باور، داوود، علم غیب از دیدگاه فریقین، ص 28
- ↑ ر.ک. رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، ص 207
- ↑ ر.ک. گنجی، حسین، امام شناسی، ج 1، ص 198؛ مشکی، محمد، بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش 45، ص 316 ـ 317
- ↑ ر.ک. گنجی، حسین، امام شناسی، ج 1، ص 198
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 26، ص 193
- ↑ ر.ک. گنجی، حسین، امام شناسی، ج 1، ص 198؛ رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، ص 207؛ عظیمی، محمد صادق، سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص 92 ـ 129؛ شیخ زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص 96
- ↑ ر.ک. رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، ص 207
- ↑ مانند شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی
- ↑ ر.ک. اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص 110؛ مشکی، محمد، بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش 45، ص 316 ـ 317؛ رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، ص 207؛ عظیمی، محمد صادق، سیر تطور گستره علم امام در کلام اسلامی، ص 92 ـ 129؛ شیخ زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص 96