بحث:چرا با وجود فساد در جهان امام مهدی ظهور نمی‌کنند؟ (پرسش)

فعلا کار نشود

۱. آیت الله امینی؛

ابراهیم امینی آیت الله ابراهیم امینی، در کتاب «دادگستر جهان» در این‌باره گفته است: «هر نهضت و انقلابی که برای هدف معینی برپا شود در صورتی امکان پیروزی دارد که زمینه آن، از هرجهت فراهم باشد و اوضاع و شرائط کاملا آماده باشد. یکی از شرائط مهم موفقیت این است که عموم ملت خواستار آن انقلاب باشند و افکار عمومی برای تأیید و پشتیبانی آن مهیا باشد. در غیر این صورت انقلاب با شکست مواجه خواهد شد. نهضت و قیام مهدی موعود نیز از این قاعده کلی مستثنی نبوده در صورتی می‌تواند پیروز گردد که اوضاع و شرائط مساعد و زمینه فراهم باشد. نهضت آنجناب یک نهضت سطحی و کوچک نیست بلکه یک انقلاب همه‌جانبه و جهانی است. برنامه بسیار عمیق و دشواری دارد. می‌خواهد تمام اختلافات نژادی و کشوری و زبانی و مرامی و دینی را برطرف سازد و سرتاسر گیتی را با یک حکومت نیرومند اداره کند تا همه بشر با صلح و صفا در کنار هم زندگی کنند. او می‌داند که آب را باید از سرچشمه اصلاح کرد و لذا علل و عوامل اختلاف‌انگیز را از ریشه قطع می‌کند تا گرگ‌صفتان، خوی درندگی را از دست بدهند و مانند گوسفندان در کنار هم زندگی کنند. می‌خواهد کفر و مادیگری را ریشه‌کن سازد و عموم جهانیان را به‌سوی قوانین و برنامه‌های الهی متوجه کند و دین اسلام را آیین همگانی گرداند. می‌خواهد افکار پریشان بشر را به‌سوی یک هدف متمرکز کند و معبودهای دروغین و فتنه‌انگیز را، مانند: مرزها، نژادها، کشورها، مرامها، حزبها، قاره‌ها، و شخصیت‌های کاذب را از مغز بشر ریشه‌کن سازد و به‌طور خلاصه، می‌خواهد نوع‌ بشر و جوامع انسانی را به سعادت و کمال واقعی برساند و اجتماع صالحی به وجود آورد که بر پایه فضائل و صفات انسان و اخلاق نیک استوار باشد. البته گفتن و نوشتن اینگونه مطالب دشوار نیست لکن دانشمندان و اهل تحقیق می‌دانند که به وقوع پیوستن یک چنین انقلاب جهانی و عمیق کاری است بسیار دشوار و چنان نیست که بدون تهیه اسباب و مقدمات و آمادگی افکار عمومی و فراهم بودن زمینه، امکان وقوع داشته باشد. یک چنین انقلاب عمیقی باید از اندرون دل‌های جهانیان سرچشمه بگیرد و همه انسان‌ها بالاخص مسلمانان که می‌خواهد پرچمدار آن نهضت باشند، آمادگی داشته باشند. قرآن کریم نیز شایستگی و صلاحیت را شرط آن انقلاب دانسته می‌فرماید: ما در زبور نوشتیم که بندگان شایسته و صلاحیتدار ما قدرت زمین را به‌دست می‌گیرند. بنابراین، تا نوع بشر به حد کمال و رشد نرسد و برای پذیرفتن حکومت حق آماده نگردد مهدی موعود ظاهر نخواهد شد. البته رشد فکری یک حادثه آنی نیست بلکه در طول ایام و به واسطه پیش‌آمدهای روزگار پیدا می‌شود و رو به کمال می‌رود. باید جهانیان آنقدر این کشور و آن کشور بگویند، و بر سر مرزهای موهوم کشوری بجنگند و خونریزی کنند تا بستوه آیند و بفهمند که حدود و مرزها ساخته‌وپرداخته افکار کوتاه و خودخواهی انسانهاست. در آن صورت از آن حدود اعتباری و اختلاف‌انگیز منزجر می‌شوند، و تمام جهان را یک کشور و همه افراد بشر را هموطن و در نفع و ضرر و سعادت و بدبختی شریک می‌دانند. در آن هنگام سیاه و سفید، زرد و سرخ، آسیائی و آفریقائی، امریکائی و اروپائی، شهری و دهاتی، عرب و عجم را می‌توانند به یک چشم نگاه کنند. باید دانشمندان، برای اصلاحات عمومی و سعادت و آسایش انسان‌ها آنقدر قانون تدوین کنند و تبصره به آنها بزنند و بعد از مدتی آنها را لغو کنند و قوانین تازه‌تری را به جای آنها بگذارند تا خسته شوند و جهانیان به نقصان و سستی قوانین بشر و افکار کوتاه قانونگذاران پی ببرند و از اصلاحاتی که به وسیله آن قوانین می‌خواهد انجام بگیرد مأیوس شوند و بدین مطلب اعتراف کنند که یگانه طریق اصلاح بشر پیروی از پیمبران و اجرای قوانین الهی است. بشر هنوز حاضر نیست‌ در مقابل برنامه‌های خدا تسلیم شود. گمان می‌کند که به وسیله علوم و اختراعات می‌تواند اسباب سعادت انسان‌ها را فراهم سازد، لذا برنامه‌های الهی و معنویات را کنار گذاشته و دواسبه دنبال مادیات می‌دود. باید آنقدر بدود تا جانش به ستوه آید و سرش به سنگ بخورد. آنگاه بدین مطلب اعتراف می‌کند که علوم و اختراعات گرچه می‌توانند انسان را به فضا پرواز دهند و کرات آسمانی را مسخرش گردانند و سلاح‌های کشنده و ویران‌کننده را در اختیارش قرار دهند اما نمی‌توانند مشکلات جهانی را حل کنند، استعمار و بیدادگری را ریشه‌کن سازند و بشر را بسعادت و آسایش روانی برسانند. از آن وقتی که بشر حاکم و زمامدار و فرمانروا پیدا کرده و حکومتشان را پذیرفته است همواره از آنان انتظارها داشته است. همیشه امیدوار بوده و هست که آن افراد زورمند و زیرک جلو تعدیات را بگیرند و اسباب رفاه و آسایش عموم را فراهم سازند. لکن کمتر شده که به امید و آرزویش برسد و به حکومت دلخواه دست یابد. در هرعصری آن را به صورتی درآورده شکل تازه‌ای بدان داده‌اند، اما بعد از چندی مشاهده شده که وضع همان وضع سابق است و چندان تفاوتی نکرده است. باید آنقدر حکومت‌های رنگارنگ در جهان تأسیس شود و مرام‌ها و احزاب فریبنده به وجود آید و بی‌لیاقتی آنها ثابت شود تا بشر از اصلاحات آنها مأیوس گردد و تشنه اصلاحات خدایی شود و برای پذیرفتن حکومت توحید آماده گردد. هشام بن سالم از حضرت صادق (ع) روایت کرده که فرمود: تا همه اصناف مردم به حکومت نرسند صاحب الامر قیام نمی‌کند. برای اینکه وقتی حکومتش را تشکیل داد کسی نگوید: اگر ما هم به حکومت می‌رسیدیم با عدالت رفتار می‌کردیم‌. امام باقر (ع) فرمود: دولت ما آخرین دولت است. هرخاندانی که لیاقت حکومت داشته باشند قبل از ما به حکومت می‌رسند، تا وقتی حکومت ما تأسیس شد و رفتار آن را دیدند نگویند: ما هم اگر به حکومت رسیده بودیم مانند آل محمد عمل می‌کردیم و اینست معنای آیه: و العاقبة للمتقین‌. باتوجه به سخنان گذشته روشن شد که هنوز طبع انسانیت برای تحمل حکومت توحید آماده و مهیا نشده، لکن چنان نیست که برای همیشه از این نعمت بزرگ محروم بماند. بلکه خداوند حکیم که انواع موجودات را به کمال مطلوب می‌رساند، نوع انسان را نیز از رسیدن به غایت مطلوب، محروم نخواهد ساخت. بشر از روزی که پا به زمین گذاشته همیشه در آرزوی یک زندگی اجتماعی خوش و سعادتبخش بوده و در راه رسیدن به آن تلاش و کوشش می‌نموده است. همیشه از جان‌ودل خواستار یک عصر درخشان و اجتماع صالحی بوده که ظلم و تعدی در آن نباشد. این خواسته درونی بشر بی‌هدف و غایت نیست و خداوند حکیم نوع انسان را از وصول به چنین غایت مطلوبی محروم نخواهد کرد به‌طور قطع جهان روزی را در پیش دارد که افکار مردم کاملا بیدار می‌شود، از احکام و قوانین و برنامه و مرام‌های گوناگون مأیوس می‌گردند، از حکام و فرمانروایان بشر ناامید می‌شوند، از مشکلات و گرفتاری‌هایی که به دست خودشان تهیه شده بستوه می‌آیند و از هرطرف متوجه خدا و قوانین الهی می‌شوند. چاره دردها و مشکلات لا ینحل اجتماعی را در پیروی از مکتب انبیا می‌دانند. احساس می‌کنند که بدو چیز گرانبها احتیاج دارند: اول برنامه و نقشه اصلاحات و قوانین کامل و دست‌نخورده و روشن الهی. دوم یک زمامدار معصوم و فوق العاده‌ای که در طریق اجرای احکام و برنامه‌های خدایی دچار سهو و اشتباه و خطا نشود و همه انسان‌ها را به یک چشم نگاه کند. خداوند حکیم مهدی موعود را برای یک چنین موقع حساسی ذخیره نموده و قوانین و برنامه‌های متین اسلام را در نزدش ودیعه گذاشته است. علت دیگر: در روایات اهل بیت (ع) علت دیگری نیز برای تأخیر در ظهور ذکر شده است. حضرت صادق (ع) فرمود: خدا در صلب کافران و منافقان نطفه افراد باایمانی را ودیعه نهاده است، به همین جهت بود که علی (ع) از کشتن پدران کافر، خودداری می‌نمود تا اولاد مؤمن از آنان به وجود آید و بعد از آن، بهر یک از آنان دست می‌یافت به قتلش مبادرت می‌کرد. همچنین قائم ما اهل بیت ظاهر نمی‌شود تا اینکه امانت‌های الهی از صلب کافران خارج شوند. بعد از آن ظاهر می‌شود و کفار را به قتل می‌رساند. برنامه امام زمان این است که دین اسلام و خداپرستی را به کافران عرضه می‌دارد هرکس ایمان بیاورد از قتل نجات پیدا می‌کند و هرکس سرسختی نشان داد و از قبول اسلام امتناع ورزید کشته می‌شود. از طرف دیگر می‌دانیم که در طول تاریخ بسیار اتفاق افتاده و می‌افتد که از نسل افراد کافر یا منافق فرزندان خداپرست و مؤمن به وجود آمده‌اند. مگر مسلمانان صدر اسلام از پدران کافر به وجود نیامدند؟ اگر رسول خدا در فتح مکه، کفار مکه را قتل‌عام کرده بود آن‌همه مسلمان از نسلشان بوجود نمی‌آمد. لطف و فیض خدا اقتضا دارد که انسان‌ها را به حال خود بگذارد تا در طول ایام و روزگار دراز فرزندان مؤمنی که امکان وجود دارند از نسلشان پدید آیند. باید جهان ماده به مقدار قابلیت و استعدادش انسان مؤمن تحویل دهد و از جانب خدا به آنها وجود افاضه شود. مادامی که نوع انسان ثمر می‌دهد و افراد مؤمن و خداپرست از آن به وجود می‌آید باید باقی بماند و این وضع همچنان ادامه دارد تا هنگامیکه افکار عمومی برای پذیرش توحید و خداپرستی آماده گردد در آن هنگام امام زمان (ع) ظهور می‌کند. بسیاری از کفار به دست آنجناب ایمان می‌آورند، افرادی هم که با آن شرائط و اوضاع در کفر و مادیگری پافشاری نمایند اشخاصی هستند که فرزندان مؤمن از آنها به وجود نخواهد آمد».

روایات فساد در زمان ظهور و پندار اشتباه مردم

• برخی از روایات در مورد ظهور امام زمان(ع) حکایت از آن دارد که قبل از ظهور آن حضرت جهان از فساد و تباهی پر خواهد شد و به برکت ظهور آن حضرت، سرتاسر جهان از عدالت پر می‌‌شود. بسیاری از مردم بر این باورند که در این روایات چنین آمده: "هرگاه دنیا پر از ظلم شد، مهدی خواهد آمد"، در حالی که این پندار غلط است و هرگز روایت چنین چیزی نفرموده، بلکه آنچه فرموده‌اند این است: «خداوند به ظهور حضرت مهدی(ع)، زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد، پس از آن که پر از ظلم و جور شده است».
• بنابر حدیث فوق، هرگاه امام مهدی بیاید، زمین را پر از عدل و داد می‌کند، نه اینکه هرگاه پر از ظلم و جور شد، امام زمان خواهد آمد. بهترین دلیل بر اینکه ظهور امام زمان در گرو فراوانی ظلم و فساد نیست، این است که اکنون ظلم و فساد و بی‌عدالتی همه جا را فرا گرفته است. اگر ظهور امام زمان در گرو فراگیر شدن ظلم و فساد در جهان باشد، سال‌ها پیش باید ظهور می‌کرد. پس فساد هدف نیست، بلکه آمادگی هدف است. برخلاف آنچه بعضی تصور می‌کنند.

چیستی فراگیر شدن فساد و ظلم و ستم و منشأ آن

• معنای فراگیر شدن فساد و ظلم و ستم این است که بدی‌‌ها بر خوبی ‌ها و ضد ارزش ‌ها بر ارزش ‌ها غلبه یابد و شعلۀ آتش فتنه، دامن همه را بگیرد و جامعۀ‌ انسانی در باتلاق فساد فرو رود که یکی از مهم‌ ترین مظاهر این فساد گسترش حاکمیت استکبار و محرومیت و ضعیف شدن اهل دین است. در روایات مهدوی چنین آمده، حضرت ولی عصر(ع) زمانی ظهور می‌کند که زمین پر از ستم شود. هنگام ظهور وضع جهان چنین خواهد بود و حضرت در اوج بیداد و ستم ظهور خواهد کرد. به عبارت دیگر، این احادیث گویای اوضاع جهان در زمان ظهور است، نه بیان‌کنندۀ علت ظهور. لذا باید توجه داشت، آنچه موجب ظهور امام زمان(ع) می‌شود، آمادگی مردم برای پذیرش حکومت امام(ع) و وجود یاران مخلص و فداکاری است که دستورهای امام را دقیقاً اجرا کنند و در این راه از هیچ کوششی فروگذاری ننمایند. پس برای تسریع‌ ظهور امام زمان(ع)، باید زمینۀ پذیرش حکومت عدل امام مهدی(ع) را در خود و جامعه به وجود بیاید و به جایی برسد که مردم بدانند به جز امام زمان(ع)، کسی نمی‌تواند جامعه را به نیک‌بختی برساند. البته پر شدن جهان از ستم نیز انسان را برای هرچه زودتر به نتیجۀ رسیدن، یاری می‌رساند. مرحوم شهید مطهری به استناد روایتی از شیخ صدوق می‌نویسند: "فراگیر شدن ظلم و فساد آن است که هر یک از سعید، شقی، گروه حق و باطل، به اوج کار خود می‌رسند، ستم کاران به نهایت ستم کاری و صالحان در نهایت مظلومیت و استضعاف". و هم چنین پیامبر اکرم(ص) فرمودند: "حکومت و سلطنت با کفر باقی می‌‌ماند ولی با ظلم باقی نمی‌ماند". بنابراین، ظلم از عوامل زوال حکومت‌هاست. پس کثرت ظلم و فساد نه تنها از عوامل استبعاد قیام نبوده بلکه از عوامل شتاب‌زا برای هر انقلاب اصلاحی به شمار می‌آید.
• منشأ این ظلم و فساد اعمال و رفتار ناشایست و انتخاب غیر صحیح خود مردم است. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ﴾ فراگیر شدن فساد، و ظلم و ستم از نشانه‌های قبل از ظهور است چنان چه فراگیری عدالت از نشانه‌‌های اصلی حکومت حضرت مهدی(ع) است. این فراگیری ظلم و فساد در حقیقت تشبیه است نه شرطیّت و علیّت، یعنی علت تامّه برای ظهور نیست بلکه نشانۀ قبل از ظهور است که به دنبال آن ظهور صورت می‌گیرد. بلکه می‌توان گفت محرومیت ما از امام زمان(ع) به علت همین فسادها و انتخاب بدی‌ها بر خوبی‌هاست اگر ما با کردار خوب و شایسته، منتظر اصلاح جامعه توسط حضرت مهدی(ع) باشیم، ظهور زودتر صورت می‌گرفت.
• بنابر حدیث فوق، هرگاه امام مهدی(ع) بیاید، زمین را پر از عدل و داد می‌کند، نه این که هرگاه پر از ظلم و جور شد، امام زمان(ع) خواهد آمد. بهترین دلیل بر این که ظهور امام زمان(ع) در گرو فراوانی ظلم و فساد نیست، این است که اکنون ظلم و فساد و بی‌عدالتی همه جا را فرا گرفته است. اگر ظهور امام زمان(ع) در گرو فراگیر شدن ظلم و فساد در جهان باشد، سال ‌ها پیش باید امام زمان(ع) ظهور می‌کرد. پس فساد هدف نیست، بلکه آمادگی هدف است. برخلاف آن چه بعضی تصور می‌کنند.
• وظیفۀ هر امام، از سوی خداوند با توجه به زمان و محیط و مردم تعیین شده است. امام مهدی(ع) آخرین امام است و وظیفۀ او، فراگیر کردن عدالت و اسلام در سرتاسر جهان است؛ لذا زمان ظهور، وقتی خواهد بود که واقعاً مردم قابلیّت پذیرش را در خود ایجاد کنند و حضرت را بخواهند و تا آخر همراه باشند.

نتیجه گیری

• بنابراین آنچه برای تسریع ظهور مصلح جهانی لازم است، وجود ظلم و فساد در سراسر زمین نیست، بلکه یک آمادگی و تشنگی لازم است. البته نمی‌توان انکار کرد که افزایش ظلم و فساد یکی از علل آمادگی و تشنگی خواهد بود، چه اینکه وقتی مردم جهان ثمرۀ تلخ و شوم تبعیض‌‌ها و بی‌عدالتی ‌ها را بچشند، ناراحت می‌شوند و در جستجوی یک طریق اصلاح و یافتن یک مصلح جهانی گام برمی‌دارند. و اینکه هستۀ اصلی زمینه برای ظهور، آمادگی و آگاهی از عواقب وضع نابسامان امروز دنیاست، نه اینکه وجود ظلم و فساد هدف اصلی باشد.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: