آثار تربیتی نزدیک دانستن ظهور چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آثار تربیتی نزدیک دانستن ظهور چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلی؟
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آثار تربیتی نزدیک دانستن ظهور چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

محمد علی کریمی

آقای محمد علی کریمی، در کتاب «آیا ظهور نزدیک است» در این‌باره گفته است:

«اگر مفهوم نزدیکی ظهور را به درستی درک کنیم، خواهیم فهمید اینکه در روایات از ما خواسته شده که ظهور را نزدیک ببینیم، به این دلیل است که نزدیک دانستن ظهور، دربردارنده آثاری تربیتی است. هم‌چنان‌ که در بیان امام خامنه‌ای چنین آمده است: "تأثیری که باور نزدیکی ظهور برای ما دارد این است که ترسیم آن؛ یأس و نومیدی را از دل ملت‌ها می‌‌زداید... اعتقاد به مهدی اعتقاد به روزگار دولت اسلامی و الهی به وسیله زاده پیغمبر (ص) و امام زمان (ع) این امید را در انسان به وجود می‌آورد که عاقبت متعلق به ماست برای اینکه نهایت کار ما آن است که دنیا باید در مقابل او خاضع و تسلیم بشود و خواهد شد"[۱].

علاوه بر این، اثرات دیگری هم بر این امر مترتب است که به طور خلاصه به بیان آنها می‌پردازیم:

  1. تجدید عهد و بیعت با امام زمان (ع) و اظهار پایداری بر آن: عهد با امام زمان (ع) یعنی زندگی براساس رضایت امام و عمل براساس دغدغه‌ها و اینکه خواسته امام باید در اولویت باشد.
  2. افزایش یاد مرگ و معاد: منتظر اگر ظهور را نزدیک ببیند، در کنار آن مرگ را نیز نزدیک می‌بیند چراکه در دعا از خدا می‌خواهد بعد از مرگ نیز او را زنده کند تا در رکاب امامش بجنگد.
  3. افزایش علاقه جمعی و بین‌المللی: کسی که منتظر اصلاح عمومی است باید عمومی فکر کند. امام جهان باید مریدش هم جهانی فکر کند چراکه امام زمان (ع) قرار است یک حکومت جهانی تشکیل دهد پس باید کارهای خیر با نگاه جهانی صورت گیرد نه شخصی.
  4. زدودن غفلت از منتظران: درک نزدیکی ظهور خود عاملی است جهت زیاد یاد کردن آن حضرت (ع) و این خود به معنای عدم غفلت است.
  5. آماده لبیک‌گویی و پیام‌رسانی (پاسخ‌گوی دعوت امام بودن): منتظر هر لحظه خود را آماده می‌کند تا به ندای امامش لبیک گوید و پیام او را به عالم برساند چه بسا که او قبل از ظهور نیز این وظیفه را در جهت برآوردن خواسته‌های حضرت (ع) و تبلیغ و ترویج اسلام در جهان انجام می‌دهد.
  6. افزایش خداشناسی: چون امام فرستاده‌ای از جانب خداست، پس خداشناسی مقدم بر امام‌شناسی است. انسانی که به دنبال امام عصر است، باید انسانی توحیدی و خداشناس باشد. درباره اوصاف یاران حضرت بحث خداشناسی بسیار اهمیت دارد. «اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي‌ نَفْسَكَ‌ فَإِنَّكَ‌ إِنْ‌ لَمْ‌ تُعَرِّفْنِي‌ نَفْسَكَ‌ لَمْ أَعْرِفْ نَبِيَّكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي رَسُولَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي رَسُولَكَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَكَ اللَّهُمَّ عَرِّفْنِي حُجَّتَكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَكَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي‌»[۲].
  7. پیدایش دغدغه جهانی در منتظران واقعی: این دغدغه جهانی که همان انتظار مثبت و پویا است، به معنای این است که چون امام زمان قرار است که یک حکومت واحد برای کل جهان تشکیل دهد، منتظر ظهور او نیز باید این دغدغه را دارا باشد تا جهان را برای این امر آماده نماید. 
  8. سبقت در برآوردن خواسته‌های حضرت (ع): کسی که معتقد به نزدیکی ظهور است، خود به خود این حالت در او به وجود می‌آید که ببیند خواسته‌های امام چیست تا آنها را برآورده نماید. از جمله خواسته‌های حضرت توجه به خوبی‌ها و دورشدن از بدی‌هاست که همان رعایت تقواست. برخی دیگر از خواسته‌های خاص حضرت رسیدگی به فقرا و نیازمندان فکری و مادی است.
  9. یاری امام و کمک‌کار وی در دست‌یابی به آرمان‌های جهانی: از دیگر آثاری که نزدیک دیدن ظهور در انسان به وجود می‌آورد، این است که منتظر خود را آماده می‌کند، تا امام را در رسیدن به اهدافی که برای آن قیام می‌کند، یاری نماید.
  10. دفاع از امام مهدی (ع): از دیگر آثار مترتب بر نزدیک دانستن ظهور این است که فرد خود را موظف به دفاع از ولایت و امام زمان می‌نماید. در عین حال کسی که می‌خواهد با تمام وجود از حضرت دفاع کند باید دشمن و شگردهایش را بشناسد و بصیرت‌های لازم را دارا باشد.
  11. به دنبال تکلیف گشتن: کسی که ظهور را نزدیک می‌بیند به خودی خود این را در خود احساس می‌کند که الآن چه تکلیفی بر گردن اوست و اشتیاقی را در فرد ایجاد می‌کند که به دنبال تکالیف خود در قبال امام زمان‌(ع) باشد.
  12. شکل‌گیری زندگی بر مبنای یاری امام (ع) (سبک زندگی مهدوی): ایمان به تنهایی کفایت نمی‌کند بلکه یاری و حمایت نیز لازم است. منتظر امام با اینکه به او اعتقاد دارد، باید در مرحله عمل نیز کوشا باشد و به یاری و نصرت امام (ع) بشتابد.
  13. ایجاد آمادگی در خود در همه حال: نزدیک دیدن امر ظهور سبب می‌شود که فرد منتظر در همه حالات این آمادگی را در خود به وجود آورد که اهل مبارزه با باطل باشد که این به معنای احیای امر به معروف و نهی از منکر است.
  14. افزایش دعا و استغانه برای تعجیل فرج: کسی که ظهور را نزدیک می‌بیند و منتظر آن است، برای رسیدن آن لحظه‌شماری می‌کند و برای تعجیل در آن، آماده انجام هر کاری است. از امور مؤثر در تعجیل فرج، دعا و استغاثه به درگاه خدا است که خود این دعا برای تعجیل محبت میآورد و این محبت باعث تحکیم ارتباط بین ما و امام زمان (ع) می‌شود. به هر میزان که فرد ظهور را نزدیک‌تر ببیند، به همان اندازه دعا و استغاثه‌اش برای تعجیل فرج بیشتر می‌گردد.
  15. ایستادگی در مسیر حق و استواری بر صراط مستقیم: شخص منتظری که ظهور را نزدیک میبیند، چون امید به آینده دارد، این انرژی در او به وجود می‌آید که در حوادث، جریانات و بروز فتنه‌ها در مسیر حق استقامت و استواری ورزد.
  16. رشد و تحول در زندگی: نزدیک دیدن فرج، زندگی انسان‌ها را دچار تحول و رشد کرده و آنها را به جنبش و فعالیت در مسیر زمینه‌سازی ظهور وامی دارد»[۳].

پانویس

  1. امام خامنه‌ای، به نقل از «انسان ۲۵۰ ساله»، ص۳۴۵.
  2. نعمانی، الغیبه، باب ۱۰، فصل ۳، ص۱۷۰، ح۶.
  3. کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۱۸۶-۱۹۱.