صفحهٔ اصلی

مدخل برگزیده

روزه به معنای ترک خوردن، سکوت و ترک عمل آمده است و در اصطلاح آن است که انسان برای انجام فرمان خداوند از اذان صبح تا مغرب از چیزهایی که روزه را باطل می‌کند، خودداری نماید.

روزه گرفتن دارای آثار معنوی و جسمانی است که برخی از آنها عبارت‌اند از:

  1. تقوا: به تعبیر قرآن کریم، محصول روزه تقوا و دوری از گناهان است: Ra bracket.png يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ La bracket.png. انسان با روزه‌داری می‌تواند با ایجاد پوششی مناسب در برابر گناهان، خود را از آسیب‌های آنها سالم نگه‌ دارد.
  2. خضوع و خشوع: فروتنی به درگاه الهی از دیگر فلسفه‌های وجودی عبادات از جمله روزه بیان شده است. امام علی (ع) می‌فرماید: "و از این‌جاست که خدا بندگان مؤمن خود را با نماز و زکات و سخت‌کوشی ایام روزه‌داری حفظ فرماید تا اندامشان از گناه بیمه شود و چشم‌هاشان فروتنی آموزد و جانشان خاکساری گیرد و دل‌هاشان فروهشتگی پذیرد و خودپسندی از آن به کلی رخت بربندد... و از سر فروتنی در روزه، پرواری و شکمبارگی فراموش شود... به اسرار آنچه در این کارهاست با همه وجود بنگرید، از سرکوبی جوانه‌های نازیدن و ریشه‌کن کردن درخت کبر ورزیدن".
  3. روزه، آزمونی برای اخلاص بندگان: یکی از آفات و آسیب‌های عبادات، ریا و خودنمایی است که باعث بطلان عمل می‌شود. برخی از عبادت‌ها به‌دلیل ویژگی‌هایی که دارند کمتر در معرض این آسیب قرار می‌گیرند. روزه از جمله اعمالی است که تا انسان خود در آن ریا نکند برای کسی معلوم نیست که آن شخص روزه گرفته است یا نه.
  4. مصونیت از عذاب جهنم، ثمره اخروی روزه: همان طور که ثمره روزه تقواست، نتیجه تقوا و دوری جستن از گناهان نیز مصونیت از عذاب است و ... .
پرسش برگزیده

آیا خسوف و کسوف در یک ماه رمضان از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟

یکی از مظاهر قدرت الهی که در قالب سنن معجزات جلوه کرده و اشاره مخصوصی را برای توجه آن دسته از مؤمنان که مخلصانه منتظر ظهور بوده‌اند، به ارمغان می‌آورد، کسوف خورشید در روز سیزدهم یا چهاردهم ماه رمضان و خسوف ماه در بیست و پنجم همان ماه است. و این کسوف در نیمه ماه رمضان و خسوف در آخر و یا اول همان ماه، از نشانه‌های ظهور، است.

کسوف در روزهای نخست و آخر ماه و خسوف در روزهای میانی ماه، از نظر علمی، طبیعی و عادی است و در طول تاریخ، بارها رخ داده است، ولی خورشید گرفتگی (کسوف) در وسط‍‌ ماه یا ماه گرفتگی (خسوف) در اول یا آخر ماه، امری غیرعادی است و رؤیت آن امکان ندارد. البته در خود روایات هم به غیر عادی بودن تحقق این نشانه تصریح شده است.

ثعلبه ازدی می‌گوید: امام باقر (ع) فرمود: «پیش از ظهور حضرت قائم (ع) دو نشانه خواهد بود که از زمان هبوط حضرت آدم (ع) تا آن روز سابقه نداشته است، یکی گرفتن خورشید در نیمه ماه مبارک رمضان و دیگری گرفتن ماه در آخر آن است. ثعلبه، می‌گوید: عرض کردم یا ابن رسول الله! خورشید در آخر ماه می‌گیرد و ماه، در نیمه آن. فرمود: من به آنچه می‌گویم داناترم، این دو نشانه از نشانه‌هایی است که از زمان هبوط حضرت آدم (ع) تا آن روز چنان اتفاقی نیفتاده است‌.»

به نظر می‌رسد، وقوع این دو پدیده به صورت غیرعادی، به خاطر آن است که اهمیت مسألۀ ظهور نمایانده شود و مردم از خواب غفلت بیدار شوند و خود را مهیای مشارکت در آن نهضت عظیم سازند. لذا این دو نشانه، از نشانه‌های حتمی ظهور نیست و در روایات به ناگزیر بودن آن اشاره نشده است. از این ‌‏رو نمی‌توان خسوف و کسوف غیر عادی را از نشانه‏‌های قطعی و مسلم ظهور به شمار آورد.

اثر برگزیده
10119015.jpg

دانشنامه امام مهدی (ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، کتابی است ده جلدی که با زبان فارسی به بررسی مسائل مرتبط با موضوع مهدویت، با تکیه بر نصوص معتبر اسلامی می‌پردازد. این مجموعه اثر محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌ است و انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث انتشار آن را به عهده داشته است. آماده‌سازی]] جلدهای ده‌گانه این اثر برای انتشار با همکاری سید محمد کاظم طباطبایی، محمود کریمیان، محمد رضا سجادی‌طلب، سید محمود طباطبایی‌نژاد، سید روح‌الله سید‌طبایی و ترجمه عبدالهادی مسعودی همراه بوده است.

در معرفی این کتاب آمده است: «دانشنامه امام مهدی (ع) دارای متن عربی و ترجمه فارسی است، روایت‌هایی که در این مجموعه بیان شده، دارای سند بوده و از منابع کهن و معتبر تاریخی و روایی و تفسیر در این مجموعه بهره برده شده است. اثر حاضر به ۱۴ سر فصل ذیل می‌پردازد: مهدویت از نگاهی کلی؛ زندگی‏نامه امام مهدی؛ غیبت امام مهدی؛ سفرا و وکلای امام مهدی؛ توقیعات امام مهدی؛ دیدار با امام مهدی؛ وظایف مسلمانان در روزگار غیبت؛ دعا، توسل و استخاره؛ زیارات؛ نشانه‌های ظهور؛ قیام؛ سیره حکومتی؛ نمونه‌هایی از سروده‌های مهدوی؛ کتاب‌شناسی مهدویت»

درختوارهٔ رده‌های دانشنامه
تصویر برگزیده
ماه رمضان
زبان