ابورافع قبطی در معارف و سیره علوی

مقدمه

از او با کنیه نام برده می‌شود و در نام او اختلاف است. بیشتر اهل علم، نام او را اسلم دانسته‌اند و برخی ابراهیم و برخی نام‌های دیگر. وی از چهره‌های برجسته تشیع و از پیشتازان در تألیف و تدوین و دانش و از همراهان ارجمند امام نیکان است. ابورافع، از غلامان عباس (عموی پیامبر (ص)) بود که او را به پیامبر (ص) بخشید. چون عباس، اسلام آورد و ابو رافع، خبر اسلام آوردن او را به پیامبر خدا داد، پیامبر (ص) او را آزاد کرد. ابو رافع در همه جنگ‌های پیامبر (ص) بجز بدر، شرکت کرد و پس از ایشان با استواری تمام در کنار امیر مؤمنان ایستاد و از او جدا نشد. ابو رافع از جمله راویان حدیث غدیر است. او را از نیک‌نهادان و شایستگان شیعه بر شمرده‌اند که در نبردهای علی (ع) نیز همراه او بوده است. ابو رافع، مسئول بیت المال امام (ع) در کوفه بود و دو فرزند او، عبیدالله و علی، از کاتبان مولا (ع) بودند. ابو رافع، کتابی بزرگ با عنوان السنن و القضایا و الأحکام دارد که مشتمل بر ابواب مختلف فقه است و جمعی از محدثان بزرگ و از جمله فرزندان ارجمند وی آن را روایت کرده‌اند. وی، کتاب‌های دیگری با عناوین أقضیة أمیر المؤمنین، کتاب الدیات و جز آن دارد که عالمانی بر این باورند که همه اینها ابواب و فصول همان کتاب بزرگ بوده است. ابو رافع، پس از شهادت مولا (ع) همراه امام حسن مجتبی (ع) به مدینه رفت و امام حسن (ع) نیمی از خانه علی (ع) را در اختیار وی نهاد. وی، از پیامبر خدا نیز احادیثی را گزارش کرده است. برخی فوت او را در سال ۴۰ هجری ذکر کرده‌اند^[۱].

جستارهای وابسته

خاندان ابورافع
سلمی ام رافع (همسر)
علی بن ابی رافع (فرزند)
عبیدالله بن ابی رافع (فرزند)
صالح بن عبیدالله بن ابی رافع (نواده)
فضل بن عبیدالله بن ابی رافع (نواده)
حسن بن ابی رافع (نواده)
حسن بن علی بن ابی رافع (نواده)
رافع بن ابی رافع (نواده)
مغیرة بن ابی رافع یا معتمر بن ابی رافع (نواده)
عبدالله بن ابی رافع (نواده)

منابع

محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین

پانویس

↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۵.

[1] محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۵.

[۱]

v t e صحابه مهاجر به مدینه
درگذشتگان در زمان حیات پیامبر(ص)	عثمان بن مظعون (درگذشت ۲ق) • رقیه دختر پیامبر (درگذشت ۲ق) • حمزه (شهادت ۳ق) • مصعب بن عمیر (شهادت ۳ق) • عبدالله بن جحش (شهادت ۳ق) • فاطمه بنت اسد (درگذشت ۴ق) • عامر بن فهیره (شهادت ۴ق) • عبدالله بن عبدالاسد (شهادت ۴ق) • زید بن حارثه (شهادت ۸ق) • زینب دختر پیامبر (درگذشت ۸ق) • ام‌کلثوم دختر پیامبر (درگذشت ۹ق) • بدیل بن ورقاء (درگذشت ۱۰ یا ۱۱ق)
درگذشتگان از رحلت پیامبر(ص) تا شهادت امام علی(ع)	فاطمه زهرا (س) (درگذشت ۱۱ق) • ام ایمن (درگذشت ۱۱ق) • ابوحذیفه (شهادت ۱۲ق) • کناز بن حصین (درگذشت ۱۲ق) • ابوالعاص بن ربیع (درگذشت ۱۲ق) • ابوبکر (درگذشت ۱۳ق) • خالد بن سعید (درگذشت ۱۳ یا ۱۴ق) • شرحبیل بن حسنه (درگذشت ۱۸ق) • بلال حبشی (درگذشت ۲۱-۱۷ق) • صفیه دختر عبدالمطلب (درگذشت ۲۰ق) • زینب دختر جحش (درگذشت ۲۰ق) • عمر بن خطاب (درگذشت ۲۳ق) • سوده دختر زمعه (درگذشت ۵۴ یا ۲۳ق) • ابوذر غفاری (درگذشت ۳۲ق) • عبدالله بن مسعود (درگذشت ۳۲ق) • عبدالرحمن بن عوف (درگذشت ۳۲ق) • مقداد بن عمرو (درگذشت ۳۳ق) • سلمان فارسی (درگذشت ۳۶ق) • عمار یاسر (شهادت ۳۷ق) • خباب بن ارت (درگذشت ۳۷ق) • عباس بن عبدالمطلب (درگذشت ۳۲ق) • عثمان بن عفان (درگذشت ۳۵ق) • طلحه (درگذشت ۳۶ق) • زبیر (درگذشت ۳۶ق) • ابورافع (درگذشت ۲۳-۴۰ق) • امام علی(ع) (شهادت ۴۰ق)
درگذشتگان پس از امام علی(ع)	ابورافع (درگذشت ۲۳-۴۰ق) • عبدالله بن بدیل (شهادت ۳۷ق) • صهیب بن سنان (درگذشت ۳۸ق) • عاتکه دختر زید بن عمرو (درگذشت ۴۱ق) • عمرو بن حمق خزاعی (درگذشت ۵۰ق) • اسامة بن زید (درگذشت ۵۲ق) • سعد بن ابی‌وقاص (درگذشت بین سال‌های ۵۴ و ۵۸ق) • ارقم بن ابی‌ارقم (درگذشت ۵۵ق) • عایشه (درگذشت ۵۸ق) • عبیدالله بن عباس (درگذشت ۵۸ق) • عقیل بن ابی‌طالب (نزدیک به ۶۰ق) • ام سلمه (درگذشت ۶۲ق) • ابن عباس (درگذشت ۶۸-۶۹ق) • عبدالله بن عمر (درگذشت ۷۳ق)
صحابه انصار / صحابه شهید