قبیله همدان و نقش آن در تاریخ اسلام و تشیع (کتاب)
قبیله همدان و نقش آن در تاریخ اسلام و تشیع، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی قبیله همدان در تاریخ اسلامی میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عبدالله معصومی جشنی است و انتشارات دلیل ما انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
قبیله همدان و نقش آن در تاریخ اسلام و تشیع | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | عبدالله معصومی جشنی |
موضوع | قبیله همدان در تاریخ اسلامی |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات دلیل ما |
محل نشر | قم، ایران |
سال نشر | 1388 ش |
تعداد صفحه | ۲۸۸ |
شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۳۹۷-۵۹۶-۸ |
شماره ملی | ۱۹۴۹۹۱۳ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «قبیله همدان، از قبایل بزرگ قحطانی یا عینی است که خاستگاه آنها در یمن از شمال صنعا تا صعده است. همدانیان از قبایل قدرتمند جنوبی در دوران پیش از اسلام بودند که توانستند در دوره دوم حکومت سباییان بر اریکه پادشاهی سبا تکیه زنند و در دوره سوم حکومت سباییان که آغاز آشفتگی، نابسامانی و جنگها بود آنها از رهبران برجسته این نبردها بودند. با شروع فتوحات اسلامی، همدانیان جزء نیروهای شرکت کننده در فتح شام، بین النهرین و ایران بودند. اما، با آغاز خلافت امام علی (ع) نقش همدان در تحولات تاریخ اسلام و تشیع بسیار پررنگتر گشت.
همدانیان در بیعت با علی (ع) شرکت داشتند و در جنگ جمل تحت فرماندهی سعید بن قیس همدانی به یاری امام (ع) شتافتند و فردی از آنها در جبهه ناکثین شرکت نداشت. در خلافت امام حسن (ع) نیز همدانیها به همراه قبیله ربیعه یاران ویژه و پیروان وفادار امام (ع) بودند و پس از بازگشت امام حسن (ع) به مدینه با آن حضرت در ارتباط بودند. در قیام مسلم بن عقیل و قیام امام حسین (ع) هم حضور پررنگ قبیله همدان مشاهده پذیر است. در رساله حاضر تلاش شده است تا نقش تاثیرگذار قبیله همدان در حوادث قرن نخست ه. ق بررسی شود. این رساله شامل پنج فصل با این عنوانها است: نقش قبیله همدان در تحولات تاریخی پیش از اسلام؛ چگونگی اسلام همدان و نقش این قبیله در فتوحات اسلامی؛ همدانیان در روزگار خلافت امام علی (ع)؛ نقش قبیله همدان در تاریخ تحولات اسلام و تشیع از سال ۴۱ ه.ق تا قیام مختار و نخبگان قبیله همدان»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمه
فصل اول: نقش قبیله همدان در تحولات تاریخی پیش از اسلام
- خاستگاه قبیله همدان و موقعیت جغرافیایی آن
- نسب قبیله همدان
- شاخههای قبیله همدان
- نقش همدان در وقایع سیاسی یمن پیش از اسلام
- مدنیت
- اوضاع اقتصادی
- روابط همدان با قبایل دیگر قبل از اسلام
- دین و اعتقادات همدان پیش از اسلام
فصل دوم: چگونگی اسلام همدان و نقش آن در فتوحات اسلامی
- اسلام همدان
- مکاتبات رسول خدا (ص) با همدانیان
- عامر بن شهر همدانی، کارگزار رسول خدا (ص) در قبیله همدان
- نقش همدان در سرکوب اسود عنسی
- نقش همدان در واقعه رده
- نقش همدان در فتوحات اسلامی
- فتوح شام
- فتح مصر
- فتوحات شرق
- شکلگیری شهر کوفه و موقعیت همدان در آن
- نقش بنی همدان در خلافت عثمان
فصل سوم: همدانیان در روزگار خلافت امام علی (ع)
- بیعت با امام علی (ع)
- کارگزاران همدانی امام علی (ع)
- جنگ جمل و نقش همدان در آن
- جنگ صفین و نقش همدان در آن
- پیکار نهروان
- غارات و نقش قبیله همدان در آن
فصل چهارم: نقش قبیله همدان در تاریخ تحولات اسلام و تشیع از سال ۴۱ ه.ق به بعد
- نقش قبیله همدان در خلافت امام حسن (ع)
- قیام حجر بن عدی و قبیله همدان
- زمینههای قیام امام حسین (ع) و تلاش همدانیان در این راستا
- نقش همدان در قیام امام حسین (ع)
- نقش قبیله همدان در قیام توابین
- نقش قبیله همدان در قیام مختار
- نقش قبیله همدان در تحولات سیاسی-اجتماعی پس از قیام مختار در قرن اول هجری