چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / جهانی شدن
مدخل اصلیحکومت واحد جهانی
تعداد پاسخ۲ پاسخ

چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی رضا امامی میبدی

حجت الاسلام و المسلمین علی رضا امامی میبدی، در کتاب «آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی» در این‌باره گفته است:

«علامه در بخش‌های مختلف تفسیر و دیگر آثار خود به سیر طبیعی و فطری جامعه بشری به سوی جامعه‌‌ ی سالم و انسانی، اشاره می‌کند، که آموزه‌های قرآنی و روایی نیز موید تحقق این الهام فطری می‌‌باشد. بر اساس این نگرش خلقت انسان با پدید آمدن دوران ظهور و حاکمیت حق گره خورده و بدون تحقق چنین دوره و چنین حکومتی، اصل خلقت انسان بی‌‌معنا و لغو می‌‌باشد[۱]. از دیدگاه ایشان بررسی دقیق در کتاب و سنت همچنین کنجکاوی در نظام آفرینش از نظر فلسفی، خرد‌‌مندان را به این نتیجه می‌رساند که مقتضای آفرینش انسان و جهان این است، که انسان به عنوان یک نوع اجتماعی، همانند سایر انواع به سوی کمال خویش پیش می‌‌روند، به طرف کمال اجتماعی و سعادت در زندگی این جهانی و همچنین حیات معنوی پیش می‌رود. این ادله روشن به ما نوید قطعی می‌‌دهد که عالم بشریت، یک روز ایده‌‌آلی در پیش دارد که سراسر سعادت و خوشبختی و کامیابی بوده و در آن همه خواسته‌‌های فطری انسان که در نهاد این نوع رسم شده، برآورده خواهد شد[۲].

البته به اعتقاد علامه، بشریت باید آیین اسلام را به عنوان یک سلسله آموزه‌های اعتقادی و عملی که بشر را به چنین آینده درخشانی رهنمون می‌شود، بپذیرد؛ دینی که بر اساس پیش‌بینی‌های نظری و فلسفی و همچنین آیات و روایات اسلامی، در آینده بشریت ظهور تام خواهد نمود و روزی خواهد رسید که این دین فطری و توحیدی در میان مردم فراگیر و آنچه از کمالات انسانی در نهاد بشر مدفون است، آشکار می‌شود. کتاب و سنت نیز این حقیقت را با زبانی گویا به پیروان اسلام نوید می‌‌دهد که بامداد روشن و مشعشعی به جهان بشریت حیات خواهد بخشید و روزی الهی خواهد آمد که در آن روز امام دوازدهم مهدی موعود (ع) با ظهور خود، دیده اهل زمین را روشن نموده، دین توحید را در جامعه بشری رواج کامل داده و حقیقت و معنویت دین را برای همه مردم هویدا و روشن می‌سازد[۳].

ایشان در همین زمینه در تفسیر آیه ﴿وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ[۴] پس از تبیین محتوای آیه می‌گوید: طبق این آیه خدای سبحان به کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام می‌‌دهند وعده می‌دهد که به زودی جامعه‌ای برایشان تکوین می‌کند که جامعه به تمام معنا صالح باشد، و از لکه ننگ و نفاق و فسق پاک باشد، زمین را ارث ببرند و در عقاید افراد آن و اعمالشان جز دین حق، چیزی حاکم نباشد، ایمن زندگی کنند، ترسی از دشمن داخلی یا خارجی نداشته باشند، از کید نیرنگ بازان، و ظلم ستمگران و زورگویی زورگویان آزاد باشند[۵].

در ادامه بیان می‌کند که این مجتمع طیب و طاهر با صفاتی که از فضیلت و قداست دارد هرگز تاکنون در دنیا منعقد نشده و دنیا از روزی که پیامبر (ص) مبعوث به رسالت گشته تاکنون، چنین جامعه‌ای به خود ندیده است. ناگزیر اگر مصداقی پیدا کند، در روزگار امام مهدی (ع) خواهد بود؛ چون اخبار متواتری که از رسول خدا (ص) و اهل بیت (ع) در خصوصیات آن جناب وارد شده از انعقاد چنین جامعه‌‌ای خبر می‌‌دهد[۶].

ضرورت چنین جامعه‌ای و تحقق آن در آینده، از دیگر آیاتی که در مباحث گذشته و مربوط به دوران ظهور بود، نیز استفاده می‌شود، که به تفصیل در جای خود مورد بررسی قرار گرفت[۷]»[۸].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛
آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است:

«باتوجه به اوضاع و احوال کنونی تردیدی نیست که جهان به سوی سقوط‍‌ و بشر به سوی زوال پیش می‌رود. از سوی دیگر، درهای امید برای نجات از وضع کنونی بسته شده است و سازمان‌هایی که بدین منظور تشکیل شده‌اند، کارایی لازم را ندارند. این‌جاست که هرفرد عاقلی نگران سرنوشت بشر است و می‌گوید برای رفع نابسامانی‌ها و جلوگیری از جنگ‌های خانمان‌سوز و رهایی یافتن از کشمکش‌های موجود جهان، لازم است حکومت واحد جهانی بر اساس عدالت و آزادی تشکیل شود. روانکاوان و روانشناسان[۹]، تنها راه درمان این دردها را در بازگشت به معنویت جستجو می‌کنند. مردم طبق فطرت ذاتی خود، تشنه عدالت و آزادی‌اند و به دنبال نجات‌دهنده‌ای که آن‌ها را از وضع موجود نجات دهد و آزادی را برای‌شان به ارمغان بیاورد، می‌گردند. این همان چیزی است که پیامبران (ع)، صلح‌جویان، ازاداندیشان و خیرخواهان جهان در طول تاریخ بشر، پیوسته به دنبال آن بوده‌اند. عقیده به آینده روشن و تشکیل حکومت واحد جهانی مطابق با فطرت و طبیعت است، به همین جهت است که فلاسفه و اندیشمندان بزرگ جهان مادّی و الهی، در این عقیده باهم شریکند. انیشتن، دانشمند و فیزیک‌دان بزرگ معتقد است که ملل مختلف جهان از هررنگ و نژادی که باشند، باید زیر پرچم واحد بشریت، در صلح و برابری و برادری زندگی کنند و صریحا می‌گوید: "حکومت‌های متعدد خواه‌ناخواه به نابودی بشر منجر خواهد شد، و مردم جهان یکی از دو راه را باید انتخاب کنند: یا باید حکومت جهانی با کنترل بین‌المللی انرژی تشکیل شود، و یا حکومت‌های ملی جداگانه فعلی همچنان باقی بماند و منجر به انهدام بشری گردد"[۱۰]. برتراند راسل، دانشمند و فیلسوف مشهور انگلیسی نیز از لزوم تشکیل واحد جهانی به شدت دفاع کرده و معتقد است که عدم اجرای آن، سرانجام به نابودی بشر منجر می‌شود[۱۱]. دانته، ادیب شهیر ایتالیایی می‌گوید: "واجب است که تمام زمین و جماعاتی که در آن زیست می‌کنند، به فرمان یک امیر باشند، که آن‌چه را مورد حاجت است مالک باشد، تا جنگ واقع نشود و صلح و آشتی برقرار گردد"[۱۲].

کانت، فیلسوف مشهور آلمانی می‌گوید: "ایجاد نظم جهانی، منوط‍‌ به وضع یک قانون جهانی است. این همان است که مذاهب آن را خواسته‌اند و این همان است که پیامبران از دورانی بس کهن، برای تحقّق بخشیدن به آن به‌پا خاستند و خروش‌ها برآوردند، و بدین‌گونه خواستند روشنگر تاریکی‌ها باشند"[۱۳].

توجه خاص دانشمندان به بازگشت به معنویت و تشکیل حکومت واحد جهانی، نشان دهنده این واقعیت است که جهانیان دیگر امیدی ندارند که منادیان آزادی و مدعیان دروغین بشردوستی، محرومان و مستضعفان جهان را رهایی بخشند. در دنیای مادی امروز که خود پرستی، سودجویی و هوسرانی، هدف اکثریت مردم شناخته شده و حق و فضیلت، عدل و انصاف و شرافت و بزرگواری مورد بی‌اعتنایی قرار گرفته، و اخلاق و معنویت از میان جامعه بشری رخت بربسته، و پیروزی‌های علمی و فنی، آن‌چنان بشر امروز را مجذوب و مسحور جهان طبیعت ساخته است که جهان‌آفرین را فراموش نموده، راه طغیان و عصیان در پیش گرفته و در راه شیطان گام نهاده است، وجود پیشوایی عادل و رهبری الهی و آسمانی لازم است که با قدرتی بی‌نظیر و برنامه‌ای بی‌بدیل بیاید و سراسر زمین را از وجود ستمگران پاک سازد و وعده الهی[۱۴] و اراده خدایی[۱۵] را تحقق بخشد.

پس بررسی نظام خلقت، قانون تکامل، ضرورت‌های اجتماعی، خواست‌های فطری و طبیعی، عشق به عدالت و صلح و نویدهای کتب آسمانی، همه و همه نشان می‌دهند که اوضاع کنونی جهان قابل دوام نیست و سرانجام، اینده‌ای درخشان در پیش است که فساد و بی‌عدالتی ریشه‌کن خواهد شد و در سرتاسر جهان پرچم توحید و یکتاپرستی به اهتزاز درخواهد آمد و دنیا پر از عدل و داد خواهد شد[۱۶]»[۱۷].

پرسش‌های وابسته

  1. جهانی شدن به چه معنایی است؟ (پرسش)
  2. ریشه‏‌های تاریخی جهانی شدن از چه زمانی است؟ (پرسش)
  3. غربی‌‏ها از جهانی شدن چه اهدافی را دنبال می‏‌کنند؟ (پرسش)
  4. جهانی شدن چه جنبه‏‌های منفی دارد؟ (پرسش)
  5. آیا در منابع دینی به جهانی شدن اشاره شده است؟ (پرسش)
  6. چگونه می‌توان وعده حکومت جهانی را باور و تقویت نمود؟ (پرسش)
  7. آیا میان جهانی شدن و جهانی‌سازی فرقی هست؟ آیا این روند به حکومت امام مهدی منتهی می‌شود یا خیر؟ (پرسش)
  8. آیا پروژه جهانی‌سازی یا فرایند جهانی شدن با حکومت جهانی امام مهدی همگرایی دارد یا واگرایی؟ (پرسش)
  9. جهانی شدن و جهانی سازی که اسلام معرفی می‏‌کند چه امتیازاتی دارد؟ (پرسش)
  10. رهبری در حکومت عدل جهانی چه اهمیتی دارد؟ (پرسش)
  11. برپا کننده عدل جهانی چه شرایطی باید داشته باشد؟ (پرسش)
  12. شرایط تحقق حکومت عدل جهانی چیست؟ (پرسش)
  13. دیدگاه قرآن در مورد جهانی شدن چیست؟ و جهانی سازی مطلوب کدام است؟ (پرسش)
  14. چه عواملی زمینه‏ ساز حکومت واحد جهانی است؟ (پرسش)
  15. چه ضرورتی برای تشکیل حکومت واحد جهانی وجود دارد؟ (پرسش)
  16. ضرورت برپایی حکومت عدل جهانی از راه فطرت چگونه قابل تبیین است؟ (پرسش)
  17. آیا از راه براهین فلسفی می‌توان ضرورت حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  18. ضرورت حکومت عدل جهانی را از راه تکامل چگونه می‌‏توان تبیین کرد؟ (پرسش)
  19. آیا با دلیل عقلی می‏‌توان ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را اثبات نمود؟ (پرسش)
  20. آیا واقعیت‏‌های تاریخی می‌‏تواند ضرورت تشکیل حکومت عدل جهانی را به اثبات رساند؟ (پرسش)
  21. چرا در عصر انبیای گذشته حکومت عدل جهانی تحقق نیافته است؟ (پرسش)
  22. چه ضرورتی در تحقق حکومت عدل جهانی در این دنیا است؟ (پرسش)
  23. چرا در عصر پیامبر اکرم حکومت جهانی توحیدی تحقق نیافت؟ (پرسش)
  24. ویژگی‌های رهبر جهانی چیست؟ (پرسش)

پانویس

  1. ر.ک به: فصل نهم، گفتار اول. همچنین ر.ک به: المیزان، جلد ۴، صفحه ۹۸.
  2. شیعه (شاه‌‌جوئی)، صفحه ۶۰؛شیعه (خسروشاهی)، صفحه ۸۹؛شیعه در اسلام (طبع قدیم)، صفحه ۲۳۲.
  3. رسالت تشیع در دنیای امروز، صفحه ۱۰۹.
  4. «خداوند به مومنان و کسانی از شما که اعمال شایسته به جا می‌آورند وعده داده که آنها را در زمین جانشین کند همانطور که پیشینیان آنها را جانشین کرد، و نیز دینشان را که برای آنها پسندیده است استقرار دهد و پس از ترسشان امنیت روزیشان فرماید، تا مرا پرستند و چیزی را شریک من نکنند و هرکس که پس از این کافر شود آنان خود تبهکارانند». نور: ۵۵.
  5. المیزان، جلد ۱۵، صفحه ۱۵۵.
  6. همان.
  7. ر.ک به: فصل نهم، گفتار دوم.
  8. امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۲۶۵.
  9. آیین زندگی، دیل کارنگی، ص ۵۰.
  10. جهان بعد از ظهور، ص ۸۰.
  11. تأثیر علم بر اجتماع، ص ۵۶.
  12. امامت و مهدویت، ج ۲، ص ۳۳۲.
  13. به یاد حضرت مهدی، ص ۶۲.
  14. سوره نور، ۵۵.
  15. سوره قصص، ۴.
  16. ظهور حضرت مهدی (ع) از دیدگاه اسلام، مذاهب و ملل جهان، هاشمی شهیدی، ص ۴۱۷.
  17. مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۲۸۳-۲۸۵.