ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / جهانی شدن
مدخل اصلیفطرت و مهدویت
تعداد پاسخ۳ پاسخ

ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد باقر صدر

آیت الله سید محمد باقر صدر ، در کتاب «بحوث حول المهدی» در این‌باره گفته است:

«اعتقاد به مهدی (ع) تنها نشانه یک باور اسلامی با رنگ خاص دینی نیست، بلکه افزون بر آن، عنوانی است بر خواسته‌ها و آرزوهای همه انسان ها با کیش‌ها و مذاهب گوناگون، و نیز بازده الهام فطری مردم است که با همه اختلاف‌هایشان در عقیده و مذهب دریافته‌اند که برای انسانیّت در روی زمین، روز موعودی خواهد بود که با فرارسیدن آن، هدف نهایی و مقصد بزرگ رسالت‌های آسمانی تحقق می یابد....[۱]»[۲].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای رضوانی؛
آقای رضوانی در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته‌ است:

«ایمان به حتمیّت ظهور منجی عالم در فکر عموم انسان ها وجود دارد، منشأ این فکر یک رشته اصول قوی و متین است که از سرشت و فطرت اصیل انسانی سرچشمه گرفته است؛ زیرا بشر فطرتاً طالب رسیدن به کمال در تمام زمینه‌های مربوط به خود است و او می‌داند که این کمال، تنها در سایه حکومت عدل توحیدی تحقق می‌یابد. برهان فطرت را با بیان های مختلف می‌توان تبیین نمود:

بیان اول

  1. انسان در درون خود میل به حکومت عدل جهانی توحیدی را احساس می‌کند.
  2. این حکومت باید موجود شود؛ زیرا میل و کشش درونی از امور ذات الاضافه است که بدون مضاف الیه امکان‌پذیر نیست.
  3. مصداق کامل آن حکومت حضرت مهدی (ع) است.

نتیجه: حکومت عدل جهانی ضرورت دارد.

بیان دوم

  1. انسان با قطع امید از وضعیت موجود جهان احساس نوعی امید به حکومتی برتر دارد.
  2. وجود چنین امیدی دلیل بر تحقق آن در عالم خواهد بود.

نتیجه: حکومت عدل جهانی ضرورت دارد.

بیان سوم

  1. انسان فطرتاً از ظلم متنفّر است.
  2. انسان آنچه را که از او متنفّر است طبیعتاً نابودی آن را خوش دارد.
  3. بشر، خود به تنهایی قادر بر این عمل نیست.
نتیجه: برپایی حکومتی که در آن اثری از ظلم نباشد ضرورت دارد.»[۳].
۲. مجتبی تونه‌ای؛
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است: «از دیدگاه مذاهب و ادیان، عقیده به ظهور حضرت مهدی (ع) مسأله‌ای کاملا فطری و طبیعی است که با سرشت آدمی آمیخته شده، و عمری به درازای عمر آفرینش انسان دارد. فطرت، همان الهام و درک درونی، خواست طبیعی و تمایل باطنی انسان است که نیاز به دلیل ندارد و هر انسانی بدون دلیل و برهان آن را می‌پذیرد و به آن ایمان دارد. وجود تشنگی و گرسنگی در نهاد آدمی، یک امر فطری و طبیعی است و نیاز به دلیل ندارد، پس اگر تشنه می‌شویم و احساس گرسنگی می‌کنیم و علاقه به آب و غذا داریم، دلیل بر آن است که آب و غذایی وجود دارد که دستگاه آفرینش، تشنگی و گرسنگی و میل به آن را در وجود بشر قرار داده است. اگر انسان‌ها در انتظار ظهور مصلح بزرگ جهانی به سر می‌برند و شبانه‌روز انتظارش را می‌کشند، دلیل بر آن است که چنان نقطه اوجی در تکامل جامعه انسانی امکان‌پذیر است. حقیقت مهدویت، در واقع منتهی شدن سیر جوامع بشری به سوی جامعه واحد، سعادت عمومی، تعاون و همکاری، امنیت و رفاه همگانی، حکومت حق و عدل و خلافت شایستگان و مؤمنان به رهبری موعود پیامبران و ادیان است و این همان چیزی است که مطلوب هر فطرت پاک و خواست طبیعی هر انسان سالم و وجدان بیدار است. به همین‌جهت است که هم ادیان و مذاهب مختلف و هم دین مبین اسلام به این میل باطنی و خواسته درونی -ایجاد آرمان‌شهر حقیقی به دست منجی- توجه خاصی مبذول داشته و ظهور رهبری الهی و منجی آسمانی را در پایان جهان به پیروان خود وعده داده‌اند[۴]»[۵].

پرسش‌های وابسته

  1. جهانی شدن به چه معنایی است؟ (پرسش)
  2. ریشه‏‌های تاریخی جهانی شدن از چه زمانی است؟ (پرسش)
  3. غربی‌‏ها از جهانی شدن چه اهدافی را دنبال می‏‌کنند؟ (پرسش)
  4. جهانی شدن چه جنبه‏‌های منفی دارد؟ (پرسش)
  5. آیا در منابع دینی به جهانی شدن اشاره شده است؟ (پرسش)
  6. چگونه می‌توان وعده حکومت جهانی را باور و تقویت نمود؟ (پرسش)
  7. آیا میان جهانی شدن و جهانی‌سازی فرقی هست؟ آیا این روند به حکومت امام مهدی منتهی می‌شود یا خیر؟ (پرسش)
  8. آیا پروژه جهانی‌سازی یا فرایند جهانی شدن با حکومت جهانی امام مهدی همگرایی دارد یا واگرایی؟ (پرسش)
  9. جهانی شدن و جهانی سازی که اسلام معرفی می‏‌کند چه امتیازاتی دارد؟ (پرسش)
  10. رهبری در حکومت عدل جهانی چه اهمیتی دارد؟ (پرسش)
  11. برپا کننده عدل جهانی چه شرایطی باید داشته باشد؟ (پرسش)
  12. شرایط تحقق حکومت عدل جهانی چیست؟ (پرسش)
  13. دیدگاه قرآن در مورد جهانی شدن چیست؟ و جهانی سازی مطلوب کدام است؟ (پرسش)
  14. چه عواملی زمینه‏ ساز حکومت واحد جهانی است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟ (پرسش)
  16. ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟ (پرسش)
  17. آیا از راه براهین فلسفی می‌توان ضرورت حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  18. ضرورت حکومت عدل جهانی را از راه تکامل چگونه می‌‏توان تبیین کرد؟ (پرسش)
  19. آیا با دلیل عقلی می‏‌توان ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را اثبات نمود؟ (پرسش)
  20. آیا واقعیت‏‌های تاریخی می‌‏تواند ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  21. چرا در عصر انبیای گذشته حکومت عدل جهانی تحقق نیافته است؟ (پرسش)
  22. چه ضرورتی در تحقق حکومت عدل جهانی در این دنیا است؟ (پرسش)
  23. چرا در عصر پیامبر اکرم حکومت جهانی توحیدی تحقق نیافت؟ (پرسش)
  24. ویژگی‌های رهبر جهانی چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

  1. بحوث حول المهدی، ص۷، ۸.
  2. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۲۵.
  3. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص۲۵، ۲۶.
  4. ظهور مهدی از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان، هاشمی شهیدی، ص ۵۲.
  5. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۵۴۴.