تفاوت علائم ظهور و نشانه‌های قیامت چیست؟ (پرسش)

تفاوت علائم ظهور و نشانه‌های قیامت چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / نشانه‌ها و علائم ظهور
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

تفاوت علائم ظهور و نشانه‌های قیامت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی رضا امامی میبدی

حجت الاسلام و المسلمین علی رضا امامی میبدی، در کتاب «آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی» در این‌باره گفته است:

«یکی از بحث‌های مهم در مباحث مهدویت بحث علائم ظهور می‌‌باشد. بحث مشابه دیگری که مربوط به آخرالزمان است و در رابطه با برپایی قیامت است، بحث (اشراط الساعه) یا نشانه‌های قیامت می‌‌باشد. واژه اشراط الساعة از آیه ﴿فَهَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا فَأَنَّى لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَاهُمْ﴾، استفاده شده و در علوم قرآنی و تفسیری، اصطلاحی رایج فراگیر می‌باشد، و کاربرد زیادی نیز در روایات و اخبار پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) دارد.

از آنجا که بر اساس آیات و روایات، زمان اتفاق علائم ظهور و قیامت در دوران آخرالزمان و پایان جهان می‌باشد، لذا بسیاری از مباحث و علامتهای مطرح شده در هر یک از این دو، دچار خلط و درهم آمیختگی شده است؛ و در نتیجه بعضی از علائم قیامت، علامت ظهور شمرده شده و یا برعکس علامت‌های از ظهور به عنوان علامت قیامت مطرح شده است؛ در مواردی نیز علائم مشترک به یکی از آن دو نسبت داده شده است.

علامه معتقد است که اصطلاح اشراط الساعه اعم از علائم ظهور و قیامت می‌باشد، و در عین حال دامنه گسترده‌ای از زمان را در بر می‌گیرد. دامنه مفهومی اصطلاح اشراط الساعه از دوران بعثت پیامبر اکرم (ص) آغاز می‌شود - بر اساس بعضی از روایات، یکی از نشانه‌های قیامت، بعثت پیامبر (ص) می‌‌باشد- و تا فرو ریختن نظام عالم و متلاشی شدن آسمان‌ها و زمین، استمرار می‌‌یابد. در میان این دامنه زمانی وسیع، بخشی نیز به عنوان دوران ظهور می‌‌باشد، که تنها به دوران خاص، یعنی دوره پایانی هستی و پیش از فرو ریختن نظام عالم، محدود می‌باشد.

البته مرحوم علامه مسئله را عمیق‌تر از این می‌‌داند و دوران ظهور و قیامت را مراتبی از یک واقعیت می‌‌داند و در حقیقت این دو دوره را دارای نوعی وحدت و سنخیت می‌داند. ایشان در این زمینه می‌گوید: اگر بخواهی کتب حدیث را صفحه به صفحه ببینی، خواهی دید که روایات بسیار زیادی از ائمه اهل بیت (ع) در تفسیر بسیاری از آیات آمده، که یا فرموده‌‌اند: مربوط به قیامت است،... و یا فرموده‌‌اند: مربوط به ظهور مهدی (ع) است؛ و این نیز اگر به خاطر وحدت و سنخیتی که در این معانی وجود دارد.

لازم به ذکر است که مصادیق علایم ظهور و قیامت همواره یکسان نمی‌باشد، مصداق میان آن دو، نسبت عموم و خصوص مطلق وجود برقرار است؛ زیرا همه مصادیق نشانه‌های ظهور، مصادیق نشانه‌های قیامت نیز می‌باشد، ولی برخی از نشانه‌های قیامت از نشانه‌های ظهور نخواهد بود، چرا که بعد از ظهور واقع می‌شود؛ بر این اساس مصادیقی همچون فساد و انحرافات فراگیر و عمومی، خروج سفیانی، خروج دجال، فرود آمدن حضرت عیسی (ع) و غیره ناظر به رخدادهای آخرالزمان و دوران ظهور حضرت مهدی (ع) خواهد بود، در حالی که حوادثی همچون متلاشی شدن کوه ها، شکافتن آسمان و... مربوط به اشراط الساعه می‌باشد؛ چنانکه خود آخرالزمان و رخدادهای آن نیز به عنوان یکی از نشانه‌های قیامت می‌باشد؛ بنابراین یکی از حوادث مهمی که در آستانه قیامت رخ خواهد داد، ظهور حضرت مهدی (ع) و حوادث مرتبط با آن می‌باشد».

پرسش‌های وابسته

1. علامات خاصه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
2. علامات عامه ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
3. نشانه‌های ظهور چه تعداد می‌باشند؟ (پرسش)
4. در روایات درباره نشانه‌های ظهور چه کلماتی استعمال شده است؟ (پرسش)
5. آیا نشانه‌های ظهور جنبه نمادین دارد؟ (پرسش)
6. مؤلفه‌های شناخت علائم ظهور چیست؟ (پرسش)
7. آیا تطبیق‌دادن نشانه‌های ظهور با افراد و حوادث جامعه صحیح است؟ (پرسش) 
8. آیا برخی علائم با ظهور امام مهدی همزمان می‌شود؟ (پرسش)
9. آیا خروج ابقع از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
10. چه فرقی بین نشانه‌های ظهور و شرایط ظهور است؟ (پرسش)  
11. مراد از نشانه‌های پراکنده ظهور چیست؟ (پرسش)
12. تفاوت علائم ظهور و نشانه‌های قیامت چیست؟ (پرسش)
13. آیا نشانه های ظهور با احادیث نفی توقیت منافات دارد؟ (پرسش)
14. اینکه بعضی از نشانه های ظهور به وقوع پیوسته آیا نمی تواند نشانه ای از نزدیک بودن قیام امام مهدی باشد؟ (پرسش)
15. چگونه می‌توان علامات ظهور را که متضمن پیشگویی‌ است صحیح دانست؟ (پرسش)
16. میزان صحت نشانه‌های ظهور تا چه اندازه است؟ (پرسش)
17. علائم و نشانه‏‌های مادی و معنوی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
18. چند علامت دیگر تا ظهور امام مهدی باقی مانده است؟ (پرسش)
19. آیا اعلان نشانه‌های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)
20. چه راه صحیحی در بررسی نشانه‌های ظهور پیشنهاد می‌کنید؟ (پرسش)
21. آیا روایات نشانه‌های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟ (پرسش)  
22. چه علاماتی در عصر ظهور امام مهدی اتفاق خواهد افتاد؟ (پرسش)
23. آیا تا امروز نشانه‌های ظهور امام مهدی پدید آمده‏‌اند یا خیر؟ (پرسش)  
24. چه آثاری در نقل نشانه های ظهور است؟ (پرسش)
25. فرق بین علایم ظهور با اشراط الساعة چیست؟ (پرسش)  
26. مراد از ظهور اصغر و اکبر چیست؟ (پرسش)  
27. آیا علایم قریب برای ظهور با اینکه امام مهدی به طور ناگهانی ظهور می‌کند منافات دارد؟ (پرسش)
28. آیا روایات نشانه های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟ (پرسش)
29. آیا تا امروز نشانه ‏های ظهور امام مهدی پدید آمده‏ اند یا خیر؟ (پرسش)
30. تمایز نشانه‌های ظهور و اصول و ضوابط دینی در چیست؟ (پرسش)
31. رابطه نشانه‌های برپایی قیامت و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
32. آیا وجود فتنه از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
33. نشانه‌های نزدیک بودن ظهور چیستند؟ (پرسش)
34. در سال ظهور چه فتنه‌هایی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
    1. _{آیا اختلاف حسنی و اموی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    2. _{آیا خروج مغربی و جمله به مصر و شام از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    3. _{آیا رایت بنی العباس و مروانی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    4. _{آیا اختلاف ترک و روم از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    5. _{آیا خروج عوف سلمی از کریت‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    6. _{آیا خروج شخصی از اولاد شیخ‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    7. _{آیا خروج مردی ضعیف از موالی به مدافعه سفیانی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    8. _{آیا خروج ربیعی و جرهمی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    9. _{آیا خروج سپاهی از کوفه به شام‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    10. _{آیا خروج حسینی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    11. _{آیا رایاتی از مشرق یا دورترین بلاد مشرق از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    12. _{آیا خروج شیصبانی از کوفه‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    13. _{آیا خروج یمانی خراسانی و سفیانی از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    14. _{آیا خروج شعیب بن صالح از سمرقند از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    15. _{آیا خروج سید حسنی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    16. _{آیا خروج گیلانی و احتمال انطباق او بر حسنی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    17. _{آیا خروج مردی از اولاد جعفر از بلاد جبل‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    18. _{آیا جنگ گرگان و طبرستان‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    19. _{آیا رایت آذربایجان‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    20. _{آیا خروج سفیانی‌ از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
    21. _{آیا خروج دجال یا صائد بن الصائد از فتنه‌های سال ظهور است؟ (پرسش)}
35. مقدمات قیام و ظهور چیستند؟ (پرسش)
36. آیا توقف خورشید از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)