عوف سلمی: تفاوت میان نسخه‌ها

| موضوع مرتبط = امام مهدی

| عنوان مدخل  = امام مهدی

| مداخل مرتبط = [[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]

| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)

== مقدمه ==

* در مورد عوف سلمی تنها یک [[روایت]] وارد شده است که، حذلم بن بشیر از [[امام]] [[زین العابدین]] {{ع}} [[نقل]] کرده: به [[علی بن الحسین]] {{ع}} عرض کردم، کیفیت [[خروج]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} را برایم توصیف نموده و دلائل و نشانه‌های ظهورش را به من بشناسان، [[حضرت]] فرمود: «[[قبل از ظهور]] او مردی‌ به نام عوف سلمی در سرزمین جزیره [[خروج]] می‌نماید که [[جایگاه]] او [[تکریت]] و محل قتل وی [[مسجد دمشق]] است و بعد از آن [[شعیب بن صالح]] از [[سمرقند]] [[خروج]] می‌کند و آنگاه [[سفیانی]] [[ملعون]] که از ذریه عتبه پسر ابوسفیان است از منطقه وادی یابس (بیابان خشک) [[خروج]] می‌نماید که در هنگام [[خروج]] او [[حضرت مهدی]] {{ع}} مخفی است و پس از آن [[خروج]] می‌نماید»<ref>{{متن حدیث|رَوَى حَذْلَمُ بْنُ بَشِيرٍ قَالَ قُلْتُ لِعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ صِفْ لِي خُرُوجَ الْمَهْدِيِّ وَ عَرِّفْنِي دَلَائِلَهُ وَ عَلَامَاتِهِ فَقَالَ يَكُونُ قَبْلَ خُرُوجِهِ خُرُوجُ رَجُلٍ يُقَالُ لَهُ عَوْفٌ السُّلَمِيُّ بِأَرْضِ الْجَزِيرَةِ وَ يَكُونُ مَأْوَاهُ تَكْرِيتَ وَ قَتْلُهُ بِمَسْجِدِ دِمَشْقَ ثُمَّ يَكُونُ خُرُوجُ شُعَيْبِ بْنِ صَالِحٍ مِنْ سَمَرْقَنْدَ ثُمَّ يَخْرُجُ السُّفْيَانِيُّ الْمَلْعُونُ مِنَ الْوَادِي الْيَابِس وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ عُتْبَةَ بْنِ أَبِي سُفْيَانَ فَإِذَا ظَهَرَ السُّفْيَانِيُّ اخْتَفَى الْمَهْدِيُّ ثُمَّ يَخْرُجُ بَعْدَ ذَلِكَ}}؛ غیبت شیخ طوسی صفحه ۲۷۰، بحار الانوار جلد ۵۲صفحه ۲۱۳.</ref>.<ref>ر. ک. [[علی کورانی|کورانی، علی]]، [[عصر ظهور ۱ (کتاب)|عصر ظهور]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۲؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ج ۲، ص ۱۰۱۴؛ [[کامل سلیمان|سلیمان، کامل]]، [[روزگار رهایی (کتاب)|روزگار رهایی]]، ج ۲، ص ۱۰۱۳</ref>

* پیرامون این شخص [[روایت]] دیگری وجود ندارد منتها در همین [[روایت]] هم آمده که [[شعیب بن صالح]] اهل [[سمرقند]] است و حال آنکه در [[روایات]] معروف وارد شده او اهل شهر [[ری]] است مگر اینکه بگوئیم وی اصالةً اهل [[سمرقند]] است.<ref>ر. ک. [[علی کورانی|کورانی، علی]]، [[عصر ظهور ۱ (کتاب)|عصر ظهور]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۲</ref>

* عوف سلمی که احتمالا از نسل [[جعفر طیار]] باشد،<ref>ر. ک. [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ج ۲، ص ۱۰۱۴</ref> علیه [[حکومت]] [[سوریه]] [[قیام]] می‌کند نه [[عراق]] و مدت کوتاهی قبل از [[سفیانی]] بسر می‌برد. اما جزیره که مرکز جنبش و [[قیام]] اوست نام منطقه‌ای است در مرز [[عراق]] و [[سوریه]] و هرگاه لفظ جزیره بدون اضافه ذکر شود همین معنا از آن استفاده می‌شود. البته این جزیره به نام جزیره [[ربیعه]] و جزیره دیار بکر نیز نامیده می‌شود.<ref>ر. ک. [[علی کورانی|کورانی، علی]]، [[عصر ظهور ۱ (کتاب)|عصر ظهور]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۲</ref>

 

* عوف سلمی شخصی است احتمالا از [[نسل]] [[جعفر طیار]]<ref>ر. ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۰۸.</ref>، او علیه [[حکومت]] [[سوریه]] [[قیام]] می‌کند و مدت کوتاهی قبل از [[سفیانی]] بسر می‌برد. در روایتی [[امام سجاد]] {{ع}} می‌فرماید: «پیش از آمدن او ([[سفیانی]])، مردی بنام عوف بن سلمی از جزیره<ref>اعراب، بلاد بین النهرین علیا را جزیره می‌نامند؛ زیرا آب‌های دجله و فرات علیا جلگه‌های آنجا را در بر می‌گرفت. این سرزمین به سه قسمت تقسیم می‌گردید و هر قسمت را دیار می‌گفتند و عبارت بوده از: دیار بکر و دیار ربیعه و دیار مضر؛ بنام سه قبیله: ربیعه و مضر و بکر که در زمان‌های قبل از اسلام به فرمان سلاطین ساسانی به آنجا کوچ نموده و مسکن هر قبیله بنام آن قبیله موسوم شده بود. موصل، در ساحل دجله بزرگ‌ترین شهر دیار ربیعه بود و رقه در ساحل فرات، مرکز دیار مضر و امد در ساحل دجله علیا، بزرگ‌ترین شهر دیار بکر و دیار بکر شمالی‌ترین این سه دیار بود (لسترینج، گای، البلدان الخلافة الشرقیة، ص۱۲۴، ذیل واژه جزیره). </ref> [[خروج]] می‌کند، او در [[تکریت]] سکونت دارد و در [[مسجد دمشق]] کشته می‌شود. آنگاه [[شعیب بن صالح]] از [[سمرقند]] [[خروج]] می‌کند و سپس [[سفیانی]] [[ملعون]] از بیابان یابس می‌‌آید. [[سفیانی]] از [[اولاد]] عتبة بن [[ابی سفیان]] است، وقتی او [[خروج]] می‌کند، [[مهدی]] پنهان است و بعد از آن، [[قیام]] می‌کند»<ref>{{متن حدیث|یَکُونُ قَبْلَ خُرُوجِهِ خُرُوجُ رَجُلٍ یُقَالُ لَهُ عَوْفٌ السُّلَمِیُّ بِأَرْضِ الْجَزِیرَةِ وَ یَکُونُ مَأْوَاهُ تِکْرِیتٌ وَ قَتْلُهُ بِمَسْجِدِ دِمَشْقَ ثُمَّ یَکُونُ خُرُوجُ شُعَیْبِ بْنِ صَالِحٍ مِنْ سَمَرْقَنْدَ ثُمَّ یَخْرُجُ السُّفْیَانِیُّ الْمَلْعُونُ مِنَ الْوَادِی الْیَابِسِ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ عُتْبَةَ بْنِ أَبِی سُفْیَانَ فَإِذَا ظَهَرَ السُّفْیَانِیُّ اخْتَفَی الْمَهْدِیُّ ثُمَّ یَخْرُجُ بَعْدَ ذَلِکَ}}؛ طوسی، محمد بن حسن، الغیبة، ص۴۴۳.</ref>.<ref>ر. ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۰۸؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام (مقاله)|بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام]]، ص ۸۴-۸۵.</ref> جزیره که مرکز جنبش و [[قیام]] اوست نام منطقه‌ای است در مرز [[عراق]] و [[سوریه]] و هرگاه لفظ جزیره بدون اضافه ذکر شود همین معنا از آن استفاده می‌شود. البته این جزیره به نام جزیره [[ربیعه]] و جزیره دیار بکر نیز نامیده می‌شود. او [[بصره]] را با [[خاک]] یکسان می‌کند، از [[عراق]] عبور کرده، وارد [[دمشق]] می‌شود و در [[مسجد]] [[شام]] به [[قتل]] می‌رسد.<ref>ر. ک: [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۰۸؛ [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام (مقاله)|بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام]]، ص ۸۴-۸۵.</ref>

=== منبع [[قیام]] عوف سلمی و [[ضعف]] آن ===

* مصدر اولیه و تنها ناقل این راویت کتاب [[غیبت]] [[شیخ طوسی]] است. نویسندگان بعدیِ این [[روایت]] مانند راوندی<ref>ر. ک: راوندی، سعید بن هبه الله، الخرائج و الجرائح، ج۳، ص ۱۱۵۵.</ref> و [[نیلی]] نجفی<ref>ر. ک: نیلی نجفی، علی بن عبدالکریم، منتخب الانوار المضیئه، ص۳۱.</ref> نیز از ایشان [[نقل]] کرده‌اند. [[شیخ طوسی]] این [[روایت]] را از حذلم بن [[بشیر]] که از [[یاران امام]] [[سجاد]] {{ع}} است، ذکر کرده<ref>شرح حالی با این عنوان در کتب رجالی یافت نشد.</ref>؛ اما واسطه‌های میان [[شیخ طوسی]] تا این [[راوی]] مشخص نیست. از طرف دیگر مشابه این [[روایت]] در دیگر منابع ما وجود ندارد<ref>ر. ک: [[محمد شهبازیان|شهبازیان، محمد]]، [[نعمت‌الله صفری فروشانی|صفری فروشانی، نعمت‌الله]]؛ [[بررسی کتاب نور الانوار علی اصغر بروجردی در حوزه مهدویت (مقاله)|بررسی کتاب نور الانوار علی اصغر بروجردی در حوزه مهدویت]]، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref>.

* بنابراین به [[دلیل]] ضعیف بودن [[سند روایت]] و نبود قرائنی دال بر صحت آن نمی‌توان به این [[روایت]] استناد کرده و [[قیام]] عوف سلمی را از [[نشانه‌های ظهور]] دانست.  

=== عوف سلمی نشانه‌ای برای [[قیام امام زمان]] نه [[ظهور]] ===

* علاوه بر اینکه براساس همین تک [[روایت]] هم [[قیام]] عوف سلمی از نشانه‌های [[قیام امام زمان]] {{ع}} است نه از [[نشانه‌های ظهور]] زیرا از متن و محتوای [[روایت]]، برداشت می‌شود قبل از [[قیام امام زمان]] {{ع}} نه [[ظهور]] [[حضرت]]، سه نوع حرکت [[اجتماعی]] با سه نوع نگرش به وقوع می‌پیوندد: حرکتی که از جزیره با [[فرماندهی]] عوف سلمی آغاز می‌شود و در [[دمشق]] خاتمه می‌یابد و حرکتی که از [[سمرقند]] ([[خراسان]]) با [[فرماندهی]] [[شعیب بن صالح]] شروع می‌شود و سوم، حرکتی که از منطقه [[شامات]] به سرکردگی [[سفیانی]] خواهد بود که یکی از اهداف این حرکت، یافتن [[امام زمان]] {{ع}} و [[مبارزه]] با اوست. گزینه‌ای که در متن این [[روایت]]، قرینۀ بر مقصود است، گزینه‌های {{متن حدیث|اخْتَفَی الْمَهْدِیُّ}} و {{متن حدیث|أَخَذَ فِی الْمَهْدِیِّ}} است؛ زیرا مخفی شدن [[حضرت مهدی]] {{ع}} و اینکه [[سفیانی]] به دنبال یافتن اوست، همگی دلالت بر این دارد که [[امام زمان]] {{ع}} [[ظهور]] کرده است. پس صحیح این است که بگوئیم این سه نوع حرکت، در واقع، نشانۀ [[قیام امام زمان]] {{ع}} هستند، نه نشانۀ [[ظهور]]؛ زیرا [[بعد از ظهور]]، [[قیام امام زمان]] {{ع}} آغاز می‌شود که جهت رخدادش [[نیاز]] به [[علائم]] و نشانه دارد که [[امام سجاد]] {{ع}} در این [[روایت]] این سه نشانه را بر می‌شمارد و برخی به عنوان [[دوستان]] و [[یاران امام زمان]] {{ع}} به دنبال مساعدت و [[همراهی]] ایشان خواهند بود و آنها [[سپاهیان]] [[شعیب بن صالح]] هستند و برخی به عنوان [[دشمنان]] و [[مخالفان]] [[حضرت]] به دنبال [[مبارزه]] و دستگیری او می‌باشند که آنها [[سفیانی]] و [[سپاهیان]] ایشان هستند<ref>ر. ک: [[حسین الهی‌نژاد|الهی‌نژاد، حسین]]، [[بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام (مقاله)|بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام]]، ص ۸۴-۸۵.</ref>.

 

== پرسش مستقیم ==

 

== منابع ==

{{منابع}}

{{پایان منابع}}

 

== پانویس ==

{{پانویس}}