چه دیدگاه‌هایی درباره جهانی شدن وجود دارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۴۲ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

الگو:پرسش غیرنهایی

چه دیدگاه‌هایی درباره جهانی شدن وجود دارد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / جهانی شدن

چه دیدگاه‌هایی درباره جهانی شدن وجود دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

قنبر علی صمدی
حجت الاسلام و المسلمین قنبر علی صمدی، در مقاله «اندیشه انتظار و جهانی شدن» در این‌باره گفته است:
«در این خصوص به طور عمده، سه دیدگاه متفاوت با سه رویکرد متفاوت به چشم می‌خورد که اینجا صرفاً در حد طرح بحث، بدان اشاره می‌شود[۱]:
  1. دیدگاه پروژه: عده‌ای به این مسأله، نگاه بد‌بینانه دارند و دست کم درباره اهداف طراحان این بحث، با بدگمانی می‌نگرند. این عده، بحث جهانی‌شدن را طرحی سیاسی می‌دانند که به صورت برنامه‌‌ای سازمان‌یافته و غیر علنی، از سوی اراده‌های پنهانی قدرت‌های سلطه، برای اهداف استعماری در سطح جهانی طراحی شده است. از نظر آنان، این بحث، ماهیتاً ساختگی است که راهبرد اعلام نشده قدرت‌های بزرگ، در پس آن، نهفته است. براساس این تحلیل، در ظاهر، آنچه مطرح می‌شود، صحبت از یکپارچگی جهانی و سهولت تعامل و ارتباطات است؛ ولی واقع مسأله، این است که این موضوع پوششی، برای اجرایی شدن برنامه "جهانی‌سازی" با هدف "آمریکایی سازی" یا دست کم "غربی سازی" از سوی نظریه‌پردازان غربی برای تحمیل سلطه سیاسی - فرهنگی غرب بر جهان، طراحی شده است. در این نگاه، "جهانی‌شدن" یک عنوان صوری است که ماهیتاً ابزار کارآمد برای اهداف راهبردی جهان غرب تلقی می‌شود.
  2. دیدگاه پروسه: در مقابل، جمعی دیگر، به موضوع "جهانی‌ شدن" با نگاه مثبت می‌‌نگرند و آن را یک فرایند طبیعی رو به تکامل جامعه بشری می‌دانند. از نظر آنان، این روند، یک سیر طبیعی و قهری است که خارج از اختیار و انتخاب افراد است. در این روند، کشورها و ملت‌ها به تدریج به سوی هم‌گرایی و وحدت قطب‌ها و تمرکز تصمیم‌گیری‌‌ها به پیش می‌روند. سرعت تحولات در این روند از یک‌سو و تنوع نیازها و گستردگی حوزه تعاملات اجتماعی از سوی دیگر و رشد تکنولوژی و صنعت از سوی سوم، همه و همه چنین رویکردی را اجتناب‌ناپذیر می‌نماید به گونه‌ا‌ی که حرکت بر خلاف آن یا نادیده‌انگاشتن آن، به معنای حرکت بر خلاف مسیر آب و مساوی با شکست تلقی می‌شود. طبق این برداشت، "جهانی‌ شدن" یک روند تدریجی دارای فرایند تاریخی است که سیر تحولات صنعتی و شهر‌نشینی و نیز پیشرفت تمدن رو به آینده، پیامدهای گریز‌ناپذیر خود را در پهنه حیات انسانی بر جای خواهد گذارد و در نتیجه، همه فاصله‌‌ها و دیوار‌ها و مرزهای جغرافیایی، زبانی، نژادی و… خواسته یا نخواسته برچیده خواهد شد.
  3. دیدگاه میانه: دیدگاه مطرح در باب جهانی‌ شدن، دو دیدگاه متضاد پیشین است و مقابل این دو دیدگاه (افراطی و تفریطی) دیدگاه سومی به نام دیدگاه میانه (دست‌کم از دید نگارنده) هنوز به طور روشن و شایسته تبیین نشده است؛ ولی می‌توان در این‌باره، دیدگاه وسط و واقع‌بینانه‌تری را مطرح کرد، با این تحلیل که جهانی‌شدن نه یک فرایند صرفاً طبیعی است و نه یک پروژه صرفاً سیاسی و تصنعی؛ بلکه جهانی‌شدن یک پدیده است در عین اینکه ماهیتاً یک روند فراگیر طبیعی تدریجی توقف‌ناپذیر است؛ اما این روند طبیعی در همراهی و تداوم راه خود، از عوامل بیرونی، عمیقاً تأثیر می‌پذیرد؛ لذا نقش عوامل سیاست، فرهنگ و اقتصاد را، در نحوه شکل‌گیری، سرعت و کندی و استقامت و انحراف این روند، نمی‌توان نادیده انگاشت.
تحلیل رهیافت‌شناسانه بحث: در یک نگاه واقع‌گرایانه و رهیافت‌شناسانه، می‌توان نگرش سوم را درست و منصفانه تلقی کرد. با این تحلیل که "جهانی‌شدن" ماهیتاً و ذاتاً یک روند طبیعی تدریجی برگشت‌ناپذیر است؛ ولی در این روند، آنچه تعیین‌کننده و نقش‌آفرین است، اراده‌‌های سازمان‌یافته انسانی است که در نحوه سیر این فرایند و جهت‌بخشی سمت و سوی آن، بسیار تأثیر‌گذار و بلکه تعیین‌کننده است.
توجه به ویژگی‌ها و اقتضائات و نمودهای عینی این روند نیز گویای واقع‌بینانه بودن این رویکرد درباره ماهیت جهانی‌شدن است؛ زیرا آنچه در متن جریان طبیعت و تاریخ مشاهده می‌شود، سیر طبیعی به سوی وحدت و تمرکز تدریجی عرصه‌های گوناگون حیات بشری است که با سیر شتابان به سوی پیوستگی و فشردگی عرصه‌ها و فضاها به پیش می‌رود و بیانگر آن است که آنچه در عرصه حیات اجتماعی جریان دارد، روند "جهانی‌شدن" و "جهان‌گرایی" است که دامنه آن، بسی فراگیر و جهان‌شمول می‌باشد»[۲].

پرسش‌های دیگر

  1. جهانی شدن به چه معنایی است؟ (پرسش)
  2. ریشه‏‌های تاریخی جهانی شدن از چه زمانی است؟ (پرسش)
  3. غربی‌‏ها از جهانی شدن چه اهدافی را دنبال می‏‌کنند؟ (پرسش)
  4. جهانی شدن چه جنبه‏‌های منفی دارد؟ (پرسش)
  5. آیا در منابع دینی به جهانی شدن اشاره شده است؟ (پرسش)
  6. چگونه می‌توان وعده حکومت جهانی را باور و تقویت نمود؟ (پرسش)
  7. آیا میان جهانی شدن و جهانی‌سازی فرقی هست؟ آیا این روند به حکومت امام مهدی منتهی می‌شود یا خیر؟ (پرسش)
  8. آیا پروژه جهانی‌سازی یا فرایند جهانی شدن با حکومت جهانی امام مهدی همگرایی دارد یا واگرایی؟ (پرسش)
  9. جهانی شدن و جهانی سازی که اسلام معرفی می‏‌کند چه امتیازاتی دارد؟ (پرسش)
  10. رهبری در حکومت عدل جهانی چه اهمیتی دارد؟ (پرسش)
  11. برپا کننده عدل جهانی چه شرایطی باید داشته باشد؟ (پرسش)
  12. شرایط تحقق حکومت عدل جهانی چیست؟ (پرسش)
  13. دیدگاه قرآن در مورد جهانی شدن چیست؟ و جهانی سازی مطلوب کدام است؟ (پرسش)
  14. چه عواملی زمینه‏ ساز حکومت واحد جهانی است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟ (پرسش)
  16. ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟ (پرسش)
  17. آیا از راه براهین فلسفی می‌توان ضرورت حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  18. ضرورت حکومت عدل جهانی را از راه تکامل چگونه می‌‏توان تبیین کرد؟ (پرسش)
  19. آیا با دلیل عقلی می‏‌توان ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را اثبات نمود؟ (پرسش)
  20. آیا واقعیت‏‌های تاریخی می‌‏تواند ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  21. چرا در عصر انبیای گذشته حکومت عدل جهانی تحقق نیافته است؟ (پرسش)
  22. چه ضرورتی در تحقق حکومت عدل جهانی در این دنیا است؟ (پرسش)
  23. چرا در عصر پیامبر اکرم حکومت جهانی توحیدی تحقق نیافت؟ (پرسش)
  24. ویژگی‌های رهبر جهانی چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. برای آگاهی بیشتر از نظریات مطرح در باب جهانی شدن، ر.ک: "جهانی شدن و دین، فرصت‌ها و چالش‌ها".
  2. صمدی، قنبر علی، اندیشه انتظار و جهانی شدن.
  3. محسن عبدالحمید، "جهانی شدن از منظر اسلامی"، ترجمه شاکر لوایی، پگاه حوزه، ش ۳۴ (۵/۱۰/۸۰)، ص ۹، به نقل از: یاسر عبدالجواد، "مقاربتان عربیتان للعولمه"،المستقبل العربی،ش۲۵۲(فوریه۲۰۰۲)،ص ۲.
  4. احمد توکّلی، "بررسی پدیده جهانی شدن"،مجله معرفت، ش۵۳، ص ۷.
  5. زهرا پیشگاهی فرد، نگرشی ژئوپولتیکی به پدیده جهانی شدن، تهران، دانشکده فرماندهی سپاه، ۱۳۸۰، ص ۱۸، به نقل از: اسعد اردلان، "پدیده جهانی شدن و حقوق فرهنگی"، فصلنامه سیاست خارجی، س ۱۴، ش ۲ (تابستان ۷۹).
  6. ابراهیم ابوربیع، "امکان پاسخی اسلامی و معاصر به جهانی شدن"، ترجمه غلامرضا مرادی، پگاه حوزه، ش ۱۷،ص ۱۷.
  7. عمرو عبدالکریم، "جهانی شدن در عرصه‌های سرمایه، تکنولوژی و فرهنگ"، ترجمه جهانگیر میرزایی، پگاه حوزه، ش ۲۷، ص ۳.
  8. محمدی، عبدالعلی، جهانی‌شدن و انتظار و موعود، ص ۱۱۱.