بنی سعد بن کعب

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Jaafari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

نسب این قوم

این طایفه قحطانی[۱]، -که در منابع، از افراد آن با نسبت «سعدی» یاد شده است-[۲]، از فروعات و شعب بنی خزاعه و از شاخه‌های قبیله بزرگ ازد‌ هستند که نسب از سعد بن کعب بن عمرو بن ربیعة بن حارثة بن عمرو بن عامر بن حارثة بن إمریءالقیس بن ثَعلبة بن مازن بن ازد می‌برند[۳]. مادر سعد بن کعب را زنی از قبیله قریش به نام تماضر بنت لؤی بن غالب بن فهر گفته‌اند[۴]. سعد از همسر قریشی خود به نام لیلی بنت عائش بن ظرب بن حارث بن فهر[۵]، صاحب فرزندانی به اسامی تیم و عمرو[۶] شد که طایفه بنی سعد بن کعب بر پایه آنان شکل گرفت. از آنجا که این طایفه بمانند دیگر فرزندان رَبیعه و أَفصی پسران حارثة بن عمرو بن عامر[۷] از همراهی با سایر تیره‌های ازد که به قصد شام حرکت کردند امتناع کردند و ضمن جدایی از ایشان، در تهامه مسکن گزیدند، «خزاعه» لقب گرفتند[۸].[۹]

منازل و مساکن بنی سعد بن کعب

به نظر می‌رسد این قوم نیز همچون دیگر مردمان قبیله مادری‌شان –خزاعه- پیش از اسلام عمدتاً در مکه و اطراف آن سکونت داشتند اما پس از اسلام و انجام فتوحات اسلامی، مردم این طایفه، علاوه بر این مناطق، در شهرها و سرزمین‌های تازه فتح شده از جمله مصر و عراق، به‌ویژه شهر بزرگ آن کوفه سکنی گزیدند[۱۰]. ایران و بخصوص منطقه خراسان و از جمله آن، شهر معروف «نسا» نیز از دیگر سرزمین‌هایی است که به عنوان یکی از مواطن بنی سعد بن کعب شناخته شده است[۱۱].[۱۲]

منابع

پانویس

  1. قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ص۲۸۷؛ عمر رضا کحّاله، معجم قبائل العرب، ج‌۲، ص۵۱۸. برخی منابع، آنان را در شمار طوایف مضری (از قبایل عدنانی) و از فرزندان سعد بن کعب بن عمرو بن لحی بن قُمعَة بن الیاس بن مضر بن نِزِار بن مَعدِ بن عَدنان گفته‌اند. (ابن‌حزم، جمهرة انساب العرب، ص۲۳۸)
  2. ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الأنساب، ج۲، ص۱۱۹.
  3. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۲، ص۴۴۰؛ نیز ر.ک: ابن عبد ربه، العقد الفرید، ج۳، ص۳۳۳؛ نویری، نهایه الارب فی فنون الادب، ج۲، ص۳۱۸؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ص۲۸۷.
  4. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۲، ص۴۴۰.
  5. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۲، ص۴۵۰.
  6. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۲، ص۴۵۰.
  7. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۲، ص۴۳۹؛ قلقشندی، نهایه الارب فی معرفة الانساب العرب، ص۲۴۴.
  8. ابن‌هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۱۳-۱۴؛ مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۱۷۳.
  9. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  10. مجهول، اخبار الدولة العباسیه و فیه اخبار العباس و ولده، ص۲۱۸.
  11. مجهول، اخبار الدولة العباسیه و فیه اخبار العباس و ولده، ص۲۱۸ و ۲۲۰.
  12. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.