نقش قبیله نخع در تاریخ اسلام در قرن نخست هجری (مقاله)
نقش قبیله نخع در تاریخ اسلام در قرن نخست هجری | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسندگان | مریم سعیدیان جزی، اصغر منتظرالقائم |
موضوع | قبیله نخع |
مذهب | شیعه |
منتشر شده در | فصلنامه شیعهشناسی |
محل نشر | قم، ایران |
تاریخ نشر | تابستان 1387 |
شماره | 22 |
شماره صفحات | از صفحه 215 تا 242 مجله |
ناشر الکترونیک | پایگاه تخصصی مجلات نور |
نقش قبیله نخع در تاریخ اسلام در قرن نخست هجری عنوان مقالهای است به زبان فارسی که به بررسی نقش قبیله نخع در تاریخ اسلام میپردازد. این مقالهٔ ۲۸ صفحهای به قلم مریم سعیدیان جزی و اصغر منتظرالقائم نگاشته شده و در فصلنامه شیعهشناسی (شماره ۲۲، تابستان ۱۳۸۷) منتشر گشته است.
چکیدهٔ مقاله
نویسنده این مقاله مینویسند: «یکی از روشهای درک علل وقوع و سرانجام حوادث اثرگذار قرن اول هجری، شناخت نقش روابط قبیله ای حاکم بر مناطق شهری و فضاهای عقیدتی و سیاسی است. از این میان میتوان برای نمونه قبیله «نخع» را که شاخه ای از قبیله مشهور مذحج و یمانی است، مورد بررسی قرار داد. این قبیله به دلیل آشنایی با اسلام در زمان حیات نبوی به واسطه امام علی(ع) و سکونت در عراق و مشارکت در حوادثی که به نوعی با تاریخ تشیع مربوط میشود، مبحث این مقال است. همچنین این مقاله پژوهشی است در جهت تبیین و توصیف اخبار تاریخی و روایی، با تمرکز بر حوادث اثرگذار در تاریخ اسلام و تشیع در قرن نخست هجری که قبیله نخع در آن حضور فعال و بارزی داشته است».
فهرست مقاله
- چکیده
- مقدمه
- خاستگاه قبیله نخع
- گرایش نخع به اسلام
- ادعای نبوت اسود عنسی
- فتوح اسلامی
- اسکان و شهرسازی
- جنبش نخعیها علیه عثمان (۲۳-۳۵ه)
- نقش نخعیها در تثبیت حکومت علی بن ابی طالب(ع)
- موقعیت نخعیها در نبرد جمل (۳۶ق)
- موقعیت نخعیها در نبرد صفین (۳۷ق)
- موقعیت نخعیها در نبرد نهروان (۳۸ق)
- کارگزاران نخعی امام علی(ع)
- قیام حجر بن عدی کندی (۵۱ق)
- موقعیت نخع در قیام حسین بن علی(ع)
- موقعیت نخعیها در حرکت مختار بن ابی عبیده ثقفی (۶۶ق)
- موقعیت نخع در جنبش ابن اشعث و واقعه دیر جماجم (۸۶ق)
- نتیجه
دربارهٔ پدیدآورندگان
مریم سعیدیان جزی (پدیدآورنده) |
---|
خانم دکتر مریم سعیدیان جزی، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان به اتمام رساند. معاون سردبیر و مدیر داخلی مجله حکمت اهل بیت، معاون سردبیر مجله پژوهشی تاریخی انقلاب اسلامی و عضو هیئت تحریریه مجله پژوهشهای فقهی قرآنی خانواده ازجمله فعالیتهای وی است. او تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «قبیله نخع در تاریخ اسلام و تشیع تا پایان قرن سوم هجری»، «سیره و تاریخ امامان شیعه»، «تاریخ تحولات صدر اسلام با تاکید بر سیره رسول الله و اهل بیت»، «بررسی مفهومی استقامت واستقامت دینی در دوران بعد از رسولالله»، «ضرورتها و الزامات گفتگوی ادیان در سیره رضوی»، «ارائه شاخص الگوی گفتگوی مطلوب برای تمدن نوین اسلامی در دیدگاه حضرت آیتالله خامنهای»، «نقش شیعیان اهواز در گسترش تمدن اسلامی»، «جایگاه زنان در سیره امام هادی» و «قبیله جعفی و نقش آن در تاریخ اسلام تا پایان خلافت امویان» برخی از این آثار است[۱]. |
اصغر منتظرالقائم (پدیدآورنده) |
---|
آقای دکتر اصغر منتظرالقائم، (متولد ۱۳۷۷ ش، اصفهان)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری تاریخ اسلام از دانشگاه تربیت مدرس تهران، به اتمام رساند. ریاست دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان، مدیر مسئول فصلنامه پژوهشهای تاریخی دانشگاه اصفهان از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تاکنون چندین مقاله و کتاب به رشته تحریر در آورده است. «نقش امام جواد در دگرگونیهای فکری و فرهنگی عصر خود»، «بررسی حقوق اهل کتاب از منظر سیره امام علی (ع)»، «مدارا در سیره امام علی (ع)»، «سلامت معنوی از دیدگاه نهج البلاغه»، «تاریخ امامت»، «قبیله نخع در تاریخ اسلام و تشیع تا پایان قرن سوم هجری»، «تأثیر سبک زندگی ائمه در سلامت دستگاه گوارش» و «سیر تحول نقش امامان شیعه در احیای تئوری امامت الهی» برخی از این آثار است.[۲] |